week 3 mammacarcinoom Flashcards
lymfekliermetastasen primair
oksel, schildwachter, parasternaal, claviculair, begin hals –> streven naar curatie
lymfekliermetastasen secundair
klieren aan de contralaterale zijde, in de buik en hoger in de hals –> geen curatie mogelijk
hematogene metastasering
longen, lever, bot
alle afstandsmetastasen niet meer te genezen
lage risicofactoren Bcr
- late menopauze vroege menarche
- BMI >35
- orale anticonceptie
- late leeftijd eerste kind > 35
5 keer sporten per week verminderd kans
grote risicofactoren Bcr
- toegenomen leeftijd
- mutatie BRCA
- dicht klierweefsel
- bestraling mediastinum in voorgeschiedenis
- eerder mammacarcinoom
mammografie
wordt als eerste gedaan, geschikt voor screening.
- goede vergelijking met eerdere mammograffien
- solide leasies goed zichtbaar
- microkalk goed zichtbaar
echo
niet geschikt voor screening maar bij verdacht laesie, er kan met echo meteen een biopt worden genomen .
- okselklieren
- fibroadenoom
- cystes
epitheel klierweefsel
tweelagig:
- binnenkant = luminale cellen (secretoire eigenschap)
- buitenkant = myoepitheelcellen (contractiele eigenschap)
goedaardige aandoeningen mamma
- mastopathie = lumpy breast diseas
- hyperplasie
- fibroadenoom
kwaadaardige voorstadia mammacarcinoom (CIS)
ductaal DCIS –> meest voorkomend
lobulair LCIS
pre-operatieve diag cytologie
- snel en weinig invasief
- minder sens en spec
- geen onderschijd tussen invasief of niet-invasief
pre-operatieve diag histologie
- vaker classificerende diagnose
- onderscheid invasief/niet-invasief
- receptorbepaling mogelijk
uitslag duurt enkele dagen = nadeel
kenmerken in situ carcinoom
- neoplastische proliferatie van epitheel
- blijft binnen contour vd ductus
- basaalmembraan intact –> niet-invasief
- geen bloedvoorziening (diffusie afh) –> necrose en verkalking
- niet palpabel
DCIS vs LCIS
- DCIS is gelokaliseerd en scherp begrensd, LCIS vaak diffuus en bilateraal door verlies E-cadherine
- DCIS vaak microkalk, LCIS geen calcificaies
- DCIS wordt geopereerd LCIS niet
- DCIS komt meer voor
adenocarcinoom
- invasief carcinoom uitgaande van epitheel
- onscherp begrensd
- gaat uit van TDLU
- twee soorten (lobulair carcinoom en ductaal carcinoom)
differentiatie via Bloom en Richardson
- mate van buisvorming
- mate van atypie
- mitose- activiteti
receptorstatus adenocarcinoom
ER en PR meestal positief
HER2-Neu negatief
wanneer disseminantie onderzoek
mbv PET-CT/CT bij hoog risico:
- T4
- recidief
- lymfekliermetastasen
chirurgie borst
- MST –> bestraling!
- ablatio
chirurgie oksel
- sentinel node procedure
- okselkliertoilet
indicaties voor radiotherapie
- postoperatief na lumpectomie met sentinel node (MST)
- postoperatief na GRM
- bij lymfogene metastasering in oksel of subclaviculair
- palliatief
GTV
gross tumor volume = lumpholte
hier wordt ook de boost gegeven
CTV
clinical target volume = klierweefsel
PTV
planning target volume = CTV + 0,5 cm
prognostische factoren
voorspellen van de kans op het ontwikkelen van metastasen middels histologische graderingen, receptorstatus, grootte tumor, aangedane lymfeklieren
predictieve factoren
voorspellen van de kans op een respons op therapie