Zdrowie publiczne Flashcards

1
Q

profilaktyka IV-rzędowa

A

identyfikacja pacjentów zagrożonych nadmierną medykalizacją

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

metafilaktyka

A

profilaktyka III fazy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

profilaktyka wczesna

A

promocja zdrowia
aktywność fizyczna
promocja zdrowego stylu życia
prawidłowe nawyki żywieniowe

-> jest ukierunkowana na ZDROWIE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

profilaktyka I fazy = pierwotna = pierwszorzędowa

A

swoiste i nieswoiste działania mające na celu zapobieganie chorobom
zwiększanie odporności
zmniejszanie narażenia na czynniki szkodliwe
umacnianie zdrowia

np. szczepienia ochronne, zapo­bieganie zanieczyszczeniom środowiska (ochrona środowiska), nadzór epidemiczny nad produkcją żywności i jej dystrybucją

-> działania nastawione na umacnianie zdrowia, gdy choroba jeszcze nie wystąpiła

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

profilaktyka wtórna

A

tj. po wystąpieniu choroby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

SANEPID - zakres działań

A

nadzór nad higieną w zakresie :

higieny środowiska;
higieny pracy w zakładach pracy;
higieny radiacyjnej;
higieny procesów nauczania i wychowania;
higieny wypoczynku i rekreacji;
zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku;
higieniczno-sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Cechy charakterystyczne tradycyjnej diety śródziemnomorskiej w porównaniu z dietą krajów północnych (składniki)

A

Mało nasyconych kwasów tłuszczowych
Dużo jednonienasyconych kwasów tłuszczowych
Dużo wielonienasyconych kwasów tłuszczowych
Niski stosunek kwasów n-6/n-3 <=> wysoki stosunek n-3 do n-6
Dużo naturalnych antyoksydantów
Dużo błonnika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Formy działalności leczniczej

A

Działalność lecznicza polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Świadczenia te mogą być udzielane za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.

Działalność lecznicza może również polegać na:
1) promocji zdrowia
2) realizacji zadań dydaktycznych i badawczych w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i promocją zdrowia, w tym wdrażaniem nowych technologii medycznych oraz metod leczenia.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

czułość testu

A
  • rozpoznawanie możliwie dużego odsetka wyników prawdziwie dodatnich.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

, powtarzalność test

A
  • zależna od zmienności biologicznej oraz zmienności obserwowanej.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

swoistość testu

A
  • rozpoznawanie stosunkowo niewielkiego odsetka wyników fałszywie dodatnich
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

populacja stara vs dojrzała vs młoda

A

< 4%
4 - 7%
> 7%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

zdrowie publiczne - działania na rzecz ochrony zdrowia indywidualnych osób:

A
  • Zapewnienie pełnej dostępności szczepień ochronnych, wczesnego wykrywania i leczenia chorób zakaźnych, w tym gruźlicy, AIDS, chorób wenerycznych, chorób zawleczonych z zagranicy.
  • Zapewnienie pełnej dostępności pomocy medycznej dla osób bezrobotnych, bezdomnych i innych grup mogących mieć utrudniony dostęp do świadczeń zdrowotnych.
  • Objęcie niezbędnym zakresem w pełni bezpłatnych świadczeń leczniczych wybranych chorób o znaczeniu społecznym, w tym chorób psychicznych, uzależnień, cukrzycy itp.
  • Objęcie badaniami skaningowymi i czynnym poradnictwem grup wysokiego ryzyka zachorowania na wybrane choroby o znaczeniu społecznym.
  • Nadzór merytoryczny i pomoc finansowa dla instytucji charytatywnych udzielających pomocy medycznej i społecznej osobom ubogim oraz upośledzonym.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Narodowy Program Zdrowia na lata 2021 – 2025 zakłada 5 celów operacyjnych:

A

profilaktyka nadwagi i otyłości,
profilaktyka uzależnień,
promocja zdrowia psychicznego,
zdrowie środowiskowe i choroby zakaźne,
wyzwania demograficzne.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Działania na rzecz ochrony zdrowia ogółu ludności:

