био трајни

Question 1

Трајни ткива

Answer 1

Трајните ткива настануваат од меристемските ткива и извршуваат специфични функции за нормално одвивање на процесите во клетката.

Question 2

Какви може да бидат клетките кај трајните ткива?

Answer 2

Клетките на трајните ткива може да бидат:
живи со малку цитоплазма и една или неколку вакуоли или
Мртви со промени во клеточните ѕидови специјализирани за одредени функции.

Question 3

Зависно од функцијата која ја вршат трајните ткива какви може да бидат?

Answer 3

1Паренхимски – основни ткива
2Покривни- заштитни ткива
3Механички ткива
4Ткива за лачење
5Спроводни ткива

Question 4

Основни – паренхимски ткива?

Answer 4

Паренхимските- основни ткива се прости трајни ткива изградени од еден вид на клетки
Тие ја исполнуваат внатрешноста на цело растение и во нив се сместени другите ткива.
Клетките на овие ткива се живи со малку цитоплазма, големи вакуоли и тенки клеточни ѕидови

Question 5

Типови на паренхимски ткива?

Answer 5

-1Основен паренхим
2Апсорпционен паренхим- паренхим за апсорпција на вода и минерални материи
3Паренхим за фотосинтеза -хлоренхим
4Паренхим за складирање - резервен паренхим ( во семиња и во луковици, грутки, репи)
5Спроводен паренхим
6Паренхим за складирање воздух – аеренхим ( кај водени растенија каде има мала количина на кислород)

Question 6

Основен паренхим?

Answer 6

Основен паренхим- основно градбено ткиво на секое растение

Question 7

Паренхим за складирање?

Answer 7

може да биде шеќерен (шеќерна репка..),маслоносен (семе од сончоглед..), протеински (семе грав..),водоносен (кактуси, пустински растенија- сукуленти)

Question 8

Паренхим за фотосинтеза- хлоренхим-

Answer 8

неговата функција е да врши фотосинтеза. Се означува хлоренхим бидејќи клетките се богати со хлоропласти. Кај листовите ова ткиво се наоѓа како палисадно и сунѓересто ткиво. Клетките кај палисадното ткиво се цилиндрични со хлоропласти и густо поредени,додека клетките на сунѓерестото ткиво се со неправилен облик ,посиромашни со хлоропласти и со меѓуклеточни простори.

Question 9

Паренхим за складирање вода

Answer 9

Сукулентни растенија – со сочни и меснати листови кои живеат на топли и сушни места, Кај кактусите (fam. Cactaceae) стеблото е сукулентно

Question 10

Спроводен паренхим-

Answer 10

пренесување на растворен материи на мали растојанија

Question 11

Апсорпционен паренхим-

Answer 11

ова ткиво врши апсорпција на вода и минерални материи

Question 12

Аеренхим

Answer 12

ткиво богато во меѓуклеточни простори кое служи за циркулација и складирање на воздух

Question 13

Покровни ткива

Answer 13

Се наоѓаат на површината на растението
Имаат улога на:
Заштита на внатрешните ткива од надворешни влијанија
Се делат на :
Примарно покровно ткиво
епидермис
секундарно:
перидермис
Терциерно
мртва кора

Question 14

Епидермис

Answer 14

епидермисот е изграден од епидермални клетки (цврсто припиени една до друга),трихомски клетки и стомини клетки. Во епидермисот,особенo на листовите се формираат стоми преку кои се врши размена на гасови и испарување на вода

Question 15

Какви се ѕидовите кај епидермалните клетки?

Answer 15

Ѕидовите на епидермалните клетки се задебелени кон надворешната средина и се покриени со заштитен слој на кутикула, влакна (трихоми) и др.

Question 16

Што е кутикулата

Answer 16

Кутикулата е масна материја скоро непропустлива за вода и гасови

Question 17

Што се формира по едиермисот на некои растенија?

Answer 17

По епидермисот на некои растенија се формираат творби од влакна-емергенции ( капина)

Question 18

Што се стоми

Answer 18

Стомите се изградени од две стомини клетки кои создаваат отвор на стомата или остиолум. Кај житните растенија покрај две стомини клетки има и две соседни клетки кои заедно го формираат стоминиот апарат или епидермален комплекс.
Клетките содржат и хлоропласти.

Question 19

перидермис

Answer 19

Ги заштитува стеблата и корењата кај растенијата кои секундарно растат во дебелина (епидермисот отпаѓа и ја превзема улогата перидермисот)
Се создава со активноста на секундарното меристемско ткиво фелоген (корков камбиум)
Клетките на фелогенот се делат и одделуваат клетки кон надворешноста и внатрешноста во правилни низи.
Надворешните клетки изумираат и се слој од мртви клетки-корково ткиво или фелем
Внатрешните клетки се живи и формираат фелодерм

Question 20

Лентицелите

Answer 20

Клетките на фелемот се непропустливи за вода и гасови па затоа се создаваат отвори - лентицели.
Лентицелите имаат облик на мали кратери од паренхимско растресито ткиво. .

