Sozlu Cık

Question 1

Son adet tarihine göre doğum tarihi nasıl hesaplanır?

Answer 1

Son adet tarihinin ilk gününe 7 gün eklenip üç ay geri gidilir ve 1 yıl ekliyoruz (Naegele Kuralı). Bir hafta adeti
geciken gebe 5 haftalık gebedir ancak üç hafta önce ovulasyonu olmuştur.

Question 2

Miyadında suyu gelen gebeye (termde membran rüptürü) ne yapılır?

Answer 2

Kordon sarkması riski olduğun ilk yapılacak vajinal muayenedir (steril eldivenler ve steril spekulum). Sonra genel değerlendirme yapılıp (anamnez, vital bulgular, muayene, NST gibi), enfeksiyon gelişme riski (koryoamniyonit) taşıdığı için spontan ilerlemesi normal hızda ilerlemiyorsa gerekirse oksitosin ile doğum eylemi desteklenir. Ek bilgi; hiç spontan kontraksiyonları olmayan gebeye suni sancı başlanmasına “indüksiyon”, spontan kontraksiyonları olan ancak düzensiz veya yetersiz olana suni sancı ile desteklenmesine “augmentasyon” denir. Misoprostol veya Dinoprostone gibi prostoglandin anologları ise serviksin olgunlaştırılıp (cervical ripening) daha güçlü suni sancılara hazırlanması ve vajinal doğum şansının arttırılması için kullanılır.

Question 3

Suyu gelen preterm gebeye ne yapılır?

Answer 3

Kordon sarkması riski olduğun ilk yapılacak vajinal muayenedir (steril eldivenler ve steril spekulum). Bu gebe preterm olup çok erken haftalarda ise (<34 hafta) hemen doğurtulmayabileceği için steril kuru spekulum ile muayene edilip, kültür alınır (tartışmalı), amniyon sıvı akışı teyid edilir (sıvı birikimi, nitrazine, ferning veya hazır “kit”lerle). Ağrıları varsa tokoliz tercih edilmez. Spontan kontraksiyonları yoksa indüksiyonla doğurtulur (>34 hafta). Daha erken gebelik haftalarında (<34 hafta) beklemeye kontrendikasyon yoksa (koryoamniyonit bulguları, fetal distress, dekolman bulguları vs) antibiyotik, antenatal steriod, verilerek izlenir.
24-32 hafta arası doğumu 24 saat içerisinde gerçekleşmesi beklenen hastalarda fetal serebral palsi riskini azaltmak için magnezyum sülfat IV infüzyonu verilir. Ayrıca koryoamniyonit şüphesinde (ağrı, fundal hassasiyet, ateş, lökositoz ve CRP yüksekliği) ve yukarıda bahsedilen durumlarda gebelik haftasına bakılmaksızın daha fazla beklenmeden doğum gerçekleştirilir.

Question 4

Doğum sancısıyla gelen gebede neler yapılır?

Answer 4

Hastanın gebelik haftası öğrenilir ve teyid edilir. Kısa anamnezde acil bir durum işareti yoksa (şiddetli kanama, şiddetli ağrı, bilinç kaybı, vs) anamneze devam edilir. Maternal vital bulgular değerlendirilir. Suyunun gelip gelmediği sorulur. Membran rüptürü şüphesi yoksa ve plasenta previa şüphesi yoksa elle servikal açıklık, silinme ve fetal istasyon değerlendirmesi yapılır. Membran rüptürü şüphesinde önce spekulum muayenesi yapılır ve steril eldiven kullanılır. Previa şüphesinde mümkünse önce ultrasonografi ile previa tanısı doğrulanır veya dışlanır. Fetal prezentasyon belirlenir. NST bağlanarak fetal kalp atımları ve uterus kontraksiyonları
değerlendirilir. Yüksek riskli bir durum yoksa ve doğu eyleminin başladığı kanısına varıldıysa izlem için hasta yatırılır.

Question 5

Doğum eylemi nasıl izlenir?

