TEORIA - seminarium 1

Question 1

Jakie są funkcje jamy ustnej?

6 funkcji

Answer 1

• pobieranie i fragmentacja pokarmu
• trawienie pokarmu przez enzymy zawarte w ślinie
• percepcja smaku dzięki receptorom smakowym
• przepływ powietrza oddechowego
• obronna - ślina
• artykulacja mowy

Question 2

na czym polega funkcja resorpcyjna jamy ustnej?

Answer 2

Funkcja resorpcyjna to zdolność jamy ustej do wchłaniania leków i generalnie związków chemicznych takich jak np.

• nitrogliceryna
• metylotestosteron
• alkohol
• związki rozp. w tłuszczach

Question 3

na czym polega funkcja czuciowa jamy ustnej?

Answer 3

Pełnią ją receptory :

dotyku - ciałka Meissnera i kolbki Krausego

ucisku i wibracji - ciałka Vater-Pacciniego

bólu - wolne zakończenia nerwowe

wrażliwe na roziąganie - ciałka Ruffiniego

Question 4

Które receptory są wrażliwe na ucisk i wibrację?

a) ciałka Meissnera i kolbki Krausego
b) ciałka Vater-Pacciniego
c) wolne zakończenia nerwowe
d) ciałka Ruffiniego

Answer 4

b) ciałka Vater-Pacciniego

dotyk - ciałka Meissnera i kolbki Krausego

ucisk i wibracja - ciałka Vater-Pacciniego

ból - wolne zakończenia nerwowe

wrażliwe na roziąganie - ciałka Ruffiniego

Question 5

Na czym polega funkcja wydzielnicza jamy ustnej?

Answer 5

W jamie ustnej znajdują się gruczoły ślinowe - ślinianki i drobne gruczoły ślinowe

Question 6

Co rozumiemy przez funkcję odnawiającą jamy ustnej?

Answer 6

Chodzi o to, że w warunkach fizjologicznych, zachowana jest równowga, pomiędzy tworzeniem się nowych komórek a ich złuszczaniem się.

Question 7

Ile trwa proces dojrzewania komórek nabłonka u człowieka?

Answer 7

ok 6 tyg

Question 8

Jak można porównać czas odnowy nabłonka w śluzówce wyścielającej i w śluzówce żującej? Czy trwa tyle samo?

Answer 8

Odnowa śluzówki wyścielającej jest szybsza niż żującej i trwa ok kilkunastu dni

Question 9

Wymień gruczoły przedsionka jamy ustnej

Answer 9

• gruczoły wargowe — górne i dolne, oba typ mieszany
• gruczoły policzkowe —- małe gruczoły policzkowe - typ mieszany

przyusznica -typ surowiczy

Question 10

Wymień gruczoły jamy ustnej właściwej

Answer 10

• gruczoły dna jamy ustnej
• ślinianka podżuchwowa - mieszna
• ślinianki podjęzykowe - mieszane
• językowo-podniebienna - śluzowe
• gruczoły języka
• przednie ( Blandin-Nuhn) - mieszane
• środkowe ( Webera) - śluzowe
• tylne ( Ebnera) - surowicze
• migdałkowe - śluzowe
• gruczoły podniebienia
• podniebienia twardego - śluzowe
• podniebienia miękkiego i języczka - śluzowe

Question 11

DO gruczołów języka należą:

a) Blandin-Nuhn
b) Webera
c) Ebnera
d) migdałkowe
e) wszystkie

Answer 11

e) wszystkie

Zapamietaj, że jak nazwisko, to to zapewne język!

gruczoły języka

• przednie ( Blandin-Nuhn) - mieszane
• środkowe ( Webera) - śluzowe
• tylne ( Ebnera) - surowicze
• migdałkowe - śluzowe

Question 12

Przyporządkuj receptory do odpowiednich liczb

ciałko Krausego

zakończenie wolne nerwu

ciałko Ruffiniego

ciałko blaszkowate= Vater-Pacciniego

ciałko dotykowe Meissnera

Answer 12

ciałko Krausego 3

zakończenie wolne nerwu 1

ciałko Ruffiniego5

ciałko blaszkowate= Vater-Pacciniego 4

ciałko dotykowe Meissnera 2

Question 13

Przyporządkuj odpowiednio ciałko dotykowe i blaszkowate

Answer 13

Question 14

Co stanowi błonę śluzową jamy ustnej?

