Qan Sistemi Flashcards

1
Q

Hematokrit ədədi nədir?

A

Formalə elementlərin faizlə miqdarını ifadə edən kəmiyyət

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Oliqositemik normovolemiya

A

Eritrosit hemolizi,aplastik anemiya,kəskin qanitirmədən 1-2 gün sonra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Polisitemik normovolemiya

A

Eritosit infuziyası,xronik hipoksiya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Sadə hipovolemiya

A

Kəskin qanitirmə 1.mərhələsi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Oliqositemik hipovolemiya

A

Massiv hemoliz,Addison-Birmer(eritropoez zəifləməsi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Polisitemik hipovolemiya

A

Orqanizm susuzlaşması(ishal,qusma,şiddətli tərləmə,hiperventilyasiya,poliuriya,böyük sahəli yanıqlar),şok zamanı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Sadə hipervolemiya

A

Qan köçürmə,fiziki iş zamanı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Oliqositemik hipervolemiya

A

Plazmaəlavəedicilərindən istifadə,Böyrək ekskretor funksiyasının pozulması,ADH hipersekresiyası

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Polistemik hipervolemiya

A

Hipoksiya ilə nəticələnən xəstəliklər(Ağciyər emfizeması,ürək qüsurları),Vakez-Osler xəstəliyi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Qan özüllüyü nə zaman artır

A

Susuzlaşma,polisitemiya,hiperproteinemiya,eritrosit deformasiya və aqreqasiya xüsusiyyəti pozulduqda,hemokoaqulyasiya amillərinin fəallaşması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Qan özüllüyü nə zaman azalır?

A

Hidremiya,anemiya,hipoproteinemiya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Osmos təzyiqinə qarşı yüksək rezistentdir

A

Hədəfəbənzər hüceyrələr

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Osmos təzyiqinə qarşı zəif rezistentdir

A

Stomatositlər

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Osmos təzyiqinə qarşı rezistentlik azalır

A

Hemolitik anemiyalar zamanı(stomatositoz,iri sferositoz),hemablastozlar,bronxopnevmoniya,sirroz zamanı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Osmotik təzyiqə qarşı rezistentlik artır

A

Mexaniki sarılıq,hiperxolesterinemiya,dəmir defisitli anemiya,talassemiya,hemoqlobinoz S ,massiv qanitirmə

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Şizosit nədir?

A

Ölçüsü 2 mkm-dan kiçik olan eriteosit hissəciyi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Drepanosit

A

Aypara şəkilli eritrosit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Akontosit

A

Çıxıntılı səthə malik eritrosit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Anulosit nədir

A

Periferik hissə intensiv,mərləzi hissə zəif rənglənən eritrosit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

MHCH nə zaman artır, nə zaman azalır

A

Sferositozlar zamanı artır,Hem sintezinin pozulması ilə geden anemiyalar zamanı azalır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Jolli cisimciyi

A

Nüvə qalığı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Kebot halqalarl

A

Nüvə membranının qalığı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Heyns cisimcikləri

A

Eritrosit daxilində denaturasiyaya uğramış Hb hissəcikləri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Mütləq birincili eritositoz

A

Xronik leykoz(HƏQİQİ POLİSTEMİYA,VAKEZ-OSLER xəstəliyi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Birincili mütləq eritrositoz zamanı eritropoetin miqdaeı nece deyisir

A

Deyismir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Birincili Mütləq eritrositoz zamanı qanın rəng göstəricisi necə dəyişir

A

Azalır ,hipoxrom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Birincili mütləq eritrositoz zamanı hemostaz nece deyisir

A

Hemorragiyalar baş verir(fibrinogen sərfinin artması nəticəsində),mikrotromblar əmələ gəlir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

İkincili mütləq eritrositoz müşahidə edilə bilər

A

Tirotoksikoz,İtsenko-Kuşinq,Hiperaldosteronizm,hiperandrogenemiya,feoxromositoma,ağciyər xəstəlikləri ,ürək patologiyaları zamanı,methemoqlobinemiyalar zamanı,bəzi şiş xəstəlikləri zamanı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Nisbi eritrositoz

A

Qaysbek sindromu,kəskin qan itirmənin damar reflektor fazasında,plazmanın azalması ilə müşahidə edilən patologiyalar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Kəskin qanitirmənin damar reflektor mərhələsi

A

Aorta və karotid sinusda yerləşən refleksogen zonaların qıcıqlanması—> hiperkatexolaminemiya—>qan dövranının mərkəziləşməsi—>böyrəklərə az qan gəlməsi—>renin-angiotenzin-aldosteron sisteminin fəallaşması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Kəskin qanitirmənin damar reflektor mərhələsində qanın rəng göstəricisi

A

Normal olur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Kəskin qanitirmənin hidremiya mərhələsi

