Week 4 nieren Flashcards
Het extracellulair volume wordt bepaald door…
Natrium
Wat is hypovolemie?
Een verminderd extracellulair volume
Wat zijn gevolgen van hypovolemie?
Verlaagde bloeddruk, orthostase, verlengde capillary refill, verminderde huidturgor, droge slijmvliezen
Wat zijn gevolgen van hypervolemie
zoutgevoelige hypertensie, oedeem, toename lichaamsgewicht
Volume slaat op …
Osmose slaat op …
Volume en natrium en osmose op water
Waarom is de TGF verstoord bij diabetische nierschade?
Bij diabetische nierschade wordt er veel glucose gereabsorbeerd en daardoor ook natrium door symport en daardoor wordt onterecht feedback aangezet terwijl er dus nog wel genoeg natrium aanwezig is. Het natrium wordt alleen al opgenomen voordat het bij de macula densa is, het geeft dan een vertekend beeld van de hoeveelheid.
Wat is het braking phenomenon?
Bij toediening van diuretica neemt de werking af vanwege RAAS, remodelling en upregulatie van de nier.
Wat zijn oorzaken van diureticaresistentie en hoe kan het tegengegaan worden?
Oorzaken: diureticum bereikt tubulus niet, tubulus reageert niet op diureticum vanwege RAAS of nefronremodellering of nierinsufficiëntie
Wat remt diuretica?
Remmen natriumkanalen in corticale verzamelingsbuis, hierdoor meer waterafgifte en natriumafgifte.
Natrium bevindt zich intracellulair/extracellulair
Extracellulair
Urine volume = (formule)
uitgescheiden osmolen / urine osmolaliteit
Waar zitten AQP1?
Proximale tubulus en dalende lis van henle, apicale en basolaterale zijde
Waar zitten AQP2?
Hoofdcel verzamelbuis, apicaal
Waar zitten AQP3 en 4?
Hoofdcel verzamelbuis, basolateraal
Wat is de countercurrent multiplier?
Opbouw van osmolaliteitsgradiënt door de lis van Henle
Waarom is het voor hersencellen extra belangrijk om volume te reguleren?
Schedel rond de cellen zorgt voor een maximale uitrekking die mogelijk is
Juist of onjuist: stoffen die in de erytrocyt zitten zitten technisch gezien niet in de bloedbaan maar intracellulair.
Juist
Hoe zorgen erytrocyten ervoor dat hun volume constant blijft terwijl ze door de lis van Henle gaan?
Naarmate de erytrocyt naar beneden gaat laat hij water uit de cel lopen en naarmate de erytrocyt naar boven gaat laat hij water de cel in lopen. Dit om met het concentrerend vermogen van de lis van Henle om te kunnen gaan. (osmolaliteit onderaan veel hoger dan bovenaan)
Hoe zorgt het lichaam ervoor dat er niet teveel natrium verloren gaat uit het plasma bij zweten?
Enac zorgt ervoor dat voordat zweet het lichaamsoppervlak bereikt het natrium voor een groot gedeelte alweer opgenomen is. Anders volumedepletie want natrium uit plasma.
Hoe reguleert een osmosensor de osmolaliteit van het gehele lichaam?
Osmosensor bevindt zich in de hersenen en doorbreekt hersen-bloedbarrière. Osmosensor past niet eigen cel aan aan osmolaliteit maar geeft door stress van te klein zijn door osmotische waarden ADH af waardoor de osmolaliteit van het gehele lichaam weer op pijl wordt gebracht en de osmosensor weer minder stress ervaart.
Wat is er aan de hand bij chronische nierinsufficiëntie?
Er zijn minder nefronen aanwezig in de nier.
Waarom zijn patiënten met chronische nierinsufficiëntie gevoeliger voor veranderingen van hoeveelheden water die ze drinken?
Ze kunnen hun urine minder concentreren dus zal er meer veranderen bij verschillende hoeveelheden water.