Answer 14

Nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący, lub rogowaciejący oraz blaszka właściwa błony śluzowej.

Question 15

Które z wymienionych struktur występują w błonie śluzowej jamy ustnej?

a) grudki chłonne
b) małe gruczoły ślinowe
c) mięśnie poprzecznie prążkowane

Answer 15

jedynie b) małe gruczoły ślinowe

Grudki chłonne występują w błonie podśluzowej,

a pod nią znajduje się wartwa mięśni szkieletowych

Question 16

Która śluzówka jamy ustnej stanowi jej 25% powierzchni i gdzie występuje?

Answer 16

śluzówka żująca = mastykacyjna

• dziąsła
• podniebienie twarde

Generalnie śluzówka żująca występuje tam, gdzie jest narażona na siły tarcia i ucisk - powierzchnie twarde

Question 17

Jaki typ śluzówki stanowi 60% całkowitej powierzchni jamy ustnej?

Gdzie ona występuje?

Answer 17

Śluzówka wyścielająca

występuje wszędzie tam gdzie nie ma dziąsła i podniebienia twardego :)

czyli tam, gdzi enie grozi jej uraz w czasie żucia i przesuwania

• wargi
• policzki
• podniebienie miękkie
• dolna pow. języka
• dno jamy ustnej
• wyrostki zębodołowe górne i dolne

Question 18

Jak można podzielić błonę śluzową ze względu na wrażliwość na bodźce?

Answer 18

1. strefa dużej wrażliwości - warga dolna, koniec i brzegi języka, okolica migdałków podniebiennych
2. strefa małej wrażliwości - dziśła, przedni odc podniebienie twardego, tylna część policzków
3. strefa średniej wrażliwości - pozostałe części

Question 19

Jakie warstwy wyróżniamy w nabłonku płaskim rogowaciejącym?

Answer 19

1. podstawna
2. kolczysta
3. ziarnista
4. jasna
5. rogowa

Question 20

Scharakteryzuj wartstwę podstawną nabłonka

Answer 20

• pojedyncza warstwa komórek
• komórki sześciennie lub walcowate
• komórki umocowane przez hemidesmosomy
• dzielą się mitotycznie!
• komórki macierzyste

Question 21

Scharakteryzuj warstwę kolczystą nabłonka

Answer 21

• kilka pokładów komórek
• połączone desmosomami
• rybosomy wolne i na RER
• liczne filamenty pośrednie cytokeratynowe
• synteza białek —– INWOLUKRYNA
• wydzielalają EGF, NGF, TGF-ß, cytokiny

Question 22

Scharakteryzuj warstwę ziarnistą nabłonka

Answer 22

• 3 do 5 pokładów komórek spłaszczonych
• w górnych biegunach komórek ziarnistości - keratynosomy i keratynohialiny

KERATYNOSOMY - ziarnistości obłonione, utworzone z koncentrycznie ułożonych błon, tzw ciała lamelarne

KERATOHIALINY - ziarnistości nieobłonione, zawierają - profilagryne, lorikryne, SPR, kornifinę, inwolukrynę

Question 23

Opisz warstwę jasną nabłonka

Answer 23

• kwasochłonna
• kilka pokładów komórek - keratynocytów
• zanikające jądra i organelle
• zachowane desmosomy
• w cytoplazmie gęsto upakowane filamenty cytokeratynowe spojone filagryną
• występuje tylko w skórze grubej np podeszwie stopy

Question 24

opisz warstwę zrogowaciałą nabłonka wielow. rogowaciejącego

Answer 24

• zbita wartstwa
• kom. bezjądrzaste, spłaszczone
• tworzą płytki rogowe = rdzeń z filamentów cytokeratynowych spojonych filagryną, oraz otoczka , część złuszczająca się
• ulega ciągłemu złuszczaniu

Question 25

Co to jest ortokeratoza?

Answer 25

ORTOKERATOZA Występuje w nabłonku zrogowaciałym, oznacza ona stan, kiedy komórki powierzchowne wypełnione są keratyną i nie posiadają jąder

Question 26

Co to jest parakeratoza?