Answer 5

Vajinal doğumun kontrendike olmadığı durumlarda doğum eylemi izlemi yapılır. Doğum eyleminde aralıklarla servikal değerlendirme, fetal kalp atımı ve kontraksiyonların izlemi (NST), maternal vital bulguların takibi yapılır. Servikal açıklık 4-6 cm olana kadar latent faz doğum eylemi sayılır ve yavaş ilerleme beklenir. Daha sonra ise aktif faz başlar ve daha hızlı bir servikal açılma, silinme ve fetal baş desensusu beklenir. Tam servikal açılma ve dilatasyondan sonra doğum yaklaşmıştır ve fetal başın pozisyonunun belirlenmesi önem taşım (oksiput posterior, oksiput anterior, vs). Aktif doğum eylemi normalden daha yavaş seyrettiği durumlarda sorunun yeterli spontan uterus kasılmaları olduğu düşünülürse oksitosin infüzyonu ile doğum ağrıları güçlendirilmeye çalışılır. Tam servikal açıklık ve silinme varken fetal baş istasyonu 3 ve üzerinde iken maternal ıkınmalar başlatılabilir. Daha erken ıkınma yaptırılması gereksiz enerji harcanması ile annenin yorgun düşmesine neden olabilir.

Question 6

Doğumdan hemen sonra nasıl izlem yapılır?

Answer 6

Doğumdan hemen sonra plasentanın çıkması beklenir. Bu arada anneye uterotonik (oksitosin) infüzyonu yapılarak kanamanın kontrolüne yardım edilir. Maternal vitaller alınır. Plasenta çıktıktan sonra plasentanın bütünlüğü kontrol edilir. Vajinadan gelen kanın aşırı olup olmadığı değerlendirilir. Uterus tonusu palpasyon ile kontrol edilir ve gerekirse uterin masaj yapılır. Vajina ve servix ve perine inspeksiyon ile değerlendirilir ve laserasyon varsa sütürler ile onarımı yapılır. Hastanın durumu stabil ise yatağına alınır ve vajinal kanama kontrolü (ped takibi) ilk saat içerisinde her on beş dakikada bir yapılırken daha sonraki saat 30 dakikada bir,
daha sonraki 4 saat boyunca da saatlik olarak yapılır. Hastanın ağrısı varsa ağrı kesici verilebilir. Plasenta çıktıktan sonra doğumun dördüncü evresi başlar, doğum eylemi henüz bitmediğinden hastanın yanında kalmaya devam edilir.

Question 7

NST de tehlike işaretleri nelerdir? NST örneğini okuyunuz.

Answer 7

Fetal kalp atım bazal hızının 110/dk altında olması veya 160/dk üzerinde olması, varyabilite kaybı, geç deselerasyon veya tekrarlayan derin varyabıl (variable: değişken) deselerasyon varlığı tehlike işaretleri olarak sayılabilir. NST de önce bazal hız değerlendirilir. Sonra varyabilite yok-azalmış-normal-orta- artmış olarak değerlendirilir. Akselerasyon ve deselerasyon varlığına bakılır. Reaktif olup olmadığı yorumlanır. En sonunda güven verici olup olmadığına karar verilir.

Question 8

OCT, CST nedir? Tehlike işaretleri nedir? Örneği okuyunuz.

Answer 8

OCT, oksitosin kontraksiyon test, CST ise kontraksiyon stres test demektir. Fetal kalp atımlarının spontan (CST) veya dışarıdan oksitosin verilerek (OCT) oluşturulan kontraksiyonlara nasıl yanıt verdiğini gözlemleyen testlerdir. Kontraksiyonlarla oluşturulan olası plasental perfüzyon azalmasının deselerasyon oluşturup oluşturmadığı test edilir. Amaç fetüsün iyilik halinin (yeterli oksijenli kan alıp alamadığının) test edilmesidir. NST nin yanlış pozitifliği çok yüksek olduğundan, testin doğruluk değerini artırmak için bazen bu testlere başvurulur. Kontraksiyonlar sonrası deselerasyon izlenirse pozitif, izlenmezse negatif sonuçtan bahsedilir.

