Średniowiecze Flashcards

1
Q

966 - Chrzest Polski

A

Mieszko I (pierwszy władca polski) przyjmuje chrzest i poślubia księżniczkę czeską – Dobrawę. Jest to pierwszy krok w chrystianizacji pierwotnie pogańskiego narodu polskiego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

972 - Bitwa pod Cedynią

A

Bitwa pod Cedynią – starcie zbrojne stoczone 24 czerwca 972 między wojskami księcia polskiego Mieszka I a margrabiego Marchii Łużyckiej Hodona, wspomaganego przez możnowładcę Zygfryda von Walbeck. Wyprawa była prywatnym przedsięwzięciem możnowładców niemieckich, niezgodnym z wcześniejszymi traktatami Mieszka I z Ottonem I. Bitwa stanowiła jedyny większy epizod najazdu Hodona na Pomorze Zachodnie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

997 - do Gniezna przybył czeski misjonarz św. Wojciech; jego życiową misją była chrystianizacja pogańskich Prusów. Zginął śmiercią męczeńską

A

Św. Wojciech, biskup praski, podejmuje misję chrystianizacji plemion pruskich zamieszkujących północną część kraju. Z jego inicjatywy powstaje Gdańsk. Zabity podczas pełnienia misji, zostaje ogłoszony pierwszym polskim świętym. Jego prochy otoczone zostały szczególnym kultem i spoczęły w Gnieźnie, gdzie 3 lata później ustanowiono pierwsze arcybiskupstwo.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

1000 - Zjazd w Gnieźnie

A

Zjazd gnieźnieński – inaczej nazywany też synodem gnieźnieńskim. Była to pielgrzymka cesarza Ottona III do grobu św. Wojciecha, a także spotkanie z księciem Polski Bolesławem w ówczesnej stolicy państwa – Gnieźnie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

1025 - Bolesław Chrobry, pierwszy koronowany król Polski

A

1025 Bolesław Chrobry zostaje koronowany na pierwszego króla polskiego, dzięki wsparciu Ottona III, cesarza rzymskiego narodu niemieckiego. Dowodem dobrych stosunków między obu władcami był zorganizowany w 1000 roku zjazd gnieźnieński.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

1038 - 1050

A

1038 – 1050Poznań i Gniezno zostają spustoszone przez księcia czeskiego, który pragnie pragnie zdobyć relikwia Świętego Wojciecha. Kazimierz Odnowiciel przenosi dwór królewski do Krakowa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

1109 - Obrona Głogowa

A

W 1109 roku król Niemiec, Henryk V najechał na Polskę. Oficjalną przyczyną wojny polsko‐niemieckiej była interwencja w sprawie wygnanego z Polski Zbigniewa, brata Bolesława Krzywoustego. Władca Niemiec zażądał ponadto uznania zwierzchności Niemiec, płacenia trybutu oraz wydzielenia Zbigniewowi części ziem polskich.

Bolesław Krzywousty odnosi liczne zwycięstwa nad oddziałami niemieckimi, w wyniku których do Polski zostają przyłączone Śląsk i Pomorze. Do jego programu politycznego będzie się odwoływał rząd polski po II wojnie światowej, domagając się zwrotu ziem zachodnich jako pierwotnie polskich.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

1138 - śmierć Bolesława Krzywoustego - początek Polski dzielnicowej.

A

Zgodnie z testamentem Bolesława Krzywoustego seniorem został najstarszy syn Bolesława, Władysław II zwany później Wygnańcem. Oprócz dzielnicy senioralnej otrzymał on też Śląsk. Mieszkowi III Staremu przypadła Wielkopolska, Bolesław IV Kędzierzawy uzyskał Mazowsze i Kujawy, Henryk Sandomierski – ziemię sandomierską, a wdowa po Krzywoustym – ziemię łęczycką, która po jej śmierci miała zostać włączona do dzielnicy senioralnej. Kazimierz Sprawiedliwy nie został wymieniony w testamencie, bo prawdopodobnie urodził się już po śmierci Krzywoustego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

1226 - sprowadzenie Krzyżaków do Polski przez księcia mazowieckiego Konrada

A

Konrad Mazowiecki sprowadza do Polski Zakon Krzyżacki. Początkowo mają oni pomóc w podbiciu pogańskich Prusów. Z czasem Krzyżacy rosną w potęgę, ich obecność w kraju zaczyna zagrażać bezpieczeństwu Polski.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

