Böyrəklərin Patolojifiziologiyası Flashcards

1
Q

Böyrəklər hansı bioloji aktiv maddələrin sintezində iştirak edir

A

Renin
Kinin
Eritropoetin
Urokinaza
Prostoqlandin
D vitaminin fəal formasının sintezi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Yumaqcıq kapilyarının qatları

A

Endotel
Bazal membran
Epitel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Yumaqcıq kapilyarının epitel qatını hansı hüceyrələr təşkil edir

A

Podosit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

İlk sidik harda əmələ gəlir

A

Boumün kapsulundan qanın filtrasiyası zamanı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Maddələrin filtrasiyası nədən asılıdır

A

Elektrik yükündən və molükul çəkisindən

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Zülallar nə üçün filtrasiya olunmur

A

Həm bazal m gəm zülallar “-“yükə malikdir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

İlk sidiyin qan plazmasından fərqi

A

Zülalların olmaması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Bir gündə əmələ gələn ilk sidik miqdarı

A

170-180l
1-1,5l —son sidik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Ultrafiltrasiyada iştirak edən fiziki göstəricilər

A

Hidrostatik təzyiq
Kolloid -osmotik təzyiq
Böyrəkdaxili təzyiq

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hidrostatik təzyiqi nə müəyyənləşdirir

A

Gətirici və çıxarı arteriolaların tonusu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Böyrəkdaxili təzyiq

A

Boumen kapsulundakı və ya sidik axarlarındakı hidrostatik təzyiq

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Filtrasiya təzyiqi necə hesablanır

A

Yumaqcıq kapillyarının hidrostatik P — (yumaqcıq kapilyarının onkotik P +Boumen kapsulundakı hidrostatik təzyiq)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Normada filtrasiya təzyiqi

A

70-(30+20) =20

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Reabsorbsiya prosesinin mexanixmləri

A

Enerji sərfi ilə gedən aktiv nəql olunma
Passiv nəqlolunma
Pinositoz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Enerji sərfi ilə aktiv nəqlolunan maddələr

A

Qlükoza
Na

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Passiv nəqlolunma ilə reabsorbsiya olunan maddələr

A

Su
Sidikcövhəri
Bikarbonatlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Pinositoz üsulu ilə nəql edilir

A

Zülallar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Böyrəkdə sekresiyası baş veriri….

A

Sidik cövhərinin
Az miqdarda kreatinin
Bəzi dərman preparatları

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Proksimal qıvırcıq hissədə reabsorbsiya olunan maddələr

A

Na
Qlükoza
K
Amin t
HCO3
PO4ı-
Sidik cövhəri
H2O(ADH təsiri olmadan)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Proksimal kanalcıqlarda sekresiyası baş verir

A

H+
Yadmaddələr

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Proksimal hissədəki mayenin qarılığı

A

İzotonik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Henle ilgəyində baş verir

A

Sidiyin qatılaşması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Henle ilgəyinin enən hissəsində

A

H2O reabsorbsiyası
Na-un borucuq mənfəzinə diffuziyası
Öd t duzlarının,oksalatların,uratlar,katexolaminləri sekresiyası

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Henle ilgəyinin qalxan hissəsi

A

Na-un reabsorbsiyası
Su üçün keçirici deyil
Yuxarı hissəsindıə—Na,Cl,K reabsorbsiyası

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Henle ilgəyinin nazik hissəsində

A

Sidik cövhəri sekresiyası

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Distal qıvrım kanalcıqda reabsorbsiya olunur

A

Na
H2O(ADH asılı)
HCO3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Distal qıvrım kanalcıqda sekresiyası baş verir

A

K+
Sidik cövhəri
H+
NH3
Bəzi dərman maddələrinin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Yığıcı borucuqda baş verir

