Teoria Wielkiej Piątki Flashcards
Kto po raz pierwszy uzyskał strukturę pięcioczynnikową?
Donald Fiske w 1949 roku
kto stworzył teorię Wielkiej Piątki?
Paul Costa i Robert McCrae
jaka jest geneza wielkiej piątki?
→ Na podstawie kwestionariusza Catella najpierw Costa i McRea wyróżnili NEO i stworzyli narzędzie Neo - Inventory
→ dzięki analizie leksykalnej uzyskali kolejne czynniki: sumienność i ugodowość (NEO|AC)
→ Kolejnym opracowanym kwestionariuszem Neo - Personality Inventory (NEO-PI) badający 5 czynników
→ Finalnym kwestionariuszem był NEO-PI-R, dużo bardziej rozbudowany
→ NEO-FFI (Five Factor Inventory) powstało w efekcie skrócenia kwestionariusza NEO-PI
na czym polega hipoteza leksykalna Goldberga?
Twierdzenie, że najważniejsze dla kontaktów międzyludzkich różnice indywidualne zakodowane są w postaci pojedynczych terminów w części lub wszystkich językach świata.
Wszystko co jest istotne, z ewolucyjnego punktu widzenia, musiało zostać przez nas - ludzi - nazwane. Np. słowa: agresywny, towarzyski, wrogi, smutny, szczęśliwy
Wymień 5 cech wyróżnionych w Teorii Wielkiej Piątki
neurotyczność, ekstrawersja, otwartość na doświadczenie, sumienność, ugodowość
Wymień 6 składowych NEUROTYCZNOŚCI
- nadwrażliwość
- lęk
- nadmierny samokrytycyzm
- depresyjność
- impulsywność
- agresywna wrogość
Wymień 6 składowych EKSTRAWERSJI
- towarzyskość
- serdeczność
- asertywność
- aktywność
- poszukiwanie doznań
- emocjonalność w zakresie pozytywnych emocji
Wymień 6 składowych OTWARTOŚCI NA DOŚWIADCZENIE
- wyobraźnia
- estetyka
- uczucia
- działania
- idee
- wartości
Wymień 6 składowych UGODOWOŚCI
- altruizm
- ustępliwość
- zaufanie
- skromność
- prostolinijność
- skłonność do rozczulania się - sentymentalność
Wymień 6 składowych SUMIENNOŚCI
- obowiązkowość
- samodyscyplina
- skłonność do utrzymywania porządku
- dążenie do osiągnięć
- kompetencja
- rozwaga - brak spontaniczności
Czy cechy osobowości wyróżnione w Big Five są stałe w ciągu życia?
w okresie dzieciństwa stają się coraz bardziej stabilne, dopiero od około 7. roku życia można mówić o względnej stałości cech
kiedy osobowość jako struktura cech zostaje w pełni skrystalizowana?
dopiero około 30. roku życia
Które cechy słabną, a które się nasilają od okresu adolescencji po wiek starszy?
słabnąneurotyczność, ekstrawersja i otwartośćna doświadczenie,
wzrastająugodowośći sumienność
scharakteryzuj Inwentarz NEO PI-R
- wersja do samoopisu - jak zwykły kwestionariusz - i wersję do opisu drugiej osoby, do użytku dla rodziców, nauczycieli, znajomych czy obserwatorów
- 240 pytań ocenianych na 5-stopniowej skali
skrócona wersja kwestionariusza NEO-PI-R to:
NEO-FFI - 60 twierdzeń
ma polską adaptację, którą przeprowadzili Zawadzki, Strelau, Szczepaniak i Śliwińska (1998)