TEST Flashcards
Dowody na istnienie Boga formułowali:
a. św. Tomasz z Akwinu
b. Jaspers
c. Hume
d. Empedokles
A
Uprawnienie historii filozofii jest szczególnym rodzajem filozofowania:
a. prawda
b. fałsz
a
Pomimo podziału filozofii na kilka głównych działów oraz specjalizacji w obrębie każdego z nich, wszystkie dziedziny filozofii są ze sobą związane, w tym sensie, że jakiekolwiek ustalenia na obszarze jednej z nich pociągają za sobą konsekwencje dla wszystkich pozostałych:
a. prawda
a
Wybitne wyniki w dziedzinie Matematyki uzyskali tacy filozofowie, jak:
a. Bonawentura
b. Kartezjusz
c. Kant
b
Sądy naukowe powinny być przede wszystkim intersubiektywnie komunikowalne oraz empirycznie sprawdzone (nie ma zakończenia ani odpowiedzi).
a. prawda
b. fałsz
a
Każda nauka musi przyjąć przynajmniej dwie przesłanki. Po pierwsze uznać musi, że świat jest z natury poznawalny, po drugie zaś, musi przyjąć, że jest on poznawalny dla ludzkiego umysłu to znaczy możliwy do opisania w kategoriach, którymi dysponuje lub będzie dysponować:
a. prawda
b. fałsz
a
Dowody na istnienie Boga formułowali:
a. św. Tomasz z Akwinu
b. Jaspers
c. Hume
d. Empedokles
a
Za autora twierdzenia: iż “bezkres jest zasadą” uchodzi:
a. Tomasz z Akwinu
b. Bias
c. Anaksymander
d. Kant
c
Autentyczna filozofia również zmierzać powinna do poznania, lecz poznania w innym sensie niż poznania naukowe:
a. prawda
b. fałsz
a
Twórcą argumenty zwanego dowodem ontologicznym na istnienie Boga jest:
a. św. Augustyn
b. św. Tomasz
c. św. Anzelm
d. św. Abelard
c
Twórcą pierwszego systemu logicznego w obrębie kultury europejskiej
a. Sokrates
b. Arystoteles
b
Filozofia zaczęła rozwijać się nie w samej Grecji, lecz w greckich koloniach w Jonii, starożytnej karanie usytuowanej na wybrzeży Azji Mniejszej, zasiedlonej między innymi przez Greków z plemienia Jonów:
a. prawda
b fałsz
a
Arystoteles był nauczycielem filozofii:
a. Platona
b. Demokryta
c. Aleksandra Macedońskiego
c
Przedstawicielami fenomenologii są tacy filozofowie jak:
a. Ingarden
b. Campa
c. Hegel
a
Za autora twierdzenia: iż ogień jest zasadą uchodzi:
a. św. Tomasz z Akwinu
b. Heraklit
c. Kant
b
Za pierwszego europejskiego filozofa jest uważany:
a. Platon
b. Tales z Miletu
b
Za autora twierdzenia “iż powietrze jest zasadą” uchodzi:
a. Sokrates
b. Arystoteles
c. Anaksymene
c
W średniowieczu filozofia została podporządkowana teologii i zaczęła być traktowana jako narzędzie pozwalające lepiej zrozumieć to co święte mówi religia:
a. prawda
b. fałsz
a
W praktyce każdą dyscyplinę filozofii można uprawiać niezależnie od pozostałych, powstrzymując się niejako od badania wniosków, jakie z ustaleń poczynionych na terenie tejże dyscypliny wpływają dla rozstrzygnięć pozostałych dyscyplin filozoficznych:
a. prawda
b. fałsz
a
Niestety naukowcy dopuszczają możliwość, że wszystko co poznajemy stanowi wytwór naszych umysłów:
a. prawda
b. fałsz
a
Każda teoria filozoficzna opiera się na określonych założeniach dotyczących jej przedmiotu, jednym z głównych zadań historii jest ujawnienie tych założeń oraz ich ocena:
a. prawda
b. fałsz
a
Za autora powiedzenia “Panta rei” uchodzi:
a. Heraklit
b. Hegel
a
Filozofię definiuje się niekiedy jako tak zwane “wszystko czym zajmują się filozofowie” lub “…filozoficznym”:
a. prawda
b. fałsz
a
Filozofia rozwija się poprzez krytykę, wszystkiego tego co wypracowano dotychczas, jednym z głównym zadań historii tej dyscypliny jest badanie wzajemnych odniesień poszczególnych koncepcji:
a. prawda
b. fałsz
a
Jedynym celem historii filozofii jest rekonstrukcja poglądów filozoficznych w mniej lub bardziej odległej przyszłości:
a. prawda
b. fałsz
a
W starożytności zdawano sobie sprawę, że dzieło sztuki jest zwykłym wytworem człowieczym. Świadczą o tym rozważania filozoficzne nad sztuką, którą prowadzono na samym początku istnienia filozofii:
a. prawda
b. fałsz
a
Za autora twierdzenia “iż aperion jest zasadą” uchodzi:
a. Bias
b. Anaksymander
c. Kant
b
Za autora twierdzenia “liczba jest zasadą” uchodzi:
a. Tales
b. Pitagoras
c. Heraklit
b
Za autora twierdzenia “wiem, że nic nie wiem” uchodzi:
a. Sokrates
a
Według Arystotelesa substancjami są takie byty, jak:
a. Kamienie.
