Zenuwstelsel Flashcards
Geef de 3 functies van het zenuwstelsel
- Het meet het interne en externe milieu
- Het integreert info van de zintuigen
- Het coördineert gewilde en ongewilde reacties van vele andere orgaanstelsels
Anatomisch is het zenuwstelsel in 2 delen opgedeeld, som ze op.
- Het centrale zenuwstelsel - CZS
- Het perifere zenuwstelsel - PZS
Uit wat bestaat het CZS?
Hersenen en ruggenmerg
Uit wat bestaat het PZS?
Al het zenuwweefsel buiten het CZS.
Wat is de functie van het CZS?
Informatieverwerking: het integreert en coördineert de verwerking van sensorische info en het geeft impulsen door naar de spieren.
Wat is de functie van het PZS?
Het vormt de verbinding tussen het centrale zenuwstelsel en het lichaam.
Het zorgt ervoor dat informatie van de organen, zintuigen en spieren bij het centrale zenuwstelsel komt.
Het perifere zenuwstelsel bestaat uit 2 delen, som ze op.
- Het afferente deel
- Het efferente deel
Wat is de functie van het afferente deel?
Geleidt sensorische info vanuit receptoren in weefels en organen naar het centrale zenuwstelsel.
Wat is de functie van het efferente deel?
Geleidt motorische opdrachten vanuit het CZS naar spieren en klieren.
Welke soorten zintuigen werken in op het afferente deel?
- Somatische zintuigen
- Viscerale zintuigen
Wat zijn receptoren?
Sensorische structuren die veranderingen in de omgeving detecteren
Het efferente deel bestaat ook uit 2 delen, geef ze.
- Het somatisch zenuwstelsel
- Het autonoom zenuwstelsel
Ook het autonoom zenuwstelsel bestaat vervolgens uit verschillende delen, som ze op.
- Het parasympatisch zenuwstelsel
- Het sympatisch zenuwstelsel
- Het enterische zenuwstelsel
Wat zijn effectoren?
Wanneer de doelorganen en weefsels reageren door iets te doen
Geef een andere naam voor een zenuwcel.
Een neuron
Wat doen neuronen?
Ze zijn de basisfunctionele eenheden van het zenuwstelsel.
–> Ze communiceren onderling en met andere celtypen.
Geef andere namen voor sensorische neuronen.
- Sensibele neuronen
- Afferente neuronen
- Gevoelszenuwcellen
Sensorische neuronen behoren tot welk onderdeel van het zenuwstelsel?
Het afferente deel van het PZS.
Wat doen sensorische neuronen?
Ze ontvangen info van zintuigcellen die het uitwendig en inwendig milieu waarnemen –> info wordt doorgegeven aan andere neuronen in de hersenen en ruggenmerg.
Essentiële rol in het helpen van organismen om te reageren op en te communiceren met hun omgeving
Wat doen motorische neuronen?
Verbonden met?
Ze geleiden impulsen vanuit het CZS naar andere weefsels, organen of orgaanstelsels.
Somatische motorische neuronen en visceromotorische neuronen
|
Waaruit bestaat een neuron?
- Cellichaam
- Dendrieten
- Axon
- Synapsknop
Wat is een rustpotentiaal?
Rustpotentiaal van een zenuwcel?
Membraanpotentiaal van een ongeprikkelde cel
-70 millivolt
Bespreek het cellichaam van een neuron
- Grootste deel
- Bevat celkern met genetische info
Hoe ontstaat het rustpotentiaal?
Wanneer er een overmaat aan negatieve lading ionen is aan de binnenkant van de cel in vergelijking met de buitenkant.
= polarisatie –> in stand gehouden door NaKa-pomp
Bespreek de dendrieten
- Vertakte uitlopers
- Ontvangen signalen
Wat is een actiepotentiaal?
Een voortplantende verandering in de membraanpotentiaal die het axon depolariseert.
Bespreek de axon
- Enkele lange uitloper
- Transporteert signalen
Welke stappen zijn nodig voor het ontstaan van het actiepotentiaal?
Volgende stappen zijn hiervoor nodig:
1. Openen van natriumkanalen, depolarisatie treedt op
2. Sluiten van natriumkanalen en openen van kaliumkanalen
3. Herstellen van de normale doorlaatbaarheid
Wat is een refractaire periode bij geleiding van een actiepotentiaal?
Wat zien we dan bij prikkeling?
Periode tussen het begin van een actiepotentiaal en het herstel van het rustpotentiaal
= de korte periode van depolarisatie en repolarisatie
Membraan kan niet normaal op verdere prikkeling reageren.
Verklaar fysiologisch hoe de refractaire periode ontstaat.