Question 9

Yüksek riskli olmayan gebelikte şeker taraması ne zaman yapılır?

Answer 9

Gebeliğin 24-28. Haftaları arasında yapılması planlanır. 50g, 75g veya 100g OGTT yapılabilir.

Question 10

Gebelikte diyabet açısından riskli gebeler kimlerdir?

Answer 10

Obez, daha önceki gebeliğinde GDM olan, daha önceki gebeliği LGA doğum ile sonlanan, yakın aile çevresinde diyabeti olan, daha önce insülin rezistansı olduğu bilinen gebeler, gebeliğinde hızlı ve aşırı kilo alan gebeler, ileri maternal yaşta olanlar.

Question 11

Gebelik planlayan ama gebe olmayan kadına ne öneririz, hangi tetkikleri yaptırırız?

Answer 11

Açlık kan şekeri, Rubella antikoru, Hemogram, TSH, HBsAg, HIV, VDRL, Kan grubu tetkikleri istenir. 400-800mcg/gün folik asit alımı önerilir. Diyabeti varsa düşük riskini ve konjenital anomali riskini azaltması için mümkün olduğunca kan glukoz düzeyleri mümkün olduğunca normal seviyelerde tutulmalı, HbA1C < 6.5 hedeflenmelidir. Annede önemli bir kronik hastalık varsa gebeliğin bu hastalığa olası etkileri, bu hastalığın da gebeliğe olası etkileri konusunda danışmanlık verilir. Örneğin maternal kalp hastalıkları, SLE, kanser, epilepsi, vs. Sigara ve alkol kullanmaması tavsiye edilir. Anne adayı ve partneri arasında akrabalık varsa olası genetik
hastalık riskleri açısından genetik danışmanlık almalıdırlar. Ayrıca akrabalık bile olmasa her iki partnerin soy geçmişi genetik bir hastalığın varlığını düşündürüyorsa genetik danışma verilmelidir. Smear veya HPV testi önerilir.

Question 12

Lohusaya reçete ve öneriler nasıl verilir, epizyotomili hastaya öneriler nelerdir?

Answer 12

Oral nonsteroid anti-enflamatuvar, parasetamol, demir desteği. Epizyotomi bakımı anlatılır. Ilık sabunlu su veya seyreltilmiş iyotlu antiseptik ile epizyonun etrafı temizlenebilir. Kızarıklık, şişlik, artan ağrı veya akıntıya dikkat etmesi gerektiği anlatılır. En az bir ay cinsel perhiz önerilir. Kabız kalmaması için önerilerde bulunulur.

Question 13

Lohusalıkta korunma ne zaman başlatılır, neler verilebilir?

Answer 13

Üçler kuralına göre emzirmeyen kadın ilk üç hafta sonunda emziren kadın ilk üç ayda korunmaya başlar. Ancak emzirme her zaman düzenli aralıklarla yapılamayabileceğinden çok güvenilir olmayabilir. O nedenle postpartum birinci aydan sonra kontrasepsiyon düşünülmelidir. Estrojen içeren hormonal kontrasepsiyon emziren anneler için uygun değildir.

Question 14

Kadında adet geciktirilmesi nasıl yapılır?

Answer 14

Kombine oral kontraseptif sürekli (kutular arası ara vermeden) kullanılırsa kadın adet olmaz (bazı kadınlarda ilk aylarda nadiren lekelenme olabilir). Kombine oral kontraseptif kullanan kadın hapı kestiği için (kutu bittiğinden) adet olur. Geciktirme için beklenen adetten en az 3-4 gün önce progesteron başlamak gerekir. Her zaman başarılamaz. Bu süre bir hafta, on gün olursa daha başarılı olur.

Question 15

Emzirmeye ilişkin öneriler nelerdir?

