wykład 7 Flashcards
Rozwój myśli etycznej
● potrzeba etyki pojawiła się dość szybko
● brak regulacji jak psycholog powinien zachować się w danej sytuacji→ potrzeba kodeksu etycznego, który byłby drogowskazem
● pojawiły się problemy z podawaniem psychologów do sądu za nieskuteczność terapii itp
Podstawowe zasady etyczne w zawodzie psychologa
● działanie na rzecz dobra klienta, a nie szkodzenie
● każdy klient, uczestnik badania, osoba diagnozowana, czyli jakakolwiek osoba mająca z nami kontakt jako psychologami nie może wyjść ze spotkania z psychologiem w gorszym stanie niż przyszedł
● w jak największy sposób zminimalizować, każdy rodzaj cierpienia, chronić przed szkodą poprzez ciągle rozwjanie swoich kompetancji
● odpowiedzialność zawodowa- jakość i skutki działalności zawodowej psychologa dla konkretnego klienta oraz obrazu psychologii w świadomości społecznej (jak budujemy obraz psychologów w społeczeństwie- nasz brak kompetencji wpływa na całość)
● integralność, uczciwość zawodowa- ocena czy każde moje zadanie zawodowe służy dobru klienta (czy jest uzasadnione by na danym kliencie stosować jakieś eksperymentalne, nie sprawdzone metody
● unikanie konfliktu ról społecznych np.
Eksperyment Asha nad konformizmem
odpowie jak jak inni czy tak jak ona uważa
Przebieg:
● badani otrzymali informację, że badanie dotyczy percepcji- maskowanie celu badania
● osoba badana była proszona o porównanie długości linii po lewej z długościami po prawej (miała powiedzieć, której długości linia po lewej odpowiada 1, 2 czy 3)
● osoba badana zawsze jako 8 udzielała odpowiedzi (wcześniejsze osoby były podstawione, które celowo udzielały błędnej odpowiedzi)
Pytanie: czy badana osoba odpowie jak jak inni czy tak jak ona uważa?
Wyniki ⅓ była zgodna z reakcjami reszty grupy
Eksperyment Milgrama znaczenie autorytetu
rola nauczyciela i ucznia
instrukcja maskująca:
● badani otrzymywali informację, że badanie dotyczy pamięci i uczenia się, związek między karaniem, a uczeniem się
Przebieg:
● osoba badana zawsze czekała na udział w badaniu razem z podstawioną osobą, eksperymentator losował kto będzie w badaniu pełnił rolę nauczyciela, a kto ucznia (zawsze osoba podstawiona była uczniem)
● nauczyciel (badany) znajdował się w pomieszczeniu z eksperymentatorem i miał czytać pary słów swojemu uczniowi, a następnie pierwsze słowo z pary
● zadaniem ucznia było podawanie drugiego słowa z pary
Eksperyment Zimbardo nad więźniami
Przebieg
● 21 ochotników
● losowo przydzielono 10 osób do roli więźniów i 11 do woli strażnika
● w piwnicy uczelni przygotowano cele, gabinety strażników, gabinet naczelnika i gabinet dyrektora więzienia, którym był sam Zimbardo
● po kilku dniach eksperymentu (właściwie to już po 2 dniach) zaobserwowano ogromną patologię zarówno w zachowaniu strażników i więźniów
● strażnicy zachowywali się bardzo agresywnie (przemoc psychiczna)
● więźniowie czuli się odhumanizowanii (funkcjonowali jako numery)
● Po 6 dniach eksperyment został przerwany
Badania na zwierzętach 💔
● najczęściej badane zwierzę- szczur wędrowny
● Jedne z pierwszych badań na zwierzętach- badania dotyczące ciśnienia krwii
○ przecinano tętnicę szyjną wkładano tam rurkę i obserwowano jak wysoko w
tej rurce krew się wzbija, oczywiście żadne ze zwierząt nie przeżywało
takiego badania
Badanie Richtera
szczury
● mierzył czas po którym dzikie i laboratoryjne szczury utopią się w rurach z wodą
● ustalił, że dzikie topiły się szybciej, a laboratoryjne były w stanie dłużej wytrzymać (ok.15 min)
● w jednym z wariantów badania Richter tuż przed utopieniem wyciągał każdego szczura na kilka minut i później znowu go tam wrzucał
● okazało się, że po takim uratowaniu szczur był w stanie wytrzymać dłużej tłumaczenie bo miały nadzieję, że skoro raz zostały uratowane to drugim razem też będą
