Trektheorieën van persoonlijkheid Flashcards
Wat is een persoonlijkheidstrek? Welke termen zijn hierbij van belang?
Een persoonlijkheidstrek verwijst naar patronen van gevoelens, gedachten en gedrag van individuen.
Twee termen zijn hierbij van belang: consistentie en onderscheid.
Met consistentie wordt bedoeld dat de trek een bepaalde regelmatigheid beschrijft in iemands gedrag. Iemand is bijvoorbeeld meestal en voor de meeste mensen zorgzaam.
Met onderscheid wordt bedoeld dat de trek niet bij iedereen (in dezelfde mate) aanwezig is. De ene persoon is erg zorgzaam, de ander juist niet of minder.
Waaruit zijn trektheorieen ontstaan?
Als reactie op het psychodynamische perspectief, waarbij de focus met name ligt op de theorie van persoonlijkheid die gebouwd is op data (Betrouwbare getallen die de structuur van de persoonlijkheid zouden onthullen)
Wat zijn belangrijke trektheoretici?
Gordon Allport, Raymond Cattell en Hans Eysenck
Wat zijn persoonlijkheidstrek termen? Welke rol spelen deze in trektheorieen?
Woorden die de typische stijl van ervaringen en actie van mensen beschrijven.
Persoonlijkheid onderzoekers betrokken bij een trektheorie beschouwen trekken als de belangrijkste bouwstenen van de persoonlijkheid
Op welke wijze wordt naar mensen gekeken door onderzoekers die een persoonlijkheid theorie bouwen op basis van trekken?
Deze onderzoekers stellen dat het belangrijkste kenmerk van een persoon de consistentie is in gedrag. Het gemiddelde gedrag van een persoon, laat zien wat voor een persoon het is.
Er zijn verschillende manieren om naar persoonlijkheid te kijken. Wat onderscheidt de trektheorie van andere manieren?
Trektheorie is uniek in dat het centrale theoretische variabelen, trek variabelen, gebruikt, die corresponderen met consistente, gemiddelde gedragsmatige neigingen die mensen laten zien over een range van sociale situaties. Hiermee stellen ze dat er veel veranderingen kunnen zijn in het leven van mensen maar dat er een consistente persoonlijkheid in mensen zit, die deze veranderingen overleven.
Hoe kijken trektheoretici naar de wetenschap van de persoonlijkheid?
- Het is belangrijk om valide en betrouwbare metingen van persoonlijkheid op te stellen.
- Trektheoretici vinden dat metingen het theoreticeren moet afbakenen en sturen.
- Trek theoritici focusen historisch gezien met name op correlationele bewijzen.
Waarom hebben trektheoretici zich met name gefocused op correlationele bewijzen? Waarom is dat aan het veranderen?
Omdat persoonlijkheidstrekken gezien werden als stabiele factoren die niet of nauwelijks verandereen. Als je zo tegen persoonlijkheidstrekken aankijkt dan is het niet logisch om met experimenten te proberen om aan te tonen hoe je ze kunt veranderen.
Er is nu echter een grote hoeveelheid bewijs dat persoonlijkheidstrekken continue veranderen tijdens het leven van mensen, waardoor het logischer is om experimenten uit te voeren om te kijken wat ze beinvloed.
Wat zijn de functies van persoonlijkheidstrekken? Leg uit
Een eerste functie is beschrijvend. Een persoonlijkheidstrek is een samenvatting van gedrag en biedt zo de mogelijkheid om een persoon te beschrijven. Als een man zegt dat zijn echtgenoot zorgzaam is, dan weet iedereen wat hij daarmee bedoelt.
Een tweede functie is voorspellend. De persoonlijkheidstrek geeft een indicatie van hoe iemand zich in de toekomst zal gedragen. Als de manager van een ziekenhuis op zoek is naar verplegend personeel, dan is zorgzaamheid een belangrijke trek om aandacht aan te besteden tijdens de sollicitatie.
De derde functie is verklarend. Persoonlijkheidstrekken kunnen een biologische grondslag hebben. Deze biologische grondslag biedt dan een verklaring voor de trek en voor trekgerelateerd gedrag. Mogelijk zit zorgzaamheid dus in de genen.
Wat is een taxonomie en meer specifiek een trektaxonomie?
Een taxonomie is een classificatie van de dingen die bestudeerd worden.
Een trektaxonomie (of persoonlijkheidstaxonomie) is een manier om mensen te classificeren op basis van hun kenmerkende en gemiddelde stylen van ervaringen en acties.
Wat geloven de meeste trektheoretici mbt de oorzaak van verschillende persoonlijkheidstrekken bij mensen?
Dat hier in de eerste plaats biologische overerfbare factoren aan ten grondslag liggen.
Welke aannames hebben alle trektheorieen met elkaar gemeen?
- Alle mensen hebben aanleg, dit noemen ze persoonlijkheidstrekken, om op specifieke manieren te reageren. Deze gegeneraliseerde neigingen tot bepaald gedrag zijn de fundamentele bouwstenen van de individuele persoonlijkheid.
- Er is een direct verband tussen het gedrag dat een persoon laat zien en het hebben van die specifieke persoonlijkheidstrek die bij dat gedrag hoort.
- Menselijk gedrag en persoonlijkheid kan hierarchisch georganiseerd worden.
Hoe keek Gordon Allport naar de persoonlijkheid?
Allport was een trektheoriticus die geloofde dat:
* trekken de bouwstenen zijn voor de persoonlijkheid
* dat die hun grondslag vinden in het zenuwstelsel.
