Thema 4 Implentatie van ehealth Flashcards
Artikel: ethische en juridische overwegingen
Ondanks dat er overlap is tussen ethische en juridische overwegingen worden deze hier apart behandeld.
ETHISCHE OVERWEGINGEN
Is het afwegen van tegenstijdige belangen zoals individuele vrijheid vs collectieve zorgwinst. VB. patiënt met mogelijk HIV geïnfecteerd bloed. Bloedprikken prevaleerde (voorrang hebben) boven het zelfbeschikkingsrecht van de patiënt.
Zelfbeschikkingsrecht: bepalen van de grenzen van individuele keuze vrijheid.
Lichamelijke integriteit en privacy: Inbreuk op privacy van individu kan soms gerechtvaardigd worden als het opweegt tegen groter maatschappelijk belang. Bv. CoronaCheck-app.
Effectiviteit en proportionaliteit
Patiënten moeten vertrouwen hebben in de effectiviteit en redelijkheid op de inbreuk van privacy. Vb. afstand monitoren van hartritmestoornis.
Betrouwbare informatie en inzicht in belangen
Patiënten moeten kunnen vertrouwen op betrouwbaarheid en bewust zijn van de gepaarde belangen.
Zelfmonitoring apps
bv. stappenteller of slaaptrackers. Deze apps kunnen ethische grenzen overschrijden bij onnauwkeurige adviezen
Zelflerende ehealth-toepassingen, zoals AI
Digitale vaardigheid en toegang: het is van belang om rekening te houden met mensen die digitaal minder vaardig zijn.
JURIDISCHE OVERWEGINGEN
WGBO
Wat is een medisch hulpmiddel?
Om als ehealth toepassing als medisch hulpmiddel te worden gezien, moet het voldoen aan de Europese Verordening medische hulpmiddelen. Dit betekent dat het moet worden toegepast op mensen voor medisch doeleinden, zoals diagnose, preventie of behandeling.
(Kwaliteits)eisen
- ehealth toepassingen moeten voldoen aan installatie, gebruik en risicomanagement.
- Software moet regelmatig worden bijgewerkt.
CE-Markering is de markering dat het voldoet aan de minimale EU normen van veiligheid en efficiëntie. Deze markering betekent niet dat het in elk EU land ook wordt vergoed.
Digitale infrastructuur: specifieke eisen voor online communicatie
Patiëntidentificatie: verifiëren van patiëntgegevens, bv door digid of videobellen
Algemene verordening gegevensbescherming (AVG)
- Verwerking van persoonsgegevens
Internationaal gebruik en privacy
- Elk land stelt weer andere eisen voor ehealth toepassingen
Conclusie
-Ehealth toepassingen zijn complex en veelzijdig
- Van belang om juridische aspecten grondig te begrijpen
Hoofdstuk 12
De complexiteit van implementatie
Implementatie vereist meer dan alleen acceptatie, maar ook budget, infrastructuur en betrokkenheid.
Verschillende implementatiebenaderingen
1. RE-AIM Framework: hulpmiddel voor consistente rapportage van onderzoeksresultaten van gezondheids-bevorderingsprogramma’s. RE-AIM biedt overzicht van causale factoren, niet specifiek op door technologie bemiddelde interventies.
Reach, Effectiveness, Adoption, Implementation, Maintenance
- Diffusie van Innovatie theorie van Rogers
Diffusie verwijst naar passieve, ongeplande verspreiding van nieuwe praktijken. Hierdoor geen specifieke begeleiding van implementatieproces. - Consolidated Framework For Implementation Research (CFIR)
benoemt 39 determinanten van implementatie-uitkomsten en organiseert 5 domeinen: - Kenmerken van de innovatie: variabelen (relatief voordeel, aanpasbaarheid, ontwerpkwaliteit en kosten, etc.) worden besproken.
- Buitenste setting: vertegenwoordigt de economische, politieke en sociale context waarin de adopterende organisatie is ingebed.
- Binnenste setting: organisatorische context waarin de innovatie moet plaatsvinden.
- Kenmerken individu: kennis en overtuiging
- Implementatieproces: vier fasen: planning, betrokkenheid, uitvoering en reflectie/evaluatie.
Implementatie is GEEN afgezonderlijke fase. Dit perspectief kan worden samengevat als ‘laat het gebeuren’, ‘help het gebeuren’ en ‘maak het gebeuren’
Wat is van belang bij het ontwikkelproces?
