Transport en Verdediging

Question 1

Welke functies heeft bloed

Answer 1

Defensie, zuurstof en CO2 transport, Vervoer voedingsstoffen, enzymen, hormonen, vitaminen, afvoer van schadelijke stoffen naar excretieorganen en het speelt een rol in de homeostase

Question 2

Wat is bloedserum

Answer 2

Bloedplasma zonder stollingsfactoren

Question 3

Wat is een buffycoat

Answer 3

Dit is de dofgele laag van thrombocyten die je ziet in een hematocrietbepaling. Een hematocrietbepaling kan je uitvoeren na het niet stolbaar maken van bloed door toevoegen van heparine.

Question 4

Wat is het verschil voor erythrocyten tussen verschillende species

Answer 4

Hond; 7 stuks, 7 micrometer
Kat; 8 stuks, 6 micrometer
Koe; 6 stuks, 6 micrometer
Schaap; 10 stuks, 5 micrometer
Geit; 14 stuks, 4 micrometer
Paard; 9 stuks, 5 micrometer
Varken; 7 stuks, 6 micrometer

Question 5

Hoe ziet een erytrocyt eruit

Answer 5

In volwassen stadium geen kern en geen andere organellen, slechts een paar mitochondriën. Biconcave schijven blijven intact door verankering met actine en spectrine. Bij kamelen is er een ellipsvorm. Te kleine rode bloedcellen noemen we microplaan.

Question 6

Wat zijn schietschijfcellen

Answer 6

Wanneer het centrale gedeelte niet hol is, maar een extra stukje heeft

Question 7

Wat is poikilocytose

Answer 7

Wanneer je in een staal meerdere vormen van erytrocyen terugvindt

Question 8

Wat is anemie

Answer 8

Een verlaagd aantal erytrocyten, heeft eerder te maken met de hoeveelheid Hb. Kan verschillende oorzaken hebben;

• Hypochroom; te weinig aanmaak Hb
• Normochroom; erytrocytentekort
• Hemolytisch; verhoogde afbraak

Question 9

Welke vormen leukocyten zijn er

Answer 9

Granulocyten hebben grana in het cytoplasma, agranulocyten niet. De kern van een agranulocyt is mononucleair, de kern van een granulocyt is polymorfonucleair. Obv differentiatie hebben we een myeloïde en lymfoïde lijn.

Question 10

Wat is een neutrofiel

Answer 10

Polymorfonucleaire myeloïde granulocyt, meestal een diameter van 9-12 micrometer en een gelobde kern. Soms lichaampje van Barr zichtbaar, dit is het X chromosoom die als drumstick zichtbaar is. Zowel primaire (myeloperoxidase en zure hydrolasen), secundaire (alkalisch fosfatase) en tertiaire (gelatinase) grana. De circulating pool gaat mee met het bloed, de marginating pool kleeft tegen de bloedvatwand.

Question 11

Wat zijn Sialyl-Lewis moleculen

Answer 11

Van belang bij diapedese. Zorgen ervoor dat witte bloedcellen die L selectine tot expressie brengen gaan rusten. Door interactie van integrine en selectine gaan ze adheren aan de wand en via diapedese naar het interstitium.

Question 12

Wat is een fagosoom

Answer 12

Dit is een omsluiting die ontstaat bij fagocytose. Op deze manier kunnen bacteriën verwijderd worden.

Question 13

Wat is een eosinofiel

Answer 13

Behoren tot de myeloïde cellijn. Diameter van 12-15 micrometer en bilobbige kern. Beperkte tijd in bloed aanwezig en vervolgens naar plaatsen waar allergische reacties voorkomen of bij parasitaire infecties. Grana bevatten major-basic-protein.

Question 14

Wat is een basofiel

Answer 14

Polymorfonucleaire myeloïde granulocyt. Cellen komen bij de mens weinig voor, veel meer bij paarden en herkauwers. Kern is onregelmatig gelobd en meestal gemaskeerd. Cellen bevatten voornamelijk heparine en histamine. Komt qua samenstelling sterk overeen met mestcellen. Hebben specifieke membraanreceptoren voor het Fc gedeelte van IgE, die zorgen voor degranulatie van de cel.

