stara grcka i rim 1. deo Flashcards
1
Q
Koje grčko pleme je osnovalo Spartu?
A
(DORCI)
2
Q
Koji je drugi naziv za spartansku državu i Spartance i zbog čega?
A
(LAKEDEMONIJA / LAKEDEMONJANI jer su nastali u oblasti Lakoniji)
3
Q
Koji kralj je, po predanju, vladao Spartom u vreme Trojanskog rata
A
(MENELAJ)
4
Q
Čijim reformama počinje istorija klasične Sparte?
A
(LIKURGOVIM)
5
Q
Zbog čega su bile sprovedene Likurgove reforme ?
A
(Zbog perioda bezakonja i sukoba izmedju 8. i 7. veka pne)
6
Q
Kako se delilo stanovništvo Sparte?
A
(Na SPARTIJATE, PERIJECE i HELOTE)
7
Q
Kako je istoričar Plutarh opisao Spartu?
A
(U Sparti je slobodan covek najvise slobodan a rob najvise rob)
8
Q
Koji sloj stanovništva u Sparti je jedini bio punopravan?
A
(SPARTIJATE)
9
Q
Koja su bila zaduženja spartijata, a čime nisu smeli da se bave?
A
(Ocekivalo se da se potpuno posvete vojnickom pozivu, pa nisu smeli da se bave trgovinom, zemljoradnjom i zanatstvom)
10
Q
Kako su spartijate drugačije nazivali?
A
(HOMIJI)
11
Q
Kako su homiji održavali svoje zajedništvo?
A
(Vojnim vezbama i zajednickim gozbama)
12
Q
Šta je svako od spartijata dobio od države?
A
(Posed jednake velicine – kler)
13
Q
Kakvo je bilo obrazovanje spartijata?
A
(Elementarno čitanje, pisanje i racunanje)
14
Q
Kakav je to „lakonski govor“?
A
(Kratak i jasan govor)
15
Q
Ko su bili perijeci i kakav je bio njihov status u državi
A
(Potomci stanovnika pokorenih sela koja nisu pruzala otpor u Lakoniji, bili su slobodni bez politickih prava)
16
Q
Čime su se perijeci bavili
A
(Zemljoradnjom, zanatstvom i trgovinom)
17
Q
Koje su bile obaveze perijeca prema državi
A
(Placanje poreza i sluzenje vojsci)
18
Q
Koja je bila najbrojnija društvena grupa u Sparti?
A
(HELOTI)
19
Q
Kako su Heloti dobili ime?
A
(po gradu Helosu, osvojenom medju prvima)
20
Q
Čiji potomci su bili heloti?
A
(Stanovnika MESENIJE, oblasti osvojene u 8. veku pne)
21
Q
Kakav je bio status helota, koja su im bila zaduženja i u čijem vlasništvu su bili?
A
(Obradjivali su imanja spartijata, bili vlasnistvo drzave, davali 50% obradjenog spartijatama, ostalo zadrzavali, ucestvovali u ratovima kao vojska bez oruzja)
22
Q
Kako se zvao Likurgov ustav?
A
(VELIKA RETRA)
23
Q
Koji je bio osnovni cilj Likurgovog ustava?
A
(Stvaranje stabilnog drustva, poslusnih gradjana i disciplinovane vojske)
24
Q
Šta nauka danas kaže o nastanku uređenja u Sparti?
A
(Da nije delo jednog coveka, vec se razvijalo kroz borbu za ogranicavanje kraljevske vlasti)
25
Ko je upravljao državom u Sparti?
(Dva kralja)
26
Iz kojih dinastija su poticali kraljevi u Sparti?
(Agijada i Europontida)
27
Od kog mitskog junaka su poticale kraljevske dinastije?
Herakla
28
Koje je bilo osnovno zaduženje kraljeva u Sparti?
(Bili su vrhovni zapovednici vojske)
29
Zašto su postojala dva kralja i kako su kraljevi raspoređivali dužnosti?
(Sprecavanje tiranije ili teza o razlicitom poreklu, od 6. veka pne jedan ostaje kod kuce a drugi ide u rat)
30
Kako se zvao organ vlasti, koji je zajedno sa kraljevima vladao Spartom?
(GERUZIJA)
31
Koliko ih je bilo geruzija i koji uslov su morali da ispunjavaju?