A

Toxuma mayesinin qana keçməsi,vahid həcmdəki eritrosit və Hb miqdarının proqressiv azalması,normoxrom normositar anemiya,2.-3. gündə toxumarası zülallların limfa ikə qana daşınması,4.gündən etibarən qaraciyərdə zülal sintezi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Kəskin qanitirmənin sümük iliyi mərhələsi

A

Eritropoetin təsirindən qanyaranmanın baş vermesi,Hiperregenerator anemiya,anizositoz,poykilositoz,hipoxrom anemiya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Xronik posthemorragik anemiya

A

Hipoxrom,mikrositar,poykilositoz,hiporegenerator,dəmir defisitli anemiya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Dəmir enterositin apikal səthindən sitoplazmaya nece kecir

A

DMT 1 vasitəsilə

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Ferritin təekibindəki Fe bazolateral səthdən plazmaya necə keçir

A

Ferroportin hesabına

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Plazmada Fe nəyin hesabına oksidləşir

A

Hephaestin və seruloplazmin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Orqanizmdə Fe miqdarı hansı zülal vasitəsilə tənzimlənir

A

Hepsidin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Dəmir defisitli anemiya

A

Hiporegenerator anemiya,hipoxrom anemiya,mikrositoz anemiya,poykilositoz,leykopeniya,qan zərdabında dəmirin,ferritinin,transferrinin Fe ilə birləşmə səviyyəsinin azalması ,qan zərdabının ümumi dəmirbirləşdirici xüsusiyyətinin artması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Dəmir defisitli anemiya zamanı baş verən “göy sümük iliyi fenomeni”

A

Bazofil və polixromafil normositlərin sayının artması ,oksifil normositlərin sayının azalması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Dəmir defisitli anemiya zamanı baş verən hipoksiya

A

Hemik və toxuma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Dəmir refrakter anemiya

A

Sideroblast və ya sideroaxrestik anemiya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Sideroaxrestik anemiya nə zaman ola bilər

A

B6(PALF) çatışmazlığı zamanı,koproporfinogen dekarboksilaza fermentinin çatışmazlığı,Pb ilə zəhərlənmələr zamanı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

B12 və fol t defisitli anemiyada qanın mikroskopik görüntüsü ,əlamətlər

A

Anizoaitoz,poykilositoz,Jolli cisimciyi,Kebot halqaları,pansitopeniya,hiperseqmentləşmiş gigant neytrofillər,makrositoz,hiperxrom anemiya,bilrubinemiya və sarılıq

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Axrestik B12 anemiyası

A

İzraels-Vilkinson anemiyası,sümük iliyinin B12 mənimsəyə bilməməsi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

İrsi hipoplastik anemiya

A

Erlix sindromu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Total aplasrik anemiya

A

Fankoni anemiyası,Estren-Dameşek anemiyasl,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Parsial aplastik anemiya

A

Blekfen -Daymond

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Hipo- və aplastik anemiya zamanı müşahidə olunur

A

Normoxrom,normositar(bəzən makrositar) anemiya,pansitopeniya ,hemorragiyalar,retikulosit miqdarı azalır,splenomeqaliya olmur!!,qanyaranmada Fe istifadə edilimir,Fe eritroblastlarda və hüceyrə xaricində artır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Hemolitik anemiyalar regenerasiya xüsusiyyətinə görə hansı növə aiddir?

A

Regenerator və eritroblastik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

İrsi hemolitik anemiyaların növləri

A

Membranopatiyalar,enzimopatiyalar,hemoqlobinopatiyalar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

İrsi sferositoza aiddir

A

Minkovski Şoffar da adlanır
Autasom dominant
Spektrin,Ankirinlə bağlı defektlər
Damardan xaeic hemoliz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Qlükoza -6-fosfat dehidrogenaza fermentinin çatışmazlığı

A

X xromosomu ilə resessiv
Heyns ciaimcikləri
Həm intravaskulyar həm ekstravaskulyar hemoliz
Dişlənmiş hüceyrələr

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Orağabənzər hüceyrəli anemiya

A

Keyfiyyət Hemoqlobinopatiyasıdır
Hemoqlobinin B zəncirinin qlütamatın valinlə əvəz olunması
Autosom kodominant
Hemoqlobinoz S

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Beta-talassemiya zamanı baş verir

A

Sərbəst alfa zəncirlərin aqreqatlar əmələ gətirərək hüceyrə membranənı zədələməsi
Effektsiz hemopoez
Hepsidin səviyyəsi azalır—>Fe artır—> hemaxromatoz
Süümk iliyi deformasiyaları

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Eritrositlərin mexaniki hemolitik anemiyaları

A

YDL,sistem qırmızı qurdeşənəyi,trombositopenik purpura,hemolitik-uremik sindrom,bədxassəli hipertenziya,xərçəng

