Vegetativni nervni sistem Flashcards

1
Q

ACETILHOLIN - RECEPTORI

A
  1. NIKOTINSKI
    - Nn - Autonomne ganglije, srž nadbubrega, CNS
    - Nm - neuromišićna spojnica
  2. MUSKARINSKI
    - M1 - CNS i želudac
    - M2 - Srce
    - M3 - GMĆ i Egzokrine žlijezde
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

DOPAMIN

A

D1 na GMĆ u bubrežnim krvnim sudovima = vazodilatacija
D1 i D5 = stimulacija cAMP
D2, D3 i D4 = inhibicija cAMP

Tirozin-DOPA-Dopamin-Noradrenalin-Adrenalin

Tyr - DOPA - DA - NOR - ADR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

NORADRENALIN

A

Alfa1 - GMĆ krvnih sudova, GUT i GIT, Srce
Alfa2 - Beta ćelije pankreasa, trombociti, GMĆ krvnih sudova
Beta1 - Srce, jukstaglomerularni aparat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

ADRENALIN

A

Alfa receptori, Beta1

Beta2 - GMĆ krvnih sudova, bronha, GIT, GUT, skeletna muskulatura, jetra
Beta3 - masno tkivo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

HISTAMIN

A

ALERGIJSKA REAKCIJA - IgE

HISTAMINOLIBERATORI - Tubokurarin, Suksametonijum, Morfin, Vankomicin, Polimiksin B

H1 - povećana perm. kapilara, vazokonstrikcija, bronhokonstrikcija, stimuliše srce
H2 - stimulacija želudačne sekrecije
H1 + H2 - kapilarna dilatacija

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

GLUTAMAT I GABA

A

GLUTAMAT - KETAMIN, FENCIKLIDIN

GABA - BENZODIAZEPINI (BDAZ), BARBITURATI

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

AKTIVACIJA HOLINERGIČKIH RECEPTORA

A

M1 i M3 - Aktivacija fosfolipaze C, raste IP3 i DAG, Ca++
M2 - smanjenje cAMP, pojačanje struje K+

Nn i Nm - pojačanje Na+ struje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

DIREKTNI PSY+

A

PRIRODNI: ACETILHOLIN, MUSKARIN, PILOKARPIN

SINTETSKI: METAHOLIN, KARBAHOL, BETANEHOL

SILDENAFIL - 5-fosfodiesteraza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

INDIREKTNI PSY+

A

REVERZIBILNI

  1. Alkoholi - EDROFONIJUM
  2. Karbamati - FIZOSTIGMIN, NEOSTIGMIN, PIRIDOSTIGMIN

IREVERZIBILNI
Organofosfati - Insekticidi, bojni otrovi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

TH IND za Muskarinske Agoniste (M+)

A

ACETILHOLIN - U hirurgiji oka, za brzo izazivanje mioze
PILOKARPIN - Kserostomija, Glaukom
BETANEHOL - u obliku tabl. ili inj. za stimulaciju GMĆ, mokraćna bešika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

TH IND za Antiholinesterazna jedinjenja ( AchE- )

A

FIZOSTIGMIN - u TH Glaukoma, lokalno
NEOSTIGMIN - Postoperativna atonija crijeva, Miastenija gravis, prekid dejstva nedepolarišućih miorelaksanasa + Alchajmer

RIVASTIGMIN, DONEPEZIL, GALANTAMIN, TAKRIN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

KLASIFIKACIJA PSY-

A
ANTIMUSKARINSKI (M-)
1. Prirodni - Atropin i Skopolamin
2. Sintetski tercijarni - Tropikamid, Benztropin, Triheksifenidil
3. Sintetski kvaternarni - Ipratropijum
MIORELAKSANSI
1. Nedepolarišući - Tubokurarin, Pankuronijum, Atrakurijum
2. Depolarišući - Suksametonijum
GANGLIJSKI BLOKATORI
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

ANTIMUSKARINSKI LIJEKOVI

A

PRIRODNI - ATROPIN, SKOPOLAMIN (CNS)