(28 spartijata starijih od 60 godina)
32
Zašto je po Platonu uveden taj organ vlasti?
(Uvedena je da bi se ogranicila kraljevska vlast)
33
Kako se zvao organ vlasti, koji je nadgledao rad kraljeva?
Efore
34
Koliko je bilo efora i koliko im je trajao mandat?
(Bilo ih je 5 biranih na po godinu dana)
35
Koje su još bile nadležnosti efora?
(Cuvali su red i mir u sparti, drzali helote pod kontrolom)
36
Kako se zvala narodna skupština u Sparti?
(APELA)
37
Ko je imao pravo učešća u radu narodne skupštine sparte?
(Spartijati stariji od 30 godina)
38
Kako se glasalo u apeli?
(Uzvikivanjem i ocenjivanjem pozitivnosti uzvikivanja)
39
Koje su bile nadležnosti skupštine u Sparti?
(Odlucivanje o ratu i miru, kao i biranje geruzije i efora)
40
Koja je bila prva teritorija, pripojena Sparti i kada?
(Pokrajina MESENIJA, osvojena u drugoj polovini 8. veka pne)
41
Kako se zvao vojno-politički savez, osnovan pod vođstvom Sparte
(Peloponeski savez)
42
Kakav je bio položaj članica Peloponeskog saveza
(Formalna nezavisnost uz nesamostalnu spoljnu politiku)
43
Koje grčko pleme je osnovalo Atinu
(JONCI)
44
Kako se zvao proces ujedinjenja Atine
(SINOIKIZAM)
45
Kome je pripisan proces ujedinjenja Atine? Šta nauka kaže?
(TEZEJU, a nauka govori da je delo vise ljudi)
46
Kako se delilo stanovništvo Atine?
(ARISTOKRATIJA i DEMOS)
47
Kako su Atinjani nazivali svoju aristokratiju?
(EUPATRIDI)
48
Kako se zovu stranci u Atini
(METECI)
49
Koji je glavni istorijski izvor za uređenje Atine
(ATINSKI USTAV, Aristotel)
50
Ko je vladao Atinom u najstarijem periodu?
(Kralj, BASILEUS)
51
Ko je bio poslednji atinski kralj i kako je okončana njegova vladavina
(KODRO, poginuo u ratu sa Spartancima)
52
Koga su Atinjani birali umesto kraljeva
(9 ARHONATA)
53
Koliko je trajala vlast arhonata?
(U pocetku dozivotno, kasnije 10 godina)
54
Koja su bila tri najvažnija arhonta i koje su im bile nadležnosti?
(EPONIM, POLIMARH, BASILEUS, magistrat, vojskovodja i gradjanska/verska pitanja)
55
Kako su se zvali ostali arhonti (manje važni)?
(TESMOTETI)
56
Kako se zvalo veće, koje je vladalo Atinom?
(AREOPAG)
57
Ko je ulazio u sastav areopaga?
(Nekadasnji Arhonti)
58
Kako se zvala Narodna skupština u Atini
EKLESIJA
59
Ko je imao pravo učešća u njenom radu
Svi atinjanjski građani
60
Kako se zvao oblik uređenja u Atini?
(ARISTOKRATSKA REPUBLIKA)
61
Ko je napisao i koje godine prve zakone u Atini?
(DRAKON,621.)
62
Koji oblik ropstva je uveden drakonskim zakonima?
(Duznicko ropstvo)
63
Čijim reformama je počeo proces demokratizacije Atine?
Solonovim
64
Koje godine su sprovedene Solonove reforme?
(594.)
65
Koji je bio glavni uzrok Solonovih reformi ?
(Smanjivanje moci eupatrida i ukidanje skoro svih drakonskih zakona)
66
Kako je Solon podelio stanovništvo Atine i po kom principu?
(Na 4 klase prema godisnjim primanjima)
67
Šta je Solon postigao ovakvom podelom stanovništva ?
(Uveo je vladavinu bogatih, timokratiju)
68
Šta je Solon ukinuo u Atini ?
(duznicko ropstvo)
69
Koja dva nova organa vlasti je osnovao Solon
Narodni sud i veće
70
Koje pravo je bilo predviđeno za najsiromašnije Atinjane, članove četvrtog razreda ?
(rad u narodnoj skupstini)
71
Kako se zove oblik uređenja u antičkoj Grčkoj, u kojem je sva vlast bila u rukama jednog čoveka ?