b. Świat jako całość
a
Za autora twierdzenia: iż powietrze jest zasadą, uchodzi:
a. Anaksymander.
b. Anaksymenes
b
Gnozeologia to nauka o wartościach:
a. Prawda.
b. Fałsz.
b
Zmiana paradygmatu w filozofii sprawiła, że problematyka filozoficzna jest tak silnie obecna w naukach mających za swój przedmiot człowieka:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
W XXI wieku jest bardzo wielu filozofów egzystencjalnych i wiele wysiłku wkłada się w to żeby kontynuować myśli Heideggera, Jaspersa, Sartre’a czy Camusa:
a. Prawda.
b. Fałsz.
b
Każda teoria filozoficzna opiera się na określonych założeniach dotyczących jej przedmiotu, jednym z głównych zadań historii jest ujawnienie tych założeń oraz ich ocena:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Wg. św. Tomasza - Człowiek to compositum duszy i ciała:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Filozofia, to poważna refleksja nad rzeczywistością, to kwintesencja pewnej dziedziny wiedzy, to umiłowanie mądrości:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
To co zostało z filozofii w XXI w. jest dialog prowadzący do uzgadniania stanowisk:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Filozofia chrześcijańska kolei rozwija się na marginesie głównego nurtu dyskusji w filozofii:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Twórcą jednocześnie rachunku różniczkowego i monadologii jest:
a. Leibniz.
b. Newton.
a
Specjalizacja w filozofii oznacza, że filozofowie zajmują się w praktyce szczegółowymi subdyscyplinami filozoficznymi, z których wypracowuje własną aparaturę pojęciową oraz zestaw pytań, na które poszukuje odpowiedzi:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Niektórzy naukowcy dopuszczają możliwość, że wszystko, co poznajemy, stanowi wytwór naszych umysłów:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Platon uznaje, że dusza jest więzieniem dla ciała:
a. Prawda.
b. Fałsz.
b
Ostatnim wielkim kierunkiem filozoficznym powstałym w XX w. i zamykającym rozwój filozofii w tym stuleciu jest postmodernizm:
a. Prawda. b. Fałsz.
b
Za autora twierdzenia: to tylko co jest postrzegalne istnieje, uchodzi:
a. Berkley.
b. Platon
a
Chwili wyodrębnienia się nauk szczegółowych filozofię traktowano jako dziedzinę poszukującą prawdy o obiektywnej rzeczywistości, zaś jej poszczególne tezy jako sądy prawdziwe:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Personalizmem to kierunek, który powstał w połowie XX w. we Francji i chociaż do dzisiaj ma wielu zwolenników, to jednak także i on nie rozwija się dzisiaj równie prężnie co w latach 60. i 70. XX wieku:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Egzystencjalizm sformułował szereg tez, które można albo przyjąć w całości, albo odrzucić, nie sposób natomiast prowadzić z egzystencjalizmem polemiki co do owych tez:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Kryzys w filozofii, w XXI wieku, ma wszak określone przyczyny, zamiast zatem wieszczyć ostateczny kres dotychczasowych dociekań filozoficznych, sytuację kryzysu możemy potraktować jako “zwykły” problem filozoficzny, czyli jako rodzaj pytania, na które poszukiwać będziemy odpowiedzi:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Filozofia daje ogólny pogląd na Świat:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
W średniowieczu filozofia została podporządkowana teologii i zaczęła być traktowana jako narzędzie pozwalające lepiej zrozumieć, to co o świecie mówi religia:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Rorty przekonuje, że wystarczająca jest wiara w istnienie liberalnych wartości.