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

Eritrositin Rh antigeninin əleyhinə olan autoanticisim nə zaman yaranır

A

Alfa metildofa istifadəsi zamanı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

Fizioloji leykositoz nə zaman baş verə bilər

A

Emosional,miogen(ağır fiziki iş zamanı),statik,alimentar,hamiləlik zamanı və yenidoğulmuşlarda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

Neytrofiliya nə zaman müşahidə edilir

A

Kəskin bakterial infeksiyalar zamanı,irinli iltihabi proseslər zamanı,miokard infarktı,zəhərli həşəratların sancması,kəskin qanitirmədən sonra,emosional və alimentar fizioloji leykositoz zamanı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

Eozinofiliya nə zaman müşahidə edilir

A

Allergik xəstəliklər zamanı,qurd invaziyaları zamanı,dəri patologiyalarında(psoriaz,ekzema),kollagenozlarda(revmatizm,dermatomiozit),hemoblastozlarda(xronik mieloleykoz,limfaqranulomatoz),bəzi endokrinopatiyalarda(hipofizar kaxeksiya,miksödema),skarlatina,sflis ,vərəm,bir sıra preparatların istifadəsi zamanı(antibiotiklər ,sulfanilamidlər)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

Bazofiliya nə zaman müşahidə edilir

A

Xronik xoralı kolit,1.tip allergik reaksiyalar,vaksinasiya,hemolitik anemiya,hemofiliya,endokrinopatiyalar(şəkərli diabet,miksödema),xroniki mieloleykoz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

Limfositoz nə zaman müşahidə olunur

A

10 yaşa qədər uçaqların ağır fiziki işdğn sonra,vegeterian pəhrizli şəxslərdə,qarın yatalağı,göyöskürək,parotit,malyariya,brusellyoz,infeksion mononukleoz,vərəm ,sflis,virus hepatit,xroniki limfoleykoz,alimentar distrofiya,bronxial astma,bəzi endokrinopatiyalar(yevnuxoidizm,miksödema,akromeqaliya)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

Monositoz nə zaman müşahidə edilir

A

Xroniki bakterial və virus infeksiyaları zamanı (vərəm,infeksion mononukleaz,qızılca,məxmərək)iltihabi xəstəliklərdə(q.spesifik xoralı kolit,spru,kollagenozlar),hemablastozlarda,bədxassəli şişlər zamanı, splenoektomiya zamanı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

Reaktiv leykositozun mexanizmləri

A

2 mexanizmi var:
1.leykopoetin(CSF) sümük iliyinə təsir etməsi
2.İL-1,TNF-alfa və balterial endotoksinlərin təsirindən ehtiyatda olan leykositlərin sümük iliyindən qana keçməsi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

Leykomoid reaksiyakarın növləri

A

Mieloid tip(neyrtofilli,eozinofilli) və Limfoid tip(infeksion mononukleaz)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

Leykomoid reaksiyaya aid olanları de

A

Reaktiv xarakter daşıyır,leykoza bənzəyir,amma qana normal hüceyrələr keçir(mutant yox!!),leykositkərin yetişmiş formaları ilə yanaşı ,yetişməmiş formaları da qana keçir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

İrsi leykopeniyalara aiddir

A

Çediak -Xiqaşi,Kostman neytropeniyası,tənbəl leykosit sindromu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

Patogenezinə görə Leykopeniyaların növləri

A

Leykostilərin sümük iliyindən qana keçməsinin pozulması
Leykositlərin qanda qalm müddətinin qısalması,qanın yenidən paylanması nəticəsində yaranan leykopeniyalar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

Hapten mexanizmilə baş verən leykosit destruksiyası

A

Amidopirin neytropeniyası

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

Neyteopeniya hesabına baş verən ümumi leykositlərin miqdaeının azalçasə necə adlanır

A

Aqranulositoz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

Aqranulositozun mexanizmləri

A

2 mexanizmi var:
1.qranulopoezin pozulması
2.immun mexanizm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

Aqranulositozun əsas təzahür forması

A

Xoralınekrotik angina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

Limfositopeniya

A

Limfoqranulematoz ,şüa xəstəliyində,miliar vərəmdə,pnevmoniyada,sepsisdə,kollagenoz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

Eozinopeniya

A

Miokard İngarktının kəskin dövründə və AKTH yeridilən zaman

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

Monositopeniya

A

Ağır sepsis hallarında

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

Leykositlərdə vakuolizasiya

A

Xromatində rəngsiz ləkələrin olması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

Ridder formaları

A

İkinüvəli limfositlərin görünməsi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

