Week 7 deel 2 Flashcards
Schijnhandeling
- Van een schijnhandeling of stimulatie is sprake als men naar buiten de schijn wekt dat een bepaalde rechtshandeling is verricht, terwijl in werkelijkheid geen of een andere handeling is verricht.
- Handeling wordt dan voor toepassing fiscale en civiele recht buiten beschouwing gelaten.
- Aankoop diamant bij bank en later terugkoop tegen gegarandeerde prijs
- Blp: Ik beleg in diamanten en dus belastingvrije vermogenswinst
- Insp: Wordt slechts geld uitgeleend en wat blp meer terugkrijgt is belastbare rente.
HR Schijnhandeling
Niet beslissend is de schijn dat is de naam en de vorm waarin de transactie wordt uitgedost, doch dat het aankomt op wat in werkelijkheid tussen partijen is verhandeld. Zoals die naar burgerlijk recht werkelijk zijn.
Fiscale kwalificatie
- Fiscale werkelijkheid weikt soms af van civiele werkelijkheid
- Bij zelfstandige fiscale kwalificatie geeft de rechter aan rechtshandelingen en rechtsverhoudingen in het licht van de strekking van een fiscale bepaling een van het civiel recht afwijkende, meer economische betekenis.
- Civiele kwalificatie intact, maar fiscaal kijken we er anders naar.
- “Koopovereenkomst” kan fiscaal een onttrekking zijn.
Wanneer herkwalificatie aan de orde?
Kan plaats voor zijn indien de aan de gekozen rechtsvorm verbonden fiscale gevolgen niet aanvaardbaar zijn gezien het economische resultaat ervan en gelet op de strekking van de belastingwet.
- Blp hoeft niet partij zijn geweest of anderszins hoeven deelnemen aan alle handelingen die tot dat resultaat hebben geleid.
- Hoeft geen motief te zijn voor belastingverijdeling.
Fraus legis
- Bedoeld om ‘belastingconstructies’ door te prikken
Subjectief vereisten:
Oogmerk tot belastingverijdeling
Objectief vereiste: Is er gehandeld in strijd met doel en strekking van de wet
Rechtszekerheid?
- Voor blp moet voorzienbaar dat de door hem gewenste rechtsgevolgen niet zullen intreden
- Voorzienbaarheid gewaarborgd door motiefvereiste. Als motief er is kan hij geen beroep doen op bescherming van de wet.
-Als gevolg kunnen er rechtshandelingen worden weggedacht of benoemd worden.
Subjectief vereiste (1)
Blp moet gericht zijn op belastingontwijking=
- Sterke aanwijzing: transactie is, afgezien van de fiscaliteit, ‘voorzienbaar nadelig’
- Gekunsteldheid en constructie
- Dat er mogelijk andere, bijkomende ‘zakelijke’ motieven zijn, is niet relevant. Tenzij deze ‘meer dan bijkomstige rol’ hebben gespeeld.
- Bewijslast op inspecteur, kan wijzen op omstandigheden die erop wijzen wat doel blp was.
- Blp kan vervolgens aannemelijk maken dat er een meer dan bijkomstige niet-fiscale reden was.
Subjectief vereiste (2)
De enkele omstandigheid dat blp iets enkel om fiscale redenen doet, leidt niet automatisch tot conclusie dat sprake is van handleen in strijd met doel en strekking van regeling.
- Je moet dus altijd toetsen aan beide eisen!
Objectief vereiste (1)
Zoeken naar bedoeling wetgever in parl. gesch
Relevante elementen los van parl gesch:
- Herhaalbaarheid van de transactie (Heel herhaalbaar dus kan de bedoeling niet zijn van wetgever)
- Compenserende heffing van de rente (Als bij ontvanger rente sprake is van redelijke belastingheffing niet in strijd met doel en strekking wet)(voorkomt ism doel/strekking)
- Risico/onzekerheid (dan niet ism doel/strekking)
- Belastingheffing zich richt op reële gebeurtenissen in het economische verkeer
- circulaire transacties ism doel en strekking
Objectief vereiste (2)
- Zeer voor de hand liggende ontgaansmogelijkheden moet wetgever direct onderkennen.
- Als die dat niet doet, en belastingplichtige roepen deze constructies in het leven, gaat HR ervan uit dat wetgever die constructies niet in strijd met doel en strekking van de wet acht.
- Soms is gevolg bewust aanvaard.
- Wetgever wordt soms gewaarschuwd tijdens proces. Als hij daar niks aan doet betekent dat niet automatisch dat de rechter zal oordelen dat de wetgever het maar goed heeft gevonden.
- Stilzitten wetgever als nieuwe ontgaansconstructies bekend worden verhindert ook niet fraus leis. (Te makkelijk gezegd)
Gevolg Fraus legis
Eliminatie: rechtshandeling die is gericht op gewraakte rechtsgevolg negeren.
- Denk: Bij kunstmatige renteaftrek lening negeren.
Substitutie: feitencomplex zodanig converteren dat belastingheffing in overeenstemming met doel en strekking van de wet mogelijk wordt.
- Een ‘verkoop’ wordt bijvoorbeeld een uitleen.
Nationaal & internationaal leerstuk
Hr schrijft nationaalrechtelijke fraus legis en EU leerstuk misbruik van recht naar elkaar toe.
- Oogmerk van belastingverijdeling
- een kunstmatig en van elke reel belang ontblote weg die leidt tot handeling in strijd doel en strekking wet.
Fraus legis & specifieke antimisbruikbepaling
In beginsel blijft ruimte voor fraus legis. Indien je weer constructie verzint om specifieke antimisbruikbepaling te ontzeilen.
Verhouding schijnhandeling, herkwalificatie en fraus legis
- Rechtsgevolg vaak gelijk, maar processuele positie insp anders. Fraus legis moet hij aannemelijk maken dat er motief was tot belastingverijdeling. Bij herkwalificatie bijv niet.
Uiterst redmiddel: pas aan de orde indien andere anti misbruik leerstukken niet kunnen worden toegepast.