1241 - najazd Tatarów, bitwa pod Legnicą

A

1241 Mongołowie najeżdżają Polskę (po zniszczeniu Kijowa i Rusi), siejąc spustoszenie w południowej części kraju. Dopiero na Śląsku udaje się powtrzymać ich ekspansję

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

1327 początek wojny z Zakonem Krzyżackim

A

W 1327 roku Władysław Łokietek zaatakował ziemię chełmińską. W odwecie połączone siły krzyżacko-czeskie (król Czech Jan Luksemburski był sojusznikiem zakonu) wkroczyły do ziemi dobrzyńskiej i na Mazowsze. Tak zaczął się konflikt mający trwać aż do 1332 roku i nazwany „pierwszą wielką wojną” Polski z zakonem.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

1331 - bitwa pod Płowcami - zwycięstwo Polski nad Krzyżakami

A

Bitwa stoczona 27 września 1331 na polach wsi Płowce pomiędzy wojskami Władysława Łokietka a oddziałami zakonu krzyżackiego pod wodzą komtura krajowego chełmińskiego Otto von Lauterberga, marszałka zakonu Dietricha von Altenburga i wielkiego komtura Ottona von Bonsdorfa.

Bitwa bardzo wzmocniła morale wojsk polskich i zrobiła ogromne wrażenie na ówczesnym społeczeństwie polskim. Przeświadczenie o triumfie wojsk polskich podkreślał uroczysty wjazd Władysława Łokietka do Krakowa z wziętym do niewoli w bitwie komturem Henrykiem Reussem von Plauen i 40 innymi jeńcami.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

1333 - koronacja Kazimierza III Wielkiego w katedrze wawelskiej w Krakowie

A

1333 Na tronie Polski zasiada Kazimierz Wielki, którego rządy rozpoczynają złoty okres w historii polskiego średniowiecza. Jemu zawdzięczamy rozbudowę Wawelu oraz powstanie pierwszej polskiej uczelni wyższej – Uniwersytetu w Krakowie, założonego w 1364 roku.

(Akademia Krakowska nigdy nie zapomniała roli królowej Jadwigi i króla Władysława Jagiełły, cow 1818 r.uznano oficjalnie nadając uczelni nową nazwę, Uniwersytet Jagielloński, podkreślając w ten sposób znaczenie odnowicieli uniwersytetu.)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

1335 zjazd w Wyszehradzie monarchów Czech, Węgier i Polski w celu rozstrzygnięcia sporu z Krzyżakami

A

Wspólne określenie dwóch spotkań królów Polski (Kazimierza Wielkiego), Czech (Jana Luksemburczyka) i Węgier-Chorwacji (Karola Andegaweńskiego), które odbyły się w listopadzie 1335 i latem 1338 lub 1339 roku.

Celem pierwszego zjazdu z 1335 było rozstrzygnięcie przynależności państwowej Pomorza Gdańskiego i Kujaw oraz sporu między Janem Luksemburskim i Kazimierzem Wielkim o koronę polską. W sprawie Pomorza i Kujaw sąd arbitrażowy władców Czech i Węgier wydał wyrok, na mocy którego Zakon miał zatrzymać Pomorze i ziemię chełmińską, a zwrócić Polsce Kujawy i ziemię dobrzyńską. Natomiast w sprawie sporu o koronę Jan Luksemburski, król Czech i Polski, zażądał od Kazimierza III, króla Polski (Krakowa), 20 000 kop groszy praskich. Kazimierz zaakceptował te warunki i tym samym stał się niekwestionowanym władcą Polski. Doszło również do zawarcia polsko-czesko-węgierskiego sojuszu przeciw Habsburgom.

