Tənəffüs Sistemi Flashcards

1
Q

Tənəffüs çatışmazlığının patogenetik növləri

A

Hipoksemik
Hiperkapnik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hipoksemik tənəffüs çatışmazlığı

A

Ağciyər parenximasının çatışmazlığı
Perfuziyanın pozulmasl
Diffuziyanın pozulması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hiperkapniya üstünlük təşkil edən tənəffüs çatışmazlığı

A

Tənəffüs yollarının obstruksiyası
Hipoventilyasiya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Kəskin hipoksemik tipli tənəffüs çatışmazlığı

A

Hiperventilyasiya—>respirator alkaloz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hiperkapnik tipli kəskin tənəffüs çatışmazlığı

A

Hipoventilyasiya—>respirator asidoz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Xronik tənəffüs çatışmazlığı zamanı

A

Metabolik asidoz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Xarici tənəffüs ibarətdir

A

Ağciyər vebtilyasiyası
Qazların diffuziyası

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Tənəffüs həcmi

A

Sakit halda adi tənəffüs
500-600 ml
2/3 hissəsi alveolyar diffuziyada iştirak edir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Nəfəsalmanın ehtiyat həcmi

A

Dərun nəfəsalma zamanı tənffüs yollarına daxil olan hava
1500-2000

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Nəfəsvermənin ehtiyat həcmi

A

Dərin nəfəsvermədən sonra tənəffüs yollarından xaric edilə bilən havanın həcmi
1500-2000

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Qalıq hava

A

Maksimal nəfəsverməfən sonra ağciyərdə qalan hava miqdarı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Ağciyərin güclənmiş həyat tutumu

A

Maksimal dərin nəfəslamadan sonra maksimal dərin və uzunmüddətli nəfəsvermə zamanı xaric edilən havanın həcmi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Tiffno indeksi

A

Güclənmiş nəfəsvermənin birinci saniyədəki həcminin/Ağciyərin güclənmiş həyat tutumu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Obstruktiv və restriktiv tənəffüs xəstəlikləri zamanı Tiffno indeksinin dəyişməsi

A

Obsteuktiv—40 faizə qədər azalıe
Restriktiv 100 ə qədər arta bilər
Normal 70 %

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Ağciyərin hiperventilyasiya baş verən xəstəliklər

A

Atmosfer havasında O2 azlığı, anemiya,ürək-damar patologiyaları,tənəffüs m oyanıqlığının yüksəlməsi,qızdırma ,hipertermiya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hiperventilyasiya zamanı baş verir

A

Hipokapniya
Qazlı Alkaloz
Hipokalsiemiya
OksiHb dissosiasiyası sola meyı edir
Toxuma O2 mənimsəyə bilmir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Hiperventilyasiya zamanı hipokapniya nəyə səbəb olur

A

Tənəffüs m oyanıqlığı azalır
Beyin damarlarının spazmı
Həyəcənlanma
Yuxusuzluq
Diqqət və yaddaş zəifləməsi
Başgicəllənmə
Bayılma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hiperventilyasiya zamanı hipoCaemiya nəyə səbəb olur

A

Ürək- damar sistemi pozulur
Aritmiya
Hipotenziya
Ətraflar keyiyir ,paresteziyalar
Qıcolma
Larinqospazm
Trusso simptomu(mamaça əli)— əl əzələlərinin tonik qıcolması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Ağciyərin hipoventilyasiyası zamanı nə olur,qanda

A

Hipoksemiya
Hiperkapniya
Qazlı asidoz
OksiHb dissosiasiyası sağa mey etməsi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Ağciyər hipoventilyasiyasının səbələri

A

1.Tənəffüs m oyanıqlığının zəifləməsi
2.Tənəffüs əzələlərinin və onları innervasiya edən sinirlərin zədələnməsi
3.Torako-diafraqmal patologiyalar
4.Bronx və ağciyər xəstəlikləri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Tənəffüs əzələləri ilə bağlı hipoventilyasiya müşahidə edilir

