Stosowanie prawa prywatnego międzynarodowego

Question 1

Metody kwalifikacji:

Answer 1

• metody służące rozstrzyganiu wątpliwości dotyczące rozumienia pojęć występujących w różnych systemach prawnych.
  1) kwalifikacja wg lex fori;
  2) kwalifikacja wg lex causae;
  3) kwalifikacja wg metody porównawczej.

Question 2

Kwalifikacja wg lex fori:

Answer 2

oparta na przepisach obowiązujących w siedzibie organu orzekającego w danej sprawie. Pozwala zachować te same reguły dla ustalenia znaczenia pojęć prawnych.

Question 3

Kwalifikacja wg lex causae:

Answer 3

prawo właściwe dla danego stosunku prawnego byłoby także miarodajne dla oceny znaczenia pojęć prawnych.

Question 4

Kwalifikacja wg metody porównawczej:

Answer 4

• metody autonomicznej ppm- prawo mn jest częścią prawa cywilnego ale pojęcia używane przez prawo cywilne i prywatne mn nie pokrywają się.
• kwalifikacja pojęć prawnych powinna odbywać się w oparciu o sens, jaki został im przyznany przez ppm, a nie prawo cywilne.

Question 5

Odesłanie:

Answer 5

• jest instytucją ppm, która przewiduje, aby obce prawo kolizyjne wskazało prawo merytoryczne, miarodajnie dla danego stosunku prawnego.
• wyróżnia się odesłanie:
  1) zwrotne;
  2) dalsze - jednostopniowe, wielostopniowe;
  3) pośrednie (niektórzy autorzy).

Question 6

Odesłanie zwrotne:

Answer 6

występuje w sytuacji, gdy ppm państwa A wskazuje jako właściwe prawo merytoryczne państwa B, z kolei ppm państwa B wskazuje jako właściwe prawo merytoryczne państwa A.

A -> B
B -> A

Question 7

Odesłanie dalsze:

Answer 7

polega na tym, że ppm państwa A wskazuje jako właściwe prawo państwa B, a ppm państwa B wskazuje z kolei jako właściwe prawo merytoryczne państwa C.

A -> B
B -> C

Question 8

Odesłanie dalsze jednostopniowe:

Answer 8

polega na tym, że jest ono ograniczone jedynie do jednego odesłania, czyli ppm państwa A wskazuje jako prawo właściwe prawo państwa B, a ppm państwa B odsyła do prawa państwa C.

Question 9

Odesłanie dalsze wielostopniowe:

Answer 9

nie przewiduje żadnych ograniczeń

Question 10

Odesłanie pośrednie:

Answer 10

• jest kombinacją odesłania zwrotnego i dalszego;
• polega na tym, że ppm państwa A wskazuje jako właściwe prawo państwa B, a ppm państwa B odsyła do prawa państwa C, a to z kolei do prawa państwa A.

A -> B
B -> C
C -> A

Question 11

Klauzula porządku publicznego:

Answer 11

stanowi w ppm wielu państw klauzulę generalną zapobiegającą zastosowaniu obcych norm merytorycznych, gdy rozwiązania w nich zawarte są sprzeczne z porządkiem publicznym tego państwa.

Question 12

Zadanie klauzuli porządku publicznego:

Answer 12

łagodzi trudne do pogodzenia z własnym porządkiem prawnym konsekwencje zastosowania obcego prawa merytorycznego.

Question 13

Klauzula porządku publicznego w polskiej ustawie:

Answer 13

art. 7 - prawa obcego stosować nie można, jeżeli jego stasowanie maiłoby skutki sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego RP.

Question 14

Zastosowanie klauzuli porządku publicznego:

Answer 14

jeżeli prawo merytoryczne będzie sprzeczne z podstawowymi zasadami państwa.

Question 15

Jakie działanie może mieć klauzula porządku publicznego?

Answer 15

1) dozwalające - w miejsce obcej normy merytorycznej wejdzie norma prawa polskiego i tym samym dojdzie do nawiązania określonego stosunku prawnego.
2) zakazujące - prawo polskie nie zezwala na powstanie określonego stosunku prawnego, mimo że obce normy merytoryczne na to zezwalają - w miejsce obcych wejdą odpowiednie polskie normy.

Question 16

Kiedy zachodzi zjawisko niejednolitości prawa?

Answer 16

gdy w obrębie jednego państwa obowiązują różne systemy prawne - prawo tego państwa rozstrzyga, który z tych systemów należy stosować.

Question 17

Wyróżnia się niejednolitość:

Answer 17

1) polegającą na istnieniu w obrębie jednego państwa wielu autonomicznych obszarów prawnych - konflikt interlokalny;
2) konflikt zachodzący w ramach jednego państwa pomiędzy poszczególnymi osobami - konflikt interpersonalny;
3) związana ze zmianą w czasie norm prawa prywatnego - konflikt intertemporalny.