Wat bepaalt het extracellulair volume?
De natriumhoeveelheid
Waar zitten de sensoren die betrokken zijn bij volumeregulatie?
- atria en ventrikels
- aortaboog en carotis
- juxtaglomerulair apparaat
- CZS en lever
Waarom is het belangrijk voor lisdiuretica dat de lis van Henle en de macula densa dezelfde transporteiwitten hebben?
Wanneer je bij lisdiuretica de lis van Henle uit zou schakelen zal er gelijk meer natrium en chloride bij de macula densa aankomen en die zou dan glomerotubulaire feedback aanzetten waardoor er meer GFR is. Omdat dit dezelfde cellen zijn worden ze dus allebei geremd waardoor GTF niet aangezet wordt en er meer geplast wordt. (MKCC2)
Wat wordt gebruikt om te kijken of kortademigheid bij een patiënt door een longaandoening of door bijvoorbeeld longoedeem komt?
ANP
Bloeddruk = (formule)
Hartminuutvolume x perifere weeerstand
Wat doet de baroreceptor allemaal wanneer deze gestimuleerd wordt?
- Vasoconstrictie
- Toename contractiliteit
- Toename hartfrequentie
- Afgifte renine
Wat is de anion gap?
Het verschil in hoeveelheid tussen positieve en negatieve ionen in het veneuze bloed. Zegt iets over oorzaak van zuur-base stoornis.
Welke 3 belangrijke buffers zijn er?
- Bicarbonaat/CO2
- HPO4/H2PO4
- protein-/Hprotein
Wat is een enkelvoudige zuur-base stoornis oftewel een primaire zuur-base stoornis?
Probleem met ademhaling, of probleem met nierfunctie.
Compensatie door ventilatie is snel/langzaam en volledig/onvolledig
Snel en onvolledig
Compensatie door metabolisme is snel/langzaam en volledig/onvolledig
Langzaam en volledig (omdat er genexpressie moet veranderen)
Wat is de base excess (base overschot)?
De feitelijke zuur belasting verantwoordelijk voor de zuur/base stoornis
Wat geven de waarden van de BE aan?
< 0 metabole acidose
> 0 metabole alkalose
= 0 (zuiver) respiratoir
Waartoe leidt nierfalen?
Renale tubulaire acidose
Wat zijn de voordelen van ammoniak als buffer?
- Efficiënt
- Geen calcium precipitaten zoals bij fosfaat
- Nuttige adaptatie, NH3 productie kan ~100x stijgen bij chronische acidose
Waar vindt de regulatie van kalium vooral plaats?
In de corticale verzamelbuis
Wat is een shift-hypokaliemie?
Hypokaliemie ten gevolge van het adrenerge systeem. (mensen hebben stress, bijvoorbeeld door bezoek spoedeisende hulp). Gaat vaak na een aantal uur weer weg.
Wat is een hypertensieve crisis?
Acut ontstane sterk verhoogde bloeddruk die gecompliceerd wordt of op korte termijn kan worden door acute hypertensieve orgaanschade van hersenen, hart, nieren, grote bloedvaten of ogen.
Vanaf welke waarden van de bloeddruk wordt er vaak over een hypertensieve crisis gesproken?
220/120
Welke gradaties van retinopathie wijzen op een hypertensieve crisis?
Graad III en IV
Wat is een microangiopathische hemolytische anemie?
- Fragmentatie-hemolyse
- Diverse oorzaken
- Al of niet gecombineerd met trombose of bloedingen
- (Hemolyse door hypertensie)
Wat zijn 6 belangrijke oorzaken van een hypertensieve crisis?
- Cocaïne-intoxicaties
- Adrenerge crisis (phaeochromocytoom)
- Glomerulonefritis
- Geaccelereerde primaire of secundaire hypertensie
- Sclerodermie/vasculitis
- Preëclampsie
Waar of niet waar: alle vormen van hypertensieve crisis moeten intraveneus behandeld worden.