A
  • Monitorowanie stanu zdrowia oraz określanie potrzeb zdrowotnych ludności.
  • Zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób, ze szczególnym uwzględnieniem chorób zakaźnych i społecznych, wymagających zorganizowanego wysiłku państwa na rzecz ich zwalczania.
  • Identyfikacja i zwalczanie czynników ryzyka zdrowotnego w środowisku, miejscu zamieszkania, pracy, nauki oraz w placówkach służby zdrowia.
  • Zapobieganie wypadkom i urazom oraz zapewnienie kompleksowej pomocy ofiarom katastrof, kataklizmów i klęsk żywiołowych.
  • Zapewnienie nadzoru epidemiologicznego, w tym laboratoryjnej kontroli przeciwepidemicznej (zarówno chorób zakaźnych, zawleczonych z zagranicy) oraz laboratoryjnej kontroli zagrożeń środowiskowych (powietrza, wody, gleby, żywności) i zagrożeń mogących wynikać z wymiany handlowej z zagranicą.
  • Promowanie aktywnego współuczestnictwa społeczeństwa w działaniach na rzecz zdrowia poprzez promocję zdrowego stylu życia wszystkich obywateli, ze szczególnym uwzględnieniem promocji zachowań prozdrowotnych wśród dzieci i młodzieży oraz w wybranych grupach wysokiego ryzyka zachorowania.
  • Kształcenie i doskonalenie zawodowe lekarzy i innego personelu medycznego, zgodnie z wymogami współczesnej wiedzy medycznej, nowych technologii diagnostyczno-leczniczych oraz zgodnie ze skalą potrzeb zdrowotnych społeczeństwa, w tym zapewnienie warunków rozwoju nauk medycznych.
  • Zapewnienie jednolitych kompleksowych regulacji prawnych dotyczących systemu organizacji, finansowania i zarządzania placówkami opieki medycznej, ekonomii zdrowia, zasad orzecznictwa lekarskiego - zgodnych z konstytucyjnymi uprawnieniami obywateli.
  • Monitorowanie jakości świadczeń medycznych, ich dostępności, przestrzegania zasad bioetyki zawodowej personelu, przestrzegania praw pacjenta i międzynarodowych regulacji prawnych w ochronie zdrowia.
  • Ocena sytuacji zdrowotnej kraju na tle porównań międzynarodowych, analiza wyzwań i zagrożeń wynikających z procesu globalizacji. Miejsce i rola kraju w pracach Światowej Organizacji Zdrowia i innych międzynarodowych i międzyrządowych organizacji działających na rzecz zdrowia.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

czy potrzeby zdrowotne są atrybutami psychicznymi jednostek

A

nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Badanie w kierunku cukrzycy należy przeprowadzać

A
  • raz na 3 lata u każdej osoby > 45. roku życia
  • niezależnie od wieku, badanie to należy wykonać co roku u osób z grup ryzyka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

W prewencji pierwotnej NT zaleca się, by przeprowadzać przesiewowe pomiary BP u

A

wszystkich dorosłych, przynajmniej raz w roku niezależnie od wcześniejszych wartości BP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

badania przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy

A

– cytologia co 3 lata lub co 1 rok u kobiet obciążanych czynnikami ryzyka (zakażonych HIV, przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV wysokiego ryzyka).

Od 01.11.2023 r. program obejmuje kobiety od 25 do 64 roku życia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

System organizacji opieki zdrowotnej jest ukierunkowany na

A

prewencję, promocję zdrowia, leczenie i rehabilitację.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

badania przesiewowe w kierunku raka piersi

A

– mammografia co 2 lata.

Od 01.11.2023 r. program obejmuje kobiety w wieku od 45 do 74 lat (wcześniej dotyczył kobiet w wieku 50-69 lat).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

program przesiewowych badań noworodków

A

W Polsce prowadzony jest program przesiewowych badań noworodków w kierunku 30 chorób wrodzonych, m.in.:

mukowiscydozy,
fenyloketonurii,
wrodzonej niedoczynności tarczycy,
wrodzonego przerostu nadnerczy,
rdzeniowego zaniku mięśni. [LINK]

Dodatkowo, przeprowadza się:

test pulsoksymetryczny w kierunku krytycznych wrodzonych wad serca,
badanie w kierunku wrodzonej dysplazji stawów biodrowych,
badania słuchu (program WOŚP).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

cel strategiczny Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025:

A
  • zwiększenie liczby lat przeżytych w zdrowiu,
  • ograniczanie społecznych nierówności w zdrowiu.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Obowiązkowej hospitalizacji /
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego

