Thema B: Voormagen en maag Flashcards
welke fases van secretie zijn er?
1) cefale fase (voorbereiden op voedsel dat gaat komen)
2) gastrische fase
3) intestinale fase
wat is de opbouw van de speekselklier en wat is de functie van de onderdelen
acinaire cel: produceert primair speeksel. dit is een isotone vloeistof (osmotische waarde vergelijkbaar met bloed) met Na en Cl om water naar de speekselklier te onttrekken
ductuscel: moduleert primair speeksel door stoffen toe te voegen
welke stoffen zitten in speeksel en wat is de functie van elk onderdeel
- mucines: mucus (=mucines + water) maakt het voedsel zacht
- enzymen: vertering + antibacterieel effect (lysozymen)
- ionen: pH regulatie door buffers (bv. bicarbonaat, samenstelling diersoort afhankelijk)
definitie van fermentatie
anaerobe verbranding van (organische) voedingsstoffen door micro-organismen en microbiële enzymen, met als eindproduct vnl. vluchtige vetzuren, maar ook microbieel eiwit en vitaminen, methaan (g) en CO2 (g).
dit vindt plaats in het klierloze voormagencomplex van herkauwers.
benodigdheden voor fermentatie + hoe dit wordt verkregen
in speeksel:
- water
- buffer voor een pH neutrale omgeving –> bicarbonaat
- stikstofbron –> ureum
verder nodig:
- mechanische verkleining door kauwen
- voldoende opslagcapaciteit
- aanwezigheid van juiste samenstelling van microben
- goede menging van de inhoud
- afvoer van eindproducten door ructus en doorstroming (vvz’s, bacteriën en gassen)
- doorstroming van niet fermenteerbaar materiaal en verder een langzame voedselpassage (trage microbiële omzettingen)
vb foregut fermenter + locatie fermentatie
herkauwers, zoals rund.
fermentatie vindt plaats in de voormagen
vb hindgut fermenter + locatie fermentatie
bv. paarden en konijnen (eet feces weer op voor optimale benutting van eindproducten)
fermentatie vindt plaats in het cecum en colon
latijnse namen voor de voormagen + onderdelen van de pens
netmaag = reticulum
pens = rumen
> craniale penszak = atrium rumen
> dorsale penszak
> ventrale penszak –> ontwikkeld en gelegen in bursa omentalis
> dorsale blindzak
> ventrale blindzak
^caudaal gelegen, dorsaal en ventraal middels de caudale penspijler gescheiden
boekmaag = omasum
lebmaag = abomasum
benoem de scheiding van alle penszakken:
- pens-netmaagplooi
- craniale penspijler (tussen craniale en ventrale penszak)
- caudale penspijler (tussen de blindzakken)
- dorsale coronairpijler (tussen dorsale penszak en blindzak)
- ventrale coronairpijler (tussen ventrale penszak en blindzak)
- rechter en linker longitudinale penspijler (tussen dorsale en ventrale deel)
aan de buitenkant worden de pijlers/plooien groeves genoemd
functies voormagen en maag herkauwers
pens-netmaagcomplex:
- fermentatie
- oppervlaktevergroting (voor opname vvz’s)
boekmaag: (de bladen zijn voor oppervlaktevergroting)
- absorptie water en elektrolyten
- oftewel scheiden van vocht en voedseldeeltjes
lebmaag:
- enzymatische vertering (vergelijkbaar met enkelvoudige maag)
hoe kan het voormagencomplex worden omzeild (voor melk)?
via de slokdarmsleuf en het boekmaagkanaal
opbouw pensinhoud (penslagen) van beneden naar boven
1) granen
2) vloeistoflaag
3) structuurlaag
4) gaslaag
A- en B-waves: functie, richting, en volgorde peristaltische contracties
A-WAVE - primaire penscontractie
functie: mengen, kneden, transport
volgorde: (cran –> caud)
- 2x netmaag (2e sterker)
- craniale penszak
- dorsale penszak
- dorsale blindzak
- ventrale penszak
- ventrale blindzak
B-WAVE - secundaire penscontractie
functie: ructus
volgorde: (caud –> cran) slokdarm komt ook mee omhoog, zodat de opening in de gaslaag terecht komt
- blindzakken tegelijk
- dorsale penszak
- ventrale penszak
fasen van de ructus + functie van de fases
1) separatiefase: door A-wave komt gas uit structuurlaag vrij
2) transportfase: transport van gas naar craniaal + cardia met slokdarm komt in gasgedeelte door B-wave
3) oesophagale fase: antiperistaltische golf over de slokdarm + secundaire peristaltische golf om slokdarm schoon te maken
4) laryngotracheale fase: gas gaat naar longen, gevolgd door expiratie (1-2L pensgas per ructus)
regurgitatie voor herkauwen: volgorde
(netmaag is net samengetrokken, dit is voor de cyclus)
- voedsel drukt tegen de cardia opening
- hierdoor stijgt de druk in de cardia
- opening LES (op 3e netmaagcontractie) + longitudinale contractie van de slokdarm
- contractie van het diafragma tijdens een inspiratie met gesloten epiglottis
- drukdaling in thorax (= uitzetten van thorax)
- hierdoor wordt voedsel aangezogen
- direct hierna sluiting van LES
- antiperistaltische contractiegolf van de slokdarm
- vloeistof wordt weer doorgeslikt
- voedsel wordt voor +/- 40 sec gekauwd
- vaste voedseldelen worden weer doorgeslikt
