Stosowanie prawa prywatnego międzynarodowego Flashcards
Metody kwalifikacji:
- metody służące rozstrzyganiu wątpliwości dotyczące rozumienia pojęć występujących w różnych systemach prawnych.
1) kwalifikacja wg lex fori;
2) kwalifikacja wg lex causae;
3) kwalifikacja wg metody porównawczej.
Kwalifikacja wg lex fori:
oparta na przepisach obowiązujących w siedzibie organu orzekającego w danej sprawie. Pozwala zachować te same reguły dla ustalenia znaczenia pojęć prawnych.
Kwalifikacja wg lex causae:
prawo właściwe dla danego stosunku prawnego byłoby także miarodajne dla oceny znaczenia pojęć prawnych.
Kwalifikacja wg metody porównawczej:
- metody autonomicznej ppm- prawo mn jest częścią prawa cywilnego ale pojęcia używane przez prawo cywilne i prywatne mn nie pokrywają się.
- kwalifikacja pojęć prawnych powinna odbywać się w oparciu o sens, jaki został im przyznany przez ppm, a nie prawo cywilne.
Odesłanie:
- jest instytucją ppm, która przewiduje, aby obce prawo kolizyjne wskazało prawo merytoryczne, miarodajnie dla danego stosunku prawnego.
- wyróżnia się odesłanie:
1) zwrotne;
2) dalsze - jednostopniowe, wielostopniowe;
3) pośrednie (niektórzy autorzy).
Odesłanie zwrotne:
występuje w sytuacji, gdy ppm państwa A wskazuje jako właściwe prawo merytoryczne państwa B, z kolei ppm państwa B wskazuje jako właściwe prawo merytoryczne państwa A.
A -> B
B -> A
Odesłanie dalsze:
polega na tym, że ppm państwa A wskazuje jako właściwe prawo państwa B, a ppm państwa B wskazuje z kolei jako właściwe prawo merytoryczne państwa C.
A -> B
B -> C
Odesłanie dalsze jednostopniowe:
polega na tym, że jest ono ograniczone jedynie do jednego odesłania, czyli ppm państwa A wskazuje jako prawo właściwe prawo państwa B, a ppm państwa B odsyła do prawa państwa C.
Odesłanie dalsze wielostopniowe:
nie przewiduje żadnych ograniczeń
Odesłanie pośrednie:
- jest kombinacją odesłania zwrotnego i dalszego;
- polega na tym, że ppm państwa A wskazuje jako właściwe prawo państwa B, a ppm państwa B odsyła do prawa państwa C, a to z kolei do prawa państwa A.
A -> B
B -> C
C -> A
Klauzula porządku publicznego:
stanowi w ppm wielu państw klauzulę generalną zapobiegającą zastosowaniu obcych norm merytorycznych, gdy rozwiązania w nich zawarte są sprzeczne z porządkiem publicznym tego państwa.
Zadanie klauzuli porządku publicznego:
łagodzi trudne do pogodzenia z własnym porządkiem prawnym konsekwencje zastosowania obcego prawa merytorycznego.
Klauzula porządku publicznego w polskiej ustawie:
art. 7 - prawa obcego stosować nie można, jeżeli jego stasowanie maiłoby skutki sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego RP.
Zastosowanie klauzuli porządku publicznego:
jeżeli prawo merytoryczne będzie sprzeczne z podstawowymi zasadami państwa.
Jakie działanie może mieć klauzula porządku publicznego?
1) dozwalające - w miejsce obcej normy merytorycznej wejdzie norma prawa polskiego i tym samym dojdzie do nawiązania określonego stosunku prawnego.
2) zakazujące - prawo polskie nie zezwala na powstanie określonego stosunku prawnego, mimo że obce normy merytoryczne na to zezwalają - w miejsce obcych wejdą odpowiednie polskie normy.
Kiedy zachodzi zjawisko niejednolitości prawa?
gdy w obrębie jednego państwa obowiązują różne systemy prawne - prawo tego państwa rozstrzyga, który z tych systemów należy stosować.
Wyróżnia się niejednolitość:
1) polegającą na istnieniu w obrębie jednego państwa wielu autonomicznych obszarów prawnych - konflikt interlokalny;
2) konflikt zachodzący w ramach jednego państwa pomiędzy poszczególnymi osobami - konflikt interpersonalny;
3) związana ze zmianą w czasie norm prawa prywatnego - konflikt intertemporalny.
Konflikt interlokalny:
art. 5 PrPrywM - odsyła w zakresie poszukiwania prawa właściwego dla określonego stosunku prawnego do systemu prawnego tego państwa w którym występuje niejednolite prawo - te normy będą służyły rozwiązaniu wewnętrznego konfliktu prawnego istniejącego w ramach tego państwa.
Konflikt interpersonalny:
- gdy w obrębie danego systemu prawnego istnieją rożne regulacje dotyczące określonych osób;
- należy stosować obowiązujące w tym systemie prawnym zasady prawa interpersonalnego i według nich należy rozstrzygnąć prawa merytoryczne, które będą miały znaczenie w danym wypadku.
Konflikt przechodni:
- jeżeli w obrębie jednego systemu prawnego następowała częsta zmiana prawa i będzie trzeba zastosować ten system prawny na podstawie określonej normy - dylemat jakie prawo stosować ze względu na moment powstania określonego stosunku prawnego.
- normy rozstrzygające konflikt w systemie prawa, który został wskazany jako właściwy dla rozstrzygnięcia danego problemu prawnego.
Zmiana statutu:
- zjawisko, które zachodzi gdy pojawia się problem ze stosowaniem określonych norm kolizyjnych lub gdy okaże się, że nastąpiła zmiana powiązania dla danego zakresu normy kolizyjnej z prawem danego państwa.
- w praktyce zw najczęściej ze zmianą ustawodawstwa i zmiany obywatelstwa os. fizycznej.
Konflikt intertemporalny przy zmianie statutu:
- czy należy stosować dawną normę kolizyjną, czy nową;
- należy posługiwać się regułami prawa przechodniego, które w tym zakresie będą miały zastosowanie.
Kwestia wstępna:
- zagadnienie, dla którego należy poszukiwać prawa właściwego, powstałe przy rozpatrywaniu prawa właściwego dla sprawy głównej np. ważność małżeństwa jest kwestią wstępną dla sprawy głównej, którą jest sprawa spadkowa.
- nie ma spraw, które zawsze mają charakter sprawy głównej, oraz spraw występujących w roli kwestii wstępnej.
Konieczność oceny stosunku prawnego, który ma charakter kwestii wstępnej, dotyczy sytuacji gdy…
prawem właściwym dla sprawy głównej okaże się obce prawo merytoryczne lub prawo własne, ustalone na podstawie norm kolizyjnych państwa, w którym rozpatrywana jest sprawa.