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Za pierwszego filozofa w dziejach kultury dilozodicznej jest uznawany:
a. Sokrates.
b. Budda
a
Nie ma już dzisiaj filozofów egzystencjalnych i nikt nie próbuje kontynuować myśli Heideggera, Jaspersa, Sartre’a czy Camusa:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Filozofia należy do nauk szczegółowych:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
W średniowieczu filozofie nazywano “służebnicą teologii”:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
W XX w. doszło do powstania dwóch nowych nurtów w filozofii chrześcijańskiej: neotomizmu oraz personalizmu:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Tradycyjna koncepcja prawdy głosi, że prawda to zgodność sądu i rzeczy:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Dopiero w drugiej połowie XX stulecia za sprawą takich myślicieli jak Derrida, Lyotard, Deleuze, Rorty i wielu innych filozofia, a przynajmniej jej znaczna część, uświadomiła sobie z całą jasnością, że nie jest w stanie pełnić w kulturze tej samej funkcji, którą pełniła przez cały okres swego istnienia, tzn. nie może już być traktowana jako dziedzina dostarczająca wyjaśnienia zewnętrznej wobec na rzeczywistości, jako zadanie to pełnią nauki szczegółowe (których kompetencje poznawcze także poddano krytyce).
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Pierwszym problemem, który, jak się wydaje, zaprzątał uwagę starożytnych filozofów, była przyczyna istnienia życia:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Filozofię możemy zdefiniować jako dążenie do poznania najbardziej fundamentalnych zasad rządzących światem jako całością, naszymi relacjami łączących nas ze światem a także reguł kierujących naszym własnym życiem.
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Dowody na istnienie Boga formułował:
a. św. Jacek.
b. św. Tomasz.
b
Za autora twierdzenia: tyle mamy władzy ile wiedzy, uchodzi:
a. Bacon.
b. Cieszkowski
a
Pomimo podziału filozofii na kilka głównych działów oraz specjalizacji w obrębie każdego z nich, wszystkie dziedziny filozofii są ze sobą związane w tym sensie, że jakiekolwiek ustalenia na obszarze jednej z nich pociągają za sobą konsekwencje dla wszystkich pozostałych:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Aa autora twierdzenia: iż byt jest, niebytu nie ma, uchodzi:
a. Parmenides.
b. Herakli
a
Filozofia nie jest refleksją, której przedmiotem stać się może każdy element rzeczywistości:
a. Prawda.
b. Fałsz.
b
Przedstawicielami fenomenologii są tacy filozofowie, jak:
a. Ingarden.
b. Carnap
a
Tacy filozofowie, jak Martin Heidegger, Karl Jaspers czy Jean Paul Sartre wywarli wielki wpływ zarówno na literaturę i sztukę, jak na niektóre kierunki filozoficzne, m. in. postmodernizm:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
We współczesnej kulturze zachodniej wydaje się być stopniowe zanikanie różnego rodzaju norm i wartości:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Etyka opisowa zajmuje się normatywnym aspektem etyki:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Za autora twierdzenia: iż woda jest zasadą, uchodzi:
a. Tales.
b. Anaksymander.
a
Niektóre odkrycia nauk szczegółowych mają istotne znaczenie także z punktu widzenia podstawowych problemów filozofii:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Zasadniczym novum w kulturze europejskiej, odróżniającym dwa ostatnie stulecia od epok wcześniejszych, jest rozwój nauk szczegółowych i opartej na nich techniki.
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Filozofia kontynentalna dąży do formułowania uogólniających interpretacji procesów historycznych, poszukuje ogólnego sensu dziejów filozofii, wykraczającego poza czysty,
niezaangażowany opis poszczególnych faktów. Z odmiennym traktowaniem historii mamy do czynienia w przypadku anglosaskiej, głównie analitycznej historii filozofii. Jej reprezentacji kładą nacisk na prawomocność poznania historycznego, stąd dużą rolę w ich myśleniu odgrywają problemy epistemologii historii filozofii (czyli problemy związane z możliwością i sposobem poznania faktów historycznych).:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Szczególne miejsce w filozofii XIX w. zajmuje neogzystencjalizm:
a. Prawda.
b. Fałsz
b
Filozofia zaczęła się rozwijać nie w samej Grecji, lecz w greckich koloniach w Jonii (m. in. Milecie i Efezie), starożytnej krainie usytuowanej na wybrzeżu Azji Mniejszej, zasiedlonej m.in. przez Greków z plemienia Jonów.
