Zenuwstelsel Flashcards
Vul aan:
Veel functies van het zenuwstelsel en de spieren worden centraal aangestuurd. Een belangrijk deel van het zenuwstelsel (het centrale zenuwstelsel) is geconcentreerd in ……………………..
de hersenen
Het centraal zenuwstelsel bestaat uit:
Hersenen
Ruggenmerg
Het Perifeer zenuwstelsel heeft welke soort zenuwen?
Efferent = motorische zenuwen
Van de hersenen weg naar skeletspier, hartspier, exocriene klieren, …
Afferent = sensorische zenuwen
Naar de hersenen toe van de huid, retina, olfactorisch epitheel, smaakpapillen, …
Het perifeer zenuwstelsel kan op zijn beurt verder opgesplitst worden in 2 grote zenuwstelsels.
Het perifereer zenuwstelsel bestaat uit 2 stelsels:
Autonoom= onwillekeurig - onbewust - gebeurt automatisch
Somatisch= willekeurig - bewust
Wat is het autonoom stelsel
stuurt een groot aantal onbewuste functies aan en reguleert o.a. hartslag, bloeddruk, spijsvertering, …
Om het allemaal moeilijk te maken, kan dit nog eens worden opgesplitst in 3 grote groepen:
orthosympatisch: fight or flight
parasympatisch: opbouw en herstel weefsels
enterisch: spijsvertering
Geef een voorbeeld van Somatisch zenuwstelsel
dient voor de bewuste waarneming (zintuigen zoals reukzin, gehoor, …) en willekeurige bewegingen van de skeletspieren.
Wat is cerebrum
De grote hersenen: regult bewust handelen
Wat is de hersenstam
staat in voor de primitieve lichaamsfuncties: lichaamstemperatuur, hartslag, ademhaling, bloeddruk, spijsvertering, … > gaat automatisch
regelt bewustzijn
kopzenuwen ontstaan uit de hersenstam, doorgeven van motorische informatie (regelen beweging zoals oogbewegingen, aansturen van de tong)
en sensorische informatie (registreren van zintuiglijke waarnemingen zoals kijken, ruiken)
aan verschillende gebieden in het lichaam (voornamelijk in het hoofd en de nek)
**bestaat uit **
middenhersenen
pons(brug)
medulla oblongata (verlengde merg)
Wat doet de cerebellum
Regelt coordinatie van bewegingen
Duid aan
Laterale neusgroeve
Kleine hersenen
Grote hersenen
Kleine hersenen
Ruggenmerg
Hersenstam
Hypofyse of hersenaanhangsel
Hersenstam
Laterale groeve
- Grote hersenen
- Kleine hersenen
- Ruggenmerg
- Hersenstam
- Laterale groeve
- Laterale neusgroeve
- Kleine hersenen
- Hersenstam
- Hypofyse of hersenaanhangsel
Duid aan
Wat doet de Epifyse
= Pijnappelklier of 3de oog
Deze klier is verantwoordelijk voor de productie van melatonine.
Via een impulsstroom bereikt licht vanuit de ogen de pijnappelklier, onder invloed hiervan zet de klier de neurotransmitter serotonine om in het hormoon melatonine.
De pijnappelklier reguleert het dag- en nachtritme.
Melatonine zorgt ervoor dat je tegen de avond aan slaperig wordt.
Wat doet de Adenofyse
ACTH: cortisol productie
GH of groeihormoon
TSH of schildklierhormoon
LH en FSH: luteïniserend hormoon en follikel stimulerend hormoon
prolactine: melkproductie
MSH: melanocyt stimulerend hormoon
endorfines: pijn onderdrukken en euforie
Wat doet de Neurohypofyse
ADH: antidiuretisch hormoon: vochtbalans en bloeddrukregulatie
oxytocine: samentrekken gladde spiercellen in baarmoeder en borstklierweefsel
Wat zijn neuronen
impulsgeleidende cellen
* sensorische neuronen: prikkel van sensoren naar CZS
* schakelneuronen: prikkel overbrengen van neuron naar neuron in CZS
* motorische neuronen: prikkel van neuron in czs naar spieren en klieren
Wat zijn steuncellen
beschermen en onderhouden van neuronen
Wat zijn de centrale zenuwen
Centrale zenuwen zijn de hersenzenuwen en de bundel van zenuwbanen in het ruggenmerg.
Wat zijn Perifere zenuwen
Perifere zenuwen zijn de zenuwen die bijvoorbeeld vanuit armen en benen naar het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg) toegaan en van het centrale zenuwstelsel afkomen.