- Continue betrekken van belanghebbenden
- Continue evalueren of de technologie aansluit bij de behoefte en voorkeuren van de context en belanghebbenden die de technologie in de praktijk gebruiken
- multidisciplinaire/participatieve benadering
- Interdisciplinaire communicatie
Er zijn gewoonlijk twee groepen betrokken, namelijk academische groep en industrie/economische groep
- Academische groepen richten zich op ideeën en technologieontwikkeling
- industrie/economische groep richt zich meer op winst behalen.
CeHRes Roadmap voor voortdurende ontwikkeling en betrokkenheid van belanghebbende middels een partcipatieve ontwikkeling en human centred design.
Veiligheid komt voor privacy
Naleving van wetgeving en ethiek essentieel
Technologie moet naadloos binnen de gezondheidszorg passen
Generen van lange termijn waarde, bv:
- Technologie moet financieel duurzaam zijn, maar waarde kan ook als kwaliteitsverbetering in de zorg of welzijn worden gezien.
NASSS-framwork zie p. 69 en 70
Artikel: Factors that influence the implementation of e-health (zie p. 71)
- Consolidated Framework For Implementation Research (CFIR)
- Kenmerken van de innovatie: aanpasbaarheid, complexiteit en kosten.
- Externe factoren: beleid en prikkels.
- Interne factoren: implementatiecultuur en beschikbare middelen.
- Kenmerken individu: attitudes zorgverleners
- Implementatieproces: vier fasen: planning, betrokkenheid en evaluatie.
Het CFIR is een nuttige tool om de bevindingen te structureren en begrijpen.
Toekomstig onderzoek focus op:
- bron en uitprobeerbaarheid van e-gezondheidssystemen
-prioritering van systemen
- rol van veranderingsagenten en patiënten bij innovatie
Artikel: Implementation strategies to enhance the implementation of ehealth programs for patients with chronic illnesses
Relatie tussen implementatiestrategieën, implementatie-uitkomsten en implementatiesucces
-Managementbetrokkenheid is een cruciale factor voor implementatiesucces
- Geen relatie tussen implementatiestrategieën en implementatiesucces
- Geen relatie tussen implementatie-uitkomsten en implementatiesucces
Conclusie
Deze review benadrukt:
- belang van interne/externe begeleiding
- managementondersteuning
- training voor het succes van ehealth implementatie bij chronische patiënten.
- Behoefte aan studies over implementatiestrategieën in ehealth implementatie.
Artikel: Zorg op afstand dichterbij? Digitale zorg na de coronacrisis
De raad benadrukt dat digitale zorg meer is dan technologie. Het heeft een hollistische benadering nodig waarbij de patiënt en zorgverlener centraal staan.
Een nieuwe aanpak voor digitale zorg op afstand: vier adviezen
- Bied inhoudelijke richting: prioriteiten stellen, bv. focus op personeelstekorten.
- Creëer duurzame bekostigingsmodellen, ofwel duurzaam gefinanciëerd.
- Bied ruimte voor innovatieve zorgverlening
- Blijf actief leren en evalueren.
Hoofdstuk 13
Belangrijke concepten bij de keuze voor het gebruik van ehealth:
- Acceptatie: beslissing van de gebruikers over hoe en wanneer zij de technologie gebruiken. Acceptatie is een complex probleem.
- Adoptie: beslissing om de nieuwe technologie te gaan gebruiken
- Adherentie: of de technologie wordt gebruikt zoals bedoeld
Holistisch ontwikkelingsproces noodzakelijk, wat leidt tot het concept gebruikersbetrokkenheid: actieve gebruikers die gemotiveerd zijn, het systeem te begrijpen en continue te gebruiken. Het wordt gedefinieerd als de volledige overlap tussen de intenties van de gebruiker en de kenmerken van de technologie.
Gebruikersbetrokkenheid gaat dus over actief gebruik van bv een systeem. Het is niet hetzelfde als:
- Gebruiksgemak (usability): hoe gemakkelijk een product te gebruiken is.
- Gebruikerservaring (experience): gebruiksgemak als emotionele aspecten
- Patiëntbetrokkenheid (patient egagement): Betrokkenheid van patiënt bij de eigen gezondheidszorg. En bestaat uit drie componenten:
- Cognitief/informationeel component: is de patient in staat om gezondheidsinformatie toe te passen?
- Gedragscomponent: toont de patiënt het juiste gedrag om gezondheid te beïnvloeden
- Emotioneel component: welke emoties heeft de patiënt