Answer 15

Doğumdan sonraki ilk saatlerde başlanmalıdır. Yenidoğan her istediğinde emzirilmelidir. Meme başı bakımına dikkat edilmelidir. Her emzirmeden sonra ılık su ile temizlenmelidir. Meme angorjmanı ve mastit belirtileri (kızarıklık, şişlik, ağrı, pürülan akıntı, ateş) konusunda anne bilgilendirilmelidir. Süte geçen ilaçlar konusunda dikkatli olunmalıdır. Süt ayrıca sağılarak oda buzdolabında/buzlukta/derin dondurucuda saklanabilir.

Question 16

Bishop skoru nedir?

Answer 16

Servikal açıklık (dilatasyon), servikal silinme (efasman), fetal istasyon, serviks pozisyonu, serviks kıvamı. Doğum zamanı hakkında ve indüksiyon başarısı hakkında fikir verir.

Question 17

Gebe öyküsü nasıl alınır

Answer 17

Yaşı, gebelik haftası, gravida ve paritesi, önceki gebelik ve doğumlarının ayrıntıları, jinekolojik hastalıklar, smear geçmişi, adet düzen geçmişi, başvuru anında bir şikâyeti olup olmadığı, ek bir kronik hastalığı olup olmadığı, daha önce uterin cerrahi geçirip geçirmediği, kullandığı ilaçlar, gıda veya ilaç allerjileri, eşi ile arasında akrabalık olup olmadığı, ailelerde genetik geçişli bir hastalığı düşündürecek hastalıklı bireylerin varlığı.

Question 18

Gebe muayenesinde nelere bakılır?

Answer 18

Gebenin vücut ağırlığı, kan basıncı, fundus yüksekliği, fetal kalp atımı yüksek riskli olmayan gebelerde poliklinik takibinde minimum gereksinimlerdir. Fetal hareketleri hissedip hissetmediği (20. Haftadan sonra), ağrısı veya kanaması olup olmadığı, akıntı veya suyunun gelip gelmediği, disüri olup olmadığı sorulur. Laboratuvarda ise idrar tetkiki her kontrol muayenesinde istenir (asemptomatik bakteriüri için).

Question 19

Leopold manevralarını anlatınız.

Answer 19

L1; Fundusta hangi fetal vücut bölümünün olduğu, L2; fetal sırtın pozisyonu aranır, L3; fetal prezentasyon (symphisis pubis hemen üzerinde prezente olan fetal kısım), L4; Sırt anneye dönük derin palpasyon ile prezenteasyon ve pelvis içerisine ne kadar uzandığı.

Question 20

Normal gebelik izlemi nasıl yapılır?

Answer 20

İlk trimesterde genişletilmiş anamnez ve fizik muayene, gerekli rutin tahliller (AKŞ; kan grubu, hemogram, Rubella IgG, VDRL, HBsAg, HCV, HIV, TSH Smear Tam idrar tahlili, idrar kültürü), ultrasonografi ile intrauterin embriyo varlığı, çoğul olup olmadığı, fetal kalp aktivite varlığı, uterin şekil anomalisi değerlendirilmesi, adnekslerin değerlendirilmesi, çoğul gebelik ise koryonisite tayini (lambda veya T işaretlerine bakılması). İlk trimester 11-14 hafta arasında embriyo ense saydamlığı (NT), ikili test veya cell free fetal DNA testi veya koryon villus biyopsisi için değerlendirme. İkinci trimesterde 18-24 haftalar arasında genel muayenede
detaylı fetal anatomik ultrason değerlendirmesi. 24-28 haftalar arasında genel muayene, OGTT ve fetal gelişim değerlendirmesi, 28-36 hafta arasında iki-üç haftada bir kontrol, 36-doğuma kadar 7-10 günde bir kontrol değerlendirmesi. Her muayenede mutlaka kan basıncı, vücut ağırlığı, kalp hızına bakılır. İdrar tetkiki en sık istenen laboratuvar testidir. Yüksek riskli olmayan bir gebede karaciğer fonksiyon testleri, renal fonksiyon testleri, kolesterol paneli, vitamin düzeyleri, CMV, koagülasyon parametreleri istenmez.