Botkin -Qumprext kölgələri

A

Nüvəsi parçalanmış limfosit qalıqları

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
79
Q

Knyazkov Dele cisimcikləri

A

Mavi rəngli yumru törəmələr

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
80
Q

Auer çubuqları

A

Qırmızı çubuqlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
81
Q

Sitoplazmanın vakulizasiyası müşahidə edilir

A

Sepsis,Abses və Şüa xəstəliyi zamanı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
82
Q

Knyazkov Dele cisimcikləri müşahidə edilir

A

Septisemiya,Skarlatina,qızılca,pnevmoniya,yanıq xəstəliyi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
83
Q

Hiperseqmentləşmiş neytrofillər

A

B12-Fol defisitli anemiyalar zamanı

84
Q

Botkin Qumprext kölgələri nə zaman

A

Xronik Limfoleykoz

85
Q

Nüvə təmayülü indeksi

A

Qandakı meamielositlərin və çubuqnüvəli neytrofillərin ,seqmentnüvəli neytrofillərə nisbəti

86
Q

Neyteofillərin sola təmayülünün növləri

A

Regenerativ təmayül,hiperregenerativ təmayül,degenerativ təmayül,regenerativ-degenerativ təmayül

87
Q

Degenerativ sağa təmayül müşahidə edilir

A

Addison Birmer,Şüa xəstəliyi ,bəzən sağlam şəxslərdə

88
Q

Hemoblastozların qrupları

A

Leykozlar və hematosarkomalar

89
Q

Leykoz patogenezi

A

Monoklonal şiş(leykoz klonu)—>monoklonal şiş heterogenlik əldə edir—>Ekstramedulyar qanyaranma ocaqları əmələ gəlir

90
Q

Leykosit miqdarından asılı olaraü leykozların növləri

A

Leykemik
Subleykemik
Aleykemik
Leykopenik

91
Q

Differensiasiya qabiliyyətini itirmiş ,sürətkə proliferasiya edən şiş

A

Kəskin Leykoz

92
Q

Differensiasiya qabiliyyətini saxlamış eyni zamanda sürətli proliferasiya edən şiş

A

Xronik Leykoz

93
Q

Blast krizi nədir

A

Xronik leykozun differensiasiya qabiliyyətini itirməklə kəskin Letkoza keçməsi

94
Q

Kəskin leykozlar hansı hüceyrələrdən başlanğıc götürür

A

Qanyaradıcı hüceyrələrin ilk 4 sinifindən

95
Q

Xronik leykozlar hansı hüceyrələrdən başlanğıc götürür

A

5.sinif qanyaradıcı hüceyrələrdən

96
Q

İlk 3 sinifdən başlanğıc götürən leykoz

A

Kəskin differensiasiya etməmiş leykoz

97
Q

Kəskin leykoz növləri

A

Differensiasiya erməmiş,limfoblast,plazmoblast,monoblast,mieloblast,eritromieloblast,meqakarioblast leykozlar

98
Q

Xronik leykozların növləri

A

Mielositar,monositar,limfositar

99
Q

Leykemik uçurum (hiatus leucemicus) hansı leykozda rast gəlinir

A

Kəskin

100
Q

Kəskin leykozlar leykosit miqdarına uyğun olaraq hansı qruplara aid olur

A

Aleykemik,Leykopenik

101
Q

Kəskin monoblast Leykoz

A

Xoralı nekrotik dəyişikliklər(ağız b)

102
Q

Xronik mieloleykoz

A

Eozinofiliya,bazofiliya,hiperregenerator sola təmayül,qələvi fosfataza aktivliyinin aşağı olması,spesifik xromosom markeri(Ph1),Filadefiya xromosomu

103
Q

İdiopatik mielofibroz(subleykemik leykoz)

A

Qranulositar,eritroid,meqakariositar sıranın şiş mənşəli hiperplaziyası.Sümük iliyinin fibrozu,sklerozu.Bazofiliya,Eozinofil dəyişmir.Qələvi fosfataza aktivliyi yüksək olur.

104
Q

Xronik limfoleykoz

A

Limfositoz,Botkin-Qumprext kölgələri,Xronik miololeykozdan fərqli olaraq sitotaksik preparatlara rezistentlik müşahidə olunmur

105
Q

Paraproteinemik hemoblastozlar

A

Mieloma(plazmositoma),Valdenstrem makroqlobinemiyası,Ağır zəncirlər xəstəliyi

106
Q

Mieloma xəstəliyinə aiddir

A

Hiperkalsiemiya(İl-1,TNF-alfa,TNF-beta osteoklastları fəallaşdırır)
20% ehtimalda yalnız yüngül zəncir sintez edilir—>bpyrək yumaqcıqlarından asanlıqla süzülür(Bens-Cons)
Böyrək parenximasında toplanması—> böyrək amiloidozu

