Ziektefrequentiematen, associatiematen en standaardisering voor leeftijd Flashcards
In epidemiologisch onderzoek wordt het optreden van ziekten uitgedrukt in?
Ziektefrequentiematen
Geef voorbeelden van ziektefrequentiematen
-Prevalentie
-Incidentie
-Verhoudingsmaten
Geef een ander woord voor ziektefrequentiematen
Beschrijvende epidemiologische maten
Bij ziektefrequenties gaat het om het vinden van een associatie tussen de blootstelling en desbetreffende ziekte, De richting en de sterkte van zo en associatie wordt uitgedrukt in?
Associatiematen (vb, relatieve risico en de odds ratio
Geef de verhoudingsmaten
-Verhouding of ratio
-Odds of speciale verhouding
-Proportie of kans
Wat is de ‘Verhouding of ratio’?
De verhouding tussen het aantal individuen met kenmerk A uit populatie A over het aantal individuen met kenmerken A uit populatie B
Teller: aantal personen met kenmerk uit populatie
Noemer: aantal personen met kenmerk uit andere populatie
Wat is de ‘Odds of speciale verhouding’?
De verhouding tussen het aantal individuen met kenmerk A over het aantal individuen met kenmerk niet A
Teller: aantal personen met kenmerk uit populatie
Noemer: aantal personen zonder kenmerk uit zelfde populatie
Wat is de ‘Proportie of kans’?
De verhouding tussen het aantal personen met eenzelfde kenmerk A uit een bepaalde populatie en het aantal personen van deze populatie
Teller: Aantal personen met kenmerk uit populatie
Noemer: Totaal aantal personen populatie
Wat is ‘Prevalentie’?
Aantal personen dat op een bepaald moment ziek is
Wat kan je afleiden uit gegevens van Prevalentie?
-Zowel Veranderingen in de overlevingsduur van de patiënt zien als veranderingen in het optreden van de ziekte
-Beeld vormen van de ziektelast in de bevolking en druk op de gezondheidszorg
Wat is ‘Incidentie?’
Aantal personen dat ziek wordt in een bepaalde periode
Voor wat zijn Incidentie gegevens nuttig?
-Directe maat voor het aantal individuen in een populatie dat een bepaalde ziekte ontwikkelt
Waarom zijn incidentie gegevens soms moeilijk te interpreteren?
Omdat ze verbeteringen in diagnostiek kunnen weergeven in plaats van veranderingen in het optreden van de ziekte zelf
Welke twee Incidentiematen worden vaak gebruikt in epidemiologisch onderzoek?
-Cumulatieve incidentie
-Incidentiedichtheid
Wat is cumulatieve incidentie?
Voor het brekenen van de cumulatieve incidentie wordin in principe alle leden van een cohort gedurende een bepaalde periode gevolgd
Hoe wordt cumulatieve incidentie berekend?
Totaal aantal nieuwe zieken in een periode
gedeeld door
Totaal aantal personen in de populatie aan het begin van deze periode
Wat is Incidentiedichtheid (Incidence rate)
Niet ten opzicht van aantal leden maar Ten opzichte van de totale van de totale persoonstijd die geobserveerd is (bij een cohort)
Hoe wordt de Incidentiedichtheid berekend?
Totaal aantal nieuwe zieken in een bepaalde periode
gedeeld door
Totaal aantal geobserveerde persoonsjaren at risk gedurende deze periode
Wat zijn de Demografische maten?
-Sterftecijfer (mortaliteitsrate)
-Levensverwachting
Wat is het sterftecijfer (mortaliteitsrate)?
Bijzondere vorm van incidentiecijfer, geeft de incidentie van overlijden weer
-Veel gebruikte indicator van de volksgezondheid
Wat is ‘Levensverwachting’?
Gemiddelde aantal levensjaren dat een persoon van een bepaalde leeftijd nog te verwachten heeft in de veronderstelling dat de leeftijdsspecifieke sterftecijfers die op dit moment gelden ook in de toekomst van toepassing zijn
Wat is QALY’s?
Quality adjusted life years
Aan de te verwachte levensjaren een weegfactor toekennen
Wat zijn DALY’s?
Disability adjusted life years
-Geven het aantal jaren dat een populatie verliest door ziekte
Welke vier aspecten worden in berekening genomen voor DALY’s?
-Aantal mensen dat aan de ziekte lijdt
-Ernst van de ziekte
-Sterfte van de ziekte
-Leeftijd waarop de sterfte optreedt
Wat zijn de Associatiematen?
-Relatieve risico
-Odds ratio
Wat is ‘Risico’?
Verhouding tussen het aantal nieuwe gevallen over het totaal aantal in een populatie
Wat is het ‘absoluut risico’?
De kans dat zich bij een bepaald individu in de toekomst een nog net aanwezige klinische manifestatie van de bedoelde ziekte zal voordoen
Wat is het ‘Relatieve risico’?
Maat van sterkte van het verband tussen een determinant en een uitkomst
Hoe wordt het ‘Relatieve risico’ berkend?
Verhouding tussen de incidentiedichtheid of de cumulatieve incidentie bij mensen die blootgesteld zijn aan een bepaalde factor en mensen die niet blootgesteld zijn aan deze factor
Wanneer wordt een Odds ratio gebruikt?
Indien men niet over incidenties beschikt maar enkel over blootsellingsfactoren (zoals een case-controlstudie)
Wat is een Odds ratio?
Verhouding tussen de kans dat een bepaalde gebeurtenis of ziekte wel optreedt en de kans dat dit niet gebeurt (verhouding tussen 2 odds?)
Hoe wordt de Odds ratio berekend?
Odds zieken
gedeeld door
Odds niet - zieken
BC
Waarom wordt een Standaardisering voor leeftijd toegepast?
Veel ziekten komen niet even vaak voor bij onder jonge als onder oude mensen
