Zintuigen Flashcards
Som de algemene zintuigen op.
- Temperatuur
- Pijn
- Aanraking
- Druk
- Trilling
- Lichaamshouding
Geef een ander woord voor lichaamshouding
Proprioceptie
Som de speciale zintuigen op
- Reuk
- Smaak
- Gezichtsvermogen
- Het evenwicht
- Het gehoor
Geef een ander woord voor reuk
Olfactie
Geef een ander woord voor smaak
Gustatie
Wat zijn nocireceptoren?
Het zijn pijnzintuigen, zijn vrije zenuwuiteinden
Waar zijn nocireceptoren gevoelig voor?
- Extreme temperaturen
- Mechanische beschadiging
- Opgeloste chemische stoffen
Wat is een thermoreceptor?
Het zijn warmtereceptoren, zijn vrije zenuwuiteinden
Wat is een mechanoreceptor?
Gevoelig voor prikkels zoals uitrekking, samendrukking of draaiing
De mechanoreceptor kent nog een onderverdeling, de welke?
- Tastreceptoren
- Baroreceptoren
- Proprioreceptoren
Wat is een chemoreceptor?
Kunnen kleine veranderingen van de concentraties van specifieke chemische stoffen of verbindingen registreren.
Welke twee typen vezels geleiden de pijnprikkel?
- Gemyeliniseerde vezels
- Ongemyeliniseerde vezels
Wat doen de gemyeliniseerde vezels?
Voorbeeld
Geleiden zeer plaatselijke gewaarwordingen van snelle pijn of stekende pijn.
Bij diepe snijwond of injectie
Wat doen de ongemyeliniseerde vezels?
Geleiden gewaarwordingen van trage pijn of brandende – schrijnende pijn.
–> Alleen het algemene betrokken gebied
Wat is gerefereerde pijn?
Voorbeeld
Pijnwaarnemingen in delen van het lichaam die niet werkelijk worden geprikkeld.
= Uitstralingspijn: de plaats van de pijn is niet dezelfde als de plaats van de oorzaak
Pijn in de linkerarm/schouder bij hartproblemen
Mechanoreceptoren
Wat doen de tastreceptoren?
Leveren gewaarwordingen van aanraking, druk en trillingen
Verklaar gerefereerde pijn?
Het lichaamsoppervlak wordt door dezelfde ruggenmergzenuwen geinnerveerd als het orgaan zelf.
Mechanoreceptoren
Waarvoor dienen de baroreceptoren?
Voorbeeld autonome activiteiten
Ze registreren drukveranderingen in een orgaan.
–> Ze leveren info die noodzakelijk is voor de regulering van autonome activiteiten.
Bloeddruk, ademhaling, vertering, urinelozing, defecatie
Mechanoreceptoren
Wat doen de proprioreceptoren?
3 types
Registreren van:
* positie van gewrichten
* spanning in pezen en banden
* mate van spiercontractie
Geen constante prikkeling en grootste deel van de info wordt onbewust verwerkt.
- Vrije zenuwuiteinden
- Peeslichaampjes
- Spierspoeltjes
Hoe heet de reukzenuw in het Latijn?
Nervus Olfactorius
Waarom hebben bepaalde geuren diepe emotionele/gedragsmatige reacties?
Geurprikkels zijn de enige sensorische informatie die direct onze hersenschors bereiken, zonder passage in thalamus.
Er is wel een gelijktijdige geleiding naar het limbisch systeem en de hypothalamus.
Hoe heet de oogzenuw in het Latijn?
Nervus Opticus
Som de verschillende onderdelen van het posterior deel vh oog op. Bespreek.
Posterior/Achterste deel oog: 3 lagen
1. Sclera = fibreuze buitenste laag. Loopt anterior door tot cornea
2. Choroid = vasculaire middenste laag. Loopt anterior door tot lichaam van iris (met pupil) en corpus ciliare
3. Retina = gepigmenteerde, neurale, binnenste laag. Loopt anterior niet door
Wat is het retina?
Retina = binnenste laag van het oog = netvlies
2 lagen:
1. Gepigmenteerde laag (een dunne, buitenste laag)
2. Neurale laag (een dikke binnenste laag)
Geef de lichtgevoelige cellen van de retina.
Fotoreceptoren:
1. Staafjes
2. Kegeltjes
Bespreek “de staafjes”
De staafjes geven info over de aan- of afwezigheid van licht
–> ongeacht de golflengte
Geven ons inzicht over licht, donker en aantal grijswaarden
Bespreek “de kegeltjes”.
3 soorten
Geven info over de golflengte van licht
–> Dankzij de kegeltjes kunnen we kleuren zien.
Rood-Groen-Blauw –> combinatie = verschillende kleuren zien
Benoem de optische banen van retina tot visuele cortex.
- Fotoreceptoren @ retina
- N. Opticus
- Optisch chiasma
- Optische baan
- Kern in thalamus
- Projectievezels
- Visuele cortex
Wat zijn de 5 externe krachten die invloed hebben op zintuigcellen in het binnenoor?
- Zwaartekracht
- Lineaire versnelling
- Rotatoire versnelling
- Frequentie van geluidstrillingen
- Intentie van geluidstrillingen
Beschrijf de fysiologische manier van het proces van “het horen”
- Geluidsgolven laten trommelvlies trillen
- Gehoorbeentjes in beweging > ovale venster trilt
- Trilling in cochlea
- Trilling van haarcellen zorgen voor actiepotentialen
- Ronde venster dempt trillingen binnen cochlea
- N. Vestibulo-cochlearis stuurt actiepotentiaal naar thalamus
- Thalamus stuurt actiepotentiaal naar auditieve cortex
- Auditieve cortex geeft betekenis aan trillingen
Welke invloed hebben frequentie en intensiteit op trilling van haartjes in cochlea?
Frequentie: welke haarcellen trillen
Intensiteit: hoeveel haarcellen trillen
Beschrijf de fysiologische manier van het proces van “statisch evenwicht”
Welk deel is hiervoor verantwoordelijk?
Wanneer we het hoofd van horizontaal naar schuin bewegen dan trekt de zwaartekracht niet alleen aan de gelatineuze massa, maar ook aan de otolieten waardoor de haren van de haarcellen mee vervormen. Het is die vervorming/ afbuiging van de haarcellen tov het cellichaam die ervoor zorgt dat neurotransmitters worden vrijgesteld en er een actiepotentiaal ontstaat. Niet alleen de zwaartekracht kan zorgen voor de vervorming/ afbuigen van de haarcellen, maar ook de lineaire versnelling.
Vestibulum
Beschrijf de fysiologische manier van het proces van “dynamisch evenwicht”
Welk deel is hiervoor verantwoordelijk?
De ampulla is gevuld met de gelatineuze stof cupula waarin de haren van de zintuigcellen vervat zitten. Bij het verplaatsen van het hoofd beweegt de cupula waardoor de zintuigharen mee bewegen en er een actiepotentiaal zal ontstaan in de sensibele zenuw. Doordat er 3 semi-circulaire kanalen bestaan zal elke rotatie van het hoofd kunnen worden gedetecteerd.
halfcirkelvormige kanalen –> info omtrent rotatiebewegingen vh hoofd