A

H2O ADH asılı reabsorbsiya
Na
K
H
NH3 ionlarınln reabsorbsiyası və sekresiyası

Sidik cövhərinin beyin maddəyə reabsorbsiyası baş verir
Son qatılaşma baş verir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Henle ilgəyinin enən hissəsində mayenin qatılığı

A

Hipertonik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Distal qıvrım kanalcıq və yığıcı borucuqlarda Na və K reabsorbsiya və sekresiyasına nə təsirmedir

A

Aldosteron

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Obliqat reabsorbsiya harda baş verir

A

Proksimal borucuqlarda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Fakültətiv reabsoebsiya harda baş verir

A

Distal borucuqlarda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Osmotik diurez

A

Şəkərli diabet zamanı reabsorbsiyaya uğramayan osmotik aktiv maddələrin çoxluğunun poliuriya səbəb olmaslı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Reabsorbsiyası qandakı qatılığından asılı olan maddələr

A

Qlükoza
Bikarbonatlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Reabsorsbiya olunmayan maddələr

A

İnulin
Kreatinin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Reabsorbsiyası qandakı qatılığından asılı olmayan maddələr

A

Sidik cövhəri
Sidik t
Ammonyak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Klirens hansı maddələrlə hesablanır

A

Yalnız filtrasiya olunann—kreatinin,inulin—>reabsorbsiya olunmurlar,sekresiya olunmurlar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Klierens düsturu

A

U*V/P
U—tədqiq olunan maddənin sidikdəki konsentrasiyası
V—bir dəqiqədə əmələ gələn sidiyin miqdarı
P—tədqiq olunan maddənin qandakı konsentrasiyası

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Nefronların sekresiya funksiyasını necə qiymətləndirmək olar

A

Paraaminhippur(PAH) turşusunun klirensi ilə

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Nefronların sekresiya funksiyasını necə qiymətləndirmək olar

A

Paraaminhippur(PAH) turşusunun klirensi ilə

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Böyrəklərdə filtrasiya pozulanda

A

Renal asidoz baş verir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Filtrasiya həcminin azalmasına səbəb ola biləcək amillər

A

Böyrəklə əlaqəli
Böyrəkdən kənar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Filtrasiyanın pozulmasına səbəb olan böyrəklə əlaqəli səbəblər

A

Nefron miqdarının azalması
Filtrasiya memebranının keçiriciliyinin azalması
Böyrəyə gətirici damarların arteriolalarının daralması
Boumen kapsulunda və sidik axarlarında hidrostatik təzyiqin artması—prostat vəz adenomasında,böyrəkdaşı,sidik axarlarında şiş,eksudat,çapıq toxuması ilə xaricdən sıxılması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Filtrasiyanın azalmasına gətirib çıxaran böyrəkdənkənar səbəblər

A

Ümumi qan d təzyiqinin azalması
Qanın onkotik təzyiqinin artması(susuzlaşma,v/d çoxlu zülal preparatlarının yeridilməsi,YDL-sindromu,mieloma)
Bədənin uzun müddət şaquli vəziyyətdə olması,gərginlkk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Yumaqcıa filtrasiyası nə zaman artır

A

Qanın onkotik P azalanda(zülal aclığı,hidremiya,nefrotik sindrom)
Gətirici arteriolalarən tonusu azalanda,böyrək qan d sürətlənməsi
Aparıcı arteriola spazmı(kiçik konsentrasiya adrenalinin təsiri)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Borucuqlarda reabsorbsiya pozulmasının səbəbləri

A

Borucuq epitelinin zədələnməsi(zəhər,radiasiya,infeksiya) və strukturunun pozulması(distrofiya,nekroz)
Nəqledici zülalların və fermentlərin aktivliyinin azalması—Fankoni s
Enerji təchizatının pozulması(hipoksiya,hipovitaminoz,aclıq)
Humoral tənzimlənmənin pozulması—aldosteronun,qulaqcıq Nauuretik h,vazopressin konsentrasiyasının dəyişməsi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Sidikdə zülal aşkarlanması

