Stomazorg Flashcards

1
Q

Wat is de duodenum en wat doet deze

A

Twaalfvingerige Darm

hier vooral opname van voedingsstoffen in de darmwand (=resorptie) worden doorgegeven aan bloed en lymfe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is de Jejunum en wat doet deze

A

(nuchtere darm)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is de Ileum en wat doet deze

A

kronkeldarm)
- met afweerweefsel
gaat met klep over in de dikke darm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat is de Colon en wat doet deze

A

(dikke darm):
-terugresorptie van water en zouten; verder indikking
-bacteriën voor rotting/gisting (afbraak eiwitten/koolhydraten)
-transport naar rectum
(ongeveer 20 uur na de maaltijd)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is een stoma

A

Een stoma is een opening die een lichaamsholte met de
buitenwereld verbindt.
Stoma = uit Grieks: uitmonding/mond

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat is een Colostoma

A

stoma op de colon ( dikke darm)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat zijn de kenmerken van een Colostoma

A
- Rood slijmvlies, doorsnede 2-3 cm,
  ongeveer 1-2 cm boven huidniveau
- Ontlasting: ongeveer 200 gram / 24 uur
- Vaste consistentie op de linkeronderbuik
   aangelegd
- Niet pijngevoelig
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Welke indicaties zijn er voor een colostoma

A
  • Colon / rectale tumoren
    • Ziekte van Crohn
    • Ischemie / afsterven van weefsel
    • Diverticulitis/ zweren in darm
    • Ileus/darmafsluiting
    • Fistel
    • Incontinentie feces
    • Trauma
    • Aangeboren afwijking
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat is een Ileostoma

A

Stoma op de Ileum dunne darm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat zijn de kenmerken van een Ileostoma

A
  • Rood slijmvlies, doorsnede 1 tot 2-5 cm en 2-3 cm boven huidniveau
  • Productie: 500-750 cc/ml per 24 uur (afhankelijk van ligging)
  • Consistentie/samenstelling: normaal tot dun breiig.
  • Sterk prikkelend voor huid door galzure zouten
  • Huid irriteert snel bij contact
  • Meestal op de rechterbuik aangelegd
  • Niet pijngevoelig
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Welke indicaties zijn er voor een ileostoma

A
  • Ziekte van Crohn
    • Colitis Ulcerosa
    • Diverticulitis
    • Carcinoom/tumoren in dunne/dikke darm
    • Ileus / darmafsluiting
    • Fistel
    • Trauma
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat is een Urostoma

A

stoma van de urethers in een stukje darm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat zijn de kenmerken van een Urostoma

A

Kenmerken Urostoma
- Rood slijmvlies
- Productie: heldere urine met witte vlokjes,
ongeveer 1 - 1,5 liter per 24 uur
(daarom 2 - 2,5 liter drinken per 24 uur )
- Urine is sterk prikkelend voor de huid
Op de rechter onderbuik aangelegd
- Altijd blijvend

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Indicaties urostoma

A
  • Blaascarcinoom
  • Spina bifida / open rug
  • Incontinentie
  • Schrompelblaas t.g.v. radiotherapie of chronische ontstekingen
  • Chronische intermitterende cystitis
    (terugkerende blaasontsteking)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Welke matrialen leg je klaar bij stomazorg

A
Materialen klaarleggen:
 Stomamaterialen 1 of 2-delig
 Stomamal
 Onsteriele 10x10 cm gazen
 Schaar
 Wegwerpzakje/ disposable nierbekken
 Eventueel noodzakelijke hulpmiddelen
 Handschoenen
 Bekkentje met water
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hoe breng je een eendelig systeem bij een stoma aan

A
  • Opening mal controleren, knip de opening op maat
  • Sluit het open zakje / urozakje
  • Huidplak “dubbelvouwen”
  • Huidplak van onder naar boven op vlakke huid aanbrengen
  • Huidplak goed aanwrijven rondom de stoma
  • Controleren of het materiaal goed hecht
  • Voor goede hechting: laat de zorgvrager enkele minuten de hand op het materiaal plaatsen
17
Q

Emotionele begeleiding en lichamelijk zorg aandachtspunten

A
  • Verminking van het uiterlijk, verstoring lichaamsbeeld
  • Orgaan/functieverlies, controleverlies
  • Onzekerheid
  • Incompetentiegevoel, afhankelijkheid derden
  • Verstoorde emoties, rouwverwerking
  • Angst voor recidief ( terugval )
  • Verstoorde relatie partner/omgeving
  • Verstoring seksualiteit/intimiteit
  • Post-operatieve complicaties, wondgenezing,
  • Zout tekort door veel vocht/feces verlies (trillerigheid, geprikkeldheid,
    vermoeidheid, slaapstoornissen, spierkramp, dubbel zien, verminderde eetlust, algehele malaise, concentratie stoornissen, gewichtsafname)
  • Huid-/stomaproblemen
18
Q