W okresie między zjazdami Kazimierz starał się o postawienie Krzyżaków w stan oskarżenia przed sądem papieskim.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

1343 - zawarcie pokoju w Kaliszu między Kazimierzem Wielkim a Zakonem Krzyżackim

A

8 lipca 1343 roku w Kaliszu Kazimierz III Wielki zawarł z Zakonem Krzyżackim pokój wieczysty. W zamian za zrzeczenie się praw do ziemi chełmińskiej, michałowskiej i Pomorza Gdańskiego, Kazimierz III Wielki odzyskał od zakonu krzyżackiego Kujawy i ziemię dobrzyńską. Ziemie wymienione w traktacie były przyczyną toczącego się od kilkudziesięciu lat konfliktu z Krzyżakami.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

1385 - Unia w Krewie z Litwą

A

Unia w Krewie wyznacza nowy kierunek polityki polskiej. Królewstwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie jednoczą się przeciw wspólnemu wrogowi – Zakonowi Krzyżackiemu. Na czele obu państw staje monarcha z dynastii Jagiellonów, który wybiera na swoją stolicę Kraków.

Na mocy tego układu ówczesny wielki książę litewski Władysław Jagiełło wraz ze swoim dworem przyjął chrzest, a po zawarciu małżeństwa z Jadwigą zasiadł na tronie polskim. W ten sposób doszło do zawarcia unii personalnej między Królestwem Polskim a Wielkim Księstwem Litewskim.

17
Q

15 lipca 1410 - bitwa pod Grunwaldem

A

1410 Na polach pod Grunwaldem stoczono największą w historii średniowiecznej Europy bitwę między siłami Zakonu Krzyżackiego a zjednoczonymi oddziałami polsko-litewskimi. Potęga Krzyżaków zostaje ostatecznie złamana.

Jedna z największych bitew w historii średniowiecznej Europy (pod względem liczby uczestników), stoczona na polach pod Grunwaldem 15 lipca 1410 roku, w czasie trwania wielkiej wojny między siłami zakonu krzyżackiego pod dowództwem wielkiego mistrza Ulricha von Jungingena, a połączonymi siłami polskimi i litewskimi pod dowództwem króla Polski Władysława II Jagiełły i wielkiego księcia litewskiego Witolda.

18
Q

1409 –1411 wojna z Zakonem Krzyżackim zakończona I pokojem w Toruniu

A

Pokój toruński – traktat pokojowy zawarty 1 lutego 1411 na wiślanej wyspie Kępa Bazarowa w Toruniu, między Polską i Litwą a Krzyżakami, kończący tzw. wielką wojnę z lat 1409–1411.

19
Q

1444 - bitwa pod Warną

A

Starcie zbrojne, które miało miejsce 10 listopada 1444 roku między oddziałami polsko-węgierskimi oraz innymi wojskami koalicji antytureckiej pod dowództwem króla polskiego i węgierskiego Władysława III Warneńczyka i wojewody siedmiogrodzkiego Jana Hunyadyego a wojskami tureckimi pod dowództwem sułtana Murada II. Imperium Osmańskie odniosło zwycięstwo. Ponad połowa wojsk polsko-węgierskich została zgładzona, a w bitwie zginął sam król Władysław III Warneńczyk. Po bitwie nie odnaleziono ciała polskiego monarchy ani jego zbroi.

20
Q

1454 –1466 wojna trzynastoletnia z Zakonem Krzyżackim

A

stoczona w latach 1454–1466 wojna między państwem zakonu krzyżackiego a Koroną Królestwa Polskiego, rozpoczęta na skutek poparcia przez Polskę powstania Związku Pruskiego przeciwko zakonowi krzyżackiemu, zakończona zwycięstwem Królestwa Polskiego i II pokojem toruńskim.

Wojna trzynastoletnia przyspieszyła proces rozkładu zakonu krzyżackiego, pozwoliła polskiej szlachcie uzyskać daleko idące przywileje i decydującą rolę w Królestwie Polskim kosztem osłabienia mieszczaństwa oraz doprowadziła do emancypacji Gdańska i stworzyła podstawy szybkiego rozwoju tego miasta

  • Emancypacja jest to proces, który prowadzi do równości społecznej, wolności politycznej i realnej możliwości jednostki na postęp
21
Q

1466 - II pokój w Toruniu

A

1466 Pokój między Polską a Zakonem Krzyżackim zostaje przypieczętowany traktatem w Toruniu, na mocy którego Polska zyskuje Prusy i Gdańsk.

Królestwo Polskie odzyskało Pomorze Gdańskie z Gdańskiem (jako Prusy Królewskie), ziemię chełmińską i ziemię michałowską. Polska uzyskała też Warmię i Powiśle z Żuławami, a w ich obrębie miasta pruskie, m.in. Malbork i Elbląg.