Answer 26

PARAKERATOZA Występuje w nabłonku zrogowaciałym, sytuacja w której w warstwie powierzchownej jest keratyna z obkurczonymi jądrami komórkowymi i zbitą chromatyną, podczas kiedy zwykle w warstwie rogowej nie występują jądra komórkowe. Jest to związane ze skróceniem czasu przejścia keratynocytu z warstwy podstawnej do rogowej. Charakterystyczna dla chorób skóry gdzie występuje nadmierna proliferacja naskórka, np łuszczycy

Question 27

Co oznacza , że nabłonek jest o niepełnej keratynizacji?

Answer 27

Oznacza to, że w komórkach występują pyknotyczne jądra i nie ulegają one pełnemu zrogowaceniu

Question 28

Czym różni się nabłonek wielowartswowy płaski nierogowaciejący od rogowaciejącego?

Answer 28

* brak warstwy ziarnistej - tutaj występuje tzw warstwa pośrednia * tonofilamenty w cytoplazmie rozmieszczone równomiernie ( a nie w pęczkach, jak w rogowaciejącym) * inna budowa chem. keratyn * komórki warstwy złuszczającej się posiadają jądra kom. i organelle

Question 29

Jakie komórki nienabłonkowe występują w nabłonkach jamy ustenej?

Answer 29

* melanocyty * kom. Merkla * kom. Langerhansa * limfocyty

Question 30

JAki procent wszystkich komórek nabłonka stanowią komórki nienabłonkowe?

Answer 30

ok 10%

Question 31

Czy komórki nienabłonkowe są połączone z keratynocytami? Jaki to typ połączeń?

Answer 31

Tylko kom. Merkla łączą się z keratynocytami poprzez desmosomy.

Question 32

Jaka tkanka buduje blaszkę właściwą błony śluzowej?

Answer 32

tkanka łączna wiotka

Question 33

Co stanowi **zrąb** blaszki właściwej błony śluzwiej?

Answer 33

* pęczki włókien kolagenowych * mniej liczne - włókna sprężyste

Question 34

Jakie komórki występują w blaszcze właściwej błony śluzowej?

Answer 34

* fibroblasty * makrofagi * kom.tuczne * limfocyty * plazmocyty * granulocyty

Question 35

Jakie gruczoły znajdują się w blaszcze właściwej bł. śluzowej?

Answer 35

małe gruczoły ślinowe - wargowe, podniebienne, policzkowe i językowe

Question 36

Co to są brodawki?

Answer 36

Wpuklenia blaszki właściwej w obręb nabłonka - niosą naczynia, nerwy, ciałka Meissnera, wolne zak.nerwowe

Question 37

Gdzie nie występuje błona podśluzowa?

Answer 37

* dziąsło * grzbiet języka * podniebienie twarde

Question 38

Jak ogólnie zbudowana jest warga?

Answer 38

* część skórna * czerwień wargowa * część śluzowa

Question 39

Z jakiego nabłonka zbudowana jest czerwień wargowa?

Answer 39

Nabłonek wielowarstwowy płaski rogowaciejący

Question 40

Dlaczego obszar czerwieni wargowej jest cienki i przejrzysty?

Answer 40

Z powou redukcji warstwy ziarnistej i jasnej

Question 41

Brodawki w czerwieni wargowej są: ## Footnote a) mało rozbudowane, niskie , gdzieniegrze unerwione i unaczynione b) gęste, wysokie, bogato unaczynione i unerwione

Answer 41

b) gęste, wysokie, bogato unaczynione i unerwione

Question 42

Czy w obszarze czerwieni wargowej występują włosy i gruczoły potowe?

Answer 42

Nie, brak włosów i gruczołów potowych

Question 43

Jak nazywają się gruczoły łojowe występujące w czerwieni wargowej?

Answer 43

**Plamki Fordyce'a** tzw kącikowe gruczoły łojowe, mają dłuższe niż w skórze przewody wyprowadzające, wysłane nabł. wielow. płaskim

Question 44

Co to są kłębki Hoyera?