A

Proteinuriya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Yumaqcıq proteinuriyası

A

Yumaqcıqlar zədələndikdə baş verir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Borucuq proteinuriyası

A

Borucuqlar zədələndikdə
İris ferment çatışmazlığı
Böyrəklərdə limfa cərəyanı çatışmazlığı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Sekretor proteinuriya

A

Borucuqlarda ağır zədələnmələr zamanı zülalın tubukyarın zədələnmiş hüceyrələrindəm və ya limfa damarından borucuğa düşməsi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Sekretor proteniuriya başqa hansı böyrəkdənkənar səbəblərdən yarana bilər

A

Şok və sidik axarlarının infeksiyaları zamanı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Proteinuriyanın zülalın ölçüsünə görə növləri

A

Selektiv—kiçikmolekullu
Q.selektiv —həm iri molekullu(qlobin)həm kiçikmolekullu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Normada sidiklə xaric olunan amin t miqdarı

A

1q

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Amin t reabsorbsiyası necə baş verir

A

2.Aktiv nəqlolunma yolu ilə—Na vasitəsilə—proksimal kanalcıqlarda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Aminasiduriya səbəbləri

A

Nəqledici zülal sisteminin pozulması
Borucuq zədələnməsi
Zülal parçalanması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Nəqledici zülalların irsi çarışmazlı ilə bağlı olan aminoasiduriya

A

Sistinuriya—daha çox böyeək daşları(sistin həll olmur deye)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

İrsi qaloktozemiya zamanı sidikdə baş verən dəyişikliklər

A

Kombinəolunmuş pozulma—qalaktozuriya,aminasiduriya

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

Fankoni sindromu

A

Proksimal borucuqlarda fermentativnsistemin kombinəolunmuş çatışmazlığı
Amin t ,Qlükoza,fosfatlar,hidrokarbonatlar reabsorbsiyası pozulur
Osmotik diurez yaranır—orqanizmin susuzlaşması
Böyrək borucuqlarının həyatın ikk aylarında hialinoza uğraması—bazal membran qalınlaşır
Sidik ifrazı artır—fosfaturiya—sketelet znomaliyaları—osteoporoz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

Fankoni sindromu qan ph necə dəyişir

A

Qlükoza ,amin t və fosfat reabsorbsiya olunmjr deyə—asidoz

60
Q

Qlükoza reabsorbsiyası hansı fermentlər vasitəsilə baş verir

A

Heksokinaza
Qlükoza-6-fosfataza

61
Q

Böyrək diabeti

A

Qlükozuriya amma hiperqlikemiya olmur
Poliuriya
Polidipsiya

62
Q

Eksperimentdə böyrək diabeti necə yaradılır

A

Heyvana floridzin vurulur—heksokinazalar blokada edilir—qlükoza reabsorbsiyası pozulur

63
Q

Na reabsorbsiyası zəiflədikdə

A

Susuzlaşma
Asidoz

64
Q

Na sidiklə xaric olmasını artırır

A

Qlükaqon
Parathormon
Natriumuretik faktor

65
Q

Na sidiklə xaric olmasını azaldır

A

İnsulin
Qlükokortikoid
Somototrop

66
Q

Şəkərsiz diabetin mərkəzi forması

A

Hipofiz patologiyaları zamanı ADH çatışmazlığı
Müalicəsi: desmopressin(V2)

67
Q

Şəkərsiz diabetin mərkəzi forması

A

Hipofiz patologiyaları zamanı ADH çatışmazlığı
Müalicəsi: desmopressin(V2)

68
Q

Şəkərsiz diabetin mərkəzi forması

A

Hipofiz patologiyaları zamanı ADH çatışmazlığı
Müalicəsi: desmopressin(V2)

69
Q

Şəkərsiz diabetin nefrogen forması

A

Dərman maddələrin(litium duzları və tetrasiklin) təsirindən nefronun distal seqmentləri ADH həsasslığını itirir