A

1) osoby chore na gruźlicę w okresie prątkowania oraz osoby z uzasadnionym podejrzeniem o prątkowanie;

2) osoby zakażone lub chore oraz podejrzane o zakażenie lub zachorowanie na:
a) błonicę
b) cholerę
c) dur brzuszny,
d) dury rzekome A, B, C,
e) dur wysypkowy (w tym choroba Brill-Zinssera),
f) dżumę
g) Ebolę (EVD),
h) wysoce zjadliwą grypę ptaków u ludzi (HPAI), w szczególności spowodowaną szczepami H7 i H5,
i) ospę prawdziwą
j) ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis) oraz inne ostre porażenia wiotkie, w tym zespół Guillaina-Barrégo,
k) tularemię,
l) wąglik,
m) wściekliznę,
n) wirusowe gorączki krwotoczne, w tym żółtą gorączkę,
o) zakażenia biologicznymi czynnikami chorobotwórczymi wywołującymi zespoły ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej (SARI) lub innej niewydolności narządowej, w szczególności:
– bliskowschodni zespół niewydolności oddechowej (MERS),
– zespół ostrej niewydolności oddechowej (SARS),
p) zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub mózgu;

+ zkażeni COVID-19 nieskierowani na diagnostykę i izolację domową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Każdy człowiek ma prawo do poziomu życia odpowiadającego potrzebom zdrowia i zapewniającego dobrobyt jemu i jego rodzinie, łącznie z wyżywieniem, odzieżą, mieszkaniem, opieką medyczną i niezbędnymi świadczeniami socjalnymi oraz ma prawo do zabezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolności do pracy, wdowieństwa, podeszłego wieku lub utraty środków utrzymania w następstwie okoliczności niezależnych od niego.
- mówi o tym:

A

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

przedwczesne zgony z powodu epidemii tzw. chorób cywilizacyjnych, do których zaliczane są

A

choroby układu krążenia
nadwaga i otyłość,
cukrzyca,
choroby nowotworowe
wypadki i urazy
coraz częstsze choroby psychospołeczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

najlepsze mierniki stanu zdrowia populacji

A

Poza współczynnikiem umieralności ogólnej do po­wszechnie stosowanych mierników należy:
przeciętne trwanie życia,
współczynnik umieralno­ści niemowląt
struktura zgonów według przyczyn, np. z powodu chorób układu krążenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

długość trwania życia K i M w Polsce

A

Przeciętne trwanie życia mężczyzn – 72,6 lat, natomiast kobiet – 80,7 lat. Różnica w przeciętnej długości życia mężczyzn i kobiet wynosi 8,1 roku.

W 2020 r. przeciętne trwanie życia mężczyzn zamieszkałych w miastach wynosiło 72,9 roku i było o 0,8 roku dłuższe niż dla mężczyzn na wsi. W przypadku kobiet zamieszkałych w miastach trwanie życia wynosiło 80,8 roku i było o 0,2 roku wyższe niż dla kobiet na wsi

W przypadku osób z wyższym wykształceniem odnotowano dłuższe trwanie życia niż w przypadku osób z wykształceniem niższym

Najdłuższe trwanie życia charakteryzuje mężczyzn w woj. małopolskim i podkarpackim (w 2020 r. parametry te wyniosły odpowiednio 73,8 i 73,7 roku) oraz kobiety w województwach podlaskim i podkarpackim (odpowiednio 81,9 i 81,8 roku).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

chorobowość w Polsce

A

61 procent Polaków ma podwyższone stężenie cholesterolu lub przyjmuje z tego powodu leki;
hipercholesterolemia - ok. 17 mln obywateli.

1,5 - 2 (czy nawet 3) milionów Polaków chorujących na cukrzycę

palenie tytoniu - ok. 9 mln obywateli, 30%

liczba dializowanych rocznie 20 198 pacjentów
NN 4,7 mln osób

na NT choruje około 12 mln obywateli.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego niepodlegające modyfikacji:

A

wiek — mężczyźni >45 lat, kobiety >55 lat,
płeć — większe ryzyko u mężczyzn niż u kobiet przed menopauzą,
wczesne (u mężczyzn <55. rż., u kobiet <65. rż.) występowanie w rodzinie choroby niedokrwiennej serca (ChNS) lub chorób innych tętnic na podłożu miażdżycy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

a akt instytucjonalizacji promocji zdrowia uznaje się

A

Kartę Ottawską

27
Q

Proces umożliwiający ludziom kontrolę nad własnym zdrowiem oraz jego poprawę przez podejmowanie wyborów i decyzji sprzyjających zdrowiu, kształtowanie potrzeb i kompetencji do rozwiązywania problemów zdrowotnych, oraz zwiększanie potencjału zdrowia
- to definicja