Question 21

Gebelikte anomali taramasında neler yapılır?

Answer 21

Ultrasonografi ile taramada rezolüsyonu yeterli bir cihaz ve bu konuda deneyimli bir kullanıcı (Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı, Perinatoloji uzmanı), Radyoloji uzmanı tarafından sistematik bir şekilde fetüsün değerlendirilmesi gerekir. Fetal biyometri, iskelet sistemi, santral sinir sistemi, kalp, thorax, abdomen, GIS, GUS, umbilikal kordon, plasenta, fetal duruş ve pozisyon, amniyon sıvı miktarı belli bir düzen içerisinde değerlendirilir ve raporlanır.

Question 22

Rh uygunsuzluğu kimlerde olur?

Answer 22

Rh negatif kan grubuna sahip anne adayının Rh pozitif partnerinden gelişen yine Rh pozitif fetüsün anne kan dolaşımına geçen Rh pozitif eritrositler annenin antikor üretmesine neden olur. Genellikle ilk gebelikte ciddi bir klinik sonuç oluşturmazken, ikinci bir Rh pozitif gebelikte hızlı ve şiddetli klinik sonuçlar (eritroblastozis fetalis e kadar gidebilen) doğurabilir.

Question 23

Menopozda güncel tedavi yaklaşımı nedir?

Answer 23

Mümkün olduğunca erken başlanan, olabildiğince kısa süreli ve düşük dozlu HRT. Estrojen bağımlı patoloji yoksa cerrahi menopoz sonrası sadece ERT verilir. Calcium ilavesi verilir. HRT alanlara yıllık meme muayenesi ve endometrium takibi yapılır. 4-4,5 yıl HRT almanın sakıncası yoktur. Vazomotor semptomlar, ürogenital atrofi bulgularında çok etkilidir.

Question 24

Kordon sarkmasında ne yapılır?

Answer 24

Kordon sarkması bir obstetrik acil durumudur. Fetüsün göbek kordonunun serviksten vajinaya doğru sarkması anlamına gelir. Elle muayene veya bazen de inspeksiyon ile tanı konur. Tanı konduğu anda elle redüksiyon (geri itme) yapılır ve el geri çekilmez. Hasta acil sezeryan doğuma alınır. Sezeryan ile bebek doğurtulana kadar doktorun/ebenin eli vajende kalarak kordonun tekrar sarkması engellenir.

Question 25

Karın ağrısıyla gelen gebe neler yapılır?

Answer 25

Vital bulgular değerlendirilir. Anamnez alınır. Ağrısının ne zaman başladığı, ne kadar sürdüğü, yeri, artıran hafifleten sebepler ve ağrının karakteri sorulur. NST değerlendirilir. Previa şüphesi yoksa servikal açıklık kontrol edilir. Membran rüptürü şüphesi varsa spekulum muayenesi yapılır. Vajinal kanama varsa ultrasonografi ile previa ve dekolman açısından değerlendirilir.

Question 26

Eylemde çocuk kalp sesleri ne zaman dinlenirse en iyi bilgiyi verir?

Answer 26

Fetal kalp atımlarının dinlenmesinin uterus kontraksiyonları ile ilişkisi önemlidir. Uterus
kontraksiyonları sırasında veya sonrasında düşüşler olup olmaması önemlidir. Dolayısıyla
kontraksiyondan hemen sonra mutlaka bakılmalıdır.

Question 27

Doğum sonrası kanamaya yaklaşım nasıldır?