A

Myasthenia Gravis
Kollagenoz
Qıcolmalar
Botulizm,Tetanus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Diafraqma sinirinin iflici

A

Paradoksal tənəffüs

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Paradoksal tənəffüs zamanı döş qəfəsinin sağ və sol hissəsində hərəkətlərdə assimetriyanın müşahidə edilməsi

A

Tənəffüsün dissosiasiyası—>Qrokko-Fruqoni tənəffüsü

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Qrokko-Fruqoni tənəffüsü nə zaman müşahidə edilir

A

Beyin qan dövranı pozğunluqları,beyin şişləri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Hansı bronx və ağciyər xəstəlikləri hipoventilyasiyaya səbəb olur

A

Xronik bronxit
Broxoektaziya
Bronxial astma
Pnevmoniya
Vərəm
Pnevmoskleroz
Atelektaz
Emfizema
Plevrit
Pnevmotoraks
Hidrotoraks
Hemotoraks

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Q.bərabər ventilyasiya olur

A

Emfizema
Bronxial astma
Pnevmoniya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Alveolyar hipoventilyasiyanın inkişaf mexanizminə görə tipləri

A

Obstruktiv
Restriktiv

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Yuxarı tənəffüs yollarının obstruksiyası zamanı

A

İnspirasiya çətinləşir/inspirator təngnəfəslik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Çoxlu selik ifrazı

A

Hiperkriniya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Seliyin qatı olması

A

Diskriniya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Aşağı tənəffüs yollarının obstruksiyası

A

Ekspirasiya çətinləşir/Ekspirator təngnəfəslik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Tənəffüs yollarönın obsteuksiyası ikə müşahidə edikən xəstəliklər

A

Xroniki bronxit
Bronxial astma
Emfizema
Bronxoektaziya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Xroniki bronxit

A

Hiperkriniya
İltihabi proses
Bronxoektoziya və Emfizema ilə nəticələnir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Bronxoektoziya

A

Bronx və bronxiol divarlarının genişlənməsi
Güclü öskürəkdən

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Puazeyl qanunu

A

Bronx mənfəzi iki dəfə daraldıqda müqavimət 16 dəfə artır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Patogenetik inkişaf mexanizminə görə bronxial astmanın növləri

A

Atopik
Q/atopik

37
Q

Q-Atopik bronxial astma

A

Tənəffüs yollarının hiperreaksiyası nəticəsində—subepitelial parasimpatik qıcıq qapısının azalması

38
Q

Emfizema

A

Asinus(respirator bronxiol,alveol) elastikliyinin itirməsi,destruktiv dəyişkənliklər

39
Q

Transpulmonal təzyiq

A

Alveollardakı təzyiqlə plevradakı təzyiq fərqi
Bronxiol mənfəzini açəq tutur/ nəfəs alma zamanı alveollaeın genişlənməsini təmib edir

40
Q

Emfizemanın inkişaf mexanizmində rol oynayır

A

Proteaza-Antiproteaza
Oksidant-Antioksidant balasnının pozulmasl

41
Q

Alfa1 -antitripsin sintezinin irsi defekti olan insanlar…..

A

Emfizemaya meyilli olur

42
Q

Resteiktiv tipli hipoventilyasiya müşahidə edilən xəstəliklər

A

Pnevmoniya,Pnevmoskleroz,Vərəm,Şiş,Atelektaz,Ağciyər toxumasının rezeksiyası
Plevra patologiyları
Diafraqma hərəkətinin pozan proseslər(assit,peritonit,diafraüma s zədələbməsi)
Tənəffüs əzələlərinin işinin pozulmasl
Döş qəfəsinin ekskursiyasının zədələnməsi

