week 4 Flashcards
wat is de definitie van diarree?
WHO: 3x (water)dunne ontlasting per dag
ESPGHAN: alles wat verandering is in het ontlastingspatroon met een hogere frequentie dan normaal
wat zijn de verwekkers van diarree?
virale verwekkers: norovirus, astrovirus, adenovirus
bacteriele verwekkers:
campylobacter, salmonella, shigella, yersinia, e. coli, v. cholerae, c. difficile (toxine producerend: clostridium, shigella, vibrio)
parasitair: g. lambia, e. histolytica
wat zijn risicofactoren voor diarree?
- slechte hygiëne
- hoge pH van de maag/maaginhoud
- verminderde darmmotiliteit
- veranderde intestinale flora
- deficiëntie van antilichamen
- intrinsieke ziekte van darmepitheel
wat is de transmissieroute van diarree?
feco-oraal –> verwekker komt op handen
wat zijn niet-infectieuze oorzaken van diarree?
- anatomisch
- allergie
- immunologisch
- inflammatie
- intolerantie
- endocrien
- maligniteit
- metabool
wat voor diarree zien we vaak bij niet-infectieuze oorzaken?
chronische diarree
wat zijn parameters die de ernst van de dehydratie kunnen laten zien?
- interesse om te drinken
- gewicht
- bewustzijn
- vitale parameters
- temperatuur extremiteiten
- diurese
- traanproductie
- vochtigheid slijmvliezen
- huidturgor
- ingevallen ogen
wat voor aanvullend onderzoek doen we bij kinderen met ernstige dehydratie?
- elektrolyten
- aniongap
- urine natrium, kalium en osmol
op indicatie:
- bloedbeeld
- bloedkweek
- urine
- feces
- beeldvorming
wat is het gevaar van een hypotone dehydratie?
osmol te snel omlaag brengen kan leiden tot cerebraal oedeem
wat is het gevaar van een hypertone dehydratie?
osmol te snel omhoog brengen kan leiden tot centrale pontiene demyelinisatie of hersenbloeding
hoe wordt diarree behandeld?
met ORS:
- orale rehydratie (voorkeur)
- IV: resuscitatie bij >10% dehydratie of falen oraal
wanneer wordt een kind met dehydratie opgenomen?
- vitale bedreiging
- bewustzijnstoornissen
- < 2 maanden oud
- falen ORS behandeling
- acute buik/ileus
- sociale indicatie
wanneer is antibiotica geïndiceerd bij diarree?
- tyfeus ziektebeeld
- Overige salmonellosen:
o Bij sepsis
o Leeftijd onder 3 maanden
o Immuun-gecompromitteerd - shigella dysenterie
- gecompliceerd beloop van campylobacter jejuni infectie
wat zijn de kenmerken van acute rhinitis?
- meest voorkomende bovenste luchtweginfectie
- symptomen: snot, niezen, verstopping
- bij zuigelingen –> ook dyspnoe en verminderd drinken
- virale verwekkers (voornamelijk)
- behandeling: neusspoelen NaCl 0.9% of xylomethazoline
wat zijn de kenmerken van acute sinisitis?
- leeftijdsafhankelijk
- symptomen: lokale kloppende pijn die erger wordt bij bukken, koorts/malaise, purulente neusuitvloed, nasale spraak
- viraal/secundair bacterieel
- behandeling: neusspoel, xylomethazoline, soms AB
wat zijn de kenmerken van een acute tonsillitis?
- symptomen: keelpijn, hoest, malaise, ademhalingsbelemmering, slikpijn, cervicale lymfklierzwelling
- verwekkers: rhinovirus, EBV, streptokokken A
- bacterieel behandelen met penicilline
wat zijn de kenmerken voor chronische tonsillitis?
- standaard vergrootte lymfeklieren
- tonsillectomie zelden zinvol, maar wordt gedaan bij: obstructief slaap-apneu syndroom of belemmering slikken/eten
wat zijn de kenmerken van adenoïditis?