107
Q

Valdenstrem makroqlobinemiyası

A

İrimolekullu İg toplanması(İgM), qanın özüllüyü ,EÇS artır,slac fenomeni,tromboza meyillilik,hemorragik sindrom.Anemiya,neyteopeniya,monositoz,trombositopeniya.Cuzi!!! Bens-Cons

108
Q

Hematosarkomaların növləri

A

Hockin və q.Hockin

109
Q

Hockin limfoması

A

Epşteyn -Barr virusu
Rid-Şternberq hüceyrələrinin tapılması
Hansı hüceyrədən başlanğıc götürməsi məlum deyil

110
Q

Q.Hockin

A

Hansı hüceyrədən başlanğıc götürdüyünü müəyyən etmək olur
Bütün limfa sistemini əhatə edir

111
Q

Randyu-Osler sindromu

A

Ailəvi hemorragik teleangiektaziya
Autosom-dominant
Damar divarının birləşdirici toxuma irsi çatışmazlığı

112
Q

Şenleyn Genox

A

Hemorragik vaskulit
Sistem xarakterli hiperhəsasslıq reaksiyası
Birləşdirici toxuma elemntlərinə qarşı immun komplekslərin əmələ gəlməsi

113
Q

Ehler-Danlos

A

Kollagenin irsi çatışmazlığı
Hiperleastik dəri
Hemmoragiyalar
Yaraların gec sağalması
Əzələ tonusunun zəifləməsi

114
Q

Trombositlər zədələnir

A

Hipersplenizm,Verlhof xəstəliyi,Hemangiomalar və ürəyə suni qapaqlae qoyulması zamanı

115
Q

Trombositlərin sərf olunması nə zaman artır?

A

Trombotik Trombositopenik Purpura(TTP) zamanı,Hemolitik-Uremik sindrom(HUS),YDL sindromu

116
Q

Trombotik Trombositopenik Purpura

A

Trombositopeniya
Mikroanfiopatik hemolitik anemiya
Nevroloji pozulmalar
Böyrək çatışmazlığı
Mikrodamarlarda hialin tromblar
Qızdırma
Əsasən yetkin qadınlarda
PT,PTT normal

117
Q

Hemolitik-Uremik sindrom

A

Əsasən uşaq yaşlarda keçirilmiş respirator və ya bağırsaq infeksiyalarından sonra
Damarlarda Hialin tromblar
Kəskin böyrək çatışmazlığı
Mikroangiopatik hemolitik anemiya
PT ,PTT normal

118
Q

İrsi trombositopatiyaların qrupları

A

3 qrupu var
Adheziya
Aqreqasiya
Deqranulyasiya pozulması

119
Q

Trombosit adheziyasının pozulması ilə əlaqəli xəstəliklər

A

Villebrand xəstəliyi(autasom dominant) endotel Villebrand amili
Bernard-Sulye(autasom resessiv)GP 1b

120
Q

Trombositlərin aqreqasiyasının pozulması

A

Qlansman GPIIb /IIIa autasom resessiv

121
Q

Qazanılmış trombositopatiyalar

A

Aspirin və q.steroid iltihab əleyhinə preparatlardan istifadə nəticəsində —> Tx A2 sintez olunmur—> aqreqasiya pozulur

122
Q

Hemofiliya A

A

VIII amil çatışmır(Vilebrand ilə kompleks)
X xromosomu ilə resessiv

123
Q

Hemofiliya B

A

Kristmas amili(IX) çatışmır
X resessiv

124
Q

Hemofiliya C

A

Rozental xəstəliyi
XI çatışmır
Autasom resessiv

125
Q

Afibrinogenemiya

A

Qanda fibrinogen olmur
Autasom resessiv

126
Q

Disfibrinogenemiya

A

Fibrinogen keyfiyyət dəyişikliyi
Autasom dominant

127
Q

Qazanılmış koaqulopatiyalar

A

K vitaminin çatışmazlığı
Qaeaciyər xəstəlikləri

128
Q

Beynbric refleksi

A

Boş venalarda və ağciyər venalarında venoz durğubluq olduqda mexanoreseptorların qıcıqlanması və taxikardiya yaranması—>dəqiqəlik həcm artır

129
Q

Ürəyin dəqiqəlik həcmi və ürək indeksi nə zaman artır

A

Tirotoksikoz,anemiya,emfizema zamanı

130
Q

Ürəyin dəqiqəlik həcmi və ürək indeksi nə zaman azalır

A

Ürək damar çatışmazlığı zamanı

131
Q

Kəskin sol mədəcik çatışmazlığı necə təzahür edir

A

Ürək astması və ağciyər ödemi

132
Q

Xronik sol mədəcik çatışmazlığı necə təzahür edir

A

Təngnəfəslik və öskürək

133
Q

Kəskin sağ mədəcik çatışmazlığı nə zaman müşahidə edilir

A

Ağciyər arteriyasının emboliyası,mədəciklərarası çəpərin cırılması,sağ mədəcik infarktı

