WK 1 Flashcards
Artikelen - constitutionele grondslagen
Art. 112 GW
Art. 116 GW
Art. 117 GW
Art. 6 EVRM
Globaal constitutie?
- Nederland is een democratische rechtsstaat
- Fundamentele grondslagen en regels over de inrichting van de staat en de verhouding tussen de staat en zijn burgers vormen de constitutie
Wat betekenen de constitutionele grondslagen?
- Fundamentele waarborgen voor de rechtsbescherming tegen de overheid
- Denk aan onafhankelijkheid en onpartijdigheid
Bestuursrecht betreft rechtsbetrekking tussen …
Rechtsbetrekking: overheid - burger/bedrijf
Naar welke rechter ga je voor geschillen over besluit:
Bestuursrechter ex art. 1:4 Awb
Soorten rechters:
- Bestuursrechter ex art. 1:4 Awb
- Civiele (=burgerlijke) rechter (oa handel, familie)
- Strafrechter: de rechter bevoegd in Sr
Rechterlijke macht ex art. 2 RO cf 116 (1) GW, de gewone rechters zijn:
- Rechtbank
- Hof
- Hoge Raad
Gerechten die niet tot de rechtelijke macht behoren:
- CBB
- CRvB
- ABRvS
Wat is het verschil tussen de gerechten die WEL tot de rechterlijke macht behoren en de gerechten die er NIET toe behoren?
Het niveau waarop de waarborgen zijn neergelegd
Wie zijn bestuursrechter?
- CBB
- CRvB
- ABRvS
Maar ook Rb, Hof en HR voorzover zij Awb toepassen
Wat is de hoofdregel van beroep tegen besluit? (in het kader van bevoegdheidsverdeling)
Hoofdregel =
BEROEP tegen besluit bij een RM- gerecht
HOGER BEROEP doorgaans bij niet - RM- gerecht
Wie is in de meest ruime zin bevoegd? ex art. 112 GW uitleg
De RM ex art. 112 GW
tweeledig art.
1) uit burgerlijke RB ontstaan = Rb,Hof, HR
2) niet uit burgerlijke RB ontstaan = CBB,CrvB,ABRvS
maar overkoepelend van beide leden is de RM bevoegd
Aspecten uit burgerlijke rechtsbetrekking ex art. 112 GW
- Contractsvrijheid en eigendomsrecht
- Autonomie
- Een ieder toekomende bevoegdheden
Aspecten niet uit burgerlijke rechtsbetrekking ex art. 112 GW
- Openbaar gezag: eenzijdige burgerbinding, besluit
- Legaliteit
- Exclusieve bevoegdheden
Als je bij de Rb o.g.v. BW + Rv een civiele procedure tegen de overheid begint terwijl…
de Rb als bestuursrechter bevoegd is omdat het om een BESLUIT gaat: de rechter (rb) in de civiele procedure is als RM- gerecht WEL bevoegd … wat dan…
In deze civiele procedure is EISER echter NIET - ONTVANKELIJK omdat er een met voldoende waarborgen - in de zin van art. 6 EVRM - omgeven bestuursrechtelijke procedure openstaat (bij Rb resp. CBB,CRvB of ABRvS doorgaans met verplichte bezwaarschriftprocedure vooraf)
Over welke artikelen gaat het arrest Changoe?
Art. 112 GW en art. 2 RO
Waarom gaat Changoe NIET naar de bestuursrechter? (4)
- Bestuursrechter terughoudend bij schadevergoeding
- Geen wettelijke rente
- Geen vergoeding van proceskosten
- Maw. minder waarborgen dan in civiele procedure
Wat verklaard de rb (civiel) in de zaak Changoe?
Ik ben onbevoegd: weigering schadevergoeding is BESLUIT en daartegen staat beroep open bij de BESTUURSRECHTER
De twee stappen zijn al geruime tijd vaste uitleg ex art. 112 GW jo 2 RO - waarom anno 1992 - changoe- zaak nog weer aan de orde?
- De zaak was een ambtenaarrechtelijke zaak
- ALLE handelingen tav ambtenaar appellabel bij rb (afd. bestuursrecht) resp. CRvB - dus besluiten + feitelijke handelingen + privaatrechtelijke rechtshandelingen
Kern HR - changoe - arrest
‘de 2 stappen materie’
- Als er een bestuursrechtelijke rechtsbeschermingsweg openstaat (Rb-CBB/CRvB/ABRvS) maar je gaat toch naar de civiele (gewone) rechter:
1) de civiele rechter verklaart zich BEVOEGD om van het geschil kennis te nemen
2) maar verklaart EISER N-O in zijn vordering
Omdat er een bestuursrechtelijke rechtsgang met voldoende waarborgen openstaat.
Wie beoordelen of een rechtsgang met voldoende waarborgen is omkleed?
- RM altijd bevoegd
- in laatste instantie beoordeelt HR of een rechtsgang, incl. die bij een niet RM- gerecht, met voldoende waarborgen is omkleed
- in allerlaatste instantie beoordeelt EHRM het cf Benthem arrest
Mag een civiele rechter oordelen over geschil tussen burger en overheid (uit od, waar geen bestuursrechtelijke rechtsgang is opengesteld)?
= Guldemon/Noordwijkerhout - arrest
m.a.w. wat is bepalend voor de bevoegdheid gewone rechter?
Objectum litis
> Dus niet het (privaat- of publiekrechtelijke) karakter van het geschil, maar het recht waarop de EISER zich beroept
> Dit brengt mee dat civiele rechter ook kennis kan nemen van geschil tussen overheden onderling
Algemene aspecten casus Benthem
- > LPG-pomp niet ongevaarlijk
- > Daarom RIJKSBELEID met oa afstandsregels
- > B&W bevoegd tot vergunningverlening
- > Mogen zelf beleidsregels vaststelling cf 48:1/1
- > Maar rijksoverheid wil dat rijksbeleid (richtlijn) wordt toegepast
- > Instructie milieuminister aan milieu - inspecteur om Kroonberoep in te stellen wanneer B&W besluit over LPG- pomp nemen waarbij wordt afgeweken van LPG- richtlijn
- > Oliemaatschappijen zijn het oneens met LPG- richtlijn: nadeel
- > Zoeken sterke casus komen uit bij meneer Benthem, met WENS LPG- pomp
Waarom was de zaak van Benthem sterk?
> B&W bevoegd
Milieu - inspecteur in beroep
o.g.v. rijksbeleid
Bij de Kroon, feitelijk eigen minister, want de milieuminister is nauw betrokken bij de uitspraak in het Kroonberoep
Dus dan heb je de situatie dat een rijksambtenaar bij de eigen minister in beroep komt, in opdracht van diezelfde Minsiter, om het beleid van diezelfde Minsiter te handhaven.
Hoezo onpartijdigheid en onafhankelijkheid?