Answer 27

Kanama sebebine göre yaklaşılır. Önce yardım çağrılır. Yeterli damar yolu yoksa açılır. En az iki damar yolu olmalıdır. Kan hazırlığı yoksa kan hazırlanana kadar IV kristaloid sıvı bolusu başlanır. Uterus tonusu palpasyonla kontrol edilir. Hipotonik ya da atonik ise uterin masaj yapılır. Aynı zamanda ek uterotonik ajanlar (oksitosin, meterjin, misoprostol) ve transamine verilir. Uterus tonusu düzelirse izlem yapılır. Düzelmezse bimanuel uterin masaj yapılır ve intrauterin balon tampon (Bakri Balon) yerleştirilir. Kanamanın devam ettiği ve hemodinamik instabiliteye yol açtığı durumlarda cerrahi seçenek olarak unilateral veya bilateral uterin arter ligasyonu, hipogastrik arter ligasyonu, B-Lynch uterin kompresyon sütürleri ve en son olarak histerektomi yapılabilir. Postpartum kanamanın sebebinin servikal veya vajinal laserasyonlar ise bunların primer onarımları sütürlerle yapılır. Vajinal veya vulvar derim hematomlara da ayırıcı tanı açısından dikkat etmek gerekir.

Question 28

Adet gecikmesi olan kadına (gebelik şüphesi) reçete ne zaman yazılmaz, ne zaman yazılır?

Answer 28

Son adet tarihinin ilk gününden hesaplanarak 31 gün içinde, hep ilaç hep ya da hiç kuralı geçerlidir. Sonrasında ilk üç ay risklidir. Ancak hangi ilaçların ne gibi riskleri olabileceği konusunda güncel bilgi sahibi olunmalı ve güncel kaynaklar kontrol edilmelidir. Örneğin A vitamini içeren ilaçlar, warfarin, sitotoksik ilaçlar reçete edilmeden önce hamilelik dışlanmalıdır.

Question 29

Polikistik over tanısı konulan hastaya ne anlatırsınız?

Answer 29

Yumurtlama (ovulasyon) olmasında sorun vardır, o nedenle geciken adetler (oligomenore) ve bazen de düzensiz ve fazla kanamalar (menometroraji) olabilmektedir. Aslında bu adetlerin çoğunda yumurtlama yoktur (anovulatuvar sikluslar). Ovulasyon olmadığından yeterince progesteron ile karşılanmamış estrojen varlığında rahim içi dolu (endometriyum) kalınlaşabilir (endometriyal hiperplazi) ve bu nedenle aylar-yıllar içerisinde kanser öncüsü hücreler gelişebilir (atipi). İleride gelişebilecek rahim kanserini önlemenin en iyi yolu düzenli adet görülmesini sağlamak, OKS veya progesteron ile endometriyumu östrojenin etkilerinden
korumaktır. PCOS infertiliteye neden olabilir. Çocuk istemi durumunda, spontan gebelik oluşmuyorsa tedavi gerekebilir (kilo verme, metformin, ovulasyon indüksiyonu, IVF gibi). PCOS multisistemik bir hastalıktır. Kişilerin çoğunda insülin direnci, kilo sorunu, dislipidemi eşlik edebilir. Kilolu olan hastalarda kilo vermek çoğu hastada ovulatuvar fonksiyonların geri gelmesine yetebilir.

Question 30

Endometriozis, endometrioma tanısı nasıl konulur?

Answer 30

Kesin tanı doku biyopsisi ile konulur ancak bu pratikte olmaz. Öykü, muayene, ultrason ve laboratuvar verileri değerlendirilerek veya direk laparoskopi veya laparatomi ile gözle görülerek tanı konulur. Kronik bir durumdur ve genellikle menopoza kadar tedavi gerektirir. Kombine OKS veya progesteron verilir.

Question 31

Down sendromu tarama testinde risk (birinci trimester kombine tarama testi, ikili test) 1/300 gelen hasta ile nasıl konuşursunuz?

Answer 31

İkili test bir tarama testidir. Sensitivitesi yaklaşık %85’tir. Yani bütün Down sendromlu gebelikleri yakalama garantisi veremez. Bütün tarama testlerinde olduğu gibi bir eşik değer (cut-off) belirlenir. Genellikle 1/300 eşik değeri kullanılır. 1/300 veya daha büyük bir risk çıkmışsa yüksek (artmış) risk olarak konuşulur ve kesin tanı testleri (koryon villus biyopsisi veya amniyosentez) önerilir.

Question 32

Plasenta ayrılmıyorsa ne yaparsınız?

