Metody badawcze w psychologii

Question 1

TRZY SPOSOBY UPRAWIANIA PSYCHOLOGII:

Answer 1

• Psycholodzy eksperymentalni – prowadzą badania podstawowych procesów psychicznych
• Nauczyciele psychologii – nauczają o psychologii
• Psycholodzy praktycy – psycholodzy, którzy wiedzę wypracowaną przez
psychologów eksperymentalnych stosują do rozwiązywania problemów ludzkich

Question 2

PSYCHOLOGIA

Answer 2

Jest dziedziną obejmującą cały zakres ludzkich zachowań i procesów psychicznych, od funkcji mózgu po interakcje społeczne, i od dobrostanu psychicznego po zaburzenia psychiczne

Question 3

UMIEJĘTNOŚCI MYŚLENIA KRYTYCZNEGO

Answer 3

• Jakie jest źródło informacji?
• Czy twierdzenie ma charakter umiarkowany, czy kategoryczny?
• Jakie są dowody?
• Czy wnioski mogą być zniekształcone przez tendencyjność w myśleniu?
• Czy rozumowanie jest wolne od typowych błędów logicznych?
• Czy zagadnienie wymaga ujęcia z wielu perspektyw jednocześnie?

Question 4

TENDENCYJNOŚĆ EMOCJONALNA

Answer 4

Skłonność do dokonywania sądów na podstawie postaw i uczuć, a nie na podstawie racjonalnej analizy dowodów

Question 5

EFEKT POTWIERDZANIA

Answer 5

Tendencja do zwracania uwagi na te dowody, które dopełniają i potwierdzają nasze przekonania lub oczekiwania, przy jednoczesnym ignorowaniu pozostałych dowodów

Question 6

METODA NAUKOWA

Answer 6

Składający się z 5 kroków proces empirycznego badania hipotez w warunkach zapewniających kontrolę wpływu tendencyjności i subiektywności sądów

Question 7

BADANIE EMPIRYCZNE

Answer 7

Podejście badawcze, które opiera się na wykorzystaniu doświadczeń zmysłowych i obserwacji jako danych źródłowych

Question 8

TEORIA

Answer 8

Testowalne wyjaśnianie zbioru faktów lub obserwacji. W nauce teoria nie jest zwykłą spekulacją ani przypuszczeniem

Question 9

HIPOTEZA

Answer 9

Twierdzenie zawierające przewidywania wyników badania naukowego; twierdzenie opisujące związki między zmiennymi uwzględnionymi w badaniu

Question 10

REPLIKACJA

Answer 10

W pracy badawczej termin ten oznacza ponowne przeprowadzenie badania w celu sprawdzenia, czy uzyskane rezultaty będą takie same. W celu kontroli tendencyjności, replikacja jest często przeprowadza przez inną osobę niż oryginalne badanie

Question 11

BADANIE KORELACYJNE:

Answer 11

Forma badania, w której sprawdzane są związki między zmiennymi, pozbawiona jednak manipulacji zmienną niezależną. Na podstawie badań korelacyjnych nie jest możliwe określenie związku przyczyna-skutek

Question 12

PRÓBA PODWÓJNIE ŚLEPA

Answer 12

Procedura eksperymentalna, w której i badacze i badani pozostają nie poinformowani co do natury stosowanej zmiennej niezależnej

Question 13

MYŚL PRZEWODNIA:

Answer 13

6 podstawowych perspektyw – biologiczna, poznawcza, behawiorystyczna, holistyczna, rozwojowa i socjokulturowa – dominuje w szybko rozwijającym się obszarze współczesnej psychologii. Każda z nich była początkowo propozycją radykalnie nowego rozumienia najważniejszych pojęć dotyczących umysłu i zachowania

Question 14

PERSPEKTYWA BIOLOGICZNA – Rene Descartes

Answer 14

• Perspektywa biologiczna: Perspektywa psychologiczna, która poszukuje przyczyn zachowania w funkcjonowaniu genów, mózgu i układu nerwowego oraz układu wydzielniczego (hormonalnego)
• Wiodąca idea: Ciało można badać niezależnie od umysłu