43
Q

Resteiktiv hipoventilyasiya zamanı hansı növ təngnəfəslik müşahidə edilir

A

İnspirator

44
Q

Qazlı asidoz nəyə səbəb olur

A

Beyin damarları genişlənir
Kəlkə daxili təzyiq qalxır
Beyində interstial ödem

45
Q

Hipoventilyasiya nəticəaində yaranan hipoksiya nəyə səbəb olur

A

Eyler-Lilestrand refleksi— kiçik qan dövranı damarlarının tonusunun reflektor artması
Kiçik qan dövranında yaranan hipertenziya—> ağciyər ödemi
Sağ mədəcik çatışmazlığı—> ağciyər ürəyi

46
Q

Alveol büzüşməsi və boşluğunun qapanması

A

Atelektaz

47
Q

Atelektazın inkişaf mexanizmləri

A

1.Rezorbsion
2.Kompression
3.kontraksion

48
Q

Kontraksion atelektaz

A

Pnevmoskleroz zamanı birləşdirici toxuma ilə əvəz olunması

49
Q

Pnevmotoraks növləri

A

Açıq ,qapalı, qapaqlı

50
Q

Bakterial və q bakterial pnevmoniyanın fərqi

A

Bakterial pnevmoniyada alveolyar infiltrasiya olur

51
Q

Pnevmonitin inkişafının əsası

A

Allergen

52
Q

Xilotoraks

A

Plevra boşluğuna limfanın toplanması

53
Q

Ağciyərə perfuziyanın pozulması nə ilə nəticələnə bilər

A

Ağciyər hipertenziyası

54
Q

Ağciyər hipertenziyasının yaranma səbəbləri

A

Eyler-Lilestrand refleksi
Kitayev refleksi
Qan qatılaşdıqda
Qanda noradrenalin və.s bioloji maddələrin miqdarı artdıqda
Alveoldaxili təzyiq artdıqda
Ağciyərdəki kapilyae şəbəkəsinin ümumi sahəsi azaldıqda

55
Q

Ağciyər ürəyi

A

Sağ hissəsinin hipertrofiyası
Ağciyər hipertenziyası zamanı
Hipoventilyasiya zamanı

56
Q

Ağciyər hipertenziyasının uzunmüdəttli davam etməsi….

A

Respirator hipoventilyasiyaya və inspirator təngnəfəsluyə səbəb olur

57
Q

Ağciyər ödeminin inkişaf mexanizmləri

A

Hidrostatik mexanizm
Onkotik mexanizm
Membranogen mexanizm

58
Q

Qeyri bərabər ventilyasiya zamanı V/P göstəricisi necə dəyişir

A

Dəyişmir

59
Q

Pnevmotaksik mərkəzin oyanması

A

İnspirator mərkəzin fəaliyyəti dayanır,nəfəsvermə baş verir

60
Q

Apnoestik mərkəz

A

Nəfəsalmaya oyadıcı təsir edir

61
Q

Periferik baroreseptorlar

A

Arterial təzyiq artıqda-tənəffüs tezliyo azalır
Azaldıqda isə artır

62
Q

Gering -Brayer refleksini təmin edir

A

Alveol divarında təzyiq kəskin artdıqda ,alveol divarında yerləşən azan sinirin hissi reseptorları qıcəqlanır nəfəsalma və nəfəsvermə aktının ardəcəllğını və dərinliyini dəyişir