Answer 32

Plasenta normalde doğum gerçekleştikten sonra 30 dakika içinde kendiliğinden ayrılır. Ancak aşırı bir kanama yoksa 1 saate kadar beklenilebilir. Eğer hala spontan ayrılma gerşekleşmediyse “elle halas” yapılabilir. Bu yöntemde steril eldiven, steril koruma, yeterli analjezi eşliğinde el uterusun içine sokarak plasentanın kenarlarından başlayak uterustan ayırma işlemi yapılır. Uygun koşulların olmadığı ortamlarda, aşırı kanama yoksa plasenta çıkarılmadan kordon klempli halde hastanın acil sevki planlanabilir.

Question 33

Preterm eylemde steroid kullanımı nasıldır?

Answer 33

24-34 hafta arasında olan ve erken doğum tehdidinde olan gebelere fetal akciğer matürasyonunu hızlandırmak amacı ile iki doz 12mg betametazon IM 24 saat ara ile yapılır. Alternatifi 12 saat ara ile 4 doz 6mg dexametazon verilmesidir.

Question 34

Erken dönem ultrasonun yararı nelerdir?

Answer 34

Fetal kardiyak aktivite varlığı değerlendirilir. İlk trimesterde CRL ile gebelik haftası tahmini oldukça hassas bir yöntemdir. Gebeliğin çoğul olup olmadığı, çoğul ile koryonisitesi anlaşılır (Lambda ve T işaretleri) Ektopik gebelik, heterotopik gebelik gibi komplikasyonlar erken dönemde tanı alabilir. Uterus şekil anomalileri ve adneksiyel patolojiler de tanı alabilir.

Question 35

Doğum setinde ve müdahale setinde bulunan aletleri tanıtınız.

Answer 35

Tek dişli tenakulum, cerrahi makas, portegü, dişli ve dişsiz pensetler, over pensi, klempler , küret.

Question 36

Acil kontrasepsiyon nasıl yapılır?

Answer 36

Eğer östrojene bir kontrendikasyon yoksa, 35 mcg etinil-estradiol içeren doğum kontrol haplarından 12 saat ara ile 4’er tane oral olarak verilebilir. Alternatifi ise 750mcg Levonorgestrel hap 12 saat ara ile iki doz verilir. Diğer alternatif ise tek doz ullipristal asetat (selektif progesteron reseptör modülatörü). En etkin yöntem ise korunmasız cinsel ilişkiyi takip eden 5 gün içerisinde rahim içi araç (RIA) yerleştirilmesidir. Diğer yöntemlerin ise ilk 72 saat içerisinde kullanımı önerilmektedir.

Question 37

Gebeye beslenme önerilerinde bununuz.

Answer 37

Gebeliğe başlarken zayıf olanlar (VKİ<18.5) gebelik boyunca 12.5-18kg, normal kiloda olanlar (VKİ 18.5–24.9) 11.5-16kg, kilolu olanlar (VKİ 25-29.9) 7-11.5kg, obez olanlar VKİ>30) 5-9kg almayı hedeflemelidirler. Bu süreçte işlenmemiş (doğal) gıdalar, yeterli vitamin ve mineral desteğinin alınması ve alkol/sigaradan uzak durulması gerekmektedir. Anlaşılacağı üzere kilolu gebelerde bile kilo vermesi önerilmemektedir. Ayrıca fetal gelişme geriliği gibi bir tanıda sağlıklı ve dengeli bir beslenme dışında farklı bir beslenme önerisinde bulunulmamalıdır.

Question 38

Gebelikteki fizyolojik değişikliklere bağlı şikâyetler nelerdir?

Answer 38

İlk trimesterde genellikle iştahsızlık, bulantı, kusma, uykuya meyil, halsizlik. Genel olarak kabızlık, sırt ve bel ağrıları, ayaklarda hafif düzeyde ödem, saçların döngüsünde hızlanma (saç dökülmesi veya gürleşmesi), göbek çevresi ve bacaklarda stria, gingival hiperplazi, gingival kanama, epistaksis ( burun kananması ) , gastroözefagal reflü, karpal tünel sendromu benzeri el parmaklarında uyuşma/karıncalanma hissi.