Question 18

Konflikt interlokalny:

Answer 18

art. 5 PrPrywM - odsyła w zakresie poszukiwania prawa właściwego dla określonego stosunku prawnego do systemu prawnego tego państwa w którym występuje niejednolite prawo - te normy będą służyły rozwiązaniu wewnętrznego konfliktu prawnego istniejącego w ramach tego państwa.

Question 19

Konflikt interpersonalny:

Answer 19

• gdy w obrębie danego systemu prawnego istnieją rożne regulacje dotyczące określonych osób;
• należy stosować obowiązujące w tym systemie prawnym zasady prawa interpersonalnego i według nich należy rozstrzygnąć prawa merytoryczne, które będą miały znaczenie w danym wypadku.

Question 20

Konflikt przechodni:

Answer 20

• jeżeli w obrębie jednego systemu prawnego następowała częsta zmiana prawa i będzie trzeba zastosować ten system prawny na podstawie określonej normy - dylemat jakie prawo stosować ze względu na moment powstania określonego stosunku prawnego.
• normy rozstrzygające konflikt w systemie prawa, który został wskazany jako właściwy dla rozstrzygnięcia danego problemu prawnego.

Question 21

Zmiana statutu:

Answer 21

• zjawisko, które zachodzi gdy pojawia się problem ze stosowaniem określonych norm kolizyjnych lub gdy okaże się, że nastąpiła zmiana powiązania dla danego zakresu normy kolizyjnej z prawem danego państwa.
• w praktyce zw najczęściej ze zmianą ustawodawstwa i zmiany obywatelstwa os. fizycznej.

Question 22

Konflikt intertemporalny przy zmianie statutu:

Answer 22

• czy należy stosować dawną normę kolizyjną, czy nową;

- należy posługiwać się regułami prawa przechodniego, które w tym zakresie będą miały zastosowanie.

Question 23

Kwestia wstępna:

Answer 23

• zagadnienie, dla którego należy poszukiwać prawa właściwego, powstałe przy rozpatrywaniu prawa właściwego dla sprawy głównej np. ważność małżeństwa jest kwestią wstępną dla sprawy głównej, którą jest sprawa spadkowa.
• nie ma spraw, które zawsze mają charakter sprawy głównej, oraz spraw występujących w roli kwestii wstępnej.

Question 24

Konieczność oceny stosunku prawnego, który ma charakter kwestii wstępnej, dotyczy sytuacji gdy…

Answer 24

prawem właściwym dla sprawy głównej okaże się obce prawo merytoryczne lub prawo własne, ustalone na podstawie norm kolizyjnych państwa, w którym rozpatrywana jest sprawa.

Question 25

Zasada równorzędności stosowania obcego prawa merytorycznego:

Answer 25

obce prawo merytoryczne powinno być stosowane przez polskie organy państwowe lub inne uprawnione do stosowania prawa na równi z prawem polskim.

Question 26

Stosowanie obcego prawa merytorycznego:

Answer 26

• organy polskie powinny z urzędu stosować prawo obce, na podstawie norm kolizyjnych, jeżeli okaże sie ono właściwe dla danego stosunku prawnego.
• niestosowanie ( + błędne stosowanie) obcego prawa, którego właściwość została ustalona stanowi naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.

Question 27

Udzielanie informacji o prawie obcym i o praktyce sądowej w innym państwie:

Answer 27

1) odpowiedzialny Departament Współpracy MN i Praw Człowieka;
- Sąd zwraca się w tym zakresie do Ministra Sprawiedliwości - sąd nie jest związany udzieloną odpowiedzią.

2) na podstawie Europejskiej konwencji o zniesieniu wymogów legalizacji dokumentów sporządzonych przez przedstawicieli dyplomatycznych lub urzędników konsularnych (1968):
- obowiązek udzielania sobie wzajemnie informacji o swoim prawie cywilnym i handlowym, przepisach proceduralnych i organizacji wymiaru sprawiedliwości.

Question 28

Niemożność ustalenia okoliczności od których zależy właściwość określonego prawa obcego:

Answer 28

• zastosowanie prawa najściślej związanego z danym stosunkiem prawnym;
• brak stwierdzenia prawa obcego w rozsądnym terminu = stosuje się prawo polskie.

Question 29

Zabiegi kwalifikacyjne:

Answer 29

• odbywają się poprzez kwalifikację rozgraniczającą sfery działania norm prywatnych obcych i własnych na płaszczyźnie kolizyjnego bądź merytorycznej (dopasowania);
• dopasowania - celem jest usunięcie sprzeczności między krzyżującymi się normami pradawnymi pochodzącymi z różnych systemów prawnych.

Question 30

Obejście prawa:

Answer 30

• polega na takim postępowaniu stron danego stosunku prawnego, które zmierza do uniknięcia skutków zastosowania właściwego prawa merytorycznego, które byłoby wskazane na podstawie miarodajnych dla tego stosunku prawnego norm kolizyjnych.
• sąd lub inny organ uprawniony powinien w każdym wypadku badać, czy strony nie zmierzały do obejścia prawa - tylko jeśli normy kolizyjne wskazują właściwość określonego systemu prawnego w sposób stanowczy.