Het moment dat de natriumkanalen zich bij de drempelwaarde openen, totdat de repolarisatie is voltooid, kan het membraan niet op verdere prikkeling reageren
–> tijdens deze periode kan een cel niet voor de 2e keer een prikkel ontvangen want natrium en kalium zitten nog niet terug op de juiste plaats.
Wat is myeline?
Myeline is een vettige stof die rond die uitlopers van die neuronen ligt. Niet alle neuronen zijn omgeven door myeline
Wat is de functie van myeline?
- GELEIDING: sneller laten verlopen van het actiepotentiaal over het axon > prikkelfrequentie kan verhoogd worden
- ISOLATIE: elektrische prikkel kan niet overspringen naar een ander axon in de buurt
Welke cellen voorzien een neuron van myeline in het CZS?
Geleverd door oligodendrocyten
= ondersteunende cellen/neuroglia
Welke cellen voorzien een neuron van myeline in het PZS?
Geleverd door Schwann-cellen of Neurolemmocyten
= ondersteunende cellen/neuroglia
Wat betekent de term grijze stof?
- Hersenschors/neurale cortex
- Gebieden met cellichamen, dendrieten en ongemyeliniseerde axonen.
Wat betekent de term witte stof?
- Hersenmerg
- Dendrieten en axonen die door myeline wit kleuren
Bespreek de organisatie van witte stof in het CZS.
- Banen: Bundels CZS-axonen die een gezamenlijke herkomst, bestemming en functie hebben
- Kolommen: Verschillende banen die een anatomisch herkenbare massa vormen
Bespreek de organisatie van grijze stof in het CZS.
- Hersenen: neurale cortex en de kernen
- Ruggenmerg: cellichamen
Bespreek de witte stof in het PZS.
Zenuwen: bundels axonen in het PZS
Bespreek het mechanisme van overdracht van actiepotentiaal ter hoogte van een cholinerge synaps.
Lange uitleg
- De actiepotentiaal komt aan en depolariseert de
synapsknop. -
Calciumkanalen op de presynaptische membraan gaan kort open en calciumionen
komen massaal de cel binnen. -
Synapsblaasjes met acetylcholine versmelten met de presynaptische membraan
en geven dus hun neurotransmitter (hier acetylcholine) af in de synaptische
spleet. - Neurotransmitter acetylcholine bereikt de postsynaptische membraan en bindt
zich daar aan de natriumkanalen. - Door die binding van acetylcholine met het natriumkanaal gaan deze laatste
open. - Door de open natriumkanalen komen natriumionen massaal de cel binnen. Dat
zorgt voor een depolarisatie en dus het ontstaan van een actiepotentiaal op de
postsynaptische membraan. Het actiepotentiaal zal zich dan verder **verplaatsen **
naar het dendriet. - Het acetylcholinesterase dat zich in de synapsspleet bevindt breekt acetylcholine
af waardoor de kanaaleiwitten worden vrijgemaakt en dus opnieuw klaar zijn om
een nieuwe molecule acetylcholine te ontvangen
Bespreek het mechanisme van overdracht van actiepotentiaal ter hoogte van een cholinerge synaps.
Korte uitleg
- De actiepotentiaal komt aan en depolariseert de
synapsknop. - Ca van buiten de cel komt de synapsspleet binnen en veroorzaakt de exocytose van ACh (acetylcholine)
- ACh bindt zich aan receptoren en depolariseert de postsynaptische membraan
- ACh wordt verwijderd door AChE (acetylcholinesterase)
Bespreek de grijze stof in het PZS.
Ganglia: Verzamelingen van cellichamen van neuronen in het PZS
Bespreek de geleiding van een actiepotentiaal in een gemyeliniseerd axon.
Voortgeleiding gebeurt sprongsgewijs omdat myeline de verplaatsing van ionen door het axonmembraan belemmert.
Tussenstukjes waar geen myeline ligt: insnoeringen van Ranvier
Bevinden zich op die plaatsjes waar Natriumionen en Kaliumionen kunnen uitgewisseld worden tussen de cel en het extracellulair vocht.
Het springt dus van de ene insnoering naar de andere, het depolariseert dus niet de volledige wand van het axon.
=> Snelle saltatoire geleiding
Bespreek de geleiding van een actiepotentiaal in een ongemyeliniseerd axon.
= Continue prikkelgeleiding
Hier depolariseert elk stukje van het axon.
Dit gaat een stuk trager waardoor ook de prikkelfrequentie laag is.
Wat betekent convergentie bij neuronen?
- Zowel willekeurige als onwillekeurige regeling van bepaalde lichaamsprocessen
- Vanuit verschillende bronnen wordt input gegeven aan één enkel neuron.
Wat betekent divergentie bij neuronen?
De informatie vanuit één neuron verspreidt zich naar verschillende andere neuronen of vanuit één neurale groep naar verschillende neurale groepen.
Geef een ander woord voor hersenvliezen.
Meningen