Waar
Wat is het doel van een behandeling van hypertensie? (4)
- Maximale reductie van complicaties
- Naast bloeddruk ook andere CV risicofactoren behandelen
- Streefwaarde onder 140/90
- Behandeling starten voordat er al (irreversibele) schade is
Wat zijn de bijwerkingen van ACE remmers?
- Acute nierinsufficiëntie
- Nierarteriestenose
- Ondervulling
Wat zijn 4 bijwerkingen van diuretica?
- Jicht
- Hyponatriëmie
- Hypokaliëmie
- Diabetes mellitus
Wat zijn de bijwerkingen van bètablokkers? (5)
- Koude acra
- Bradycardie
- Moe
- Impotentie
- Bronchoconstrictie
Wanneer gebruik je vooral alfablokkers?
Bij phaeochromocytoom
Waarom werkt monotherapie van hypertensie vaak onvoldoende?
- Hypertensie is een multifactoriële aandoening
- Tegenregulatie
- Gemiddeld hoge zoutinname
- Vaatwandstijfheid
Bij een GFR van hoeveel wordt pas aan nierfunctievervangende therapie gedacht?
Bij een GFR van ongeveer 10 mL/min
Welke 2 hoofdvormen van niertransplantatie zijn er?
- Tranplantatie vanuit dode donor
- Transplantatie vanuit levende donor
Welke 3 vormen van donatie zijn er bij een overleden donor?
- Donatie na hersendood, met intacte bloedsomloop
- donatie na circulaire stilstand, zonder intacte bloedsomloop
- Donatie na euthanasie, zonder intacte bloedsomloop
Wlke vormen van donatie zijn er bij een levende donor?
- Directe donatie
- Cross-over
- Door de bloedgroep heen
- Door de kruisproef heen
- Anonieme/altruïstische donatie
Een nier uit een levend/dood persoon is beter
Levend
Er is wel/ geen verschil in transplantaatoverleving tussen DCD en DBD.
Geen
Welke voorbereidingen moeten getroffen worden voor niertransplantatie? (6)
- Bloedgroep
- HLA typering en anti-HLA antistoffen
- Uitgebreide medische screening
- Risico op recidief nierziekte
- Chirurgische beoordeling van vaatstelsel, overgewicht en plaatsing
- Donornier
Wat zijn de complicaties van een niertransplantatie?
- Complicaties rondom ingreep: Trombose, bloeding, infectie, lekkage/stenose urineleider.
- Bijwerkingen immunosupressiva
- Nadelen van de onderdrukking van immuunsysteem door immunosupressiva
- Terugkeer van oorspronkelijke nierziekte
Welke immunosupressiva worden gegeven bij een niertransplantatie?
- Prednison
- Tacrolimus
- Mycofenolaat mofetil (MMF)
Wat zijn de 4 belangrijke nadelen van de immunosppressiva?
- Infecties
- Kanker
- Hart- en vaatziekten
- Nierschade
Welke 5 belangrijke infecties zijn een risico voor een tranplantatiepatiënt?
- CMV
- PJP
- EBV
- BK
- SARS-CoV2
Wat is PTLD?
Posttransplantation lymfoproliferative disease. Tumoren witte bloedcellen en lymfeklieren.
Wat is de meest voorkomende vorm van maligniteit na niertransplantatie?
Huidkanker
Op welke 2 dominante manieren kan een nier afgestoten worden?
- Op basis van cellen
- Op basis van antistoffen
Welke vormen van nierfunctievervangende therapie zijn er?
- Hemodialyse
- Peritoneaal dialyse
- Niertransplantatie
Welke 3 fysische transport mechanismen zijn er?
- Diffusie
- Osmose
- Convectie
Welke stof stop je in dialysevloeistof zodat het het lichaam van de patiënt in gaat?
Bicarbonaat