* Trekken representeren gegeneraliseerde neigingen van een persoon om zich op een bepaalde manier te gedragen die consistent is over tijd en verschillende situaties.
* Trekken kunnen gedefinieerd worden door drie eigenschappen: Frequentie, intensiteit en de range van situaties.
Hoe onderscheiden Allport en Odbert trekken van andere psychologische constructen zoals toestanden en activiteiten?
Een trek is een consistente en stabiele manier waarop een persoon zich aanpast aan haar omgeving.
Toestanden (state) en activiteiten (activities) zijn tijdelijk en worden veroorzaakt door externe omstandigheden.
Welke verschillende soorten trekken gebruikte Allport? Leg uit.
- Cardinale trekken - Een trek die zo belangrijk is dat bijna iedere actie van de persoon erna toe terug te herleiden is. Mensen hebben over het algemeen weinig, of zelfs geen van dit soort trekken.
- Centrale trekken - Dit zijn trekken die ene gelimiteerde range van situaties beschrijven dan een cardinale trek.
- Secundaire disposities - Deze zijn het minst duidelijk, geneneraliseerd en consistent.
In andere woorden volgens Allport bezitten mensen trekken die verschillen in de mate van significantie en algemeenheid.
Wat stelde Allport over het belang van de situatie en de persoonlijkheid om gedrag te bepalen?
Allport stelde dat een persoonlijkheidstrek niet bepaald wat een persoon in precies iedere situatie zal doen omdat hierbij ook de situatie belangrijk is. De persoonlijkheid is belangrijk om de consistentie van gedrag uit te leggen en de situatie is nodig om de variabiliteit van gedrag uit te leggen.
Wat is functionele autonomie van gedrag? Bij wie is dit concept van belang?
Het idee dat menselijke motieven dan misschien wel hun basis in de kindertijd hebben maar dat die motieven hun eigen leven gaan leiden (autonoom worden) als mensen volwassen worden. Bijv. dat hard werken en het goed willen doen, kan in de jeugd zijn ontstaan om goedkeuring van de ouders te krijgen, kan in de volwassenheid een waarde van zichzelf krijgen.
Dus wat ooit extrinsiek gemotiveerd was, wordt intrinsiek gemotiveerd en dient het zelfbeeld van de persoon.
Dit concept komt voort uit het werk van Allport en is een fundamenteel verschil met het werk van Freud.
Wat maakt dat Allports werk anders is dan dat van andere belangrijke psychologen in die tijd?
- Het concept van functionele autonomie (verschil met Freud)
- Idiographisch onderzoek (verschil met andere trektheoretici)
Wat is idiographisch onderzoek? Wie gebruikte dit type onderzoek en wat gebruiken andere trektheoretici met name?
Dit soort onderzoek focust op de potentieel unieke individue en diepte studies naar individuen worden gezien als de manier waarop er meer te weten kan worden gekomen over mensen in het algemeen.
Allport gebruikte dit type onderzoek.
Andere trektheoretici gebruikten Nomothetic procedures waarbij grote aantallen individuen beschreven worden in termen van algemene en universele persoonlijkheidstrekken.
Reflecteer op Allport
- Empirische bijdrages waren beperkt - Weinig onderzoek naar het nut van het concept van trekken, geen onderzoek naar genetische basis, geen uitleg van zijn observaties
- Idiographische focus mislukte doordat mensen dit zagen als niet-wetenschappelijk omdat ze vonden dat dit conflicteerde met het vinden van algemene wetten.
-> Dit klopt niet, idiographisch onderzoek helpt om een goed begrip te krijgen van de algemene principe die gedrag van mensen leidt.
Met uitzondering van Allport, wat hebben alle trektheoretici geprobeerd en hoe deden ze dat?
Het identificeren van een universele set van trekken, die iedereen in meer of mindere mate bezit. Dit is historisch gezien de fundamentele uitdaging van trektheorie van persoonlijkheid.
Omdat er zo veel trekken lijken te zijn, was het belangrijk om te zien dat veel van die trekken samen leken te gaan. Om deze correlaties tussen trekken te vinden, gebruikten ze een factor analyse. Hiermee konden ze samenhang tussen trekken ontdekken en zo een onderliggende factor of trek te vinden.
Wat is een factor analyse?
Statistisch hulpmiddel om samen te vatten hoe een grote hoeveelheid variabelen correleren en zo patronen te ontdekken in de data. Idealiter identificeert een factor analyse een kleine hoeveelheid factoren die de correlaties tussen grote hoeveelheden van variabelen samenvatten.
In hoeverre is de kennis en kunde van de onderzoeker belangrijk bij een factor analyse?
- Een factor analyse is een wiskundig hulpmiddel en de onderzoeker bepaald welke psychologische labels aan de gevonden factoren worden toegekend.
- De onderzoeker is degene die haar kennis van psychologie en theoretische kennis gebruikt om het bestaan van een gemeenschappelijke entiteit af te leiden.
- Het precieze aantal factoren hangt af van subjectieve besluiten over hoe de analyse uit te voeren.
Wie was Cattell en wat was zijn kijk op persoonlijkheid?
Cattell was een van de meeste invloedrijke pscyhologische wetenschappers van de 20ste eeuw. Hij realiseerde zich dat het belangrijk was om een taxonomie te creeeren van basis elementen en bepaalde dat factor analyse de basis psychologische elementen van persoonlijkheid kon identificeren.