traktat o UE Flashcards
wszelkie kompetencje nieprzyznane Unii w Traktatach należą do
Państw Członkowskich.
granice kompetencji UE wyznacza zasada
PRZYZNANIA.
wykonywanie tych kompetencji podlega zasadom pomocniczości i proporcjonalności
zgodnie z zasada PRZYZNANIA
Unia działa wyłącznie w granicach kompetencji przyznanych jej przez Państwa Członkowskie w Traktatach do osiągnięcia określonych w nich celów. Wszelkie kompetencje nieprzyznane Unii w Traktatach należą do Państw Członkowskich.
zgodnie z zasadą pomocniczości
w dziedzinach, które nie należą do jej wyłącznej kompetencji, Unia podejmuje działania tylko wówczas i tylko w takim zakresie, w jakim cele zamierzonego działania nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez Państwa Członkowskie, zarówno na poziomie centralnym, jak i regionalnym oraz lokalnym, i jeśli ze względu na rozmiary lub skutki proponowanego działania możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Unii.
Unia uznaje prawa, wolności i zasady określone w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej z 7 grudnia 2000 roku, w brzmieniu dostosowanym 12 grudnia 2007 roku w Strasburgu, która ma taką samą moc prawną jak
Traktaty.
Postanowienia Karty
w żaden sposób nie rozszerzają kompetencji Unii określonych w Traktatach
Prawa, wolności i zasady zawarte w Karcie są interpretowane zgodnie z
postanowieniami ogólnymi określonymi w tytule VII Karty regulującymi jej interpretację i stosowanie oraz z należytym uwzględnieniem wyjaśnień, o których mowa w Karcie, które określają źródła tych postanowień.
prawa podstawowe, zagwarantowane w europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz wynikające z tradycji konstytucyjnych wspólnych Państwom Członkowskim, stanowią
część prawa Unii jako zasady ogólne prawa.
Unia przystępuje do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Przystąpienie do Konwencji
nie ma wpływu na kompetencje Unii określone w Traktatach.
kto może stwierdzić istnienie wyraźnego RYZYKA poważnego naruszenia przez Państwo Członkowskie podstawowych wartości UE
Rada - stanowiąc większością 4/5 swych członków - - > po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego,
- Na uzasadniony wniosek :
- -1/3 Państw Członkowskich,
- -Parlamentu Europejskiego lub
- -Komisji Europejskiej,
kto może stwierdzić, poważne i stałe naruszenie przez Państwo Członkowskie podstawowych wartości UE
Rada Europejska - stanowiąc jednomyślnie - -> po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego,
- na wniosek:
- 1/3 Państw Członkowskich lub
- -Komisji Europejskiej
*po wezwaniu Państwa Członkowskiego do przedstawienia swoich uwag,
Po dokonaniu stwierdzenia poważnego i stałego naruszenia przez Państwo Członkowskie podstawowych wartości UE
kto może zdecydować o zawieszeniu niektórych praw wynikających ze stosowania Traktatów dla tego Państwa Członkowskiego,
*łącznie z jakim prawem ?
Rada - - > stanowiąc większością kwalifikowaną
*Rada uwzględnia przy tym możliwe skutki takiego zawieszenia dla praw i obowiązków osób fizycznych i prawnych.
*łącznie z prawem do głosowania przedstawiciela rządu tego Państwa Członkowskiego w Radzie.
kto może zdecydować o zmianie lub uchyleniu zawieszenia niektórych praw wynikających ze stosowania Traktatów ? ś
Rada - - > większością kwalifikowaną
w przypadku zmiany sytuacji, która doprowadziła do zawieszenia
We wszystkich swoich działaniach Unia przestrzega zasady RÓWNOŚCI swoich obywateli, którzy są traktowani z jednakową uwagą przez jej instytucje, organy i jednostki organizacyjne. Obywatelem Unii jest
każda osoba mająca obywatelstwo Państwa Członkowskiego.
Obywatelstwo Unii ma charakter
dodatkowy w stosunku do obywatelstwa krajowego i nie zastępuje go.
Podstawą funkcjonowania Unii jest
demokracja przedstawicielska.