Question 39

Gebelikte ilaç kullanımı ilkeleri nelerdir?

Answer 39

İlaçlar genellikle zararsızdır. İlaçlar gebelikte kullanım için kategorize edilmişlerdir. Kullanılacak ilacın yarar/ zarar risk oranı tartışılır. Yeni pek çok ilaç çıktığından ve etik nedenlerle gebelik kullanımları hakkında yeterli bilgi ve deneyim bulunmamaktadır. Son adet tarihinin ilk gününden hesaplanarak 31 gün içinde, hep ilaç hep ya da hiç kuralı geçerlidir. Sonrasında ilk üç ay risklidir. Daha sonra ise genellikle (bazı grup ilaçlar hariç) risk oldukça düşüktür.

Question 40

Eklampsiden korunma nasıl sağlanır?

Answer 40

Eklampsi profilaksisi parenteral magnezyum sülfat ile yapılır. En çok intravenöz infüzyon yolu kullanılır. Şiddetli preeklampside başlanır ve doğumdan 12-24 saat sonrasına kadar devam edilir.

Question 41

ABO uyuşmazlığı nedir?

Answer 41

Anne O, baba A veya B ise olabilir. “O” kan grubu taşıyanlarda doğal olarak Anti-A ve Anti-B IgM bulunur (bağırsak bakteri antijenlerine karşı gelişir). Ancak plasentayı geçemezler. IgG ise plasentayı geçebilir ve fetus ve yenidoğanda hemolitik hastalığa neden olabilir.

Question 42

Hangi gebede kesinlikle elle vajinal muayene yapılmaz?

Answer 42

Plasenta previa şüphesi olan gebelerde elle servikal muayene kontrendikedir. Özellikle kanamalı olanlar başta olmak üzere ileri gestasyondaki tüm gebelerde muayene öncesi plasentanın yerinin ultrasonografi ile belirlenmesi gerekmektedir. Preterm ereken membran rütüründe (PPROM) muayene yapılır ancak steril kuru spekulum ile.

Question 43

Yapışık ikiz nasıl oluşur?

Answer 43

Zigotun fertilizasyondan 3 gün sonra yarıklanması (cleavage) dikoryonik-diamniyotik ikizlik, 4-8 günler arası yarıklanması monokoryonik-diamniyotik ikizlik, 8-12 günler arasında yarıklanması ile monokoryonik monoamniyotik ikizlik gelişirken, 13. Günden sonra olan yarıklanmada ise embriyonik disk oluştuğundan yapışık ikizlik gelişir.

Question 44

Uterotoniklerin farkları ve yan etkileri

Answer 44

— Sık kullanılan uterotonik ajanlar üç gruba ayrılır: oksitosin ve oksitosin agonistleri, ergo alkaloidleri ve prostaglandinler.
— Prostoglandin analogları (misoprostol, dinoproston, karboprost), Metil ergonovin, oksitosin,
karbetosin.

Question 45

Eklampside kullanılan ilaçlar

Answer 45

Magnezyum sülfat (ilk ve en etkili seçenek), diazepam,fenitoin, amobarbital, tiyopental, propofol, klorpromazin, prometazin. Intravenöz antihipertansifler (labetalol, hidralazine, nikardipin, oral nifedipin uzun salınım). Nazal oksijen.

Question 46

Magnezyum Sülfat infüzyon tedavisi alan bir hasta nasıl izlenir

Answer 46

Kan basıncı, solunum sayısı, oksijen saturasyonu ve nabız yakından izlenir. Derin tendon reflekslerin kaybı olmamasına dikkat edilir. İdrar çıkış takibi önemlidir çünkü renal klirens yolu ile vücuttan atılır. Hasta mümkünse monitorize edilerek ritm bozukluklar açısından izlenir. Endike olgularda serum magnezyum düzeyi ile takip edilir.