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Filozofia analityczna (przy szerokim rozumieniu tego określenia) jest kierunkiem o wiele bardziej zróżnicowanym niż chociażby współczesna filozofia postmodernistyczna.
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Sądy naukowe powinny przede wszystkim intersubiektywnie komunikowalne oraz empirycznie sprawdzalne:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Filozofia nie jest dziś jedyną dziedziną przeżywającą pewien kryzys, którego przejawem jest chociażby wciąż powiększająca się specjalizacja:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Za autora twierdzenia: iż jednia i bóstwo jest zasadą, uchodzi:
a. Ksenofanes.
b. Heraklit
a
Aksjologia to nauka o poznaniu:
a. prawda
b. Fałsz
b
Filozofia chrześcijańska to główny nurt filozoficzny XXI wieku:
a. Prawda.
b. Fałsz
b
W naukach humanistycznych nie zachodzi rozwój polegający na zwiększaniu się ilości informacji o przedmiocie (czyli o człowieku), a ich rozwój sprowadza się przede wszystkim do ilościowego przyrostu tekstów:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Twórcą pierwszego systemu logicznego w obrębie kultury europejskiej jest:
a. Platon.
b. Arystoteles
b
Nauki społeczne stanowią jedynie narzędzie, które może zostać użyte w różnym celu, natomiast dyskusja nad celami i wartościami życia społecznego pozostaje domeną filozofii:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Określenie “filozofia analityczna” odnosi się do refleksji wewnętrznie zróżnicowanej i wielowątkowej: a. Prawda. b. Fałsz.
a
Reprezentantem kierunku filozoficznego, zwanego empiryzmem, jest:
a. Tomasz z Akwinu.
b. Hume
b
Autentyczna filozofia również zmierzać powinna do poznania, lecz poznania w innym sensie niż poznanie naukowe:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Za autora twierdzenia: Człowiek jest tylko trzciną najwątlejszą w przyrodzie, ale trzciną myślącą, uchodzi:
a. Pascal.
b. Platon.
a
Nie istnieje filozofia jako taka, a refleksja filozoficzna dotyczy zawsze jakiegoś przedmiotu:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Różnica pomiędzy filozofią a nauką polega na tym, że filozofia pyta o istotę, pragnie wiedzieć, czym dana rzecz jest, nie zaś pyta jedynie sposoby, w jaki oddziałuje ona z innymi rzeczami, co właśnie czyni nauka:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Aby dialog mógł być w ogóle możliwy, konieczne jest przeformułowanie zarówno pytań filozofii, jak i jej przedmiotu, czego właśnie domaga się Kant:
a. Prawda.
b. Fałsz.
b
Za autora twierdzenia: Pożądamy prawdy, a znajdujemy w sobie jedynie niepewność, uchodzi:
a. Platon.
b. Pascal.
b
Neotomizm, nawiązując do filozofii św. Tomasza z Akwinu, stanowi próbę pogodzenia wiary i wiedzy, nauki i teologii, podkreśla także ważność i doniosłość wywodzących się od Arystotelesa i św. Tomasza kategorii filozoficznych:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Filozofia stanowiła do tej pory fundament kultury europejskiej, to kultura ta nie będzie w stanie przetrwać, jeśli filozofia zostanie zepchnięta na margines:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Każda nauka przyjąć musi co najmniej dwie przesłanki. Po pierwsze, uznać ona musi, że świat jest z natury poznawalny, po drugie zaś, musi przyjąć, że jest on poznawalny dla ludzkiego umysłu, tzn. możliwy do opisania w kategoriach, którymi dysponuje lub będzie dysponować nauka:
a. Prawda. b. Fałsz
a
Za autora twierdzenia: człowiek jest miarą wszystkich rzeczy, uchodzi:
a. Protagoras.
b. Herakli
a
Procedura weryfikacji prawa naukowego jest:
a. Procedura dowodzenia zdań empirycznych.
b. Procedura wyprowadzania zdań empirycznych z prawa naukowego i porównywania tych zdań z treścią doświadczenia
b
W praktyce każdą dyscyplinę filozofii można uprawiać niezależnie od pozostałych, powstrzymując się niejako od badania wniosków, jakie z ustaleń poczynionych na terenie tejże dyscypliny wypływają dla rozstrzygnięć dotyczących pozostałych dyscyplin filozoficznych:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Szczególne miejsce w filozofii XX w. zajmuje egzystencjalizm:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Jedynym celem historii filozofii jest rekonstrukcja poglądów filozoficznych sformułowanych w mniej lub bardziej odległej przeszłości:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Za autora powiedzenia: Dubito ergo sum, uchodzi:
a. Kartezjusz.
