Varyason At Varyti Flashcards
Sa pagdaan ng panahon, nagiging ispesyalisado ang gawain at tungkulin ng tao at ito ay nagreresulta ng pagkakaiba- iba ng kultura at wika na siyang nagiging panukat sa progreso ng tao
Varyasyon
Ito ay bunga ng paniniwala ng mga linggwista na ang wika ay heterogeneous ○ nagkakaiba-iba Dala ito ng nagkakaibang pangkat ng tao na may ibat ibang lugar na tinitirahan, interes,gawain, pinag- aaralan at iba pa
Varayti
likas na gamit at linang sa sinumang tapagsalita o tagabasa
(Dayalekt, Idyolek, Etnolek, Ekolek)
Permanente
nagbabago batay sa pagbabago ng sitwasyon.
(Sosyolek, Register Pidgin, Creole)
Pansamantala
Wikang subordineyt ng isang katulad ding wika. Ginagamit ito sa tiyak na lugar o rehiyon
Halimbawa:
Cebuano - Gihigugma ko ikaw
Waray - Maupay nga adlaw
Hiligaynon - Nagakadlaw na siya
Permanenteng Varayti Dayalek
Ang wikang tipikal/ pangkaraniwang ginagamit ng isang tao; ang personal na “wika” ng isang tao
Halimbawa: * Marc Logan • Arnold Clavio • Noli de Castro
Permanenteng Varayti Idyolek
Ang wikang tipikal/ pangkaraniwang ginagamit ng isang tao; ang personal na “wika” ng isang tao
Halimbawa: * Marc Logan • Arnold Clavio • Noli de Castro
Permanenteng Varayti Idyolek
Kadalasang ginagamit sa loob ng ating tahanan. Ito ang mga salitang madalas na namumutawi sa bibig ng mga bata at mga nakatatanda, malimit itong ginagamit sa pang araw-araw na pakikipagtalastasan.
• Palikuran - banyo o kubeta
• Silid tulogan o pahingahan - kuwarto
• Pamingganan -lalagyan ng plato
• Pappy - ama/tatay
• Mumsy - nanay/ina
Permanenteng Varayti Ekolek
Nakabatay ang pagkakaiba nito sa katayuan/istatus ng isang gumagamit ng wika sa lipunang kanyang ginagalawan.
Halimbawa:
• Wa facelak girlash mo
•Sige ka, jujumbagin kita!
• Repapips, ala na ako datung eh
Pansamantalang Varayti Sosyolek
Wika na batay sa uri at paksa ng talakayan o larangang pinag- uusapan, sa mga tagapakinig o kinakausap o kaya ay sa okasyon at sa iba pang mga salik o factor.
Halimbawa:
• Talakayan sa klase ng International Affairs
•Talakayan sa klase sa Filipino
• Klase sa Law School
Field/Larangan, Mode/Modo & Tenor
Pansamantalang Varayti Register
ang layunin at paksa nito ay naayon sa larangan ng mga taong gumagamit nito
(Pansamantalang Varayti Register)
Field o larangan
paraan kung paano isinasagawa ang uri ng komunikasyon.
(Pansamantalang Varayti Register)
Mode o Modo
ito ay naayon sa relasyon ng mga nag-uusap
(Pansamantalang Varayti Register)
Tenor
Wika na walang pormal na estraktura. Ito ay binansagang “nobody’s native language” ng mga dayuhan.
Ito ay ginagamit ng dalawang indibidwal na nag uusap na may dalawa ring magkaibang wika. Sila ay walang komon na wikang ginagamit. Umaasa lamang sila sa mga “make-shift” na salita o mgapansaantalang wika
Halimbawa:
• Ako kita ganda babae
• Kayo bilialak akin.
• Ako tinda damit maganda
• Suki ikaw bili akin ako bigay diskawnt • Ikaw aral mabuti para ikaw kuha taas grado
Pansamatalang Varayti Pidgin
nadebelop dahil sa mga pinaghalo-halong salita ng indibidwal, mula sa magkaibang lugar hanggang sa ito ay maging pangunahing wika ng partikular na lugar. lIto ay pinaghalong iba’t ibang wika
Halimbawa:
• Mi nombre -Angpangalan ko
• Di donde lugar to?-Taga saan ka?
• Buenas dias - Magandang umaga
Pansamantalang Varayti Creole