Obywatele są ……reprezentowani na poziomie Unii w Parlamencie Europejskim.
bezpośrednio
Państwa Członkowskie są reprezentowane w……….. przez swoich szefów państw lub rządów,
Radzie Europejskiej
Państwa Członkowskie są reprezentowane w……….. przez swoje rządy;
Radzie
szefowie państw lub rządów i rządy odpowiadają ……
demokratycznie przed parlamentami narodowymi albo przed swoimi obywatelami.
Każdy obywatel ma prawo uczestniczyć w życiu demokratycznym Unii. Decyzje są podejmowane w sposób
jak najbardziej otwarty i zbliżony do obywatela.
Partie polityczne na poziomie europejskim przyczyniają się do kształtowania
europejskiej świadomości politycznej i wyrażania woli obywateli Unii.
Obywatele Unii w liczbie ……..mający obywatelstwo znacznej liczby Państw Członkowskich, mogą podjąć inicjatywę zwrócenia się do Komisji Europejskiej o przedłożenie, w ramach jej uprawnień, odpowiedniego wniosku w sprawach, w odniesieniu do których, zdaniem obywateli, stosowanie Traktatów wymaga aktu prawnego Unii.
nie mniejszej niż milion,
Unia dysponuje ramami instytucjonalnymi, które mają na celu propagowanie jej wartości, realizację jej celów, służenie jej interesom, interesom jej obywateli oraz interesom Państw Członkowskich, jak również zapewnianie spójności, skuteczności i ciągłości jej polityk oraz działań.
Instytucjami Unii są:
— Parlament Europejski (PE)
— Rada Europejska (RE)
— Rada (R)
— Komisja Europejska (KE)
— Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE)
— Europejski Bank Centralny (EBC)
— Trybunał Obrachunkowy (TO)
Parlament Europejski wspólnie z …….. pełni funkcje prawodawczą i budżetową.
RADĄ
Parlament Europejski pełni funkcje kontroli politycznej i konsultacyjne zgodnie z ……
warunkami przewidzianymi w Traktatach
kto wybiera przewodniczącego Komisji Europejskiej
Parlament Europejski
W skład Parlamentu Europejskiego wchodzą
przedstawiciele obywateli Unii.
liczba członków PE nie przekracza
750 *nie licząc przewodniczącego.
Reprezentacja obywateli w PE ma charakter
degresywnie proporcjonalny, z minimalnym progiem 6 członków na Państwo Członkowskie.
Żadnemu Państwu Członkowskiemu nie można przyznać więcej niż ……… miejsc w PE
96
DECYZJĘ określającą skład Parlamentu Europejskiego przyjmuje
Rada Europejska - - > jednomyślnie,
*z inicjatywy Parlamentu Europejskiego i po uzyskaniu jego zgody,
Członkowie Parlamentu Europejskiego są wybierani na …….kadencję w wyborach ………
5-letnią
powszechnych
bezpośrednich,
w głosowaniu wolnym i tajnym
PBwt
Parlament Europejski wybiera przewodniczącego i prezydium spośród
swoich członków
Rada Europejska
nadaje Unii impulsy niezbędne do jej rozwoju i określa ogólne kierunki i priorytety polityczne.
czy Rada Europejska pełni funkcję prawodawczą?
NIE
W skład Rady Europejskiej wchodzą
- -szefowie państw lub rządów Państw Członkowskich,
- przewodniczący RE
- -przewodniczący KE
w pracach RE uczestniczy
wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa.
Rada Europejska zbiera się ……J
dwa razy w ciągu półrocza,
RE zwoływana jest przez
jej przewodniczącego.