Question 15

Wat is een monocyt

Answer 15

Agranulocyt. De kern heeft een nier- of hoefijzervorm met hierrond cytoplasma. Mononucleair en bevat een aantal pseudopodia. Lysosomen zorgen voor een azurofiel cytoplasma.

Question 16

Wat is een lymfocyt

Answer 16

Agranulocyt. Meestal vrij ronde kern met weinig cytoplasma. Kan onderverdeeld worden in B- en T-lymfocyten, maar dit is microscopisch niet zichtbaar. Cytoplasma bevat veel kleine ribosomen en mitochondriën.

Question 17

Wat zijn thrombocyten

Answer 17

Bloedplaatjes, dit zijn kernloze cytoplasmafragmenten die afgesplitst zijn van megakaryocyten. Zijn van belang bij klontervorming na beschadiging van de bloedvatwand. Bij vogels hebben ze een kern.
Bevatten 2 delen, namelijk granulomeer (vol met grana) en hyalomeer (lichtere zone met labyrinth van buisjes). Verschillende typen grana aanwezig;
- Alfa; fibrinogeen, fibronectine en Van Willebrandfactor voor stolling
- Delta; serotonine, ATP en ADP voor vasoconstrictie
- Lambda; lysosomen

Question 18

Wat is CFU

Answer 18

Dit is een colony forming unit. Dit betekent dat op die plek een hele kolonie van cellen ontstaat die in staat zijn om cellen te maken. Voor lymfoïde cellen is dit CFU-L en voor myeloïde cellen is dit CFU-GEMM.

Question 19

Wat zijn hematopoëtische groeifactoren

Answer 19

• Erythropoëtine en thrombopoëtine; differentiatie van rode bloedcellen en megakaryocyten
• Cytokines; interleukines
• CSF; colony-stimulating factors

Question 20

Hoe verloopt de erytropoëse

Answer 20

1. Volume van de cel neemt af
2. Nucleoli verkleinen en verdwijnen
3. Chromatine van de kern wordt denser en kern wordt pycnotisch
4. Kern wordt uitgestoten
5. Aantal vrije polyribosomen daalt
6. Hb gehalte stijgt, dus meer acidofiel

Hierbij komen de volgende cellen voorbij;

• CFU-E
• Pro-erytroblast/rubriblast; heel weinig Hb, veel polyribosomen
• Basofiele erytroblast/rubricyt; spaakvormig chromatine, veel organellen en polyribosomen, halo om de kern
• Polychromatofiele erytroblast/rubricyt; nucleoli in de kern verdwijnen
• Polychromatische erythrocyt/reticulocyt; aantal restanten van organellen terug te vinden
• Erytrocyt

Question 21

Hoe verloopt de granulocytopoëse

Answer 21

1. Volume van de cel neemt af
2. Vorming granulen
3. Segmentatie van de kern

De volgende cellen komen voorbij;

• CFU-GM
• Myeloblast; granula afwezig, fijn verdeeld chromatine
• Promyelocyt; aanmaak primaire granula, basofiel cytoplasma, geen specifieke granula, maar wel algemene granula
• Myelociet; vorming specifieke grana, ovale excentrisch gelegen kern
• Metamyelociet; boonvormige kern, gecondenseerd chromatine, specifieke grana
• Staafkernigen
• Segmentkernigen

Question 22

Hoe verloopt de thrombocytopoëse

Answer 22

• CFU-MK
• Megakaryoblast; ondergaat endomitose, deling van de kern zonder deling cytoplasma
• Promegakaryocyt; polyploïde kern
• Megakaryocyt; kernen dicht tegen elkaar, veel vrije ribosomen, demarcatiemembranen, dit zijn plaatsen waar bloedplaatjes kunnen afsplitsen = prospectieve plaatjesvelden

Question 23

Hoe verloopt de monocytopoëse

Answer 23

• CFU-GM
• CFU-M
• Monoblast; basofiel cytoplasma met grote lichte kern
• Promonocyt; matig grote, licht onregelmatige kern, veel azurofiele grana
• Monocyt; migreert snel vanuit bloed naar weefsel en lichaamsruimten
• Macrofaag; na verlaten bloedbaan via diapedese

Question 24

Hoe verloopt de lymfocytopoëse

Answer 24

• CFU-LY
• Pro-B-Lymfocyt; geen aantoonbare hoeveelheid Ig
• Pre-B-Lymfocyt; zware ketens van IgM, complete Ig moleculen worden aan het oppervlak tot expressie gebracht
• Rijpe B cel; geen cytoplasmatisch Ig, maar wel oppervlakte IgM en IgD

Question 25

Wat zijn heterofiele granulocyten

Answer 25

Dit zijn neutrofielen in vogels. Hebben een zelfde functie, maar een ander uitzicht.

