Uned 3: arweinyddiaeth

Question 1

Nodweddion Arweinydd Da

Answer 1

• wedi paratoi
• uchelgeisiol
• gweledigaeth
• sgiliau cyfathrebu
• brwdfrydedd
• lefel cymhelliant uchel
• dda yn gwneud penderfyniadau
• amynedd
• empathi

Question 2

2 math o arweinydd

Answer 2

ARWEINYDD PENODEDIG
> wedi penodi gan ryw fath o awdurdod uwch
e.e. fabio capello gan yr FA

ARWEINYDD ALLDDODL
> arweinwyr sydd yn meithrin statws arweinyddiaeth drwy ennill parch a chefnogaeth
e.e John Terry Chelsea

Question 3

Damcaniaethau Arweinyddiaeth

Answer 3

1) damcaniaeth nodwedd: dyn mawr
2) damcaniaeth dysgu cymdeithasol
3) damcaniaeth rhyngweithol

Question 4

Damcaniaeth Nodwedd: Y Dyn Mawr

Answer 4

• arweinyr cael ei geni gyda’r nodweddion a’r rhinweddau sydd ei hangen
• dda mewn unrhyw sefyllfa
• arddull yma ddim wedi derbyn lot o gefnogaeth ers y 1940au

Question 5

Damcaniaeth Dysgu Cymdeithasol

Answer 5

• arweinydd da yn cael ei wneud, nid ei eni
• gall dysgu unrhyw un, gall wneud hyn trwy arsylwi neu copio’r ymddygiad

Question 6

Damcaniaeth Rhyngweithiol

Answer 6

• ystyried ffactorau eraill a allai effeithio ar effeithlonrwydd arweinyddiaeth
• ymateb i’r sefyllfa, dau math yn cael ei nodi

ARWEINWYR PERTHNASOL
> canolbwyntio ar perthnas
> gweithio’n galed ar cyfathrebu
> parch a ymddiriaeth
ARWEINWYR TASGAU
> pwyslais ar nodau ac amcanion
>cynlluniau
> penderfynu ar flaenoriaethau

Question 7

Arddull Arwain

Answer 7

1) arweinydd unbennaethol: awdurdodol, canolbwyntio ar tasg
2) arweinydd democrataidd: rhannu cyfrifoldeb o fewn y grwp
3) arweinydd lassiez-faire: galluogi grwpiau i wneud eu penderfyniadau eu hunain

Question 8

Arweinydd Unbennaethol

Answer 8

MANTEISION
>penderfyniadau gyflym
> neges clir
> gwella cynhyrchedd
> lleihau straen unigolion
>digwyliadau clir
>gwell ar gyfer tim di profiad
> gwell ar gyfer bechgyn

ANFANTEISION
> ddim cyfrifoldeb ar unigolion
> perthnasoedd gwan
> gorddibynol
> colli annibynniaeth
> dim byd yn cael ei cyflawni os nad yw’r arweinywr yn bresennol

Question 9

Arweinydd Unbennaethol

Answer 9

MANTEISION
> datrysiadau creadigol
> cydweithio gwell
> penderfyniadau para hirach
> adolygiad parhaol
> cyfathrebu
> arweinydd sicrhau gwaith da

ANFANTEISION
> arweinwyr ymddangos yn ansicr
> llawer o amser
> dod yn diffyniadol
>un datrysiad sydd gallu cael ei gweithredu
> arweinwyr cymryd amser buddsoddi ymddiheirio ‘soothing thing over’

Question 10

Arweinydd Lassiez- faire

Answer 10

MANTEISION
> datblygu sgiliau arwain
> awyrgylch annibynniaeth
> cymryd cyfrifoldeb
> datblygu dealltwriaeth
> cyfforddus
> boddhad uchel
> hunaniaeth

ANFANTEISION
> chwarae lawr rol arweinydd
> dim cymorth
> creu cymhlethdod
> lleihau cydlyniad
> gallu osgoi arwain
> timau ddim yn herio

Question 11

Model Amoldeb Fiedler

Answer 11

Yn ol Feidler mae’r dull cywir o arwain yn dibynnu ar y nodwedd ffafriol yn y sefyllfa

*mae arweinwyr unbennaethol yn fwy effeithiol yn y sefyllfaodd mwyaf ffafriol a lleiaf ffafriol
*mae arweinwyr democratig yn fwy effeithlon mewn sefyllfaodd eithaf ffafriol

Question 12

Model aml-ddimensiwn Chelladurol

Answer 12

RHAGFLAENYDDION
1.Nodweddion Sefyllfaol: arweinydd ymddwyn yn wahanol yn dibynnu ar y sefyllfa
2.Nodweddion Arweinydd: y math y person ydyn/ personoliaeth
3.Nodweddion Aelod: ystyried eraill o’i gwmpas yn dibynnu ar y sefyllfa a teimladau

YMDDYGIAD ARWEINYDD
4.Ymddygiad Gofynnol: dilyn rheolau a ddisgwyliadaiu camp
5.Ymddygiad Go Iawn: effeithio gan gallu, ymdrech, sefyllfa, teimlad, digwyddiad cyn
6.Ymddygiad Ffafriol: beth rydych yn dewis neud, ymddygiad, orhyderus

CANLYNIADAU
7. Perfformiad a boddhad: cydlyniad, os popeth ar safon dda bydd perfformiad yn gwella ac mwynhad yn cynyddu