Jeżeli wymaga tego porządek obrad, członkowie RE mogą podjąć decyzję, aby każdemu z nich towarzyszył minister, a w przypadku przewodniczącego KE
członek Komisji.
kiedy przewodniczący zwołuje nadzwyczajne posiedzenie RE
Jeżeli sytuacja tego wymaga
RE podejmuje decyzje
w drodze konsensusu
*o ile Traktaty nie stanowią inaczej,
RE
wybiera (i pozbawia mandatu w razie przeszkody lub poważnego uchybienia) swojego przewodniczącego
większością kwalifikowaną
na okres 2,5 roku
czy mandat przewodniczącego RE jest odnawialny ?
tak, jednokrotnie
Przewodniczący Rady Europejskiej:
a) przewodniczy Radzie Europejskiej i prowadzi jej prace;
b) zapewnia przygotowanie i ciągłość prac Rady Europejskiej, we współpracy z przewodniczącym Komisji i na podstawie prac Rady do Spraw Ogólnych;
c) wspomaga osiąganie spójności i konsensusu w Radzie Europejskiej;
d) przedstawia Parlamentowi Europejskiemu sprawozdanie z każdego posiedzenia Rady Europejskiej.
kto zapewnia (na swoim poziomie oraz w zakresie swojej właściwości) reprezentację Unii na zewnątrz w sprawach dotyczących wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, bez uszczerbku dla uprawnień wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa?
Przewodniczący RE
czy Przewodniczący RE może sprawować krajową funkcję publiczną?
NIE ! nie może
Rada pełni, wspólnie z …….funkcje prawodawczą i budżetową. Pełni funkcje określania polityki i koordynacji zgodnie z warunkami przewidzianymi w Traktatach.
Parlamentem Europejskim,
kto (zgodnie z warunkami określonymi w traktatach) pełni funkcje określania polityki i koordynacji
RADA
W skład RADY wchodzi
jeden przedstawiciel szczebla ministerialnego z każdego Państwa Członkowskiego, upoważniony do zaciągania zobowiązań w imieniu rządu Państwa Członkowskiego, które reprezentuje, oraz do wykonywania prawa głosu.
RADA stanowi
większością kwalifikowaną
*o ile Traktaty nie stanowią inaczej,
Od 1 listopada 2014 roku większość kwalifikowaną stanowi co najmniej…….. członków Rady, jednak nie mniej niż ………reprezentujących Państwa Członkowskie, których łączna liczba ludności stanowi ……
–>55%
–>15 z nich,
–>co najmniej 65% ludności Unii.
Mniejszość blokująca musi obejmować ……… w przeciwnym razie uznaje się, że większość kwalifikowana została osiągnięta.
co najmniej 4 członków Rady
Za przygotowanie prac RADY odpowiada……
Komitet Stałych Przedstawicieli Rządów Państw Członkowskich
Posiedzenia Rady są jawne, kiedy ………
Rada obraduje i głosuje nad projektem aktu ustawodawczego.
- W tym celu każde posiedzenie Rady składa się z 2 części, poświęconych odpowiednio:
1) obradom nad aktami ustawodawczymi Unii i
2) działaniom o charakterze nieustawodawczym.
KE (funkcje)
–wspiera ogólny interes Unii (podejmuje w tym celu odpowiednie inicjatywy)
– Czuwa nad stosowaniem Traktatów i środków przyjmowanych przez instytucje na ich podstawie.
–Nadzoruje stosowanie prawa Unii pod kontrolą TSUE
– Wykonuje budżet i zarządza programami.
–Pełni funkcje koordynacyjne, wykonawcze i zarządzające, zgodnie z warunkami przewidzianymi w Traktatach - - > Z wyjątkiem wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz innych przypadków przewidzianych w Traktatach,
–zapewnia reprezentację Unii na zewnątrz.
–Podejmuje inicjatywy w zakresie rocznego i wieloletniego programowania Unii w celu osiągnięcia porozumień międzyinstytucjonalnych.
Kadencja Komisji wynosi
5 lat
Członkowie Komisji są wybierani spośród obywateli Państw Członkowskich na podstawie systemu
bezwzględnie równej rotacji (brr) pomiędzy Państwami Członkowskimi, który pozwala odzwierciedlić różnorodność demograficzną i geograficzną wszystkich Państw Członkowskich.
system bezwzględnie równej rotacji pomiędzy Państwami Członkowskimi jest ustanawiany
jednomyślnie przez RE
akty ustawodawcze Unii mogą zostać przyjęte
wyłącznie na wniosek Komisji.