A

promocji zdrowia

28
Q

wpływ aktywności fizycznej po zawale na ryzyko serc-nacz

A

w grupie rehabilitowanej umieralność zmniejszyła się o 20% a ryzyko ponownego zawału o 25%

29
Q

struktura zgonów w Polsce

A

39% choroby układu krążenia, 25% nowotwory

30
Q

Jest to nauka i sztuka zapobiegania chorobom, przedłużania życia i promowania zdrowia poprzez organizację zbiorowych wysiłków społeczeństwa
- to definicja … sformułowana przez …

A

zdrowia publicznwgo, Donalda Achesona

31
Q

długość życia w Europie

A

Mężczyźni najdłużej żyją w krajach ciepłych: na Cyprze (prawie 81 lat w 2014 r.), we Włoszech i Hiszpanii (nieco ponad 80 lat), a najkrócej w Rosji – 63,4 lat.

Wśród kobiet za długowieczne można uznać Hiszpanki i Francuzki (ok. 86 lat) oraz Włoszki i mieszkanki Luksemburga, których przeciętne trwanie życia wynosi co najmniej 85 lat.

32
Q

długość trwania życia w Polsce w 2020 vs w 1990 roku

A

W 2020 r. przeciętne trwanie życia mężczyzn w Polsce wyniosło 72,6 lat, natomiast kobiet 80,7 lat.

W porównaniu z 1990 r. trwanie życia wydłużyło się odpowiednio o 6,4 i 5,5 lat

33
Q

czy umieralność z powodu chorób serca i naczyń u kobiet jest wyższa niż u mężczyzn

A

TAK

  • kobiety są rzadziej nowocześnie leczone metodami inwazyjnymi i otrzymują słabiej działające leczenie farmakologiczne
  • czynniki ryzyka chorób są takie same u obu płci, ALE różna jest jakby waga tych czynników.
    ! Największe różnice dotyczą cukrzycy, która zwiększa ryzyko choroby niedokrwiennej serca u kobiet 5–7 razy, natomiast u mężczyzn jedynie 2–3-krotnie
  • Z wiekiem aktywność układu współczulnego wzrasta, jednak bardziej u kobiet
  • Niedobór estrogenów po menopauzie doprowadza do zaburzenia równowagi między czynnikami wazodylatacyjnymi a wazokonstrykcyjnymi na korzyść tych ostatnich, co powoduje między innymi wzrost TPR
  • udar mózgu to główny czynnik umieralności sercowo-naczyniowej u kobiet (u mężczyzn dominującą przyczyną zgonów jest choroba wieńcowa)

Wciąż obserwuje się stały wzrost częstości zgonów K z powodu chorób układu krążenia

34
Q

co jest najważniejszym czynnikiem sprzyjającym powstaniu zespołu metabolicznego u kobiet.

A

Wygaśnięcie funkcji jajników

35
Q

zgony neo na przestrzeni lat w Polsce

A

Liczba zgonów na nowotwory złośliwe w Polsce w ciągu ostatnich 50 lat wrosła prawie 2,4-krotnie.
W 2010 roku stwierdzono prawie 93 tys. przy czym prawie 41 tys. wystąpiło u mężczyzn i prawie 52 tys. zgonów wystąpiło u kobiet.

36
Q

liczba zgonów w Polsce na przestrzeni ostatnich 20 lat

A

liczba zgonów w 2020 r. przekroczyła o ponad 100 tys. średnioroczną wartość z ostatnich 50 lat, natomiast współczynnik zgonów na 100 tys. ludności osiągnął najwyższą wartość od 1951 r.

37
Q

choroby naczyń mózgowych były przyczyną x% zgonów Polaków w 2017 r.

A

7,6%

38
Q

motywację do rzucenia palenia tytoniu pomaga ocenić kwestionariusz

A

Schneider, składający się z 12 pytań.
Udzielenie na wszystkie pytania odpowiedzi twierdzących świadczy o dużej motywacji do porzucenia nałogu
(przewaga odpowiedzi “TAK” oznacza, iż zwykle trzeba pomóc palaczowi w zwiększeniu motywacji).