Badanie Johna Calhouna
kolonia myszy
● zajmował się zachowaniami społecznymi myszy i szczurów
● eksperyment- stworzenie populacji myszy na ograniczonej przestrzeni (myszy żyją stadnie, jednak potrzebują dość dużej przestrzeni by normalnie funkcjonować)
● chciał sprawdzić jak myszy będą się zachowywać kiedy stworzy im się “blokowisko”- piętrowe domki z podajnikami jedzenia i wody
● rozwój populacji od 8 przez 1588 dni
● zmarło w tym badaniu 2200 myszy
● Badanie dowiodło, że myszy nie mogą żyć w ograniczonej przestrzeni
Projekt Nim
migowy
● Badanie przeprowadzone przez lingwistę, który chciał nauczyć szympansa języka migowego
● Szympans Nim był wychowywany jak dziecko (ubierany, noszony, mieszkał w domu z eksperymentatorami) jednak wraz z jego wzrostem i rozwojem zaczęły się robić problemy np. podczas lekcji migowego podrapał eksperymentatora, wymigał mu, że go przeprasza jednak już wtedy było wiadomo, że to co chciano ustalić w tym badaniu ustalono (Nim nauczył się migowego całkiem nieźle) i nie da się go dłużej przechowywać na uczelni
● trafiał do zoo i różnych ośrodków dla szympansów, w których nie umiał się odnaleźć bo był wychowywany z ludźmi, a nie szympansami
● potem przez kilka lat testowano na nim lek
Nurt badań nad szukaniem śladów pamięciowych
● wycinanie fragmentów mózgu by znaleźć fragment, który odpowiadał za pamięć np. szczury i labirynt Lashley
● przecinanie połączeń w mózgu
Zasada 3R w badaniach na zwierzętach
● Zastąpienie (Replacement)
○ zastępować badania z udziałem zwierząt innymi badaniami albo niższymi
zwierzętami, czyli niższymi ewolucyjnie, doskonalenie metod analiz
○ pierwsze testy ciążowe- królikom wstrzykiwano materiał pobrany od danej kobiety, która chciała się dowiedzieć czy jest w ciąży, jeśli była królik
zachowywał się tak jakby był w ciąży- każda króliczyca mogła być tylko raz
wykorzystana do tego badania
● Ograniczanie (Reduction)
○ specjalne modele statystyczne, które pozwalają oszacować ile faktycznie
zwierząt jest potrzebnych do badania aby potwierdzić dany efekt
● Doskonalenie (Refinement)
○ doskonalenie metod badawczych i przechodzenie z inwazyjnych na
nieinwazyjne czyli np. zamiast wycinania kawałka mózgu korzystanie z
prześwietleń, hodowanie komórek i tkanek
Dlaczego badania na zwierzętach w psychologii
● żyją krócej, więc można kontrolować rozwój, pełen cykl życia
● można kontrolować dużo więcej zmiennych niż w przypadku ludzi
● można prowadzić badania nad wpływem określonych zmiennych na geny
● mniejsze wymagania etyczne
Badanie- pętla nawyków
● zajmuje się badaniami aktywności mózgu w chwilach pobudzenia nagrodą (dużo powiedziało o rozwoju uzależnień)
● Makak miał wczepiona elektrodę, która umożliwia kontrolowanie aktywności jego neuronów
● następnie był przywiązany do krzesła przed monitorem komputera na którym prezentowano mu różne kształty (trójkąt kształt szczególny) i jeśli po trójkącie wciskał przycisk dostawał jego ulubiony sok jagodowy
● po kilku próbach już na sam widok trójkąta uaktywnia mu się układ nagrody jeszcze zanim nacisnął guzik i dostał nagrodę
● kształt trójkąta- bodziec warunkowy
Badanie czy można kapucynki nauczyć się posługiwania pieniędzmi
● wprowadzono specjalną walutę (metalowe żetony)
● uczono kapucynki, że mając daną ilość żetonów mogą je wymieniać na winogrona lub żelki
● winogrona były droższe, a żelki tańsze
● czy kapucynki zrozumieją, że za taką samą sumę mogą kupić więcej żelek niż winogrona
● małpki bardzo szybko załapały jak posługiwać się żetonami i zaczęły podejmować decyzje konsumenckie np. wybierały więcej tanich żelków niż droższych winogron
● załapały nawet wprowadzoną inflację
● w takcie badania zaobserwowano, że w stadzie rozwinęła się prostytuacja (samice wymyśliły sposób jak zdobywać dodatkowe żetony
