Week 9: Voeding en stofwisseling Flashcards
Noem de 9 essentiële aminozuren
Histidine Lysine Methionine Valine Leucine Isoleucine Tryptofaan Phenylalanine Threonine
Noem de essentiële vetzuren en waar het inzit
Omega-3 (visolie en walnoten)
Omega-6 (plantenolie)
Welk vetzuur kunnen we zelf maken?
Omega-9
Welke 2 soorten vezels zijn er?
Fermenteerbaar (wateroplosbaar)
Niet-fermenteerbaar (niet wateroplosbaar)
Wat zijn de vetoplosbare vitamines?
A, D, E en K
Waar dienen de B vitamines voor?
Bouwstenen en co-enzymen in stofwisseling, transfer van belangrijke groepen
Wat is de functie van vitamine A?
Ligand kernreceptor
Wat is de functie van vitamine C?
Collageen synthese en antioxidant
Wat is de functie van vitamine D?
Biologische afweer en botstofwisseling
Wat is de functie van vitamine E?
Antioxidant
Wat is de functie van vitamine K?
Gammacarboxylering
Welke 2 vormen van B1 tekort zijn er en waar komen ze door?
Beriberi door witte rijst
Wernicke-Korsakoff (alcoholisme)
Welke 2 vormen van beriberi zijn er? En wat zijn de klachten?
Nat: hartfalen
Droog: zenuw- en hersenfunctie verlaagd
Bij welke 5 enzymen speelt TPP+ een rol?
Pyruvaat DHG alfa-ketogluteraat DHG Vertakt alfa-ketozuur DHG Transketolase Ach synthese
Bij 2 soorten reacties is B6 belangrijk?
Transaminases
Phosphorylase
Bij welke 3 reacties is biotine belangrijk?
Pyruvaat carboxylase
Acetyl-CoA carboxylase
Propionyl-CoA carboxylase
Wat is de enige uitzondering waarbij er wel vetzuren gebruikt kunnen worden voor de gluconeogenese?
Oneven vetzuren via propionyl-CoA
Welke vitamines zijn belangrijk voor de bloedcelvorming?
B11 en B12
Waarom kunnen vetzuren niet door de hersenen gebruikt worden?
Vetzuren kunnen wel over de BBB, maar worden dan gelijk gebonden door een FFA binding protein, waardoor het wordt omgezet in acyl-CoA, de vetzuren kunnen wel voor fosfolipidsynthese gebruikt worden, maar niet voor oxidatie, omdat er geen CPT1a in de mito’s zit, maar CPT1c in het ER
Hoeveel E1, E2 en E3 zitten er in PDH?
E1: 24
E2: 24
E3: 12
Door welke 3 factoren wordt PDH geremd? En hoe gebeurt dit?
Acetyl-CoA (allosterisch + verhoging van PDH kinase)
NADH (allosterisch + verhoging van PDH kinase)
Verlaagde insuline (verlaging van PDH-fosfatase)
Wanneer vindt de glucogenolyse in de spier plaats?
Door contractie en door adrenaline
Wat is de functie van cortisol in de spier?
Breekt eiwitten af (NH3 + pyru -> alanine)
Waarom leidt lactose niet tot vetvorming en sucrose wel?
Lactose: glucose en galactose
Sucrose: glucose en fructose
Galactose gedraagt zich als glucose en wordt opgeslagen als glycogeen bij hoog insuline
Fructose wordt omgezet in glyceraldehyde, wat onder het checkpoint van de glycolyse inhaakt.
Bij hoog insuline is er geen gluconeogenese, waardoor er dan dus verhoogde vetvorming is
Bij welke groep heeft een very low-calorie diet effect?
DT2
Waar is het effect van een mediterraan dieet?
Verlaagde diabetes en CVD door olijfolie
Verlaagde CVD door noten
Waar is NADPH een maat voor in ery’s?
Oxidatieve stress
Hoe wordt de vetzuuroxidatie gereguleerd?
FFA aanbod, remming CPT-1 door malonyl-CoA
Wat is het sleutelenzym voor de omzetting van glutamaat naar aspertaat?
CPS1
Hoe worden eiwitten van de spieren naar de lever vervoerd?
Aminogroep wordt aan glutamaat gekoppeld, waardoor glutamine wordt gevormd
In welke cellen wordt de pentose-fosfaat shunt het meest gebruikt?
Rode bloedcellen
Wat zijn pentoses?
Suikers uit glucose met 5 c-atomen
Welke producten krijg je uit de pentose-fosfaatshunt?
NADPH en ribose-5-fosfaat
Wat zijn de 3 functies van NADPH?
Biosynthese
Detoxificatie
Anti-oxidatie
Uit welke delen bestaat de pentose-fosfaatshunt?
Oxidatieve en reversibel deel
Wat is de netto reactie van het reversibele deel?
2 fructose-6-fosfaat + glyceraldehyde-3-fosfaat 3 ribose-5-fosfaat
Welke vetzuren breken VLCAD, MCAD en SCAD af?
VLCAD: C18-C14
MCAD: C12-C6
SCAD: C4