134
Q

Kəskin sağ mədəcik çatışmazlığı zamanı müşahidə edilir

A

Qaraciyərin böyüməsi,böyük qan dövranında durğunluq,ödemlər

135
Q

Xronik sağ mədəcik çatışmazlığı

A

Sianoz,dəri t düşməsi,gizli ödemlər,gecə diurezləri,ağrılı və böyümüş qaraciyər,durğunluq sirrozu,ağciyər ürəyi

136
Q

Ağciyər ürəyi nə zaman müşahidə edilə bilər

A

Ağciyər arteriyasının trombemboliyası,pnevmotoraks,asmatik status,krupoz pnevmoniya

137
Q

Besold Yariş

A

Mədəcik və qulaqcıqlardakı mexano- və xemoreseptorların qıcıqlanması nəticəsində azan sinirin (parasimpatik) tonusunun artması və periferik arteriolaların genişlənməsi,bradikardiya —>sol mədəcik yükünün azalması

138
Q

Kitayev

A

Sol qulaqcıqda təzyiqin artması nəticəsində ağciyər arteriolalarının reflektor spazmı—> ağciyər arteriyasında təzyiqin artmasına və kiçik qan dövranı hipertenziyasına səbəb olur

139
Q

Parin refleksi

A

Ağciyər arteriyasının kiçik şaxələrinin emboliyası nəticəsində sağ mədəcikdəki mexanoreseptorlar oyanır,impuls vss in parasimpatik şöbəsinin tonusunu artırır —> damarlar tonusdan düşür ,genişlənir,AT enir,sağ mədəciyin artıq qanla yüklənməsindən qoruyur

140
Q

Ürəyin diffuz sklerotik dəyişkənliyi

A

Aterosklerotik kardioskleroz

141
Q

Ürəyin ocaqlə sklerotik dəyişkənliyi

A

İnfarktdan sonrakı kardioskleroz

142
Q

Stenokardiya zamanı hansı nahiyələrdə ağrı hiss edilir

A

Sol qol,sol çiyin,sol köroücükaltı nahiyə,epiqastral nahiyə

143
Q

Stenokardiyanın növləri

A

Stabil(tipik),Prinsmetal,Q.Stabil

144
Q

Stabil stenokardiya

A

Emosional və ya ağır fiziki işdən sonra baş verir,koronarolitiklərdən istifadə zamanı ağrılar keçir

145
Q

Prinsmetal stenokardiya

A

Əsasən yuxu zamanı azan sinirin tonusunun artması nəticəsində stenokardial tutmalar baş verir,koronarolitiklərdən istifadə zamanı keçir

146
Q

Q.Stabil Stenokardiya

A

Sakitlil vəziyyətində tez tez təkrarlanan və uzunmüddətli davam edən ,koronarolitiklərdən istifadə zamanı keçməyən ağrılar,infarktpnü vəziyyət

147
Q

Stenokardiya tutması zamanı EKQ

A

Mənfi T dişciyi və izoelektrik xəttindən aşağı enmiş ST intervalı

148
Q

Miokard infarktının əsas klinik təzahürləri

A

Ağrı sindromu
Miokard yığılma qabiliyyətinin azalması
Aritmiyalar
Rezorbsion-Nekrotik sindrom

149
Q

Miokard infarktı zamanı baş verən rezorbsion nekrotik dəyişikliklər

A

Qızdırma,Neyrofiliya,EÇS artması,fermentasiya(qana bəzi fermentlərin keçməsi—LDH,KFK,ASAT),hipermioqlobinemiya,TnT və Tnİ aşkarlanması ,Dressler sindromu

150
Q

Nekroz ocağının lokalizasiyasından asılı olaraq, miokard infarktının növləri

A

Subendokardial,subepikardial,intramural,transmural

151
Q

Miokard infarktı zamanı EKQ

A

Mənfi T dişciyi
ST seqmentinin izoelektrik xətdən yuxarı qalxması
Q-dişciyinin dərinləşməsi
R dişciyinin amplitudasının azalması və tədricən qısalıb itməsi—>QS kompleksinin əmələ gəlməsi

152
Q

Miokard infarktənın erkən ağırlaşmaları

A

Kəskin ürək çatışmazlığı,kardiogen şok,kəskin anevrizma,ürəyin tamponadası,trombemboliya,ürək ritminin və keçiriciliyin pozulması