SINTETSKI - HOMATROPIN, BENZTROPIN, PIRENZEPIN, SKOPOLAMIN BUTILBROMID, IPRATROPIJUM BROMID, TIOTROPIJUM BROMID

Sintetski ne prolaze u CNS, kratko djeluju, selektivni su, Antiparkinsonsko dejstvo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

DEJSTVA PSY- NA OKO - MIDRIJAZA I CIKLOPLEGIJA

A
ATROPIN - 7-12 dana
SKOPOLAMIN
TROPIKAMID - 6h
HOMATROPIN
CIKLOPENTOLAT
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

DEJSTVA PSY- NA SRCE - TAHIKARDIJA

A

IND za ATROPIN:

  1. Vagusna bradikardija i asistolija
  2. Bradikardija kod trovanja PSY+
  3. Bradikardija u toku anestezije u cilju prevencije refleksne bradikardije
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

DEJSTVA PSY-

A

Resp. trakt - bronhodilatacija, smanjenje sekrecije, IND - astma i HOBP
IPRATROPIUM BROMID < TIOTROPIUM BROMID - veća selek. i duže dejstvo 24h

Žlijezde - smanjenje sekrecije, IND - postizanje suvog radnog polja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

DEJSTVA PSY- NA GIT I GUT

A

Smanjenje motiliteta, otklanjanje spazma GMĆ

  • Bubrežne kolike - SKOPOLAMIN BUTILBROMID, TROSPIJUM HLORID
  • Žučne kolike, crijevne kolike
  • Inkontinencija i dismenoreja
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

DEJSTVA PSY- NA CNS

A

BENZTROPIN, BIPERIDEN, PROCIKLIDIN, TRIHEKSIFENIDIL - u TH Parkinsonove bolesti

SKOPOLAMIN - kinetoze
ATROPIN - preoperativna medikacija

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

TH PRIMJENA PSY-

A

TOLTERODIN, TROSPIJUM HLORID - TH hiperaktivne bešike

OKSIBUTININ, SOLIFENACIN, DULOKSETIN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

KI ZA ATROPIN I SKOPOLAMIN

A

KI - Benigna hiperplazija prostate, Glaukom, PostOp retencija mokraće

Trovanje beladonom:

  1. Poremećaj svijesti, Midrijaza, Fotosenzibilnost
  2. Tahikardija
  3. Opstipacija i Anurija
  4. Suva koža i sluznice

TH - FIZOSTIGMIN + Sim.TH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

MIORELAKSANSI

A

NEDEPOLARIŠUĆI - TUBOKURARIN, PANKURONIJUM, VEKURONIJUM, ATRAKURIJUM

DEPOLARIŠUĆI - SUKSAMETONIJUM

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

EFEKTI NEDEPOLARIŠUĆIH MIORELAKSANASA

A
  1. Spolj. očni mišići
  2. Mali mišići lica
  3. Mišići ekstremiteta i ždrijela
  4. Resp. mišići

Funkcija se vraća obrnutim redosledom, svijest i bol očuvani

23
Q

FK NEDEPOL. MIORELAKSANASA

A
  • i.v. primjena, KRATKO, SREDNJE I DUGODJELUJUĆI
  • Metab. u jetri, izlučivanje mokraćom, dejstvo 15min-2h

ATRAKURIJUM - hidroliza u plazmi

24
Q

ND NEDEPOL. MIOREL.

A

TUBOKURARIN - Pad TA, histaminoliberator

Ostali imaju manje ND

25
Q

ND SUKSAMETONIJUMA

A
  1. BRADIKARDIJA
  2. SRČANI ZASTOJ + HIPERKALIJEMIJA
  3. PRODUŽENA PARALIZA
  4. MALIGNA HIPERTERMIJA
  5. POVEĆANJE INTRAOKULARNOG PRITISKA

PREDOZIRANJE = TRANSFUZIJA SVJEŽE KRVI

26
Q

IND ZA MIORELAKSANSE

A
  1. Relaksacija skeletne muskulature u hirurgiji
  2. Ortopedske procedure
  3. Endotrahealna intubacija
  4. Laringoskopija, Bronhoskopija, Ezofagoskopija
27
Q