Question 21

Мртвата кора

Answer 21

Мртвата кора претставува слој од мртви ткива
Може на биде мазна или рапава

Question 22

Механички ткива

Answer 22

Обезбедуваат цврстина и еластичност на растението со густо збиени клетки без меѓуклеточни простори.

Question 23

Коленхим

Answer 23

Изградено од живи клетки нерамномерно задебелени.
Во стеблото и листот се наоѓа под епидермисот
Во зависност од задебелувањето на клеточните ѕидови има: аглест,плочест и ровкав коленхим.

Question 24

Склеренхимско механичко ткиво-склеренхим

Answer 24

изградено од мртви клетки рамномерно задебелени.

Question 25

склеренхимски влакна

Answer 25

склеренхимски влакна
со издолжени и заострени краеви – дрвесински (во дрвесината) и екстрадрвесински (во кората )

Question 26

Склериди-

Answer 26

◊ Склериди- многуалолни силно задебелени.
Најраспространети се каменести клетки (во цврстиот дел на плодовите кај орев,слива бадем

Question 27

Ткива за лачење

Answer 27

Клетките на жлездените ткива создаваат и излачуваат разни секрети
Секретите се производи на метаболизмот кои растението ги излачува надвор или ги собира во вакуолите
Секретите може да се собираат во цевки и канали како млечни цевки- кај млечки (Euphorbiaceae) и смолни канали ( кај четинарите)

Question 28

Излачувањето на секретите надвор се врши со посебни клетки кои градат:

Answer 28

-жлездени влакна(трихоми)
-нектарници
- водени жлезди(хидатоди)
- Осмофори

Question 29

Жлездените влакна?

Answer 29

Жлездените влакна лачат етерични масла (жалфија, лаванда) или одбрамбени материи (коприва)

Question 30

Нектарници

Answer 30

Нектарници се жлезди кои излачуваат сладок сок – нектар кој има важна улога во опрашување на цветовите

Question 31

Хидатодите

Answer 31

Хидатодите служат за излачување на вода од растението Излачувањето на вода во вид на капки се вика гутација ( водена роса)

Question 32

Осмофори

Answer 32

Лачат ароматични материи,сместени на цветните делови

Question 33

Внатрешни ткива за лачење

Answer 33

Се наоѓаат во внатрешноста на растителните органи(секретот го собираат во жлездени клетки или во посебни меѓуклеточни простори).Тука спаѓаат:
Секреторни клетки- идиобласти-по исполнуање со секрет изумираат
Секреторни жлезди- шизогени- кај голосемени и лизогени кај цитрусни растенија
Млечни цевки – лачат млечен сок -латекс

Question 34

Спроводни ткива

Answer 34

Спроводните ткива се специјализирани за спроведување на материи во растението.
Се разликуваат 2 вида:
Ксилем и
флоем
Ксилемот и флоемот градат спроводни снопчиња кои ја градат нерватурата на листот

Question 35

Ксилем

Answer 35

Ксилемот ја пренесува водата и растворените неоргански материи во неа од коренот до листовите и другите делови на растението
Изграден е од мртви клетки со задрвенети ѕидови
трахеи и
трахеиди

Question 36

Трахеи

Answer 36

Трахеи
Долги и тесни клетки со коси или заострени краеви. Меѓу нив има хоринзонтално поставени перфорирани клетки

Question 37

Трахеиди

Answer 37

Трахеиди
Издолжени клетки со шилести врвови

Question 38

Флоем

Answer 38

Флоемот ги спроведува растворените органски материи од местото каде што настануваат со фотосинтезата ( листот ) до сите делови на растението

Изграден е од живи клетки
Ситести клетки
Ситести цевки и
Клетки придружнички

Question 39

Ситести цевки

Answer 39

Настануваат од повеќе клетки чии напречни ѕидови имаат отвори како сито, по што го добиле и името.
Овие клетки се без јадра и имаат малку цитоплазма.

Question 40

Клетки придружнички

Answer 40

Припиени се до ситестите цевки преку отвори на страничните ѕидови
Овие кл. имаат јадро.

Question 41

Ситести клетки

Answer 41

Претставуваат долги и тесни клетки со заострени краени кои се живи клетки

Question 42

СПРОВОДНИ СНОПЧИЊА

Answer 42

Претставуваат групација од спроводни ткива,ксилем и флоем
Концентричен тип – имаат концентричен распоред на ткивата. Периферно е ксилемот а внатрешно е флоемот и обратно.
Колатерален тип – ксилемот и флоемот се еден наспроти друг, флоемот надворешно а ксилемот внатрешно.
Биколатерален тип- ксилемот е на средина а флоемот кон внатре и кон надвор

Радијален тип- радијален распоред на ксилемот и флоемот