63
Q

Gerinq- Bayer refleksi

A

Nəfəalmanın daha tez nəfəsvermə ilə əvəz edilməsi,səthi və tezləşmiş tənəffüs

64
Q

J reseptorlar

A

İnterstial sahədə

65
Q

Ağciyər durğubluğu zamanı J reseptoelarının qıcıqlanması

A

Sərhi və tez tənəffüs

66
Q

Tənəffüs tənzimonin pozulması mexanizmləri

A

Mərkəzi
Afferent
Efferent

67
Q

Efferent tənzimin pozulması

A

Undinanın lənəti— tənəffüs iradi olduğu üçün gecə yatanda tənəffüs dayanır

68
Q

Eupnoe

A

Sakit halda 16-20 tənəffüs hərəkətinin olması

69
Q

Tənəffüs ritminin pozulması təzahür edir

A

Taxipnoe
Hiperpnoe
Bradipnoe
Apnoe

70
Q

Məhdudlaşdırıcı tənəffüs

A

Ağrının azalmasını təmon edən məcburi səthi tənəffüs

71
Q

Taxipnoe və ya polipnoe

A

Tezləşmiş səthi tənəffüs
Gerinq-Bayer refleksi yüksək olur

72
Q

Hiperpnoe

A

Tezləşmiş dərin tənəffüs
Kussmaul tənəffüsü(komalar zamanı)
Bütün koməkçi tənəffüs əzələləri tənəffüsdə iştirak edir

73
Q

Bradipnoe

A

Tezliyin azalması

74
Q

Stenotik tönəffüs

A

Bradipnoe növü
Yuxarı tğnəffüs yollarının mənfəzinin (şiş,yad cisim,ödem, spazm) tutulması zamanı yaranan seyrəlmiş dərin tənəffüs

75
Q

Stenotik tənəffüs zamanı Gerinq-Bayer refleksi

A

Ləngiyir çünki alveolların açılması ləngiyir

76
Q

Pikvik sindromu

A

Həddən artıq piylğnmə nəticəsində buxaqdakı piy təbəqəsinin tənəffüs yollarını sıxması nəticəsində apnoe

77
Q

Dövri tənəffüs

A

Çeyn-Stoks
Biot
Dəyişilmiş tənəffüs ritmlərinin qısamüddətli apnoe ilə əvəz edilməsi

78
Q

Çeyn-Stoks nə zaman

A

Beyin zədələnməsi
Kəskin intoksikasiya
Dekompensasiyalı ürək qüsurları
Hipoksemiya
Bəzən yaşlı və ərkən doğulmuşlarda

79
Q

Biot nə zaman

A

Meningit
Ensefalot
İstilikvurma

80
Q

Terminal tənəffüs

A

Apnoestik
Gaspinq

81
Q

Apnoestik

A

Uzunmüddətli nəfəsalmalar fonunda baş verən tək qısamüddətli nəfəsvermələr

82
Q

Apnoestik zamanı hansı mərkəz pozulmuş olur

A

Pnevmotaksik

83
Q

Qasping

A

Tək tək nəfəsalma cəhdləri
Köməkçi əzələlərlə yanaşı üz və boyunun da iştirak etməsi

84
Q

Dispnoe

A

Tezləşmiş və dərin tənəffüs(*seyrəlmiş və səthi də ola bilər)
Nəfəsalma mərkəzinin aktivliyi yüksəlir

85
Q

Öskürək necə yaranır

A

İlk öncə qısamüddətli dərin nəfəsalma
Daha sonra qüvvətli hava axını tumşaü damaq burunu bağlayır ,hava ağızdan səslə çıxır

86
Q

Hıçqırma

A

Diafraqmanın,mədənin və səs yarığının eyni vaxtda baç verən spazmı nəticəsində yaranan q.iradi qısamüddətli nəfəsalma

87
Q

Qanın oksigen tutumu nə zaman azalır

A

Ağciyərdə arteriovenoz şuntıar əmələ gəldikdə—anemiya,methemoqlobinemiya,hemodilyusiya zamanı

88
Q

Asfiksoyanın mərhələləro

A

1.inspirator təngnəfəslik,simpatik s s aktivləşməsi,tğnəffüs m aktivlğşməsi
2.ekspirator təngnəfəslil,tğnəffüs m zəifləçəsi,parasimpatik s s aktivlesir(hiperkapniya)
3.tənəffüs 1-2 dəqlik dayanır,xəstə huşunu itirir,AT və nəbz aşağı düşür
4.qaspinq tənəffüsü,reflekslər itir,