wdp- prawo i normy prawne Flashcards
nauka prawa
opisująca normy prawne, oceniające normy prawne, tworząca normy prawne
standardy prawne, które nie podchodzą wprost od prawodawcy ee prawa, prawo podmiotowe, np. prawa natury
ius
prawo stanowienie przez kompetenty podmiot w oparciu o autorytet np. dekret, ustawa, prawo przedmiotowe
lex
jako zdanie- logiczne i gramtyczne, wypowiedz dyrektywna- jak powinno być;
kognitywizm- zdanie prawdziwe/fałszywe, nonkognitywizm (zdanie słuszne/obowiązujące/dobre/złe)
norma prawna
co wskazuje norma?
jak powinno być
adresat, okoliczności, wzór zachowania
została ustanowiona lub uznanan przez upoważniony organ państwa
norma postępowania
najmniejsza stanowiaca sensowna całość części prawa
reguła zachowania
elementarna jednostka systemazycyjna danego tekstu prawnego
przepis prawny
kompleks norm stanowiący funkcjonalną całość
instytucja prawna
rodzaje norm prawnych
generalne (np. dłużnik) vs indywidualne (np. Aleks)
abstrakcyjne vs konkretne (Aleks ma zapłacić coś tam)
akty stanowienia prawa vs akty stosowania prawa
elementy normy
hipoetza- określa adresta normy i warunki okoliczności
dyspozycja- tresć zachowania- nakaz, zakaz
sankcja- konsekwencje
koncepcja budowy normy dwuczłonowa
hipoteza- dyspozycja H-D
kto z winy swej wyrządził drugiemu szkode (H) obowiązany jest do jej naprawienia (D).
hipoteza- sankcja H-S
kto zabije człowieka (H) podlega karze chłosty (S)
koncepcja budowy trójczłonowa
hipoteza- dyspozycja- sankcja
koncepcja norm sprzężonych
typowoda dla kk, hipoteza dyspizycja hipoteza2 sankcja
Pierwsza hipoteza: Jeśli osoba znajduje się w sytuacji, w której może zabrać cudzą rzecz ruchomą…
Dyspozycja: …to ma obowiązek powstrzymać się od zabrania jej w celu przywłaszczenia.
Druga hipoteza: Jeśli ktoś naruszy ten zakaz (zabierze cudzą rzecz ruchomą w celu przywłaszczenia)…
Sankcja: …to podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
reguła sankcjonowania H1-D
nakaz zastosowania sankcji w razie naruszenia normy sankcjonowanej
H1: Jeśli osoba naruszy normę zakazującą zabierania cudzej rzeczy ruchomej…
D: …sąd jako organ państwowy ma obowiązek zastosować wobec tej osoby sankcję w postaci kary przewidzianej w przepisie (pozbawienie wolności od 3 miesięcy do 5 lat).
reguła sankcjonująca H2-S
naruszenie dyspozycji reguły sankcjonowanej
element podmitowy hipotezy vs element przedmiotowy
podmiotwy- adresat normy
przedmiotowy- okoliczności kto coś tam
dyspozycja- czyny vs czynności konwencjonalne
czyny- faktyczne zachowanie psychofizyczne
czynności konwencjonalne- zachowania którym normy nadają specyficzne znaczenie np. głosowanie nad ustawą przez podniesienie ręki
złamanie zakazu
złamanie nakazu
działanie
zaniechanie
czynności konwencjonalne prawnie istotne
-akty tworzenia prawa
-akty stanowienia prawa
-czynności prawne
przewiduje możliwość zachowania się, ale nie jest ono obowiązkiem adresata
np. wolności prawnie chronione
upoważnienia, kompetencje
immunitety
przywileje
uprawnienia
w znaczeniu językowym tresć normy zachowania, w znaczeniu realnym- fakt społeczony
sankcja
rpzewidzaiene przez prawo sanckje i wymierzane przez instytucje
sankcje skupione
dezaproboata społeczna (sankcja)
sankcja rozsiana