39
Q

najczęstsze czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego w Polsce to:

A

zaburzenia lipidowe
nadciśnienie tętnicze
nadwaga, otyłość
palenie tytoniu

40
Q

Ryzyko względne (RR) < 1 oznacza, że ryzyko wystąpienie zdarzenia w grupie eksperymentalnej (poddanej interwencji) jest mniejsze niż w grupie odniesienia (niepoddanej interwencji)

A

ryzyko wystąpienie zdarzenia w grupie eksperymentalnej (poddanej interwencji) jest mniejsze niż w grupie odniesienia (niepoddanej interwencji).

41
Q

wzór na obliczanie tętna maksymalnego HRmax

A

HRmax = 220 – wiek.

Z obliczonej w ten sposób wartości ustala się przedział 60–70% HRmax, jako tak zwane docelowe tętno treningowe.

42
Q

Jeden MET jest równoważny wydatkowi energetycznemu podczas

A

pozostawania w spoczynku.

Odpowiada on zużyciu tlenu podczas spoczynku w pozycji siedzącej przez osobę ważącą 70 kg, które wynosi
= 3,5 ml O2/kg/min albo ≈ 250 ml O2/min.

43
Q

W ocenie częstości występowania (nasilenia) grypy najlepiej się sprawdzi współczynnik

A

zapadalności

44
Q

Według Raportu Światowej Organizacji Zdrowia z 2002 roku, do czynników ryzyka zdrowotnego związanych z zachowaniem ludzi i ich stylem życia, zaliczamy:

A

1) brak aktywności fizycznej;
2) palenie tytoniu;
3) niską masę urodzeniową;
4) otyłość;
5) wysoki poziom cholesterolu;
6) podwyższone ciśnienie tętnicze;
7) ryzykowne zachowania seksualne.

45
Q

kasy chorych w Polsce to

A

NFZ

45
Q

Zdrowie publiczne to zorganizowany wysiłek społeczeństwa na rzecz ochrony, promowania i przywracania zdrowia ludziom.
- to definicja powstała w ….

A

raporcie Komisji Fundacji Milbank

45
Q

Świadczeniobiorcy na podstawie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie przysługują:

A
  • orzeczenia o zdolności do prowadzenia pojazdów mechanicznych;
  • orzeczenia i zaświadczenia lekarskie wydawane na życzenie świadczeniobiorcy, jeżeli nie są one związane z:
    dalszym leczeniem,
    rehabilitacją,
    niezdolnością do pracy,
    kontynuowaniem nauki,
    uczestnictwem dzieci, uczniów, słuchaczy zakładów kształcenia nauczycieli i studentów w zajęciach sportowych i w zorganizowanym wypoczynku;
    orzeczenia i zaświadczenia lekarskie wydawane na życzenie świadczeniobiorcy jeżeli nie są wydawane dla celów:
    pomocy społecznej,
    wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,
    orzecznictwa o niepełnosprawności,
    uzyskania zasiłku pielęgnacyjnego,
    uzyskania świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji,
    ustalenia przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie;
    zaświadczenie lekarskie lub zaświadczenie wystawione przez położną, wydawane na życzenie świadczeniobiorcy, jeżeli nie są wydawane dla celów uzyskania dodatku z tytułu urodzenia dziecka lub jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka.
    świadczenia opieki zdrowotnej niezakwalifikowane jako gwarantowane.
46
Q

profilaktyka II fazy to

A

czynne poradnictwo
badania przeglądowe
dyspanseryzacja
bilanse zdrowia
profilaktyka przeciwnowotworowa
profilaktyka miejsc pracy i inne

-> działania ukierunkowane na wczesne wykrywanie chorób i ich przyczyn, a także diagnozowanie.

np. czynne poradnictwo, badania przeglądowe, dyspanseryzacja, bilanse zdrowia, profilaktyka przeciwnowotworowa, profilaktyka miejsc pracy i inne.