Question 26

Wat zijn de functies van het circulatiesysteem

Answer 26

Weefsels voorzien van zuurstof en voedingsstoffen, afvoer van afvalstoffen, transportsysteem, transport van hormonen en warmtehuishouding

Question 27

Waaruit bestaat de macrocirculatie

Answer 27

Elastische arteriën, musculeuze arteriën, middelgrote vene en grote vene

Question 28

Waaruit bestaat de microcirculatie

Answer 28

Arteriolen, metarteriolen, capillairen, postcapillaire venulen, verzamelvenulen en musculeuze venulen

Question 29

Waaruit is een bloedvat opgebouwd

Answer 29

• Tunica intima; endotheellaag + lamina elastica interna en subendotheliaal bindweefsel
• Tunica media; spierlaag, extracellulaire matrix is rijk aan proteoglycanen en afgelijnd door membrana elastica externa
• Tunica adventitia; beschermende bindweefsellaag, vasa vasorum bij grote bloedvaten, soms ook lymfevaten

Question 30

Wat zijn capillairen

Answer 30

Dit zijn de kleinste haarvaten, deze bestaan uit endotheelcellen die worden ondersteund door pericyten. Capillairen vormen meestal een capillairbed, dit is een anastomoserend netwerk van haarvaten.
Er zijn verschillende typen;
- Type I; niet gefenestreerd, in spier- en zenuwweefsel
- Type II; gefenestreerd, in endocriene organen
- Sinusoïdaal; aaneengesloten endotheelcellen die gefenestreerd zijn, geen lamina basalis

Question 31

Wat is een arterioveneuze anastomose

Answer 31

Dit is een rechtstreekse “snelweg” in het capillairnetwerk. Hebben een sterk ontwikkelde spierlaag, zodat deze onder controle kan staan van hormonen en bezenuwing. Wanneer ze open zijn gaat het bloed niet door het capillairbed.

Question 32

Wat zijn arteriën

Answer 32

De kleinste arteriën zijn arteriolen, deze behoren tot de microcirculatie. Afhankelijk van grootte ga je een verschillende opbouw zien. Endotheelcellen zijn altijd aanwezig, maar daarnaast heb je stukjes van de wand die al dan niet aanwezig zijn.

• Kleinste arteriole; 1 endotheelcel, 1 gladde spiercel
• Kleine arteriole; tunica intima, 1 laag gladde spiercellen, geen membrana elastica interna
• Grote arteriole; tunica intima, membrana elastica interna, meerdere lagen gladde spiercellen
• Musculeuze arterie; sterk ontwikkelde tunica media, membrana elastica interna, membrana elastica externa
• Elastische arterie; onder sterke druk, laag elastische membranen thv tunica media

Question 33

Wat zijn baroreceptoren

Answer 33

Thv afsplitsing arteria carotis interna van de arteria carotis communis. Vrije zenuwuiteinden die worden gestimuleerd wanneer het bloedvat gaat uitrekken.

Question 34

Wat zijn venen

Answer 34

Tunica media is veel dunnerdan bij arteriën en hier is niet altijd een membrana elastica interna aanwezig.

• Postcapillaire venulen; omgeven door pericyten, rol in gasuitwisseling
• Verzamelvenulen; laag gladde spiercellen eromheen
• Musculeuze venulen; meerdere lagen gladde spiercellen
• Middelgrote vene; tunica media is meerdere cellagen dik, duidelijk ontwikkelde intima en prominente adventitia

Question 35

Welke route legt de lymfe af

Answer 35

• Lactealen (blind eindigend)
• Lymfecapillairen
• Lymfevaten
• Lymfeknopen
• Truncus lymfaticus sinister en dexter
• Hart

Question 36

Wat is de functie van het immuunsysteem

Answer 36

Biedt bescherming tegen externe bedreigingen (bacteriën, virussen, pollen) en interne bedreigingen (kanker, wondgenezing)

