Sjúkdómar og sýkingar

Question 1

SSSS - Staphylococcus Scalded Skin Syndrome

Answer 1

Húðflögnunareitur
* rífur prótein í ysta lagi húðarinnar
* mynda blöðrur
* Eitrið finnst í 5 - 10% S.aureus stofnum
EINKENNI
* byrjar með smásýkingu (roði og bólga) t.d. kringum munn - eiturmyndun
* eitrið breiðist út á svæðinu eða með blóði um allan
líkama á 2 dögum
* blöðrur í húð - húðin flagnar af
* bullous impetigo - staðbundið form af SSSS
* fer um allan líkama - útbreitt heilkenni SSSS
* húðin grær á 7 - 10 dögum án öramyndunar
áhættuhópur
* aðallega ung börn
GREINING/RÆKTUN
* finna upphaf sýkingar - oft í andliti
* þýðir ekkert að taka strok úr blöðrum- eiturmyndun
ekki sýking
* klínísk greining
MEÐFERÐ
* mörg beta - laktam lyf virka á S.aureus

Question 2

Matareitrun af völdum Staphylococcus

Answer 2

Meltingarvegseitur af S.aureus
* fæða mengast af S.aureus
* oftast frá fólki = húðsýkingarm nef…
* bakteríufjölgun og enterotoxin framleiðsla fer fram
VIÐ STOFUHITA
EINKENNI
* koma fram <4 klst frá neyslu
* uppköst, kiðverkir, þurrkur, niðurgangur
* gengur yfir á <24 klst
clean - cook - cover - cool

Question 3

Toxic Shock Syndrome

Answer 3

EITURMYNDUN
* TSST -1 toxín
BÓLFESTA
* TSST -1 berst í blóðið og breiðist út í líkamann
* orsakast af: túrtöppum (áður fyrr) og skurðsárum
EINKENNI
* hiti, blóðþrýstingsfall, útbrot og síðar húðflögnun
* einkenni frá MTK, blóði, nýru, lifur o.fl.
* 5% dánartíðni - lost eða líffærabilun
MEÐFERÐ
* flestir fullorðnar með mótefni gegn TSST - 1
** fólk getur samt fengið þetta aftur

Question 4

S.aureus - sýkingar

Answer 4

algengustu húðsýkinga bakteríur
Húð og mjúkvefir
KOSSAGEIT (impetigo)
HÁRSLÍÐURBÓLGA (folliculitis)
GRAFTARKÝLI (furuncle, boil)
DREPKÝLI (carbuncle)
SÁRASÝKINGAR
BRJÓSTASÝKINGAR
innri líffæri
* blóðsýkingar
* lungnabólga
* hjartaþelsbólga
* beina - og liðasýkingar
* heilahimnubólga
greining: klínísk sýni ef alvarlegri sýkingu eða ónæmisbæling
meðferð: staðbundin eða p.o. sýklalyf (ná staphylococcum), hitameðferð á kýli til að opna þau

Question 5

kossageit (impetigo)

Answer 5

• oftast ung börn
• einkennist af graftarbólum - hrúðurskorpa
• oft margar bólur á mismunandi stigum
• bæði virka bólu og bólu sem er að þorna með hrjúðri
  ekki rugla saman við bullous impetigo (eituráhrif)

Question 6

hárslíðurbólga (folliculitis)

Answer 6

• lítil rauð sýkt bóla
• sýking í hársekkjum
• hvar sem er á húð
• getur þróast í graftarkýli (furuncle)

Question 7

Graftarkýli (furuncle, boil)

Answer 7

• subcutan vefur
• andlit, háls, holhönd, rasskinnar
• getur þróast í drepkýli (carbuncle)

Question 8

drepkýli (carbuncle)

Answer 8

• graftarkýli renna saman
• háls, baki, læri
• alvarlegar sýkingar, jafnvel út í blóð
• oft hiti
• gott að fá sýni ú þessum sýkingum og síðan
  meðhöndla í samræmi við næmnisprófin