Tiranija
72
Ko je, sredinom 6.veka p.n.e. preuzeo vlast u Atini?
(PIZISTRAT)
73
Kakva je bila vladavina Pizistrata?
(Umerena, postovao je zakone)
74
Kojem sloju stanovništva je Pizistrat posvetio posebnu pažnju
(Seljacima i siromasnima)
75
Ko je sproveo reforme u Atini, krajem 6.veka p.n.e. ?
KLISTEN
76
Koji oblik uređenja je uspostavljen Klistenovom reformom ?
(Demokratska republika)
77
Koje promene je uveo Klisten?
(Deljenje gradjana na 10 grupa po mestu zivota, a ne moci, skupstina postaje otvorena za sve i resava sva pitanja sem ubistva i verskih pitanja, svaka fila bira po 50 ljudi za Bulu koja resava svakodnevna pitanja, zrebom se odredjuju javne funkcije)
78
Šta je to ostrakizam ?
(Proterivanje protivnika demokratije)
79
Šta je bio cilj ostrakizma?
(sprecavanje tiranije)
80
Ko je bio najznačajniji atinski državnik u 5.veku p.n.e ?
Perikle
81
Kako se zove vreme Perikleove vladavine u Atini ?
(Zlatno doba Atine)
82
Kako je Perikleovu vladavinu opisao Tukidid ?
(Demokratija po imenu, dok je vlast u rukama prvog coveka Atine)
83
Na koju funkciju je Perikle biran 15 godina uzastopno?
(STRATEG)
84
Koji oblik demokratije je uspostavljen u vreme Periklove vladavine Atinom ?
(Radikalna demokratija)
85
Koji organ vlasti je imao najvažniju ulogu u tom sistemu vladavine ?
(Narodni sud, HELILEJA)
86
Koja civilizacija je bila najmoćnija na Apeninskom poluostrvu do sredine 7.veka p.n.e. ?
(ETRURCI)
87
Na kom području su živeli Etrurci ?
(Izmedju reka Arno i Tibar)
88
Šta znamo o poreklu Etruraca ?
(Postoje razne teorije, ali je uglavnom prihvaceno da su starosedeoci)
89
Kako se danas zove ta pokrajina gde su živeli Etrurci
Toskana
90
Kako su stari Grci zvali taj narod
Tirenima
91
Pod čijim uticajem se razvijala tirenska civilizacija?
Grčkim
92
Kako su Tireni bili politički organizovani
(U gradove drzave)
93
Šta su Rimljani preuzeli od Tirena ?
(Vlast kralja, gladijatorske borbe, alfabet (prilagodjen latinskom))
94
Koji narodi su živeli na severu Apeninskog poluostrva ?
(Gali – Kelti)
95
Koja grupa naroda je naseljavala centralni i južni deo Apenina ?
(Italici)
96
Koja plemena pripadaju Italicima?
(Latini, Sabinjani, Samniti, Umbri)
97
U kom delu je opisano osnivanje Rima?
Eneida
98
Kada je osnovan Rim po legendi ?
(753. pne)
99
Ko je po legendi osnovao Rim ?
(ROMUL i REM)
100
Gde je nastao Rim?
(Na brezuljcima na obali reke Tibar)
101
Od kog mitskog junaka potiču Romul i Rem ?
Eneje
102
Šta kaže nauka o osnivanju Rima ?
(Nastao je postepenim ujedinjenjem naroda sa 7 brezuljaka)
103
Koji narodi su bili prvi stanovnici Rima?
(Latini i Sabinjani)
104
Koji narod je živeo na suprotnoj obali Tibra
Etrurci
105
Koji je najvažniji istorijski izvor za ranu istoriju Rima ?
(Istorija Rima od osnivanja grada, Tit Livije)
106
Od kada do kada je trajao period kraljevine u Rimu
(753. do 509. pne)
107
Koliko kraljeva je u tom periodu vladalo Rimom
7
108
Ko je bio po predanju prvi kralj Rima ?
(ROMUL)
109
Koja su bila tri sabinjanska kralja u Rimu ?
(Numa Pompilije, Tul Hostilije, Anko Marcije)
110
Koji kralj je po predanju osvojio Alba Longu
Tul Hostilije
111
Koji kralj je izvršio reformu kalendara ?