70
Q

Şəkərsiz diabetin mərkəzi və nefrogen formasının fərqləndirilməsi

A

Desmopressin vasitəsilə

71
Q

Somototrop hormonunun Ca və P mübadiləsinə təsiri

A

Ca ekskresiyasını artırır
P reabsorbsiyasını artırır

72
Q

Fosfatların reabsorbsiyası nə zaman artır

A

Tiroksin və D3 vitaminin təsiri ilə,STH təsiri ilə
Hipoparatiroz zamanı

73
Q

Yumaqcıqlaeın filtrasiya həcminin azalması nəticəsində qand fosfotların ləngiməsi

A

Hiperfosfatemiya

74
Q

İrsi fosfat diabeti

A

İrsi enzimopatiyalar zamanı fosfatların reabsorbsiyasının pozulması
Raxit əlamətləri—sümüklərdə osteomalyasiya

75
Q

Normokalsiemiya fonunda baş verən fosfaturiya

A

D vitamininə rezistent raxit

76
Q

Fosfat diabetinin qazanılmış formasını yarada bilən səbəblər

A

Borucuqların zədələnməsi və ya Parathormina qarşı həsasslığın artması

77
Q

İkincili Fankoni sindromu

A

Mieloma xəstəliyi—Bens-Cons zülalı—nefrotoksiki təsir—tubulopatiya—fosfaturiya,aminasiduriya,qlükozuriya,Na və K sidikdə konsentrasiyası artır—poliuriya

78
Q

Böyeək borucuqlarından sekresiya olunan maddələr

A

Penisillin
Boyaqlar
Diotrast(J-lu birləşmə)
K+,H+
Hiperurikemiya zamanı—sidik turşusu

79
Q

K-un sidiyə sekresiyası nə zaman artır

A

Kuşinq xəstəliyində
Konn sindromunda
Qlükokortikoidlərlə müalicədə
Uzun müddət diuretiklərdən istifadə etdikdə

80
Q

böyrəklər turşu-qələvi müvazinətinin tənzimlənməsində necə rol oynayır

A

Asidogenez
Ammoniogenez prosesi ilə

81
Q

Asidogenez

A

Böyrək borucuqlarının epitel hüceyrələrində H sintezi və sekresiyası—karboanhidraza f vasitəsilə

82
Q

Ammoniogenez

A

Epitel hüceyrələrində ammonyak və ammonium duzlarının əmələ gəlməsi
Əmələ gələn ammonium asidogenez zamanı əmələ gələn H ilə birləşir—NH4+
H bikarbonat ionlarını,NH4+ isə Na u birləşmələrindən ayırır—Na bikarbonat əmələ gəlir—reabsorbsiya olunur və orqanizmin qələvi ehtiyatını artırır—turş maddələr isə sidiklə xaric olur

83
Q

Ağrı zamanı böyrəyin ekskretor funksiyası necə dəyişir

A

Simpatoadrenal s fəallaşır—Adrenalin və Adh sekresiyası artır—reflektor anuriya

84
Q

Böyrəyin ekskretor funksiyasının pozulmasının renal səbəbləri(ekstrarenalı asandı deye yazmadım)

A

Pielonefrit
Qlomerulonefrit
Nefroz
Nefroskleroz

85
Q

Pielonefrit

A

Böyrək ləyəninin və interstial sahənin infeksion-iltihabi xəstəliyi

86
Q

Pielonefritin yaranmasına səbəb olur

A

Sidik kisəsi-sidik axarı reflyuksu
Urodinamikanın dəyişməsi—böyrək daşı xəstəliyi,prostat vəz adenoması
Hormonal balansın pozulması
Orqanizmin rezistentlik və immunitetinin azalması

