thema 8: bescherming en afweer tegen lichaamsvreemde stoffen Flashcards
Wat is het nut van het afweersysteem?
Het afweersysteem zorgt voor het vrijwaren van pathogenen en ontaarde cellen.
–> draagt bij tot in stand houden van de homeostase
synoniem van het afweersysteem
immuunsysteem
Wat zijn de 2 samenwerkende afweersystemen?
- niet-specifieke afweer
2. specifieke afweer
Hoe ontstaan auto-immuunziekten?
Dit ontstaat wanneer het afweersysteem lichaamseigen cellen of stoffen afbreekt.
Geef 3 voorbeelden dat het afweersysteem niet feilloos is:
- allergieën
- -> te sterke reactie van het afweersysteem - auto-immuunziekten
- -> wnr afweersysteem lichaamseigen cellen of stoffen afbreekt - sommige pathogenen bv. hiv-virus
- -> richten zich tot afweersysteem zelf
functie niet-specifieke afweer
- het voorkomen van het binnendringen van een pathogeen
2. het verwijderen en vernietigen van een pathogeen na binnendringen.
2 barrières binnen de niet-specifieke afweer
- huid en slijmvliezen –> voorkomen van binnendringen
2. fagocytose en celperforatie –> verwijderen en vernietigen
Geef de 4 vormen waarin de huid en slijmvliezen als eerste barrière manifesteren
- fysische barriere
- -> bacteriën weerhouden door de epidermis - chemische barrière
- -> verschillende lichaamsvochten bevatten chemische stoffen die indringers onmiddellijk vernietigen. - mechanische barrière
- -> voortgang van pathogenen belemmeren - competitie
- -> ons lichaam bevat al veel bacteriën die een omgeving creëren waarin indringende bacteriën niet kunnen gedijen.
Geef 2 voorbeelden van chemische barrière
- de zweet- en talgklieren in de huid
- -> scheiden zuren af die de vermenigvuldiging van bacteriën afremmen - in de ogen, de neusholte, de mond
- -> indringers weggespoeld door traanvocht, slijm en speeksel
- -> bevatten naast antistoffen ook lysozymen: celwand bacteriën aantasten.
Geef 2 voorbeelden van mechanische barrière
- trilhaarbewegingen van de luchtweg
- -> ingeademde micro-organismen in het slijm vangen + verwijderen ==> gedood door maagzuur - urinewegen
- -> micro-organismen via urine verwijderd
Geef 2 voorbeelden van competitie
- melkzuurbacteriën in de vagina
- -> productie melkzuur ==> zure omgeving waarin lichaamsvreemde bacteriën zich niet kunnen ontwikkelen. - op de huid en in de dikkedarmflora
- -> bacteriën die stoffen afscheiden die gericht zijn tegen vreemde bacteriën
Welke leukocyten zorgen voor fagocytose
- granulocyten
2. macrofagen
Hoe worden de leukocyten bij fagocytose aangetrokken tot de infectiehaard?
- chemische stoffen die de Pathogenen vrijgeven
2. signaalstoffen die afgescheiden worden door de geïnfecteerde lichaamscellen
Wat doen de leukocyten bij fagocytose?
- omgeven pathogeen met pseudopodiën
- verpakken ze in blaasjes
- pathogenen worden verteert door enzymen van lysosomen.
Voor welke soort wordt celperforatie gebruikt?
- kankercellen
2. virus geïnfecteerde lichaamscellen
Hoe schakelt men cellen uit aan de hand van celperforatie?
- eiwit (perforine) produceren
- in membraan virus
- perforeert membraan virus
- de cel gaat leeglopen
Welk soort leukocyt wordt gebruikt bij celperforatie?
NK-cellen (= natuurlijke killercellen)
Wat zijn interferonen?
Interferonen zijn proteïnen die afgescheiden worden door cellen die geïnfecteerd zijn door een virus
functie van interferonen?
- waarschuwen naburige cellen
2. activeert macrofagen en NK-cellen