(Pompilije)
112
Koji kralj je osnovao luku Ostiju ?
Marcije
113
Kom narodu su pripadala poslednja tri rimska kralja ?
Etrurcima
114
Koji od poslednja tri rimska kralja je podelio stanovništvo Rima po bogatstvu ?
Servije Tulije
115
Koji je bio poslednji rimski kralj, kako je on zapamćen u rimskoj tradiciji i koje godine je okončano doba kraljevine ?
(Tarkvinije Oholi, tiranin, 509. je svrgnut posle zavere)
116
Kako se delilo rimsko društvo u doba kraljevine ?
(Na slobodne ljude (patricije i plebejce) i robove)
117
Koji organ vlasti je birao kraljeve u Rimu?
(Narodna skupstina)
118
Koji organ vlasti je pomagao kraljevima ?
(Senat)
119
Koja se skraćenica nalazi na zastavi antičkog Rima i šta ona znači ?
(SPQR – senatus populsque romanus, senat i rimski narod)
120
Koje godine je uspostavljena republika u Rimu ?
(509. pne)
121
Šta znači pojam republika ?
(Uredjenje u kome niko ne moze steci apsolutnu vlast (po verovanju iz tog doba, koje, ocigledno, nije ostalo ocuvano))
122
Na koga su preneta kraljevska ovlašćenja ?
(Na dva konzula iz reda aristokratije)
123
Kako su se delili slobodni ljudi u Rimu ?
(Na oslobodjenike, strance i rimske gradjane)
124
Kako su se delili rimski građani ?
(Na patricije, plebejce, nobile i vitezove)
125
Ko su patriciji, plebejci, nobili, vitezovi ?
(Aristokrate, obican narod, nove aristokrate (magistratski rodovi) i bogati zemljoposednici)
126
Koji organi vlasti vladaju Rimom u doba republike ?
(Magistrati, senat, narodne skupstine)
127
Kako je istoričar Polibije definisao rimsko državno uređenje ?
(Mesavina monarhije i demokratije)
128
Ko su bili magistrati i kako je njihova vlast bila ograničena ?
(Bogati gradjani cija je vlast bila duplo ogranicena, uglavnom su smenjivani na godinu dana, nakon cega 10 godina ne mogu biti ponovljeni)
129
Nabrojte redovne magistrate i zašto ih tako zovemo
(Konzuli, pretori, kvestori, cenzori, edili, tribuni, bili su birani u redovnim okolnostima)
130
Koji je bio najvažniji vanredni magistrat ?
Diktator
131
Kada je diktator biran i koliko mu je maksimalno trajao mandat
(U vreme opasnosti, na 6 meseci se smenjivao)
132
Koji organ vlasti u Rimu su činili bivši magistrati ?
(Senat)
133
Koji su bili najviši magistrati i koje su bile njihove nadležnosti ?
(Konzuli, vladali su vojskom i imali ulogu u pravosudnom sistemu, diplomatiji pa i u odredjivanju kazni)
134
Koje su bile nadležnosti pretora ?
(Sudili su u sporovima gradjana kao i stranaca)
135
Koji magistrati su vodili računa o javnom redu i miru ?
Edili
136
Koje su bile dodatne nadležnosti edila ?
(Priredjivali su igre u cast bogova)
137
Koji magistrati su vršili popis rimskih građana i njihove imovine ?
Cenzori
138
Koji magistrati su vodili računa o državnoj blagajni ?
Kvestori
139
Kako su se zvali posebni predstavnici plebejaca ?
Tribuni
140
Koje godine su tribuni prvi put bili birani ?
494. pne
141
Koji je bio osnovni zadatak tribuna?
(Sticenje plejebaca od samovolje magistrata i patricija)
142
Koje posebno pravo su tribuni imali ?
Donošenje veta
143
Kako su se zvali prvi pisani zakoni u Rimu i koje godine su doneti?
(Zakoni 12 tablica, 451. pne)
144
Ko je napisao zakone 12 tablica?
(5 patricija i 5 plebejaca)
145
Koje pravo su plebejci stekli Kanulejevim zakonom iz 445.god. p.n.e
(Brak patricija i plebejaca)
146
Koje pravo su plebejci stekli zakonima Licinija i Sekstija ?
(Biranje plebejaca za konzule)
147
Koje godine je u Rimu ukinuto dužničko ropstvo ?
(326. pne)