*o ile Traktaty nie stanowią inaczej,
akty nieustawodawcze są przyjmowane
na wniosek Komisji, jeżeli Traktaty tak stanowią.
W skład Komisji mianowanej między datą wejścia w życie Traktatu z Lizbony a 31 października 2014 roku wchodzi
- -jeden obywatel każdego Państwa Członkowskiego,
- -przewodniczący Komisji
- wysoki przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa (który jest jednym z wiceprzewodniczących Komisji)
Od 1 listopada 2014 roku Komisja składa się z takiej liczby członków (w tym z jej przewodniczącego i wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa), która odpowiada
2/3 liczby Państw Członkowskich
*chyba że Rada Europejska, stanowiąc jednomyślnie, podejmie decyzję o zmianie tej liczby.
kandydata na funkcję przewodniczącego Komisji przedstawia
Rada Europejska - - > Parlamentowi Europejskiemu, stanowiąc większością kwalifikowaną
Uwzględniając wybory do Parlamentu Europejskiego i po przeprowadzeniu stosownych konsultacji,
kandydat na przewodniczącego Komisji jest wybierany przez
Parlament Europejski
większością głosów członków wchodzących w jego skład.
Jeżeli kandydat na przewodniczącego Komisji nie uzyska w PE większości to
Rada Europejska - - > stanowiąc większością kwalifikowaną - - > przedstawia, w terminie 1 miesiąca, nowego kandydata, który jest wybierany przez Parlament Europejski większością głosów członków wchodzących w jego skład.
- -Przewodniczący,
- -wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa
- -pozostali członkowie Komisji
podlegają KOLEGIALNIE zatwierdzeniu w drodze…… .
głosowania przez Parlament Europejski
Na podstawie zatwierdzenia Komisję mianuje
Rada Europejska , stanowiąc większością kwalifikowaną
kto mianuje wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa.
Rada Europejska - - > większością kwalifikowaną,
za zgodą przewodniczącego Komisji,
*Rada Europejska może zakończyć jego kadencję zgodnie z tą samą procedurą.
Wysoki przedstawiciel przewodniczy
Radzie do Spraw Zagranicznych.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej obejmuje wyłącznie
- -Trybunał Sprawiedliwości,
- -Sąd
- -sądy wyspecjalizowane.
TSUE zapewnia
poszanowanie prawa w wykładni i stosowaniu Traktatów.
W skład Trybunału Sprawiedliwości wchodzi
jeden sędzia z każdego Państwa Członkowskiego
Trybunał Sprawiedliwości jest wspomagany przez
rzeczników generalnych
W skład Sądu wchodzi
co najmniej jeden sędzia z każdego Państwa Członkowskiego
Sędziowie i rzecznicy generalni Trybunału Sprawiedliwości oraz sędziowie Sądu są wybierani spośród
–osób o niekwestionowanej niezależności,
–Są oni mianowani za wspólnym porozumieniem przez rządy Państw Członkowskich na okres 6 lat.
–Ustępujący sędziowie i rzecznicy generalni mogą być ponownie mianowani.
kto przyjmuje decyzję upoważniającą do podjęcia wzmocnionej współpracy
Rada
w ostateczności, jeżeli ustali, że cele takiej współpracy nie mogą zostać osiągnięte w rozsądnym terminie przez Unię jako całość + pod warunkiem, że uczestniczy w niej co najmniej 9 Państw Członkowskich.
Akty przyjmowane w ramach wzmocnionej współpracy wiążą
wyłącznie uczestniczące Państwa Członkowskie. Nie są one uważane za dorobek, który musi zostać przyjęty przez państwa kandydujące do przystąpienia do Unii.
Działania Unii na arenie międzynarodowej oparte są na zasadach, które leżą u podstaw jej utworzenia, rozwoju i rozszerzenia oraz które zamierza wspierać na świecie: *demokracji,
- państwa prawnego,
- powszechności i niepodzielności praw człowieka i podstawowych wolności,
- poszanowania godności ludzkiej,
- zasad równości i solidarności oraz
- poszanowania zasad Karty Narodów Zjednoczonych oraz prawa międzynarodowego.
Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa podlega szczególnym zasadom i procedurom. Jest określana i realizowana przez
Radę Europejską i Radę stanowiące jednomyślnie, chyba że Traktaty przewidują inaczej. Wyklucza się przy tym przyjmowanie aktów ustawodawczych.
wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa UE WYKONUJE
–wysoki przedstawiciel UE do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz
–Państwa członkowskie zgodnie z traktatami
w wykonaniu swojego mandatu wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa jest wspomagany przez
Europejską Służbę Działań Zewnętrznych - ESDZ
organizację i zasady funkcjonowania ESDZ określa
decyzja RADY
kto przyjmuje niezbędne decyzje jeśli sytuacja międzynarodowa wymaga działań operacyjnych UE ?
RADA
- -Każde Państwo Członkowskie,
- -wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa lub
- -wysoki przedstawiciel przy wsparciu Komisji
mogą zwracać się do Rady z wszelkimi pytaniami dotyczącymi wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz przedkładać Radzie, odpowiednio, inicjatywy lub wnioski.
W przypadkach wymagających szybkiej decyzji wysoki przedstawiciel zwołuje,
*z inicjatywy własnej albo *na wniosek Państwa Członkowskiego, nadzwyczajne posiedzenie Rady w ciągu
48 godzin lub – w razie bezwzględnej potrzeby – w krótszym terminie,
kto może mianować specjalnego przedstawiciela, któremu powierza się mandat w odniesieniu do poszczególnych spraw politycznych?
Rada
na wniosek wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa
Specjalny przedstawiciel w sprawowaniu swojego mandatu podlega
wysokiemu przedstawicielowi
czy UE ma osobowość prawną ?
TAK
jakie państwo może złożyć wniosek o członkostwo w Unii.
O wniosku tym informuje się Parlament Europejski i parlamenty narodowe. Państwo ubiegające się o członkostwo kieruje swój wniosek do Rady, Brane są pod uwagę kryteria kwalifikacji uzgodnione przez Radę Europejską.
Warunki przyjęcia i wynikające z tego przyjęcia dostosowania w Traktatach stanowiących podstawę Unii są przedmiotem umowy między Państwami Członkowskimi a Państwem ubiegającym się o członkostwo. Umowa ta podlega ratyfikacji przez wszystkie umawiające się Państwa, zgodnie z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi.
każde państwo europejskie które szanuje wartości UE i zobowiązuje się je wspierać
o wniosku o członkostwo w Unii informuje się
PE + parlamenty narodowe
do kogo Państwo kieruje swój wniosek o członkostwo w Unii ?
do RADY
tryb stanowienia o członkostwie przez RADĘ
RADA stanowi jednomyślnie
po zasięgnięciu OPINII - Komisji oraz
po otrzymaniu ZGODY - PE udzielonej większością głosów jego członków.
wystąpienie z Unii - decyzja ?
każde Państwo Członkowskie może, zgodnie ze swoimi wymogami konstytucyjnymi, podjąć decyzję o wystąpieniu z Unii.
Państwo Członkowskie, które podjęło decyzję o wystąpieniu, notyfikuje swój zamiar
RE
*W świetle wytycznych Rady Europejskiej Unia prowadzi negocjacje i zawiera z tym Państwem umowę określającą warunki jego wystąpienia, uwzględniając ramy jego przyszłych stosunków z Unią.
Umowa o wystąpieniu z UE jest zawierana w imieniu Unii przez
Radę - - > stanowiącą większością kwalifikowaną
*po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego.
od dnia wejścia w życie umowy o wystąpieniu
Traktaty przestają mieć zastosowanie do tego Państwa
w przypadku braku umowy o wystąpieniu - - > traktaty przestając mieć zastosowanie do Państwa występującego
2 lata od notyfikacji,
*chyba że Rada Europejska w porozumieniu z danym Państwem Członkowskim podejmie jednomyślnie decyzję o przedłużeniu tego okresu.
Jeżeli Państwo, które wystąpiło z Unii, zwraca się o ponowne przyjęcie
ma zastosowanie procedura taka jak przy przyjęciu po raz pierwszy