87
Q

Pielonefritin yaranma yolları

A

Enən yol— qan və limfa yolu
Qalxan yol—sidik axarları vasitəsilə

88
Q

Qlomerulonefrit

A

Yumaqcıqların zədələnməsi ilə nəticələnən infeksion—allergik reaksiyalar

89
Q

Qlomerulonefrit xəstəliyinin inkişaf əsası

A
  1. tip(Antirenal anticisim) və 3.tip(dövr edən immunokomplekslər) allergik reaksiyalar
90
Q

Qlomerulonefrit xəstəliyi yaranma mexanizmi

A

Endigen və ekzogen antigenlərə qarşlğı yaranmış və dövr edın antitellər böyrək yumaqcıq kapillyarına (xüsusən subendotelial qata )çökərək onu zədələyir.
Presipitasiya olunmuş immunkompleks—komplementi aktivləşdirir—yumaqcıq kapilyarının membranı zədələnir—keçiriciliyi artır
Lakin membran qalınlaşdığı üçün filtrasiya sahəsi azalır və prosesi zəifləyir

91
Q

Antirenal anticisimlər və antigenlər birləşdikdən sonra toplanır………

A

Subepitelial sahədə—Heyman nefriti
Subendotelial sahədə
Bazal m boyunca—Qudpasçer

92
Q

Nefritik sindrom

A

Yumaqcıqların zədələnməsi nəticəsində inkişaf edən simptomokompleks

93
Q

Nefritik sindrom zamanı baş verən əlamətlər

A

Hematuriya
Eritrosituriya
Azotemiya—oliqouriya fonunda
Na orqanizmdə ləngiməsi—osmotik təzyiq artır—ADH sekresiyası artır—oliqouriya—hipervolemiya—hipertenziya
Hipervolemiya—hidrostatik P yüksəlir—maye interstial sahəyə kövşək b toxumaya çökür—periorbital nahiyədən başlayan və enən xarakter daşıyan ödem

94
Q

Eksperimentdə Nefritik sindrom

A

Masuqi modeli

95
Q

Nefrotik sindrom

A

Yumaqcıq kapilyarının zədələnməsi nəticəsində inkişaf edən simptomokompleks

96
Q

Nefrotik sindrom əlamətləri

A

Yumaqcıq kapilyarı zəifləyir—bazal m keçiriciliyi artır—plazma zülalları qlomerulyar filtrata keçir—Onkotik P azalır—maye asanlıqla interstial sahəyə keçir—yayılmış ödem—Aldosteron sekrediyası artır—su və Na ləngiməsi
Hiperlipidemiya səbəbi: lipidləri qandan toxumaya nəql edən zülal itkisi,lipoproteinlipaza itkisi,qaraciyərdə lipoprotein sintezinin artması—lipiduriya

97
Q

Birincili nefrotik sindrom

A

İrsi—lipoidli nefroz
Transplasentar spesifik antirenal anticisim ötürülməsi—anadangəlmə ailəvi nefroz

98
Q

İkincili nefrotik sindrom

A

Qlomerulonefrit—renal
Ekstrarenal—şəkərli diabet,amiloidoz,sistem qırmızı qurdeşənəyi,yanıqlar,ağır metal duzları,şüa xəstəliyi,sulfanilamid,antibiotik,qlükokortikoid müalicəsi

99
Q

Nefroskleroz

A

Böyrəyi qidalandıran damarın patologiyası ilə bağlı sklerozlaşması
Böyrək büzüşməsi

100
Q

Birincili böyrək büzüşməsi

A

Hipertoniya xəstəliyi

101
Q

İkincili böyrək büzüşməsi

A

Xronik diffuz qlomerulonefrit
Pieolonefrit
Şəkərli diabet

102
Q

Zimnitski sınağı

A

Yemək və içməyə heç bir məhdudiyyət qoyulmadan 3 saatdan bir(8dəfə) sidik toplanır və onun xüsusi çəkisi,həcmi təyin edilir