b. Augustyn
b
Dzieło sztuki jest przedmiotem naszej świadomości, nie ma więc żadnego powodu, dla którego nie moglibyśmy traktować sztuki jako narzędzia służącego wyrażaniu prawdy o człowieku:
a. Prawda.
b. Fałsz.
b
Współczesna kultura europejska różni się od kultury greckiej m.in. tym, że ceni sztukę o wiele wyżej niż kultura grecka, jednocześnie zaś przywiązuje mniejszą wagę do rozważań filozoficznych:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Za autora twierdzenia: wiem, że nic nie wiem, uchodzi:
a. Platon.
b. Sokrates
b
Filozofia analityczna powstała na początku XIX w., zaś do jej twórców i jednocześnie najwybitniejszych przedstawicieli zaliczyć należy m. in. Gustava Fregego, George’a Moore’a, Bertranda Russella, Ludwika Wittgensteina, przedstawicieli europejskiego Koła Wiedeńskiego (Moritz Schlick, Rudolf Carnap, Otto Neurath), filozofów brytyjskich (Gilbert Ryle, John L. Austin, Herbert. P. Grice, Peter. F, Strawson) oraz Michael Dummett, Charles Weight, filozofów amerykańskich (Willard. V. Quine, Wilfrid, Sellars, Donald Davidson, Saul A. Kripke, David, Lewis i Hilary Putnam), przedstawicieli polskiej szkoły filozoficznej zwanej Szkołą Lwowsko- Warszawską (Kazimierz Twardowski, Kazimierz Ajdukiewicz) i wielu innych:
a. Prawda.
b. Fałsz.
b
Uprawianie historii filozofii jest szczególnym rodzajem filozofowania:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
W XXI wieku jest bardzo wielu filozofów egzystencjalnych i wiele wysiłku wkłada się w to żeby kontynuować myśli Heideggera, Jaspersa, Sartre’a czy Camusa:
a. Prawda.
b. Fałsz
b
Za autora powiedzenia: Wszystkie rzeczy są pełne bogów, uchodzi:
a. Tales.
b. Tomasz z Akwinu
a
Możemy uznać, że obecnie w XXI wieku, w filozofii panuje kryzys, nie wysnuwając jednak z tego faktu aż tak daleko idących wniosków i nie postulując przekształcenia filozofii w rodzaj społecznych negocjacji:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Filozofia rozwija się poprzez krytykę wszystkiego tego, co wypracowano dotychczas, jednym z głównych zadań historii tej dyscypliny jest badanie wzajemnych odniesień poszczególnych koncepcji:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Rorty mówi, że filozofowie, którzy poszukują obiektywnej prawdy o człowieku, w istocie uprzedmiotawiają człowieka, traktują go bowiem jako przedmiot poznania:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Za zwolennika idealizmu transcendentalnego uchodzi:
a. Berkley.
b. Kant
a
Postmodernista odrzuca następujące stwierdzenie:
a. Prawa logiki są powszechnie obowiązującymi prawami wyznaczającymi poprawności rozumowań.
b. Oceny prawdziwości opinii, poglądów, stwierdzeń są subiektywne
a
Nauka nie jest w stanie odnieść się do pewnych przedmiotów, z czego wynika, że nie może ona także zastąpić czy też unieważnić filozofii:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Filozofię definiuję się niekiedy jako “to wszystko, czym zajmują się filozofowie” lub “zbiór tekstów filozoficznych”:
a. Prawda.
b. Fałsz
a
Za autora powiedzenia: Panta rei, uchodzi:
a. Tales.
b. Herakli
b
Sposób, w jaki rozumiemy sztukę, w znacznej mierze uwarunkowanym jest przez refleksję filozoficzną:
a. Prawda.
b. Fałsz.
a
Twórcą argumentu, zwanego dowodem ontologicznym na istnienie Boga, jest:
a. Św. Augustyn.
b. Św. Anzelm
b
Filozof, który bronił jedności bytu i jego niezmienności, wystąpił przeciw ruchowi to:
a. Zenon z Elei.
b. Parmenides
a
