Week 6 Flashcards
Stappenschema bestuursrechtelijke rechtsbescherming: stap 1
Stap 1: Is beroep bij een bestuursrechter (in eerste aanleg) mogelijk?
Staat beroep open tegen het handelen van een bestuursorgaan?
> Hoofdregel:
Art. 8:1 Awb: een belanghebbende kan tegen een besluit beroep instellen bij de bestuursrechter.
-> maar let op uitbreidingen & beperkingen.
Stappenschema bestuursrechtelijke rechtsbescherming: stap 2
Stap 2: Is er een verplichte voorprocedure?
Welke voorprocedure moet ik volgen?
> Hoofdregel:
Art. 7:1 Awb: “Degene aan wie het recht is toegekend beroep bij een bestuursrechter in te dienen, dient alvorens beroep in te stellen bezwaar te maken, tenzij…”
> Uitzonderingen:
· Als in de bijzondere wet is bepaald dat administratief beroep moet worden ingesteld.
· Uitzonderingen van art. 7:1 a t/m g, met name:
- UOV
- Rechtstreeks beroep
Stappenschema bestuursrechtelijke rechtsbescherming: stap 3
Stap 3: Bij welke bestuursrechter moet ik zijn?
Absolute competentie
Art. 8:6 lid 1 Awb:
“Het beroep kan worden ingesteld bij de rechtbank, tenzij een andere bestuursrechter bevoegd is ingevolge hoofdstuk 2 van de bij deze wet behorende Bevoegdheidsregeling bestuursrechtspraak dan wel ingevolge een ander wettelijk voorschrift.”
> Of te wel:
· Hoofdregel: de rechtbank, afdeling bestuursrecht, is bevoegd.
· Maar: soms bijzondere beroepsprocedure; vaak beroep in eerste en enige aanleg bij een bijzondere rechter; (zie Hoofdstuk 2 van Bijlage 2 Awb).
Relatieve competentie (art. 8:7 Awb)
· Decentrale overheid: zetelcriterium
- De rechtbank binnen het rechtsgebied waarvan het bestuursorgaan zijn zetel heeft, is bevoegd.
· Centrale overheid: ingezetenecriterium
- De rechtbank binnen het rechtsgebied waarvan de indiener van het beroepschrift zijn woonplaats in Nederland heeft, is bevoegd.
Kenmerken beroepsprocedure (2)
· Beroepstermijn is 6 weken (art. 6:7 Awb).
· Beroepschrift -> verweerschrift -> zitting -> uitspraak.
Omvang van het geding
De rechter toetst: (5)
- Het bestreden besluit -> meestal de beslissing op bezwaar.
- Alleen op rechtmatigheid
- Op basis van de beroepsgronden (art. 8:69 lid 1), maar met aanvulling van de rechtsgronden en de feiten (art. 8:69 lid 2 en 3 Awb) (vorm van ongelijkheidscompensatie).
- Ambtshalve aan bepalingen van openbare orde, zoals de bevoegdheid van het bestuursorgaan.
- Naar de feiten en omstandigheden ten tijde van de b.o.b. (beslissing op bezwaar), of te wel: ex tunc.
Stappenschema bestuursrechtelijke rechtsbescherming: stap 4
Stap 4: Is hoger beroep mogelijk?
Staat hoger beroep open tegen de uitspraak van de bestuursrechter in eerste aanleg?
> Hoofdregel: tegen een uitspraak van de rechtbank staat hoger beroep open.
> Geen hoger beroep:
· Als een van de uitzonderingen van artikel 8:104 lid 2 Awb van toepassing is = appelverboden.
· Als niet de rechtbank, maar een bijzondere bestuursrechter in eerste en enige instantie op het beroep heeft beslist.
Bij welke hoger beroepsrechter moet ik zijn?
> Hoofdregel: Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (art. 8:105 Awb).
> Uitzonderingen
· Centrale Raad van Beroep - sociale zekerheid en ambtenaren.
· College van Beroep voor het bedrijfsleven - economisch bestuursrecht.
· Gerechtshof - belastingrecht.
Drie functies van hoger beroep
- Het biedt een herkansing aan partijen.
- Het biedt een controlemogelijkheid op de rechtbanken.
- Het waarborgt rechtseenheid.
De uitspraak:
Wat doet de rechter als het beroep gegrond is? Kale vernietiging/finale geschilbeslechting
Bij een kale vernietiging:
- Het bestreden besluit (meestal de beslissing op bezwaar) wordt vernietigd.
- Het bestuursorgaan zal een nieuw besluit moeten nemen op het bezwaarschrift met inachtneming van de uitspraak.
finale geschillenbeslechting doen (efficiënter):
- Passeren van gebreken (art. 6:22 Awb); bedoelt voor kleine vormfoutjes, niemand is geschaad dus we gaan niet vernietigen.
- In stand laten van rechtsgevolgen (art. 8:72 lid 3 onder a Awb); constateer dat er een fout is, maar er kan een verweerschrift ingediend worden waar de aanvullende motivering wel klopt.
- Zelf in de zaak voorzien (art. 8:72 lid 3 onder b Awb); fout in het bestreden besluit, rechter bepaalt meteen in uitspraak wat rechten van burger zijn.
- Tussenuitspraak & bestuurlijke lus (art. 8:51a Awb e.v.); bestuursrechter te weinig informatie over rechten burger, hij doet tussenuitspraak waarin mogelijkheid geeft tot aanpassing besluit.
Stappenschema bestuursrechtelijke rechtsbescherming: stap 5
Verzoek om een voorlopige voorziening (vovo) (art. 8:81 Awb).
· Het indienen van bezwaar of (hoger) beroep heeft geen schorsende werking (art. 6:16 Awb).
· Eisen aan voorlopige voorziening:
- Spoedeisend belang.
- Connexiteitsvereiste: er moet ook een bezwaar- of (hoger)beroepsprocedure lopen.
De Voorzieningenrechter toetst: (3)
- Toetst of sprake is van een spoedeisend belang.
- Maakt een belangenafweging.
- Geeft een voorlopig oordeel over de rechtmatigheid van het besluit.
- Uitspraak Voorzieningenrechter is meestal schorsing van een besluit
> Vovo wel altijd toegewezen bij asielzaken.
Beschrijf de rechtsgang
Vanaf stap 1 tot 5 uitleggen
Passieve openbaarmaking
openbaarmaking op verzoek (net besproken).
Actieve openbaarmaking
een bestuursorgaan kan informatie uit zichzelf openbaar maken (wordt nu besproken).
Art. 4.1 Woo: Eenieder kan een verzoek om publieke informatie richten tot een bestuursorgaan.
> Art. 4.4 Woo: binnen vier weken moet op een verzoek worden beslist -> appellabel besluit.
> Als er belangen van derden bij betrokken zijn, dan moeten deze derden door het bestuursorgaan in de procedure worden betrokken door ze om een zienswijze te vragen.
Uitzonderingsgronden (beperkt aantal; 5.1 Woo):
- Veiligheid van de Staat.
- Vertrouwelijk bedrijfs- en fabricagegegevens.
> Bestuursorgaan moet waar mogelijk stukken gedeeltelijk (met zwart gemaakte passages) openbaar maken.
> Lid 1 Woo; informatie moet geweigerd worden (absolute weigeringsgronden), lid 2 Woo; informatie kan geweigerd worden -> belangenafweging maken (relatieve weigeringsgronden).