Question 37

Wat zijn de hoofdrolspelers in het immuunsysteem

Answer 37

• Sentinelcells; macrofagen, dendritische cellen, mestcellen, zijn een soort antennes
• Circulerende cellen; lymfocyten en granulocyten
• Cellen in weefsels; bijvoorbeeld epithelia

Question 38

Welke hoofdtypen verdediging zijn er

Answer 38

• Oppervlaktebescherming; mechanisch of antibacterieel. Lysozyme is een enzyme dat een bacteriële celwand afbreekt.
• Niet-specifieke weefselrespons; aangeboren, vooral beroep op witte bloedcellen die bij inflammatie in de strijd geworpen worden. Werkt samen met het complementsysteem. APC (antigeenpresenterende cellen) zijn hiervoor nodig, deze hebben receptoren op hun oppervlak die moleculen van bacteriën en virussen kunnen herkennen.
• Specifieke immuunrespons; cellulair (T-lymfocyten, T helpercellen en cytotoxische T cellen) en humoraal (plasmacellulair, gebaseerd op antilichaam productie, gebruik van B cellen)

Question 39

Wat is CD4

Answer 39

De aanwezigheid van CD4 is kenmerkend voor T helpercellen. Het fungeert als coreceptor voor de MHCII moleculen, die voorkomen op de celmembraan van antigeenpresenterende cellen. T helpercellen herkennen een antigeen alleen als het gepresenteerd wordt samen met eigen MHCII moleculen.

Question 40

Wat is CD8

Answer 40

CD8 komt voor op de cytotoxische T cellen. Het fungeert als coreceptor voor de MHCI moleculen, die voorkomen op de membraan van alle kernhoudende cellen. Interactie van CD8 met cellen die aan hun oppervlak een antigeen samen met hun eigen MHCI moleculen presenteren, leidt tot vernietiging van de cellen.

Question 41

Welke 5 klassen Ig zijn er

Answer 41

• IgM; eerst geproduceerd in immuunreactie
• IgG; neutraliseert antigeen, bevordert fagocytose, bescherming pasgeborene, meest voorkomend
• IgA; speelt een rol bij afweer darmflora
• IgD; speelt een rol bij activering B cellen
• IgE; speelt een rol bij allergische reacties, lyse van parasitaire wormen

Question 42

Wat is immunocompetent worden

Answer 42

Dit is het in staat worden om lichaamseigen te onderscheiden van lichaamsvreemd. Voorlopercellen van T lymfocyten gaan een eigen T cel receptor ontwikkelen, samen met een CD4 en CD8. Deze gaan binden via MHCI of MHCII. Degenen die niet de binding aangaan, gaan automatisch in apoptose. De overblijvende cellen gaan naar de medulla. Bij de overblijvers zien we dat of CD4 of CD8 niet functioneel wordt.

Question 43

Bespreek de cellulaire elementen van een cellulaire afweerreactie

Answer 43

Het complex wordt herkend door een bepaalde populatie T helpercellen. Deze binding alleen is onvoldoende, dus moet ook een binding plaatsvinden tussen MHCII en een CD4 receptor. Interleukine 2 gaat ervoor zorgen dat de cellen delen en in aantal gaan vermeerderen. Tegelijkertijd is er ook negatieve feedback, want interleukine 2 draagt ook de interleukine 2 receptor. De cytokines die geproduceerd worden gaan ervoor zorgen dat we een activatie krijgen van een 2e populatie, die gaan interageren met de feïnfecteerde cellen. Zo worden deze geneutraliseerd. Het epitoop is de bindingsplaats waarop het antigeen herkend wordt door de receptor. Ook gaat het MHCI binden op de CD8 receptor die aanwezig is. Wanneer deze dubbele binding heeft plaatsgevonden, kunnen ook andere stoffen gesecreteerd worden, die zorgen voor lyse van de geïnfecteerde cel.

