Sjónskynjun Flashcards
Hvert er helsta hlutverk ljósnema í sjónhimnu?
Að breyta ljósbylgjum í taugaboð.
Í hvaða lobe er sjónbörkurinn staðsettur?
Í hnakkablaði
Hver er skilgreiningin á sjáanlegu ljósi (visible light)?
Rafsegulbylgjur sem geta verkað á ljósnema sem áreiti.
Sjáanlegt ljós myndar litróf, hver er bylgjulengd litrófsins?
400nm - 750nm
Hver eru neðri mörk litrófs og hvaða geisla má sjá þar?
Neðri mörk eru 400 nm - útfjólublátt ljós
Hver eru efri mörk litrófs og hvaða geisla má sjá þar?
Efri mörk eru 750 nm - inn-rautt ljós
Hvað ræður því hvaða lit við sjáum?
Bylgjulengd ljóssins
Hver er skilgreiningin á photon?
Skammtur ljósagna
__________ eru safn ljósagna sem við getum séð?
Ljósbylgjur
Hver er skilgreiningin á mettun (saturation) ljósbylgju?
Hversu “hrein” hún er.
Skilgreindu hvítt ljós.
Blanda margra bylgjulengda. Algjörlega hvítt er jöfn blanda þeirra.
Skilgreindu myrkur.
Fáar eða engar photonur í umhverfi
Fleiri photonur = ___________ =____________
Fleiri photonur = Hærri sveifluvídd = Meiri birta
Augað skiptist í tvö hólf. Hvað kallast þau og hverju eru þau fyllt?
Fremra hólf: aqueous humour
Aftara hólf: augnhlaupi - vitreous humour
Hvað er það sem aðskilur fremra og aftara hólf í auganu?
Linsa sem er augasteinninn
Hver er sá hluti augans sem snýr að umheiminum og ljós fer fyrst um?
Hornhimnan (cornea)
Hvernig kemst aqueous humour inn í fremra hólfið?
Flæðir stöðugt inn í gegnum ciliary þekju.
Hvers konar vefur er lithimnan (iris), hvar er hún staðsett og hvert er hlutverk hennar?
Sléttur vöðvavefur, staðsett fyrir framan augastein. Stjórnar þvermáli sjáaldurs.
Skilgreindu sjáaldur (pupil)
Sjáaldrið er ljósop á lithimnunni (iris)
Hvernig er besta að skoða augnbotna?
Með augnbotnsjá (ophthalmoscope), tvær gerðir: bein/óbein.
Skilgreindu sjóntaugadoppu (optic disc).
Hvítur blettur í augnbotninum, þar eru engir ljósnemar, en þar ganga æðar og taugaþræðir út úr auganu.
Hvað kallast dældin í miðjum augnbotninum?
Miðgróf (macula)
Í miðgróf er önnur dæld hvað kallast hún og hver er sérstaða hennar?
Litgróf (fovea) er dæld í miðgróf. Í henni er sjón skörpust, þ.e. mest hæfni til að greina smáatriði.
Þegar starað er á hluti (fixation), er ________ beint að þeim, t.d. við lestur.
Litgróf (fovea)
Hvar er blindi blettur augans?
Sjóntaugadoppa (optic disc) er blindi blettur augans
________ og _______ beina ljósgeisla á sjónhimnu í aftari hólfi auga.
Hornhimna og augasteinn
Aðfallshorn ræðst að hluta af lögun _______ og ________.
augasteins og hornhimnu
Hvers konar linsa er augasteinninn?
Kúpt (convex) linsa
Hlutir sem við horfum á eiga að lenda í fókus á _________.
Sjónhimnu (retina)
Skilgreindu accommodation. Hvernig er það mælt?
Hæfileiki augasteins til að aðlagast og stilla fókus.
Mælt í diopters (D),
D = 1/fókuslengd
Skilgreindu ciliary vöðva:
Sléttir vöðvar sem gera breytingar á lögun augasteins.
Samdráttur ciliary vöðva = ____________ = __________ = _____________
Samdráttur ciliary vöðva = slökun í zonulas þráðum = kúptari augasteinn = fókuspunktur framan.
Slökun ciliary vöðva = ___________ = _________ = ____________
Slökun ciliary vöðva = Strekkir á zonulas þráðum = augasteinn verður flatari = fókuspunktur aftar
Skilgreindu zonulas þræði.
Stífir þræðir sem tengja augastein við ciliary vöðva.
Hvernig er verkan ciliary vöðva stjórnað?
Af reflexum.
Hver er forsenda accommodation?
Sveigjanleiki augasteins.
Skilgreindu presbyopia. Hvað er hægt að gera við því?
Augasteinn stífnar með aldri. Augasteinum skipt út fyrir gervi augasteina sem leiðrétta presbyopiu.
Skilgreindu myopia. Hvað veldur því?
Nærsýni. Augað er of stórt, brennipunktur augasteins lendir fyrir framan sjónhimnu.
Skilgreindu hyperopia. Hvað veldur því?
Fjærsýni. Augað er of lítið, brennipunktur augasteins lendir fyrir aftan sjónhimnu.
Hvers konar vefur er sjónhimnan (retina)?
Taugavefur
Hvar fer umleiðsla (phototransduction) ljóss í taugaboð fram?
Í ljósnemum í sjónhimnu.
Hvaða fyrirbæri mynda aftasta lag sjónhimnunnar í auganu?
Ljósnemar og litþekja (retinal pigment epithelium)
Ljós fer í gegnum alla sjónhimnuna, skellur á _________ og endurkastast þaðan á ljósnemana.
litþekju
Litþekja gleypir hluta af ljósgeislunum, frumur þar innihalda _________.
Melanin
Hvaða fyrirbæri er það sem sér um endurnýjun ytri liða ljósnema ásamt endurnýjun ljóspurpura (photopigment) þar.
Litþekjan (retinal pigment epithelium)
________ sér um flutning (transepithelial transport) jóna, vatns, og næringarefni milli ljósnema og æða (choriocapillaries)
Litþekjan (retinal pigment epithelium)
Nefndu tvær megin gerðir ljósnema.
Keilur (cones)
Stafir (rods)
Hvaða ljósnemar koma frekar fyrir í nætursjón?
Stafir
Hvaða ljósnemar koma frekar fyrir í litasjón, skerpu og hröðum breytingum í birtumagni?
Keilur
Hvert er hlutfall á milli stafa og keila í sjónhimnu manna?
Mun fleiri stafir en keilur 20:1
Í hvaða þrjá hluta skiptast ljósnemar?
Ytri lið, innri lið og presynaptic hluta.
Lýstu byggingu ytri liða ljósnema.
Snertir litþekjuna, inniheldur disk-laga lamellur, þar er ljóspurpurað (photopigment) geymt.
Lýstu byggingu innri liða ljósnema.
Inniheldur frumulíffæri og kjarna.
________ miðlar endurnýjun lamella og ljóspurpura.
Litþekjan
Hvert er hlutverk ljóspurpura (photopigment)?
Gleypir ljós - veldur breytingum í himnuspennu ljósnema.
Hvað er emmetropia?
Eðlileg sjón, augasteininn nær að fókusera beint á sjónhimnu
