Vika 5

Question 1

Hvað þarf að hafa í huga við rýnihópa?

Answer 1

hversu stór hópurinn á að vera, hvernig maður velur hópinn, viljum við hafa fólk í hópnum sem að við höldum að sé með svipuð viðhorf, viljum við fá fólk í rýnihópi sem að gæti haft ólík viðhorf, viljum við hafa hóp þar sem fólkið talar sama tungumálið?

Question 2

Tvö atriði í hvernig á að framkvæma rýnihópaviðtöl

Answer 2

Til að halda samtalinu gangandi, fyrsta lagi að maður fer ekki í hringinn og biður alla um að segja sína skoðun heldur á maður að hjálpa til að reyna að skapa umræðu, Í öðru lagi að það sé einhver aðstoðarmaður með manni sem að fylgist með, punktar hjá sér.

Question 3

Hverju er átt við með að maður þarf að ramma rýnihópum miklu betur heldur en einstaklingsviðtöl?

Answer 3

Í rýnihóp verið svolítið erfitt að vita hvenær á maður að grípa inn í og hvenær ekki. Stundum getur viðtalið farið einhvert lengst út í móa og þá reynir maður að draga það aftur einhvernveginn til baka á réttan stað án þess að maður sé að gera lítið úr því sem einstaklingi finnst mikilvægt að tala um. Í einstaklingsviðtölum er hins vegar meira samband milli rannsaka og viðmælanda.

Question 4

Hvað er rýnihópur?

Answer 4

Hópur fólks sem valinn er af rannsakanda til að ræða saman um fyrirfram ákveðið efni. Getur ýmist verið staðlað, hálfstaðlað eða óstaðlað

Question 5

Útskýrðu sögu rýnihópa sem rannsóknaraðferð

Answer 5

Kemur fram á fyrri hluta 20. aldar. Rýnihópar hurfu úr félagsvísindum um miðja öldina vegna aukinnar áherslu á megindlega nálgun annars vegar og einstaklingsviðtöl hins vegar. Auknar vinsældir í félagsvísindum frá níunda áratug 20. aldar.

Question 6

Hvers konar hópur er í rýnihópum?

Answer 6

Einstaklingar sem eru partur af sömu menningarlegu heildinni. Samansafn ótengdra einstaklinga –> Við samsetningu hvers hóps er þá oft leitað eftir einhverju sameiginlegu, t.d. kyn, aldur, starf, menntun. En þó þarf að tryggja ákveðinn breytileika innan hópsins til að koma af stað hugflæði.

Question 7

Hverjir eru kostir rýnihópaviðtala umfram einstaklingsviðtala?

Answer 7

Rýnihópaviðtöl veita innsýn í hugarheim margra þátttakenda á skömmum tíma. Hún veitir líka innsýn í eðli þeirrar „dýnamíkur“ sem skapast við samskipti innan hópsins.

Question 8

Hverjir eru tveir möguleikarnir á notkun rýnihópaviðtala?

Answer 8

Sem stuðningur við aðrar rannsóknaraðferðir og sem sjálfstæð rannsóknaraðferð.

Question 9

Hver er æskileg stærð rýnihópa? Hvað er það sem skiptir máli við stærð þess?

Answer 9

Æskileg stærð talin vera 4-10 manns, allt eftir efni og aðstæðum. Það þarf að vera nógu fáir til að allir komist að en líka nógu margir til að raunverulegar hópumræður skapist.

Question 10

Hvernig er undirbúningi háttað fyrir rýnihópaviðtöl? (5 atriði)

Answer 10

1. Búa þarf til atriðalista og ákveða uppbyggingu viðtalsins
2. Mikilvægt er að umfjöllunarefnið gefi tilefni til skoðanaskipta og að það tengist reynsluheimi þátttakenda.
3. Oft eru tveir sem stýra viðtalinu, rannsakandi og aðstoðarmaður.
4. Trúnaður er ekki aðeins á milli rannsakanda og þátttakenda, heldur líka á milli þátttakendanna sjálfra, þarf að tala um það.
5. Viðtalið er hljóðritað og oft er líka notast við myndbandsupptökur.

Question 11

Hvernig er framkvæmd háttað í rýnihópaviðtölum? (3 atriði)

Answer 11

1. Tryggja þarf að aðeins einn tali í einu
2. Gott getur verið að fólk segi nafn sitt áður en það talar eða að rannsakandi nefni það jafnóðum.
3. Hlutverk rannsakanda og aðstoðarmanns er ekki að taka viðtal heldur að auðvelda samræður á milli þátttakenda.

Question 12

Hvernig er úrvinnslu háttað í rýnihópaviðtölum? (3 atriði)

Answer 12

1. Viðtölin eru afrituð og greint á milli þess hver talar hverju sinni.
2. Gögnin eru síðan greind eftir hefðbundnum aðferðum.
3. Mikilvægt er að sami aðili taki viðtölin og greini þau.

Question 13

Athuganir á vettvangi = ?

Answer 13

Vettvangsathuganir

Question 14

Athuganir skiptast í tvenns konar

Answer 14

Beinar athuganir og þátttökuathuganir.

Question 15

Hvers konar stöðlun geta athuganir verið?

Answer 15

Athuganir geta ýmist verið staðlaðar eða óstaðlaðar.

Question 16

Nefndu dæmi um athugun

Answer 16

Athugun á heimili fólks, rannsakandi fær að dvelja á heimili pars sem býr á höfuðborgarsvæðinu og þau áttu tvö börn. Rannsakandi fékk s.s að vera fluga á vegg á heimili þeirra í nokkra klukkutíma á laugardegi. Þessi athugun reyndist rannsakandanum vera mjög dýrmæt og hjálpaði henni við að setja viðtöl sem hún hafði tekið við parið í miklu stærra og betra samhengi. Öll greiningin varð mun betri en ella.

