Vegetativni nervni sistem Flashcards
ACETILHOLIN - RECEPTORI
- NIKOTINSKI
- Nn - Autonomne ganglije, srž nadbubrega, CNS
- Nm - neuromišićna spojnica - MUSKARINSKI
- M1 - CNS i želudac
- M2 - Srce
- M3 - GMĆ i Egzokrine žlijezde
DOPAMIN
D1 na GMĆ u bubrežnim krvnim sudovima = vazodilatacija
D1 i D5 = stimulacija cAMP
D2, D3 i D4 = inhibicija cAMP
Tirozin-DOPA-Dopamin-Noradrenalin-Adrenalin
Tyr - DOPA - DA - NOR - ADR
NORADRENALIN
Alfa1 - GMĆ krvnih sudova, GUT i GIT, Srce
Alfa2 - Beta ćelije pankreasa, trombociti, GMĆ krvnih sudova
Beta1 - Srce, jukstaglomerularni aparat
ADRENALIN
Alfa receptori, Beta1
Beta2 - GMĆ krvnih sudova, bronha, GIT, GUT, skeletna muskulatura, jetra
Beta3 - masno tkivo
HISTAMIN
ALERGIJSKA REAKCIJA - IgE
HISTAMINOLIBERATORI - Tubokurarin, Suksametonijum, Morfin, Vankomicin, Polimiksin B
H1 - povećana perm. kapilara, vazokonstrikcija, bronhokonstrikcija, stimuliše srce
H2 - stimulacija želudačne sekrecije
H1 + H2 - kapilarna dilatacija
GLUTAMAT I GABA
GLUTAMAT - KETAMIN, FENCIKLIDIN
GABA - BENZODIAZEPINI (BDAZ), BARBITURATI
AKTIVACIJA HOLINERGIČKIH RECEPTORA
M1 i M3 - Aktivacija fosfolipaze C, raste IP3 i DAG, Ca++
M2 - smanjenje cAMP, pojačanje struje K+
Nn i Nm - pojačanje Na+ struje
DIREKTNI PSY+
PRIRODNI: ACETILHOLIN, MUSKARIN, PILOKARPIN
SINTETSKI: METAHOLIN, KARBAHOL, BETANEHOL
SILDENAFIL - 5-fosfodiesteraza
INDIREKTNI PSY+
REVERZIBILNI
- Alkoholi - EDROFONIJUM
- Karbamati - FIZOSTIGMIN, NEOSTIGMIN, PIRIDOSTIGMIN
IREVERZIBILNI
Organofosfati - Insekticidi, bojni otrovi
TH IND za Muskarinske Agoniste (M+)
ACETILHOLIN - U hirurgiji oka, za brzo izazivanje mioze
PILOKARPIN - Kserostomija, Glaukom
BETANEHOL - u obliku tabl. ili inj. za stimulaciju GMĆ, mokraćna bešika
TH IND za Antiholinesterazna jedinjenja ( AchE- )
FIZOSTIGMIN - u TH Glaukoma, lokalno
NEOSTIGMIN - Postoperativna atonija crijeva, Miastenija gravis, prekid dejstva nedepolarišućih miorelaksanasa + Alchajmer
RIVASTIGMIN, DONEPEZIL, GALANTAMIN, TAKRIN
KLASIFIKACIJA PSY-
ANTIMUSKARINSKI (M-) 1. Prirodni - Atropin i Skopolamin 2. Sintetski tercijarni - Tropikamid, Benztropin, Triheksifenidil 3. Sintetski kvaternarni - Ipratropijum MIORELAKSANSI 1. Nedepolarišući - Tubokurarin, Pankuronijum, Atrakurijum 2. Depolarišući - Suksametonijum GANGLIJSKI BLOKATORI
ANTIMUSKARINSKI LIJEKOVI
PRIRODNI - ATROPIN, SKOPOLAMIN (CNS)
SINTETSKI - HOMATROPIN, BENZTROPIN, PIRENZEPIN, SKOPOLAMIN BUTILBROMID, IPRATROPIJUM BROMID, TIOTROPIJUM BROMID
Sintetski ne prolaze u CNS, kratko djeluju, selektivni su, Antiparkinsonsko dejstvo
DEJSTVA PSY- NA OKO - MIDRIJAZA I CIKLOPLEGIJA
ATROPIN - 7-12 dana SKOPOLAMIN TROPIKAMID - 6h HOMATROPIN CIKLOPENTOLAT
DEJSTVA PSY- NA SRCE - TAHIKARDIJA
IND za ATROPIN:
- Vagusna bradikardija i asistolija
- Bradikardija kod trovanja PSY+
- Bradikardija u toku anestezije u cilju prevencije refleksne bradikardije
DEJSTVA PSY-
Resp. trakt - bronhodilatacija, smanjenje sekrecije, IND - astma i HOBP
IPRATROPIUM BROMID < TIOTROPIUM BROMID - veća selek. i duže dejstvo 24h
Žlijezde - smanjenje sekrecije, IND - postizanje suvog radnog polja
DEJSTVA PSY- NA GIT I GUT
Smanjenje motiliteta, otklanjanje spazma GMĆ
- Bubrežne kolike - SKOPOLAMIN BUTILBROMID, TROSPIJUM HLORID
- Žučne kolike, crijevne kolike
- Inkontinencija i dismenoreja
DEJSTVA PSY- NA CNS
BENZTROPIN, BIPERIDEN, PROCIKLIDIN, TRIHEKSIFENIDIL - u TH Parkinsonove bolesti
SKOPOLAMIN - kinetoze
ATROPIN - preoperativna medikacija
TH PRIMJENA PSY-
TOLTERODIN, TROSPIJUM HLORID - TH hiperaktivne bešike
OKSIBUTININ, SOLIFENACIN, DULOKSETIN
KI ZA ATROPIN I SKOPOLAMIN
KI - Benigna hiperplazija prostate, Glaukom, PostOp retencija mokraće
Trovanje beladonom:
- Poremećaj svijesti, Midrijaza, Fotosenzibilnost
- Tahikardija
- Opstipacija i Anurija
- Suva koža i sluznice
TH - FIZOSTIGMIN + Sim.TH
MIORELAKSANSI
NEDEPOLARIŠUĆI - TUBOKURARIN, PANKURONIJUM, VEKURONIJUM, ATRAKURIJUM
DEPOLARIŠUĆI - SUKSAMETONIJUM