ALFA ADRENERGIČKI RECEPTORI

A
Alfa1: 
1. GMĆ krvnih sudova = kontrakcija
2. GMĆ GIT I GUT = relaksacija
3. Sfinkteri GIT i GUT = kontrakcija
4. M. dilatator pupilae = midrijaza
Alfa2:
1. Nervni završeci = inhibicija oslobađanja
2. Beta ćelije pankreasa = smanjena sekrecija insulina
3. Trombociti = agregacija
4. GMĆ krvnih sudova = kontrakcija
28
Q

BETA ADRENERGIČKI RECEPTORI

A
Beta1:
1. Srce = pozitivan hronotropni i inotropni efekat
2. Bubreg = povećan renin
Beta2:
1. Krvni sudovi PP = vazodilatacija
2. Bronhi = dilatacija
3. GIT i GUT = relaksacija
4. PP = mišićni tremor, glokogenoliza
5. Jetra = Glikogenoliza i glukoneogeneza
Beta3:
1. Masno tkivo = Lipoliza
29
Q

ADRENALIN DJELUJE NA SVE RECEPTORE

A

MALE DOZE = stimulacija srca, vazodil. u PP = beta efekat
VEĆE DOZE = Vazokonstrikcija k. sudova kože, sluznica i unutrašnjih organa = alfa efekat

Porast sistolnog TA i nepromijenjen TPR + bronhodilatacija

30
Q

FK I ND ADRENALINA

A
  1. Brza razgradnja u sluznici GIT-a i jetri
  2. Kod s.c. primjene dejstvo usporeno
  3. i.m. i i.v. primjena
  4. Inhalacija

ND: nemir, glavobolja, tremor, palpitacije, porast TA, aritmije, anginozni napad

31
Q

IND za ADRENALIN

A
  1. ANAFILAKTIČKI ŠOK
  2. Produženo djelovanje LA
  3. Zastoj srca
  4. Uspostavljanje lokalne hemostaze
  5. Inhalacija ADR poslije intubacije
32
Q

Ostali SY+

A

NORADRENALIN - Hipotenzija i šok
IZOPRENALIN - Astma, parcijalni AV blok
DOBUTAMIN - Teška srčana insuficijencija
DOPAMIN - Teška kongestivna srčana insuf. sa oligurijom, kardiogeni i septički šok

33
Q

INDIREKTNI SY+

A
  1. AMFETAMIN - Centralni i periferni alfa i beta efekti,
  2. KOKAIN - Inhibicija preuzimanja NOR
  3. TIRAMIN - cheese
  4. EFEDRIN - povećava izlučivanje NOR + alfa1 receptori, ORL
  5. PSEUDOEFEDRIN - sistemski per os
34
Q

ADRENERGIČKI VAZOKONSTRIKTORI

A
  1. EFEDRIN - Lokalni vazokonstriktor u ORL
  2. FENILEFRIN - Midrijaza za očne preglede, lokalno
  3. NAFAZOLIN
  4. KSILOMETAZOLIN
  5. OKSIMETAZOLIN
35
Q

STIMULATORI ALFA2 RECEPTORA

A
  1. KLONIDIN - smanjenje izlučivanja NOR

2. ALFA-METILDOPA - Lažni neurotransmiter

36
Q

BETA RECEPTORI

A

Neselektivni stimulatori Beta receptora - IZOPRENALIN, ORCIPRENALIN
Selektivni stimulatori Beta1 receptora - DOBUTAMIN

37
Q

SELEKTIVNI STIMULATORI BETA2 RECEPTORA

A
  1. SALBUTAMOL - kratko dejstvo, Inhalacija, SimTH Bronhospazma
  2. TERBUTALIN - kratko dejstvo, p.o. i inhalacija
  3. FENOTEROL - Inhalacija, dejstvo 6h
  4. SALMETEROL - dugo dejstvo 12h, inhalacija, selektivniji od Salbutamola
  5. FORMOTEROL - inhalacija, 12h
  6. Ritodrin - relaksacija uterusa, i.v. i.m. p.o.
38
Q