103
Q

Normada qanda azotun miqdarı

A

7,1-12,4

104
Q

İnkişaf mexanizminə görə poliuriyanın bir neçə növü

A

Su diurezi
Osmotik diurez(salurez)
Hipertenziv diurez(arterial hipertoniya erkən mərhələsində katexolaminlərin kiçik dozasının təsirindən)

105
Q

Poliuriya zamanı sidik miqdarı

A

2000-2500 ml

106
Q

Oliqouriya zamanı sidik miqdarı

A

<500ml

107
Q

Anuriya

A

<100ml və ya heç sidik ifraz edilməməsi

108
Q

Anuriya səbəbləri

A

Güclü ağrı—kalkulyoz xolesistit,böyrəkdaşı xəstəliyi
Psixi travma
Sistolik arterial P 50 mm cv.s-dən aşağı düşməsi
Kəskin böyrək çatışmazlığı

109
Q

Sidiyin xüsusi çəkisi

A

1015-1025

110
Q

Hiperstenuriya

A

Sidiyin xüsusi çəkisinin çox olması
Böyrək borucuqlarında mayenin reabsorbsiyası artması nəticəsində

111
Q

Hipostenuriya

A

Sidiyin xüsusi çəkisinin ilk sidiyin xüsusi çəkisindən az olması
Pielonefrit,interstial nefrit zamanı ,xronik böyrək çatışmazlığının başlanğı mərhələsində

112
Q

Poliuriya ilə müşahidə edilən hipostenuriya

A

Yalnız borucuqların funksiyasının pozulmasl

113
Q

Oliqouriya ilə müşahidə edilən hipostenuriya

A

Həm borucuqların ,həm yumaqcıqların funksiyasının pozulmasl

114
Q

İzostenuriya

A

Sidiyin xüsusi çəkisinin ilk sidiyin xüsusi çəkisinə bərabər olması
Çox ağır böyrək zədələnməsi(xronik və kəskin böyrək çatışmazlığı) əlaməti
Borucuqlar adi boruya çevrilib heç bir funksiya yerinə yetirmir

115
Q

Hematuriya zamanı dəyişilmiş eritrositin olması

A

Filtrasiyaedici membranın zıdələnməsi

116
Q

Hematuriya zamanı dəyişilməmiş eritrosit

A

Sidik çıxarıcı yolların zədələnməsi

117
Q

Piuriya

A

Sidikdə çoxlu mqidarda leykosit və irin olması

118
Q

Silinduriya

A

Sidikdə müxtəlif silindrləein aşkarlanması

119
Q

Hialin slindrlər

A

Qan zərdabının laxtalanmış zülallarından əmələ gəlir
Proteinuriyalar zamanı

120
Q

Mumabənzər silindrlər

A

Hialin silindrlərdən iri
Böyrək çatışmazlığı zamanı

121
Q

Leykosti slindrlər

A

Qlomerulonefrit
Pielonefrit zamanı
Selik və fibrin vasitəsilə birbirnə yapışmış leykositlərdən ibarətdir

122
Q

Epitel slindrlər

A

Epitel hüceyrələri ilə əhatə olunmuş hialin slindrlər

123
Q

Dənəli slindrlər

A

Böyrəyin dəyişikliyə uğramış epitel h və laxtalanmış zülallarından ibarət

124
Q

Piy slindrləri

A

Piy degenerasiyasına uğramışepitel h

125
Q

Eritrosit slindrlər

A

Qlomerulonefrit və pielonefrit zamanı
Dəyişikliyə uğramış eritrositlərdən ibarət

126
Q

Kristaluriya

A

Sidiyin tərkibində duz çöküntülərinin olması
Ən çox oksalat,urat və fosfat duzları

127
Q

bilirubinemiya

A

Qanda birləşmiş bilirubin çox olduqda
Mexaniki və parenximatoz sarılıqlara aiddir
Bir az tünd sidik
Öd t artması sidikdə