- neusverstopping (facies adenoidalis)
- obstructie buis van eustachius
- cervicale adenopathie
- postnasale drip
- slikproblemen, snurken, slaapapnoe, ‘failure to thrive’
- bacterieel, dus behandeling met AB
- bij hoog recidiefkans –> chirurgische behandeling
wat zijn de kenmerken van laryngitis subglottica?
- subglottische zwelling door para-influenzavirus
- vnl 1-4 jarigen in herfst/zomer
- symptomen: hese stem, zeehondenblafhoest, progressieve inspiratoire stridor, verhoging
- in typische gevallen geen diagnostiek nodig
- behandeling: glucocorticosteroid eenmalig, geruststellen
wat zijn de kenmerken van een ernstige obstructie bij laryngitis subglottica?
- angst/onrust
- sterk intrekken
- zacht tot opgeheven ademgeruis
- bleekheid, cyanose, sufheid
- diagnostiek dmv intubatie onder narcose
- behandeling door klinische observatie, zuurstofsuppletie, intubatie
wat zijn de kenmerken van epiglottitis?
- acute zwelling epiglottis door HIB
- zonder behandeling –> dood door verstikking
- sinds vaccinatie zeldzaam
- symptomen: acuut ernstig ziek met hoge koorts, snel progressieve inspiratoire strido, kwijlen met kin vooruit en slikpijn, rustig rechtop zittend
- diagnostiek: laryngoscopie onder narcose + kweken
- therapie: intubatie icm antibiotica
welke vormen van otitis media onderscheiden we?
- acute otitis media
- otitis media met effusie
- actieve chronische mucosale otitis media
wat is acute otitis media?
een ontsteking van het middenoor met ophoping van vocht in het middenoor met klachten en tekenen van een acute infectie: acuut ontstane oorpijn met koorts, prikkelbaarheid en nachtelijke onrust.
erytheem van trommelvlies met vocht in middenoor of otorroe
wat zijn risicofactoren voor acute otitis media?
- passief roken
- crèche bezoek
- afwijkende anatomie
- obstructie KNO gebied
- genetische aanleg
- andere onderliggende oorzaak (zeldzaam): immuundeficiëntie, ciliaire dyskinesie, CF
welke ziekteverwekkers veroorzaken OMA (acute otitis media)?
viraal:
- RSV
- influenza
- verkoudheidsvirussen
bacterieel:
- streptococcus pneumoniae
- hemophilus influenzae
- moraxella catarrhalis
- streptokokken groep A
hoe ziet het beloop van OMA er uit?
- gunstig
- 80% na 2-3 dagen weg
- 4-8% krijgt loopoor
wanneer wordt er aanvullende diagnostiek gedaan bij een OMA?
wanneer er gedacht wordt aan:
- resistente bacterie
- antibioticafalen
- immuunstoornis
- complicaties
wanneer wordt een kind met OMA doorverwezen naar de kinderarts?
- atypische presentatie
- ernstig of ongewoon chronisch beloop
- OMA in combinatie met andere infecties
hoe wordt een OMA behandeld?
- pijnstilling met paracetamol
- xylomethazoline of NaCl spoelen bij verstopping
- watchfull waiting (bij niet ernstig ziek kind van over 6 maanden met een eenzijdig OMA zonder otorroe)
wanneer wordt er antibiotica gegeven bij een OMA?
- ernstig ziek kind
- risico voor complicaties (<6 maanden, anatomische afwijking KNO gebied, status na ooroperaties, gecompromitteerd immuunsysteem)
- dubbelzijdige OMA bij kind < 2 jaar
- na 3 dagen geen verbetering
- presentatie loopoor met koorts/pijn
wanneer kunnen complicaties gevonden worden bij een OMA?
bij de anamnese:
- hoofdpijn
- koorts
- ernsitge oorpijn, vertigo, sufheid, misselijkheid/braken, verwardheid
bij het lichamelijk onderzoek:
- nekstijfheid
- rood/gezwollen mastoïd met afstaand oor
- nystagmus/gehoorverlies
- N. facialisparese
op welke manier kunnen de complicaties bij OMA ingedeeld worden?
intracranieel:
- hersenabces
- meningitis
- sinustrombose
of
extracranieel:
- n. facialis parese
- labyrinthitis
- mastoïditis
- granedigo syndroom