Question 44

Bespreek de cellulaire componenten van een humorale afweerreactie

Answer 44

We krijgen een activatie, wat in dit geval een bacterie kan zijn. Je hebt 2 sleutels met 2 sloten, namelijk MHCII met CD4 en een epitoop met een specifieke T cel receptor. Je krijgt een interactie met B lymfocyten die de bacterie ook herkend hebben. We zien een activatie van B cellen en een aantal gaat zich differentiëren tot plasmacellen, deze hebben als enige functie om Ig te produceren, die het antigeen gaan herkennen. Een aantal andere cellen gaan geheugencellen vormen, zodat ze bij een tweede infectie sneller reageren

Question 45

Welke afweer krijg je wanneer

Answer 45

Bij een virale infectie krijg je een cellulaire afweerreactie, bij een bacteriële infectie krijg je een humorale afweerreactie

Question 46

Wat zijn Natural Killercellen

Answer 46

Grote gekorrelde lymfocyten die spontaan doden, dus zonder specifieke activering van tumorcellen of virus-geïnfecteerde cellen.

Question 47

Wat is het complementsysteem

Answer 47

Dit bestaat uit een 11tal plasma-eiwitten die een rol spelen in het merken van bacteriën. We herkennen 2 pathways;

• Alternatief; factor bindt aan bacteriële celwand
• Klassiek; complement bindt aan antilichaam en je krijgt activatie van eiwitten, witte bloedcellen en macrofagen worden aangetrokken naar plaats van infectie, histamine wordt vrijgesteld door mestcellen, destructie van de celwand, organismen met complementfactoren worden gecoat, waardoor de fagocytotische activiteit van de neutrofielen wordt verhoogd

Question 48

Wat doen lymfeknopen

Answer 48

Filters op de lymfebaan. Boonvormige organen waarbij aan de bolle zijde veel aanvoerende lymfevaten aankomen. Aan de hilus hebben we 2 afvoerende lymfevaten. Het orgaan is omgeven door een kapsel met trabekels die vertrekken. Bestaan uit B lymfocyten.

Question 49

Wat is de paracorticale zone

Answer 49

Dit is een zone thv de grens tussen de schors en het merg in de lymfeknoop. Dit is een T afhankelijk gebied die bevolkt is door T lymfocyten. We vinden hier hoog-endotheliale venules terug, het endotheel heeft kubische cellen.

Question 50

Wat is het germinatieve centrum

Answer 50

Ruimte binnenin een lymfefollikel. Hier vindt proliferatie van B lymfocyten plaats. Hier omheen zit de mantelzone, waarvan de periferie wel eens de marginale zone wordt genoemd. Deze is meestal lichter dan de rest van de mantelzone. Dit is opgebouwd uit rustende B lymfocyten met vrij gecondenseerd chromatine.

Question 51

Wat is de functie van de milt

Answer 51

Filter op de bloedbaan en opruimer van verouderde bloedcellen. Donkere gebieden zijn witte pulpa (veel lymfocyten en lymfefollikels), lichte gebieden zijn rode pulpa (reticulumcellen en strengen van Billroth).

Question 52

Wat zijn capillairen van Schweiger-Seidel

Answer 52

Eens de centrale arterie in de PALS loopt, zien we aftakkingen, dit zijn penseelarteriën. Deze gaan over in hulscapillairen, dit zijn de capillairen van Schweiger-Seidel. Ze hebben een verdikte wand en spieren en kunnen contraheren of relaxeren. Van hieruit krijg je een verder verloop in sinusoïden.

Question 53

Welke 2 theorieën zijn er over drainage in de milt

Answer 53

• Gesloten; bloed gaat vanuit penseelarteriën en passeert hulscapillairen, dit gaat over in sinusoïden en wordt dan afgevoerd
• Open; penseelarteriën eindigen open in de rode pulpa, waardoor de inhoud mbv de strengen van Billroth richting de circulatie gaan. Door regulatoire invloed van de schede worden de cellen aangespoord om uit te treden.

Question 54

Wat zijn lichaampjes van Hasall

Answer 54

In het merg van de thymus vinden we ronde structuurtjes terug die op het eerste zich op bloedvaten lijken, dit zijn lichaampjes van Hasall. Dit zijn reticulumcellen van epitheliale oorsprong.

Question 55

Wat zijn de platen van Peyer

Answer 55

Concentraties van lymfoïd weefsel die vanuit de lamina propria doorheen de lamina muscularis mucosae doorzakken in de tela submucosa. Hier bevinden zich vooral B lymfocyten in de follikels. Terug te vinden in het distale deel van de dunne darm en in het caecum.

Question 56

Wat zijn M cellen

Answer 56

Antigeenpresenterende cellen die de antigenen doorgeven aan de onderliggende lymfocyten. Bevinden zich net boven de follikel van de Platen van Peyer.