128
Q

Sidik ifrazının ritminin dəyişməsi

A

Pollakuriya
Ollakuriya
Nikturiya

129
Q

Pollakuriya

A

Sidik ifrazı tezliyinin artması
Sidik yollarının qıcıqlanması (iltihabı,xırds konkrementlərin keçməsi nəticəsində)

130
Q

Ollakuriya

A

Sidik ifrazı tezliyinin azalması
Oliqouriya ilə əlaqəli

131
Q

Nikturiya

A

Gecə ifrazının səhər ifrazından çox olması
Prostat vəz adenoması,böyrək amiloidozu zamanı

132
Q

Kəskin böyrək çatışmazlığının klinik gedişinə görə mərhələləri

A

4 mərhələ
1.başlanğıc
2.oliqouriya və anuriya
3.poliuriya
4.sağalma

133
Q

Kəskin böyrək çatışmazlığı olan xəstələrdə ən çox ölüm baş verən dövr

A

İkinci mərhələ

134
Q

Kəskin böyrək çstışmazlığı ağırlaşması

A

Eklampsiya

135
Q

Böyrək eklampsiyası

A

Qalıq azotun miqdarı çox artmır—psevdouremiya
Patogenezinin əsasında kəllədaxili təzyiqin artması, beyin toxumasının ödemi
Əlamətləri:halsızlıq,yuxuculluq,kəskin baş ağrıları,nitq itir,epilepsiyaya bənzər qıcolmalar,arterial P artır sürətlə,boyun venaları şişir,bəbəklər genişlənir,görmə müvəqqəti itir,işığa reaksiya itir.
Koma və sopor vəziyyət
Eklampsiya tutması bir neçə dəqiqə dacam edir
Kəllədaxili təzyiqi aşağı salmaq lazımdır—onurğa b mayesinin ounksiyası

136
Q

Xroniki böyrək çatışmazlığı

A

Tədricən
Geridönməyən
Nefronların nekrozlaşması

137
Q

Xroniki böyrək çatışmazlığı gedişindəki mərhələlər

A

Başlanğıc
Poliuriya
Oliqouriya
Terminal

138
Q

Xronik böyrək çatışmazlığı birinci mərhələsi

A

Kreatininin plazmadakı miqdarı normadan yuxarı qalxır get-gedə

139
Q

Xronik böyrək çatışmazlığı 2.mərhələ

A

Nefronların kütləsi azalır
Yerdə qalan nefronların funksiyasının artması nəticəsində poliuriya

140
Q

Xronik böyrək çatışmazlığı 3.mərhələ

A

Nefron sayı daha da azalır
Kompensator mexanimz tükənir
Yumaqcıq filtrasiyası qabiliyyəti azalrı—oliqouriya

141
Q

Xronik böyrək çatışmazlığı 4.mərhələ

A

Filtrasiya sürəti 5%-ə enir
Uremiya
Uremik koma

142
Q

Böyrək çatışmazlıqlarının əsas əlamətləri

A

Oliqouriya,Anuriya,hipostenuroya,izostenuriya,klirens göstəricisinin azalması,azotemiya,elektrolit disbalansı,asidoz,ödem,hipertenziya,anemiya

143
Q

Nefrolitiaz və ya urolitiaz törədən səbəblər

A

Böyrək inkişaf anomaliyaları
Prostat vəz adenoması
Sidik yolunun xaricsən sıxılması
Sidik kisəsi—sidik axarı reflyuksu
Sidik durğunluğu

144
Q

Ph 5 olduqda hansı növ daş əmələ gəlir

A

Urat daşları

145
Q

Ph 7 olduqda hansə növ daşlar əmələ gəlir

A

Ca fosfat duzları çökür

146
Q

Böyrəkdaşı xəstəliyi əlamətləri

A

Piuriya
Hematuriya
Bel nahiyəsində tutmaşəkilli ağrılar
MBT pozulmaaları
Qıxzdırma
Ümumi intoksikasiya
Baş ağrısı
Leykositoz