47
Q

Dyspanseryzacja

A
  • wyodrębnianie w populacji jednorodnych grup wymagających szczególnej opieki medycznej
48
Q

Ubezpieczenie zdrowotne opiera się o generalne zasady wyrażające podstawowe założenia systemu tzn.:

A

solidarności społecznej (1),
samorządności (2),
samofinansowania (5),
prawa wolnego wyboru świadczeniodawcy (3) i kasy chorych,
zapewnienia wolnego dostępu doświadczeń (4),
działalności kas chorych nie dla zysku,
gospodarności i celowości (6),
gwarancji państwa (7).

opcja ‘‘prawie wolny wybór świadczeniodawcy’’ też jest ok
-> w publicznej służbie zdrowia możemy wybrać szpital, ale już nie lekarza prowadzącego

49
Q

gdzie wprowadzona została I-sza ustawa o zdrowiu publicznym

A

W 1848 roku w Anglii wydana została po raz pierwszy ustawa o zdrowiu publicznym (Public Health Act), która koncentrowała się na sprawach jakości wody i stanie sanitarnym.

49
Q
A
49
Q

publiczny zakład opieki zdrowotnej może utworzyć :

A

centralny organ administracji rządowej
wo­jewoda,
jednostka samorządu terytorialnego,
państwowa uczelnia medyczna lub państwowa uczelnia prowadząca działal­ność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych,
Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego.

50
Q

Programowym dokumentem promocji zdrowia jest:

A

Karta Ottawska

50
Q

Zadania władz publicznych w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej obejmują w szczególności:

A

1) tworzenie warunków funkcjonowania systemu ochrony zdrowia
2) analizę i ocenę potrzeb zdrowotnych oraz czynników powodujących ich zmiany;
3) promocję zdrowia i profilaktykę, mające na celu tworzenie warunków sprzyjających zdrowiu
4) finansowanie w trybie i na zasadach określonych ustawą świadczeń opieki zdrowotnej

51
Q

…….% obserwacji znajduje się w zakresie pomiędzy +/- 1 odchylenie standardowe od średniej

A

68,2%

52
Q

Zespół uzależnienia (w tym od alkoholu)

A

> = 3 z następujących przejawów przez >= 1 miesiąc lub < 1 miesiąc, ale w sposób powtarzający się w okresie 12 miesięcy:

  1. silne pragnienie lub poczucie przymusu przyjmowania substancji
  2. upośledzona zdolność kontroli nad zachowaniem związanym z przyjmowaniem substancji
  3. fizjologiczne objawy stanu abstynencyjnego (zob. F1x. 3, F1x. 4) pojawiające się, gdy użycie substancji jest ograniczane lub przerywane
  4. potwierdzenie tolerancji wobec działania substancji
  5. silne pochłonięcie sprawą przyjmowania substancji
  6. uporczywe przyjmowanie substancji, pomimo oczywistych dowodów występowania szkodliwych następstw
53
Q

jaka izolacja u biorcy przeszczepu

A

ochronna

54
Q

chronologicznie uszeregowane (według czasu ich powstania) modele organizacyjne systemów opieki zdrowotnej:

A

bismarkowski - ubezpieczenia zdrowotne,
Siemaszki - system centralnie planowany,
Beveridge’a - system narodowej służby zdrowia oraz kontynuowany w wielu krajach system wolnorynkowy - tzn. zdrowie = towar

55
Q

Iloraz szans większy od …………….. świadczy o zwiększonym ryzyku, a przedział ufności nie zawierający …………….. świadczy o istotności statystycznej.

A

1 (np. OR =1,44),
1 (np. 95%CI: 1,26 - 1,65)

podobnie jest w przypadku ryzyka względnego

56
Q

szczepionki poliwalentne stosowane w Polsce

A

23-walentna szczepionka przeciwko pneumokokom,
2-, 4- lub 9-walentna szczepionka przeciwko HPV,
3- i 4-walentna szczepionka przeciwko grypie,
4-walentne szczepionki przeciwko meningokokom,

57
Q

W odróżnieniu od zapadalności skumulowanej współczynnik zapadalności można również wyliczyć w sytuacji, gdy

A

poszczególne osoby z tej grupy obserwowane są przez różne okresy

Licznik dla współczynnika zapadalności jest taki sam jak w przypadku zapadalności skumulowanej. Mianownik uwzględnia, że nie wszystkie osoby były obserwowane od początku do końca badania, zastępując liczbę osób w kohorcie osoboczasem narażenia. Osoboczas narażenia określa się, sumując czas, jaki pozostawali w obserwacji poszczególni uczestnicy badania, podczas którego byli podatni na wystąpienie zdarzenia.