153
Q

Miokard infarktının gecikmiş çatışmazlığı

A

Dressler sindromu,ürəyin xronik anevrizması,xronik ürək çatışmazlığı

154
Q

Kardiogen şokun növləri

A

Reflektor,Hipokinetik,Diskinetik,Aritmiya

155
Q

Kardiosklerozun növləri

A

Aterosklerotik,infarkt,miokardit

156
Q

Kardiomiopatiyaların növləri

A

Dilatasion,hipertrofik,restriktiv

157
Q

Mitral qapaq çatışmazlığı

A

Sol qulaqcığın tonogen dilitasiyas və hipertrofiyası
Sol mədəciyin də tonogen dilitasiyası ,hiperfunksiyası və hipertrofiyası

158
Q

Mitral stenoz

A

Revmatik endokardit nəticəsində
Sol qulaqcıqdan sol mədəciyə qanın keçməsi çətinləşir
Kitayev refleksi nəticəsində ağciyər arteriolalarının spazmı baş verir
Kiçik qan dövranında hipertenziya—>mitral ağciyər—>ağciyər elastikliyinin itməsi

159
Q

Aorta qapağının çatışmazlığı nə zaman baş vere bilər

A

Revmatik valvulitdən,septik endokarditdən,aorta aterosklerozundan,sifilitik aortitdən,aortanın anevrizmasından,döş qəfəsi travmasından sonra

160
Q

Aortal qapaq çarışmazlığı zamanı nə baş verir

A

Sol mədəcik dilitasiyası,nisbi mitral çatışmazlıq,ağciyər arteriyasında təzyiqin yüksəlməsi,sağ və sol mədəcik çatışmazlığı

161
Q

Simpatoadrenal təsir artması ilə Sinus taxikardiyasına səbəb olur

A

Emosional stres,fiziki gərginlik,kəskin arterial hipotenziya,ürək çatışmazlığı,hipertermiya,qızdırma

162
Q

Sinus tadikardiyasına səbəb olan müxtəlif amillər

A

Miokardit,Miokard İnfarktı,perikardit,mexaniki travma,kardioskleroz

163
Q

Sinus bradikardiyasına parasimpatik təsiri artıraraq səbəb olur

A

Çermak refleski,Besold-Yariş refleksi,Danini-Aşner refleksi,mədəcikdaxili təzyiq artdıqda,kəllədaxili təzyiq artdıqda

164
Q

Sinus aritmiyasına nə zaman rast gəlinir

A

Ensefalit,Stenokardiya,zəhərlənmələr,nevrozlar zamanı

165
Q

Ləng qulaqcıq ritmi

A

Nevrozlar,anadangəlmə və qazanılmış ürək qüsurları,kardiomiopatiyalar zamanı

166
Q

Ürəyin oyanmasının pozulması ilğ bağlı yaranan aritmiyaların növləri

A

Ekstrasistoliya,Paroksizmal tadikardiya

167
Q

Ektopik ocağın lokalizasiyasına görə ekstrasistoliyaların növləri

A

Sinus,qulaqcıq,qulaqcıq-mədəcik,mədəcik

168
Q

Sinus ekstrasistoliyası EKQ

A

T-P intervalı qısalır.
Diastola müddəti qısalır—>nəbz dalğasının gərginliyi azalır

169
Q

Qulaqcıq ekstrasistoliyasında EKQ

A

Vaxtından əvvəl kiçik voltajlı P dişciyi
Atrioventrikulyar düyünə yaxın sahədə yaranan impuls zamanı —mənfi P dişciyi

170
Q

Qulaqcıq-Mədəcik ekstrasistoliyası

A

Yuxarı və orta hissədə olduqda— mədəciklərə normal,qulaqcıqlara retroqrad yayılma(QRS kompleksindən sonra mənfi P dişi),diastola müddəti uzanır
Bəzən eyni anda qulaqcıq və mədəcik yığılması
Aşağı hissədə olduqda—kompensator pauza

171
Q

Mədəcik esktrasistoliyası

A

Kompensator pauza
Dəyişilmiş QRS kompleksi

172
Q

Blokadaların növləri

A

Sinoaurikulyar,qulaqcıqdaxili,atrioventrikulyar,mədəcikdaxili

173
Q

Ürəyin köndələn blokadası

A

Aşof-Tavar düyünü səviyyəsində köndələn istiqamətdə keçiriciliyin pozulmasl

174
Q

Ürəyin uzununa blokadası

A

Hiis dəstəsinin hər hansı bir ayaqcığının keçiriciliyinin pozulması

175
Q

Arborizasiya

A

Ürəyin zirvəsində Purkinye lifləri səviyyəsində keçiriciliyin pozulması

176
Q

Sinoaurikulyar blokada

A

EKQ- də ayrı ayrı ürək tsiklərinin itirlməsi,RR məsafəsinin artması

177
Q

Qulaqcıqdaxili blokada

A

P dişinə sərf edilən müddətin artması

178
Q

I dərəcəli köndələn blokada

A

EKQ-də P-Q intervalı uzanır

179
Q

II dərəcəli köndələn blpkadanın tipləri

A

Mobits I
Mobits II

180
Q

Mobits I

A

PQ intervalı o qədər uzanır ki, 1 QRS kompleksi itir
Siklik davam edir—> Venkebax Samoylov dövrləri