Question 15

PERSPEKTYWA POZNAWCZA – Wilhelm Wundt

Answer 15

• Perspektywa poznawcza: Głównym przedmiotem są procesy umysłowe, takie jak uczenie się, pamięć, spostrzeganie i myślenie, interpretując je jako formy przetwarzania informacji
• Wiodąca idea: Metody nauki można zastosować do badania umysłu
• Introspekcja: Proces zdawania relacji z własnych świadomych doświadczeń
psychicznych

Question 16

Strukturalizm:

Answer 16

Historyczna szkoła w psychologii poświęcona odkrywaniu podstawowych struktur, które składają się na psychikę i myślenie. Strukturaliści poszukiwali „elementów” świadomego doświadczenia

Question 17

Funkcjonalizm:

Answer 17

Historyczna szkoła w psychologii propagująca pogląd, że procesy psychiczne można najlepiej zrozumieć w kategoriach ich adaptacyjnego celu i funkcji

Question 18

PERSPEKTYWA BEHAWIORYSTYCZNA – John Watson

Answer 18

• Perspektywa behawiorystyczna: Przyczyn naszych działań upatruje w bodźcach środowiskowych, a nie w wewnętrznych procesach umysłowych
• Wiodąca idea: Psychologia powinna być nauką o obserwowalnych zachowaniach, a nie o procesach umysłowych

• Behawioryzm: Historyczna szkoła, która próbuje uczynić z psychologii obiektywną naukę skoncentrowaną wyłącznie na zachowaniu z wykluczeniem procesów umysłowych

Question 19

Perspektywa holistyczna:

Answer 19

Grupa koncepcji psychologicznych, która przyjmuje całościowe spojrzenie na człowieka

Question 20

-Sigmund Freud (psychologia psychodynamiczna)

Answer 20

• Psychologia psychodynamiczna: Osobowość i zaburzenia psychiczne wynikają z procesów przebiegających w nieświadomym umyśle.
Kładzie nacisk na zrozumienie zaburzeń psychicznych w kategoriach nieświadomych potrzeb, pragnień, wspomnień i konfliktów

• Psychoanaliza: Odnosi się do teorii Freuda, jak i do jego metody terapeutycznej; oparte na przekonaniu o pierwszoplanowej roli nieświadomości

Question 21

Abraham Maslow, Carl Rogers (psychologia humanistyczna)

Answer 21

• Psychologia humanistyczna: Psychologia powinna kłaść nacisk na ludzki rozwój i potencjał, a nie na zaburzenia psychiczne.
Kładzie nacisk na ludzkie zdolności, potencjał rozwojowy i wolną wolę

Question 22

PERSPEKTYWA ROZWOJOWA (wielu psychologów)

Answer 22

• Perspektywa rozwojowa: Wyróżnia się znaczeniem przypisywanym naturze i
wychowaniu oraz przewidywalności zmian ujawniających się w całym życiu
• Wiodąca idea: Ludzie zmieniają się wraz z ujawnianiem się w czasie czynników wrodzonych i wpływów środowiskowych

Question 23

PERSPEKTYWA SOCJOKULTUROWA (wielu psychologów)

Answer 23

• Perspektywa socjokulturowa: Podkreśla znaczenie interakcji społecznych, uczenia się społecznego i kultury
• Wiodąca idea: Potęga sytuacji: społeczne i kulturowe wpływy determinujące
zachowania mogą zdominować wpływ innych czynników
• Kultura: Złożony zbiór ludzkich języków, przekonań, zwyczajów, wartości i
tradycji, wytworzony przez grupę ludzi i dzielonymi z innymi osobami z tego
samego środowiska
• Psycholodzy międzykulturowi: Badacze tej specjalności interesują się tym, w jaki sposób procesy psychiczne mogą się różnić u ludzi pochodzących z odmiennych kultur