Waaruit is een zenuwcel opgebouwd
3 zaken:
Een cellichaam met celkern
Een axon
Dendrieten
Wat zijn dendrieten
= kleine uitlopers
Ontvangen informatie uit het lichaam en de weefsels en ook uit alle zintuigen
Zullen in contact staan met axonen via een synapsverbinding (efferent)
Wat zijn sensorische zenuwen
Deze zenuwen geven signalen vanuit het perifere zenuwstelsel (alles behalve de hersenen en het ruggenmerg) door aan het centrale zenuwstelsel.
Zij zijn verantwoordelijk voor het doorgeven van waarnemingen, dus prikkels uit de omgeving en uit ons eigen lichaam.
Voorbeelden van prikkels zijn: aanrakingen op de huid, temperatuurverschillen, pijn, …
wat zijn axonen
= Een hele lange uitloper (slechts 1 per zenuwcel)
Kan je beetje vergelijken met een elektriciteitskabel met een aantal vertakkingen op het einde
Zal informatie doorsturen naar andere cellen in de hersenen of in het ruggenmerg (enkel in centraal zenuwstelsel)
Wat zijn NEUROTRANSMITTERS
boodschappers
Wat zijn motorische zenuwen
Deze zenuwen geven signalen (impulsen) vanuit het centrale zenuwstelsel door aan het perifere zenuwstelsel. Deze zenuwen zijn verantwoordelijk voor de aansturing van de spieren.
Wat zijn gemengde zenuwen
Deze zenuwen bevatten zowel motorische als sensorische zenuwen.
Bijvoorbeeld een ruggenmergzenuw, deze moet namelijk sensorische en motorische informatie kunnen ontvangen en verzenden zodat het lichaam kan functioneren.
Wat zijn interneuronen
Deze zenuwcellen verbinden sensorische en motorische neuronen aan elkaar of verbinden schakelcellen zelf aan elkaar. Dit doen ze binnen het centrale zenuwstelsel.
Wat is een reflex
een reactie die zonder tussenkomst van de hersenen wordt opgewekt en verwerkt.
*
Welk deel van de hersenen wordt ook wel eens het derde oog genoemd omdat het mee verantwoordelijk is voor het dag-nachtritme?
Epifyse
De epifyse of het 3de oog is verantwoordelijk voor de productie van melatonine (het slaaphormoon).
Geef een paar Praktische toepassing bij gedrag
TMS: Transcraniale Magnetische Stimulatie
* niet invasief
* magnetische pulsen wekt men eletrische pulsen op in de hersenen
tegen angst en epilepsie
TDCS: Transcraniale Direct Current Stimulation
* niet invasief
* electrische stroom
Angst, pijn en epilepsie
Geef 4 neurotramsittors
Gabba / glutamaat
Serotonine
Dopamine
Oxytocine
Wat is GABA
speelt rol in angst en fobie
sedenterend effect
Wat is Glutamine
Stimulerend effect (tegenhanger van GABA)
rol bij leren
Wat is serotonine?
rust, tevreden
te weinig: verband met angst en depressie
te veel: hallucineren etc (drugs)
Wat is Dopamine?
Beloningsysteem: eten, water, sex
te weinig: angst, depressie
te veel: schizofrenie
Dus snuffelmatten, eten verstoppen etc
Wat doet de Hypothalamus
Ontvangt signalen van de hersenen *
Stuurt de hypofyse aan door verschillende releasing hormonen *
Regeling via feedbacksystemen
Wat is Oxytocine
knuffelhormoon
Wat doet SAM?
- verhoogde bloeddruk
- verhoogde temp
- longen open
- adrenaline
- lipolyse
- Stopzetten wat niet nodig is
- Alerter
- Vermindert pijn gevoel
- waakzaam
Wat doet HPA
Bijnier laat cortisol los
ontstekingsremmend
waak-slaap (vroege ochtenden, laag avond nacht)
bloeddruk, ademhaling / hartslag verhoogt
wat zijn de 4 F’s van fear
-flee
fear
fidget
fight
Wat is de invloed op het lichaam door langdurige hoge cortisol
- Verminderde immuniteit *
Verminderde voortplanting *
Ziektes van hart- en bloedvaten *
Obesitas *
Darmproblemen *
Blaasproblemen *
Chronische pijn
Wat is de invloed op het gedrag door langdurige hoge cortisol
- Depressie, lusteloos *
Chronische vermoeidheid - Angst, paniek *
Nerveus, opgewonden *
Agressief *
Slechter geheugen en leren
Hoe komt er vaak chronische stress
- Te weinig mentale stimulatie *
Te veel prikkels *
Geen controle *
Slechte omgang door eigenaars