181
Q

Mobits II

A

PQ intervalının proqressivləşən uzanması baş vermir
QRS kompleksi itir(2 və daha çox)
Daha ağır forma
Transmural Miokard infarktı və ürəyin keçirici sisteminin xronik degenerativ zədələnməsi zamanı

182
Q

III dərəcəli kpndələn blokada

A

Tam blokada
EKQdə P dişciyi, QRS kompleksindən çox olur
Qulaqcıq öz ritmində,mədəcik isə idioventrikulyar ritmdə döyünür

183
Q

Morqani-Adams Stoks sindromu

A

II tip kpndələn blokadanın tam blokadaya keçməsi zamanı baş verən mədəcik asistoliyası zamanı beynə az qan gəlməsi və epileptik tutmalara bənzər tutmaların olması

184
Q

Mədəcikdaxili blokada nə zaman baş verə bilər

A

Mədəciklərarası çəpər infarktı, revmatik endokardit,digər ürək xəstəlikləri

185
Q

Mədəcikdaxili blokada zamanı EKQ

A

QRS kompleksi uzanır

186
Q

Paladino -Kent dəstəsi

A

Ateioventrikulyar düyün ətrafındakə dəyişikliyə uğramış miokard toxuması

187
Q

Mahaym dəstəsi

A

Hiss dəstəsinin yuxarı hissəsini mədəciklə əlaqələndirir

188
Q

Ceyms dəstəsi

A

Qulaqcığı atrioventrikulyar düyünün aşağı şöbəsi və Hiss dəstəsi ilə əlaqələndirir

189
Q

Volf-Parkinson-Vayt(wpw) sindromu

A

Paroksizmal taxikardiya,qulaqcıq və mədəcik titrəməsi,
Qulaqcıq və mədəcik eyni anda yığılır
Mədəcik ekstrasistoliyası meşahidə edilə bilər

190
Q

WPW sindromunda EKQ də baş verən dəyişikliklər

A

PQ intervalının qısalması
QRS kompleksinin genişlənməsi
R-dişciyinin qalxan hissəsinin deformasiyası(delta dalgalar

191
Q

Klerk-levi-Kritesko

A

Ceyms lifləri heaabına impulsun tez ötürülməsi
PQ intervalının qısalmasl
Taxikardiya

192
Q

Qulaqcıq Titrəməsi EKQ

A

P dişciyinin yerinə F dişciklərinin olmasl

193
Q

Qulaqcıq səyriməsi

A

Nəbz defisiti
400-600

194
Q

Mədəcik titrəməsi

A

QRS kompleksinin deformasiyası
S-T seqmentinin və T dişciyinin ayırıla bilinməməsi

195
Q

Ürəyin yığılmasının pozulması

A

Nəbzin alyerasiyası
Müəyyən nahiyələrin yığılmaması(refrakter dövr uzanması)

196
Q

Menkeberq arteriosklerozu

A

Orta(media) təbəqəsinin zədələnməsi

197
Q

Enditelin-1

A

Kəskin vazokonstriktor

198
Q

Endotelin sintezini inhibə edir

A

Prostasiklin,NO,PGE,Natriumuretik faktor

199
Q

Endotelin sintezini artırır

A

Angiotenzin-II, katexolaminlər,trombin

200
Q

Hipertoniyanın patogenezi hansı konsepsiyaları?

A

Disrequlyasiya və Membran

201
Q

Essensial hipertoniyanın patogenezinin fazaları

A

Hiperkinetik—> hiperkatexolaminemiya/renin-angiotenzin-aldosteron—>vazopressin⬆️
Hipokinetik—>saya əzələlərin hipertrofiyası,arterioskleroz

202
Q

Böyrək mənşəli hipertenziyaların əsasında duran mexanizmlər

A

Renopressor
Renopriv

203
Q

Renoprov mexanizm

A

Böyrəklərin beyin maddəsində PHE və PGA sintezinin azalması

204
Q

Aortanın koarktasiyası

A

Döş aortasının enən hissəsinin anadangəlmə seqmentar daralması
Gövdənin yuxarı hissəsində hipertenziya
Gövdənin aşağı hissəsində hipotenziya

205
Q

Xronik arterial hipotenziyaların növləri

A

Birincili—hipotenziv tipli neyrosirkulyator distoniya
İkincili-simptomatik

206
Q

Reflektor neyrogen hipotenziyalar

A

Neyrosifilis,yan amiotrik skleroz,sirinqomeliya