Question 17

Hvað eru þátttökuathuganir?

Answer 17

Kerfisbundin aðferð til gagnaöflunar byggð á vettvangsnótum. Mjög tímafrek aðferð. Rannsakandinn er aðalrannsóknartækið og öðlast skilning gegnum eigin reynslu og upplifun.

Question 18

Hvað er markmið þátttökuathugana?

Answer 18

Markmiðið er að afla skilnings á einhverri tiltekinni menningu og/eða samfélagi eða aðstæðum frá sjónarhóli „innvígðra“.

Question 19

Nefndu þrjár tegundir þátttökuathugana og dæmi.

Answer 19

1. Athuganir sem ná yfir skemmri tímabil
   (dæmi: innan stofnana, fyrirtækja eða einhvers konar rýmis, eða á meðal ákveðinna hópa)
2. Athuganir á einstökum atburðum.
   (dæmi: hátíðum eða fundum)
3. Samfelld athugun til lengri tíma á vettvangi
   (dæmi: í frumskógum Afríku)

Question 20

Hvaða rannsóknarsniði tengist þátttökuathugun?

Answer 20

Etnógrafíu. Vísar annars vegar til tiltekins rannsóknarsniðs þar sem þátttökuathugun er ein meginaðferð gagnaöflunar, ásamt öðrum.

Question 21

Hugsum okkur bil á milli þátttöku og athugun. Þátttaka felur í sér að viðkomandi tekur fullan þátt í því sem gerist á vettvangi og er vart aðgreinanlegur frá þátttakendum rannsóknarinnar. Athugun í þessu samhengi felur í sér að viðkomandi tekur engan þátt í því sem gerist á vettvangi heldur skoðar hann sem utanaðkomandi aðili. Hvar eru eigindlegir rannsakendur sem beita þátttökuathugun á þessu bili?

Answer 21

Þeir eru þarna einhverstaðar á milli, í miðjunni.

Question 22

Hver eru þrjú þrep þátttökuathugana?

Answer 22

1. Aðgengi að vettvangi
2. Dvöl á vettvangi
3. Vettvangur yfirgefinn

Question 23

Hvers konar aðilar tengjast aðgengi í þrepi þátttökuathugana?

Answer 23

Hliðverðir (stjórnendur eða aðrir sem geta ráðið aðgengi að vettvangi) og lykilheimildamenn (Oft einn eða fáir einstaklingar sem rannsakandinn hefur mest samskipti við og fær mest af upplýsingum frá)

Question 24

Hlutverk rannsakanda í þátttökuathugun getur verið tvenns konar.

Answer 24

Opinbert hlutverk og dulið hlutverk.

Question 25

Tvö hugtök sem tengjast sjálfsskoðun rannsakandans í þátttökuathugun

Answer 25

Positionality og reflexivity

Question 26

Hvað er meint með positionality í sjálfsskoðun rannsakanda í þátttökuathugun?

Answer 26

Þær sögulegu kringumstæður sem rannsakandinn sjálfur er sprottinn úr og sem óhjákvæmilega stýra sýn hans/hennar og túlkun að einhverju leyti.

Question 27

Hvað er meint meðreflexivity í sjálfsskoðun rannsakanda í þátttökuathugun?

Answer 27

Meðvituð naflaskoðun rannsakandans.

Question 28

Góðar vettvangsnótur endurspegla einmitt hvaða atriði?

Answer 28

Að lýsa vettvangi ítarlega á hlutlausan hátt og athugasemdir rannsakanda.

Question 29

Lykillinn að góðri þátttökuathugun er? (3 atriði)

Answer 29

1. að taka eftir því sem alla jafna nær ekki athygli manns
2. að virða hlutina vandlega fyrir sér
3. að velta hlutunum fyrir sér

Question 30

Hvenær á að velja að gera viðtal frekar en þátttökuathugun? (4 atriði)

Answer 30

1. Þegar markmið rannsóknar eru tiltölulega skýrt skilgreind í upphafi
2. Ekki er unnt að fá aðgang að fólki eða stöðum með öðru móti
3. Þegar rannsakandinn hefur takmarkaðan tíma á vettvangi
4. Ef ætlunin er að fá skilning á margvíslegum aðstæðum

Question 31

Í sambandi við þátttöku þá getum við sem rannsakendur verið með mismunandi þátttöku. Nefndu dæmi um mismunandi þátttöku rannsakenda í athugun.

Answer 31

• Það geta verið engin þátttaka, þú ert kannski bara að fylgjast með.
• það getur verið nokkur þátttaka þar sem þú tekur þátt kannski í einhverjum ákveðnum atburðum en byggist kannski að mestu leyti á viðtölum.
• Svo getur verið mikil þátttaka þar sem kannski þú ætlar t.d að rannsaka reynslu á veruleika leigubílstjóra þá bara geristu leigubílstjóri.

Question 32

Ef maður er að gera rannsókn meðal hóps sem er í rauninni ekki hópur í sjálfu sér og hittist hvergi þá er hvers konar þátttaka?

Answer 32

Mjög lítil þátttaka.

Question 33

Í vettvangsrannsókn er maður ekki bara að reyna að skoða hugmyndir fólks sem eigin athafnir eða um ákveðin viðfangsefni heldur líka hvað?

Answer 33

Tengsl fólks við aðra og hvað fólk er að gera í raun og veru í sínu daglega lífi.