Week 1 ZO1 werkingsmechanismen chemotherapie Flashcards
Drie processen en/of enzymen, die doelwit zijn voor chemotherapeutica
Topoisomerase
Replicatie
DNA herstel
Welk verschil tussen tumorcellen en gewone lichaamscellen wordt meestal gebruikt om tumorcellen selectief te doden
Tumorcellen delen vaak. Hierdoor zijn ze een groot deel van de tijd in S fase van de celcyclus en de mitose
Het werkingsmechanisme van de meeste mitoseremmers
Grijpen in op tubuline polymerisatie. Dus op de vorming of stabiliteit van microtubuli. Die zijn nodig voor het goede verloop van de mitose.
Twee belangrijke beperkende factoren bij de chemotherapie
Toxiciteit gewone weefsels
Resistentie van de tumor
Welke weefsels bepalen voornamelijk de acute toxiciteit?
Snel delende weefsels:
Darmen
Haar
Cellen van hemopoietisch systeem
Vandaar misselijkheid, haaruitval en anemie
Wat is het verschil tussen acute en chronische toxiciteit?
Acute toxiciteit treed op tijdens of direct na de behandeling.
Chronische toxiciteit ontstaat pas na blootstelling gedurende langere tijd.
Waarom is voor chronische toxiciteit vooral de cumulatieve dosis belangrijk?
Chronische toxiciteit is het resultaat van een aantal behandelingen op rij, dus de cumulatieve dosis.
Het wordt pas zichtbaar als veel cellen uitgevallen zijn
Waarom wordt meestal de maximaal te tolereren dosis chemotherapeuticum gegeven en wordt er niet begonnen met een lagere dosering?
Om te voorkomen dat cellen resistentie ontwikkelen door zich geleidelijk aan te passen aan het chemotherapeuticum
Noem de 3 typen veranderingen op DNA niveau die leiden tot resistentie
Puntmutaties
Genamplificatie van het targetenzym
Verhoogde activiteit van een dat zorgt voor verwijderen van chemotherapeutica uit de cel of inactivering van de toxische stof
Wat is het voordeel van combinatie chemotherapie?
Dan kan minder snel resistentie ontstaan door mutatie of amplificatie van het target gen, omdat er dan meerdere targetgenen zouden moeten muteren.
Hoe ontstaan multidrug resistentie? Waarom is dat een probleem?
Door een verhoogde expressie van eiwitten die een grote hoeveelheid aan chemotherapeutica (en andere toxische stoffen) de cel uit pompen.
Bijvoorbeeld: MDR eiwitten
Wat zijn de twee belangrijkste redenen voor het bestaan van klinische resistentie zonder dat in de tumorcellen een verandering op het niveau van DNA heeft plaatsgevonden?
De locatie van de tumor is slecht bereikbaar voor chemotherapeuticum.
Bijvoorbeeld: in hersenen of binnenste van een grote solide tumor
Tumor is vaak heterogeen, bevat ook niet-delende cellen, zijn ongevoelig voor chemotherapeuticum
Wat zal het effect zijn van een remmer van het herstel van enkelstrengs-breuken op normale en op cellen die geen intact Brca2 gen hebben?
Gewone cellen hebben weinig last.
Cellen die geen brca2 eiwit kunnen maken, lopen dubbelstrengs-breuken op. Deze leiden tot dood van de (tumor)cel.
(Mutaties BRCA1/2 gen, tumor mist bewuste gen. Tumorcellen: defect in herstel van dubbelstrengs breuken dmv homologe recombinatie)