Welke huidproblemen kunnen zich voordoen bij een stoma

A

Uitgangspunten:
Huid rondom de stoma is erg belangrijk: intact zijn/blijven
Verzorging/observatie vereist voortdurend aandacht
Voorkomen van huidprobleem is beter dan genezen

Oorzaken huidproblemen:
Inwerking van urine/feces op de huid door
kuil/plooi, lekkage, te grote opening bij huidplak
Chemische irritatie door prikkelende stoffen
Verkeerd aanbrengen/verwijderen van materiaal
Medicatie (cytostatica, antibiotica, cortosteroiden)
Gevoelige huid
Verminderde weerstand

19
Q

Wat te doen bij Huidirritatie Stoma

A

Huidirritatie

  • vuurrood met / zonder papels
  • Soms vorming van blaasjes die gaan perforeren en vocht of afscheiding geven
  • Droge en gebarsten huid
  • Oorzaken achterhalen
  • Controle basiszorg
  • Materiaal aanpassen
  • Hulpmiddelen toepassen; pasta, barrière-crème, poeder
  • Toepassen wondverzorgingsmaterialen,
  • Persoonlijk aangepast protocol
20
Q

Wat zijn Granulomen en hoe ga je hier mee om

A
  • Overmatige vorm van granulatieweefsel
  • Slechte algehele conditie
  • Hechtingen blijven te lang en zo ontstaat er “wild” vlees
  • Het schuren van het materiaal tegen de stoma en/of huid
  • Te krap zittend materiaal

Granulomen rondom de stoma: soepele huidplak,goede mal knippen, aanstippen met zilvernitraat
(i.o.m. de arts)
Granulomen op de stoma: aanstippen met
zilvernitraat (i.o.m. de arts)

21
Q

Welke dingen zie je bij een contactallergie en hoe ga je hier mee om

A

Contactallergie is een overgevoeligheid
voor een bepaalde substantie en kan
optreden na herhaalde blootstelling
hieraan
Roodheid, Jeuk, Zwelling,
Wondjes/blaren, Papels
Kan na jaren spontaan ontstaan:
overgevoeligheid voor bepaalde componenten van het opvangmateriaal
- Dermatoloog in consult voor allergietest
- Materiaal aanpassen, eventueel een katoenen overhoesje
- Poeder, niet vette zalf, Barrière-crème/film op indicatie van de dermatoloog
- Wondverband bij huiddefecten

22
Q

Wat te doen bij Schimmelinfecties i.c.m een stoma

A

Candida is normaal aanwezig in de mond, vagina, maag- en
darmslijmvlies, peri-anaal en soms elders op de huid
Bij verminderde weerstand (diabetes mellitus, na operatie, medicatie; cortosteroiden, antibiotica, inwerking urine/ feces, minder lichamelijk conditie) wordt het pathogene/ziekmakend.
Een schimmelinfectie kan een gevolg zijn van Candida Albicans
-Huid droog houden
-Nystatine, Daktarin poeder of lotion (voorschrift)
-Een huidbeschermend en vochtopnemend systeem gebruiken
-1 dagdeel behandeling toepassen, ook bij gebruik van een 2-delig systeem

23
Q

Wat is een follicitis en wat moet je doen?

A

Een ontsteking van een haarzakje
-Ontstaat onder pleisters of huidplak
-Bij verminderde weerstand, b.v. ten gevolge van
chemotherapie

  • Afwachten
  • Aanstippen met jodium of chloorhexidinetinctuur
  • Op juiste wijze scheren
  • Zo nodig cortosteroiden ( voorschrift arts)
24
Q

Wat betekent het Stripeffect

A
Is een beschadiging van de hoornlaag
door overmatige verwijdering van de
Hoorncellen bij te frequent/ onzorgvuldig
verwijderen van huidplak
Roodheid, pijn, jeuk, schrijnend gevoel,
     kapotte huid met natte plekken.
  • Instructie basiszorg opvolgen
  • Gebruik van 2 delig systeem ( tijdelijk)
  • Op rode huid: barrière-crème
  • Op natte plekken: Orahesivepoeder
  • Toepassen van hulpmiddelen/wondproducten
  • Huidplak niet onnodig verwisselen
25
Q

Wat is een Hyperkeratose

A
Een abnormale verdikking van het
stratum corneum / hoornlaag door 
inwerken van urine of feces( ileostoma)
En onvoldoende huidverzorging: 
niet tijdig wisselen van zakjes/plak, 
te grote opening van huidplak(erosie)

Controle toepassen van basiszorg, huidverzorging aandacht, tijdig wisselen
Gebruik van passend material, geen inwerking van urine of feces
Eiwitrijke voeding: zuurt urine aan,
geen citrus vruchten gebruik ( alkalisch worden van urine)
Deppen met een verdunde azijnoplossing( 3:1)
Aanstippen met zilvernitraat of medicinale zalf (voorschrift arts)
Een ringetje van hydrocolloid onder de huidplak