Answer 44

Są to połączenia tętniczo-żylne

Question 45

średnica kłębków Hoyera ## Footnote a) 100-200 um b) 300-400 um c) 200-300 um

Answer 45

c) 200-300 um

Question 46

Czy warstwa powierzchowna części śluzowej wargi się złuszcza?

Answer 46

Tak, występuje tam nabł. płaski wielowarstwowy, nierogowaciejący, którego powierzchniowe komórki posiadają obkurczone jądra i się złuszczają

Question 47

W której części wartswy śluzowej wargi znajdują się gruczoły? a) warstwa brodawkowata b) fibroetastyczna warstwa włóknista

Answer 47

b) fibroelastyczna warstwa włóknista - w niej gruczoły wargowe, mieszane, śluzowo -surowicze, proste lub rozgałęzione.

Question 48

Co to są ektopiczne plamki Fordyce'a?

Answer 48

* są objawem zaburzeń pracy gruczołów łojowych * oznaczają zamknięcie dróg wyprowadzających gruczołów = nagromadzenie łoju ( perliste grudki widoczne gołym okiem) * nie są zakaźne ani groźne

Question 49

Co to są anastomozy tętniczo-żylne?

Answer 49

* bezpośrednie zespolenie tętnic z żyłami, z pominięciem naczyń włosowatych * w strukturze proste lub kłębkowate * regulują precyzyjnie przepływ krwi przez narządy gdzie jest zmienny metabolizm

Question 50

Jaka jest funkcja kłębków Hoyera -Grossera?

Answer 50

Kłębki Hoyera-Grossera - zespolenia kłębkowate pełnią funkcje termoregulacyjną, pozwalając organizmowi zaoszczędzić energię traconą zwykle w postaci ciepła

Question 51

Jaki nabłonek występuje w policzku?

Answer 51

gruby nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący - do 0,6 mm

Question 52

Jakie gruczoły występują w błonie podśluzowej policzka?

Answer 52

gruczoły śluzowo-surowicze

Question 53

Co stanowi zrąb policzka?

Answer 53

włókna mięśniowe poprzecznie prążkowane

Question 54

Poniżej widać podniebienie twarde. Dopasuj do liter odpowiednie struktury: * warstwa zrogowaciała * naczynia * brodawki tkanki łącznej * sople nabłonka * blaszka właściwa błony śluzowej ( lamina propria )

Answer 54

A – warstwa zrogowaciała B – naczynia C – brodawki tkanki łącznej D – sople nabłonka E – blaszka właściwa błony śluzowej ( lamina propria )

Question 55

Jaki nabłonek buduje podniebienie twarde?

Answer 55

nabłonek wielow. płaski rogowaciejący z cechami orto- i parakeratozy

Question 56

Jaka tkanka tworzy błonę śluzową podniebienia twardego?

Answer 56

tkanka łączna włóknista zbita ---- niskie brodawki

Question 57

Czy w podniebieniu twardym występuje błona podśluzowa?

Answer 57

brak błony podśluzowej - tkanka łączna włóknista zbita zrasta się z okostną

Question 58

Co to są fałdy podniebienne?

Answer 58

Są to nieregularne uwypuklenia tkanki zbitej włóknistej pokryte silnie zrogowaciałym nabłonkiem

Question 59

Czy na fałdach podniebiennych występują kubki smakowe?

Answer 59

Tak, nieliczne kubki występują

Question 60

Skupiska jakich komórek pojawiają się na podniebieniu twardym, zwłascza w przedniej i bocznej części?

Answer 60

skupiska kom. tłuszczowych

Question 61

Jaki typ nabłonka występuje w podniebieniu miękkim?

Answer 61

Nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący, bardzo cienki - ok 0,15mm

Question 62

Czy całe podniebienie miękkie wyściela ten sam typ nabłonka?

Answer 62

Nie, w miarę oddalania od nosogardzieli nabłonek wielowarstwowy płaski przechodzi w wielorządowy migawkowy

Question 63

Czy występuje w podniebieniu miękkim błona podśluzowa?

Answer 63

Tak, jest bogato unaczyniona i zawiera liczne gruczoły slinowe - śluzowe i surowicze

Question 64

Co zawiera tzw języczek, czyli wyrostek na tylnym brzegu podniebienia miękkiego?

Answer 64

grudki chłonne i śluzowe gruczoły podniebienne