Uklad Nerwowy Autonomiczny Flashcards
Układ nerwowy
Najbardziej złożony system, odbiera i przetwarza informacje ze środowiska wewnętrznego i zewnętrznego
Dzielimy go na obwodowy i ośrodkowy
Neuron
Podstawowa komórka budująca układ nerwowy, zbudowana z aksonów i dendrytów
Układ współczulny
Inaczej sympatyczny
Jego głównym przekaźnikiem jest noradrenalina
Mobilizuje ciało w sytuacjach stresowych, przyspiesza akcję serca, hamuje układ pokarmowy
Układ przywspółczulny
Inaczej parasympatyczny
Jego głównym przekaźnikiem jest acetylocholina
Odpowiada na reakcje organizmu w odpoczynku i relaksie
Zwalnia akcję serca, zwęża drogi oddechowe, pobudza układ pokarmowy
Układ przywspółczulny receptory
- Nikotynowe
- Muskarynowe
Receptory muskarynowe M1
Neurony
Receptory muskarynowe M2
Serce
Receptory muskarynowe M3
Gruczoły
Leki parasympatykotoniczne
Inaczej parasympatykomimetyki
Pobudzają układ przywspółczulny
Leki parasympatykotoniczne podział
- Działające bezpośrednio
- Działające pośrednio
a) odwracalne
b) nieodwracalne
Leki parasympatykotoniczne działanie
- bradykardia
- niedociśnienie
- skurcz oskrzeli
- rozszerzenie naczyń krwionośnych
- wzmożenie czynności ukł. pokarmowego
Acetylocholina
Agonista receptorów M i N, obecnie nie ma zastosowania w lecznictwie
Pilokarpina
Alkaloid z liści patoślinu
Obniża ciśnienie śródgałkowe i jest stosowane w leczeniu jaskry
Inne leki cholinergiczne
Karbachol, muskaryna, metacholina, betanechol
Neostygmina
Inhibitor acetylocholinoesterazy
Zwiększa stężenie acetylocholiny, stosowana w leczeniu jaskry i miasteni
Inne inhibitory acetylocholinoesterazy
Fizostygmina
Pirydostygmina
Leki parasympatykolityczne
Inaczej cholinolityki
Hamują układ przywspółczulny
Działanie leków parasympatykolitycznych
- rozszerza źrenice
- podwyższa ciśnienie w oku
- wzrost ciśnienia krwi
- przyspiesza akcję serca
- powoduje suchość jamy ustnej
- hamuje wydzielanie soku żołądkowego i śluzu
Atropina
Postacią czynna jest hioscyjanina
Rozszerzanie źrenic i jest stosowana do badań okulistycznych
Hioscyna
Inaczej skopolamina
Działa słabiej od atropiny i równie jest stosowana do badań okulistycznych
Agoniści receptorów nikotynowych
Nikotyna
Suksametonium
Deksametonium (stosowane w anastezjologii)
Antagoniści receptorów nikotynowych
Pankuronium
Wekuronium
Obniżają ciśnienie krwi podczas operacji
Pirenzepina
Leki parasympatykolityczny
Obniża poziom soku żołądkowego
Ipratropium
Lek parasympatykolityczny
Stosowany w astmie
Receptory układu współczulnego
Receptory α β
Receptory α1
Znajduje się w mięśniach gładkich
Receptory α2
Znajdują się w szczelinach przesympatycznych (naczynia krwionośne)
Receptory β1
Znajdują się w sercu
Receptory β2
Znajdują się w mięśniach gładkich oskrzelach
Receptory β3
Znajdują się w tkance tłuszczowej
Adrenalina
Inaczej epinefryna
Pobudza receptory αβ
Stosowana w reanimacji
Zmniejsza objawy alergii
Efedryna
Pobudza receptory αβ
Alkaloid z ziela prześli
Podwyższa ciśnienie krwi
Rozserza oskrzela
Leki pobudzające receptor α to inaczej
α-adrenergiczne
α-adrenergiczne wskazania
Zapaść krążeniowa
Obrzęki błon śluzowych
Noradrenalina Fenylefryna Etylefryna
Podwyższa ciśnienie tętnicze krwi w zapaści naczyniowej
Ksylometazolina oksymetazolina
Obrzęki błon śluzowych nosa, uzależniające
Leki pobudzające receptor β to inaczej
β-adrenergiczne
β-adrenergiczne zastosowanie
Blok serca, astma, skurcz macicy
Leki pobudzające receptory β2 i β1
Izoprenalina oksyprenalina
Są stosowane w astmie
Lek pobudzający receptor β1
Dobutamina
Poprawia pracę serca
Leki pobudzający receptor β2 krótko działające
Salbutamol, fenoterol
Astma oskrzelowa
Leki pobudzający receptor β2 długo działające
Salmeterol formoterol
Astma oskrzelowa i POCHP
Leki hamujące układ współczulny to inaczej
α/β-Blokery
α1-blokery
Prazosyna doksazosyna
- przerost prostaty
- spadek ciśnienia krwi
α2-blokery
Alkaloidy sporyszu: ergotamina ergotoksyna
Na skurcze macicy
Migreny
β-blokery zastosowanie
Nadciśnienie, choroba wieńcowa zaburzenia rytmu serca
β-blokery skutki uboczne
Męczliwość, skurcz oskrzeli, zimne kończyny, spadek poziomu cukru
β-blokery nieselektywne
Pindolol propranolol
β-blokery selektywne
Atenolol
Bisoprolol
Metoprolol
Sympatykolityki
Blokują część neuronu gdzie są pęcherzyki z noradrenalina
Sympatykolityki wskazania
Nadciśnienie tętnicze
Sympatykolityki przykłady
Metyldopa klonidyna rezerpina