26
Q

Hoe ontstaan stoma problemen

A
  • StomaproblemenKomen het meest voor in de eerste maanden na de operatie
  • Diverse factoren van invloed op ontstaan van stomaproblemen
  • Preventieve maatregelen erg belangrijk:
    Juiste plaats aantekenen stoma
    Goed aanleggen stoma (chirurg)
    (Juist) gebruik stomamateriaal
    Goede voorlichting en instructies
27
Q

Wat bedoelen ze met een stoma in de verkeerde lokalisatie

A
  • Stoma in een huidplooi
    Stoma in een litteken (operatiewond)
- Opgezette buik in een acute situatie, 
waardoor een vertekend beeld ontstaat
- Stoma op aangetekende plaats is technisch onmogelijk
- De aangetekende plaats wordt weg gejodeerd voor de operatie
- Acute operatie
- Selecteren optimaal materiaal
-  Stoma-/wondverzorgingsproducten
-  Opvulmaterialen
28
Q

Wat is een necrose

A
Nerose: 
afstervend weefsel van de stoma en
ontstaat door een belemmering in de 
bloedtoevoer naar de stoma.
Oorzaaken: te nauwe opening van 
Opvangmateriaal, trauma door 
veelvuldig toucheren na operatie, 
gestoorde bloedtoevoer wond/stoma
-observatie  van stoma/ wond. 
Direct handelen bij gele/ zwarte wond
(arts inschakelen)
Zwarte wond/ gele wond  verzorging 
op voorschrift
29
Q

Wat is een Prolaps

A

Een uitstulping van een stukje darm,
inclusief darmslijmvlies (kan zowel acuut
als chronisch optreden)
Oorzaken kunnen zijn: te grote spieropening,
Stoma in in operatiesnede, verhoogde buikdruk( hoesten, persen,
zwaar tillen), overmatig darmperistaltiek (voeding), zwak worden van
weefsel, zwangerschap

- Drukverhoging in buik beperken
(buik steunen bij hoesten, persen)
- Steunbandage gebruik: step-in, corset dragen 
- Juist material kiezen voor verzorging
- Harde feces voorkomen( colostoma)
- Juiste chirugische techniek
30
Q

Wat is een Parastomale hernia

A

Is een littekenbreuk met breukzak (met dunne darm, colon) van de
stomale opening in de buikwand. Kan acuut optreden, dan zeer
heftige pijn. Oorzaken kunnen zijn: te grote opening in de spier, niet
in de rechte spier van buik aangelegd, slechte wond genezing,
weefselslapte (hoge leeftijd), verhoogde druk in de buik,
adipositas, slecht algehele conditie, aanleg

31
Q

Wat kun je doen bij een Parastromale Hernia

A
  • buikdrukverhoging voorkomen, tegendruk geven, dragen van een step-in, corset of steunbandage
  • Operatief: sluiten van de breukpoort, eventueel met
    behulp van een matje, - stoma verplaatsen
  • Goede plaatsbepaling
  • Aandacht extra bij oudere- , cortosteroidgebruikende
    zorgvragers
  • Dragen van elastische gordels, step-in, corset
  • Buikspieroefening met deskundige instructies
32
Q

Wat is een Stenose

A

Een vernauwing van de stoma op

huid en/of spierniveau.

33
Q

Wat zijn de oorzaken van een Stenose

A

Oorzaken kunnen zijn: te kleine opening in de
buikwand/ spier, trauma door overmatig manipuleren,
litteken vorming (verkeerd material gebruik), infecties,
necrosevorming, tumor in het weefsel, draaien van darm
onder de huid, extreem gewichtstoename (oedeem),
kristalafzetting hyperkeratose

34
Q

Hoe kun je het beste omgaan met een Stenose

A
  • Controle basiszorg, evt. nieuwe instructie
  • Goede stomamal
  • Oprekken op spierniveau (door arts), op huidniveau (door stomaverpleegkundige)
  • Feces zacht houden, voeding aanpassen
  • Chirurgische correctie van de stoma
  • Na operatie manipuleren zoveel mogelijk vermijden
  • Op tijd verwisselen van opvangmateriaal
  • Goed passend stomamateriaal en basiszorg
  • Gewicht op peil houden, observatie oedeemvorming
  • Goede chirurgische operatietechniek
35
Q

Wat os retractie

A

Het terugtrekken van de stoma tot op of onder huidniveau.
Oorzaken kunnen zijn: onvoldoende beweging in darmlis,
adipositas/ te grote gewichtstoename, na een spoedoperatie,
na operatie opzetten van buik, neceosevorming, voortijdig
loslaten van hechtingen/verwijderen van de brug bij
duppelloops stoma.
- Juist opvangmateriaal
- 1 delig material gebruik
- Opvulmateriaal
- Gewichtstoename : voedingadvies
- Eventueel operatie voor correctie
Irrigatie van darm (colostoma)