Tysiąc osobo-lat możemy uzyskać obserwując pięćdziesiąt osób przez dwadzieścia lat lub tysiąc osób przez rok.

np. dla pacjenta PI jest to 10 miesięcy, dla P2 -3, i dalej: P3 -9, P4-7, P5-3, P6- 3, P7 - 8, P8 - 4, P9 - 4, P10 - 3. Wobec tego łączny czas obserwacji wyniósł: 10 + 3 + 9 + 7 + 3+ 3 + 8 + 4 + 4 + 3=54 miesiące. Wystąpienie zdarzenia odnotowano u pacjentów: P3, P4, P7 i P9 (łącznie 4 zdarzenia). Współczynnik zapadalności wyniósł więc 4/54 osobomiesiące = 7,4 na 100 osobomiesięcy. Współczynnik można również podać w odniesieniu do osobolat: 4/54 osobomiesiąca =4/4,5 osobolata =88 na 100 osobolat.

58
Q
A

Pamiętać należy, że wybór odpowiedniej miary zale­ży od tego, czy badanie było prospektywne (RR) [ang. relative risk, ryzyko względne], retrospektywne (OR) [ang. odds ratio, iloraz szans], czy też przekrojowe (OR).

59
Q

Ryzyko względne = ………………….. wśród narażonych / …………………… wśród nienarażonych

A

zapadalność

60
Q

Działania modyfikujące ukierunkowane na [1] oraz [2] określane są jako promocja zdrowia

A

determinanty zdrowia
czynniki ryzyka

61
Q

Prawo do ochrony zdrowia i równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych jest w Polsce gwarantowane na mocy zapisów w

A

art. 68 Konstytucji RP

62
Q

ocenę skutków narażenia, zapadalności lub umieralności umożliwia badanie

A

kohortowe
- zależność wyraża się przez RR

63
Q

Dla skali interwałowej mamy następujące testy:

A

w przypadku normalności rozkładu i dwóch grup:
pomiary są powiązane/niezależne – test t-Studenta,
w przypadku normalności rozkładu i więcej niż dwóch grup:
pomiary są powiązane/niezależne – analiza wariancji,
w przypadku braku normalności rozkładu i dwóch grup:
pomiary są niezależne – test Manna-Whitneya,
pomiary są powiązane – test Wilcoxona,
w przypadku braku normalności rozkładu więcej niż dwóch grup:
pomiary są niezależne – test Kruskala-Wallisa,
pomiary są powiązane – test Friedmana.

64
Q

W opisanym badaniu mamy dwie grupy (z dużą/małą aktywnością fizyczną), pomiary są niezależne, następnie musimy przeprowadzić test

A

odstępstwa od normalności rozkładu (np. test Shapiro-Wilka).

65
Q

Dla skali nominalnej mamy następujące testy:

A

w przypadku dwóch grup:
gdy pomiary są niezależne – test chi-kwadrat lub test Fishera,
gdy pomiary są powiązane – test znaków lub test McNemara,
w przypadku więcej niż dwóch grup:
gdy pomiary są niezależne – test chi-kwadrat lub test Fishera,
gdy pomiary są powiązane – test Q-Cochrana.

66
Q

– wyróżnia się następujące skale pomiarowe:

A

nominalna:
dane są opisane za pomocą kategorii, których nie potrafimy uporządkować, np. rasa, płeć, stan cywilny,
wyniki doświadczenia, które są zero-jedynkowe, czyli mają tylko dwa wyniki – zdarzenie występuje albo nie, np. choroba obecna/nieobecna,

porządkowa:
wyniki doświadczenia opisujemy za pomocą zestawu uporządkowanych kategorii,
np. poziom wykształcenia, stopień zaawansowania nowotworu, stopień w skali NYHA,

interwałowa (ilościowa):
dane, co do których mamy informację zarówno o kierunku natężenia badanej cechy, jak i odległości pomiędzy wartościami pomiarów,
wszystkie dane wyrażane za pomocą liczb, np. wzrost, waga, ciśnienie tętnicze krwi.
Wyniki badania możemy przedstawić następująco:

67
Q

powiązanie pomiarów

A

= czy pomiary są niezależne, czy powiązane.

O powiązanych pomiarach mówimy, gdy u osób uczestniczących w badaniu wykonuje się więcej niż jeden pomiar tej samej wielkości, np. mierzenie ciśnienia tętniczego przed i po podaniu leku.