ADRENERGIČKI ALFA-BLOKATORI

A

NESELEKTIVNI - FENOKSIBENZAMIN, TOLAZOLIN, FENTOLAMIN

SELEKTIVNI ALFA1 - PRAZOSIN, DOKSAZOSIN, TERAZOSIN
BHP: TAMSULOSIN, ALFUZOSIN, INDORAMIN, URAPIDIL

IND: Otežano mokrenje kod BHP, Hipertenzija, Feohromocitom

39
Q

BETA-BLOKATORI

A

I gen neselektivni: PROPRANOLOL, TIMOLOL, NADOLOL
II gen beta1: ATENOLOL, METOPROLOL, BISOPROLOL
III gen neselektivni: KARVEDILOL, LABETALOL, KARTEOLOL
III gen beta1: BETAKSOLOL, CELIPROLOL, NEBIVOLOL

40
Q

DEJSTVA BETA BLOKATORA

A

KVS - Povećanje TRP, sniženje ostalih
Resp. trakt - bronhokonstrikcija
Oko - smanjenje intraokularnog pritiska

41
Q

IND za beta blokatore

A
  1. SRČANE ARITMIJE, ANGINA PEKTORIS, HIPERTENZIJA, AMI,
  2. TIREOTOKSIKOZA
  3. GLAUKOM - TIMOLOL
  4. PARKINSONIZAM
  5. MIGRENA - PROPRANOLOL, METOPROLOL
  6. ANKSIOZNOST I PANIKA
42
Q

ND I KI BETA BLOKATORA

A

Bradikardija, AV blok, insuf. srca, bronhokonstrikcija, umor, maskiranje hipoglikemije kod DM

KI: Bradikardija, AV blok, insuf. srca, Astma, Labilni dijabetes

43
Q

PROPRANOLOL

A

Blokira beta 1 i 2, Liposolubilan,
Odlična resorpcija ali BR je 25%
Prvi prolaz kroz jetru
Prolazi HEB

44
Q

METOPROLOL

A

Blokira beta1, Liposolubilan
Odlična resorpcija, mala BR
Prvi prolaz kroz jetru

45
Q

ATENOLOL

A

Beta1, hidrosolubilan
Izlučivanje urinom
Kumulacija kod renalne insuf.

46
Q

ESMOLOL

A

Beta1, i.v. u hitnim stanjima

Kratko dejstvo, razgradnja esterazom

47
Q

BISOPROLOL

A

Visoko selektivan Beta1

Kombinovanje sa ACE inhibitorima i diureticima kod kongestivne srčane insuficijencije

48
Q

LABETALOL

A

Beta1 + Vazodilatatorno dejstvo

p.o. ili i.v. primjena
Prvi prolaz kroz jetru, uzimanje sa hranom povećava BR
p.o. za hroničnu hipertenziju
i.v. za hipertenzivnu krizu

49
Q

KARVEDILOL

A

Beta + Alfa1 blokada,

Kongestivna srčana insuf. i infarkt

50
Q

CELIPROLOL

A

Beta1 blokator + parcijalni beta2 agonist = slabo vazo i bronhodilatatorno dejstvo
Za hipertenziju i Anginu pektoris

51
Q

ANTAGONISTI H1 RECEPTORA

A

SEDATIVNI: DIMENHIDRINAT, DIFENHIDRAMIN, PROMETAZIN, FENIRAMIN, HLORFENAMIN

NESEDATIVNI: ASTEMIZOL, LORATADIN, CETIRIZIN, LEVOCETIRIZIN, NORASTEMIZOL

52
Q

IND ZA H1 BLOKATORE

A

NESEDATIVNI: Alergijski rinitis, Urtikarija, Ujed insekata, Alergija na lijekove
SEDATIVNI: Kinetoze, Bolesti labirinta

53
Q

SEROTONINSKI AGONISTI (5-HT+)

A

BUSPIRON - Anksiolitik
SUMATRIPTAN, ZOLMITRIPTAN - Migrena
LSD - ND - iluzije, vrtoglavica, ataksija, midrijaza

54
Q

SEROTONINSKI ANTAGONISTI

A

ONDANSETRON, TROPISETRON, GRANISETRON - Antiemetici

Alkaloidi ražane glavice - ERGOTAMIN, ERGOMETRIN, ERGOTOKSIN, DIHIDROERGOTAMIN, BROMOKRIPTIN, LSD - Migrena, Hiperprolaktinemija, Parkinson,