Mænuviðbrögð og viðbragðsbogar

Question 1

Nefndu tvær gerðir skynfæra í vöðvum sem taka þátt í stjórn stöðu, jafnvægis og hreyfinga.

Answer 1

Vöðvaspólur

Sinahnökrar (golgi tendon organ)

Question 2

Hvað skynja skynfæri í vöðvum, vöðvaspólur og sinahnökrar?

Answer 2

Tog og lengd vöðva og sina

Question 3

Vöðvaspólur senda stöðug skynboð, sérstaklega ef örvun frá gamma taugaþráðum. Tog ______ tíðni boðspenna, stytting _______ tíðni boðspenna.

Answer 3

Tog eykur tíðni boðspenna.

Stytting lækkar tíðni boðspenna.

Question 4

Þvermál vöðvaþráða og leiðsluhraði fylgjast að.

Stærra þvermál = _______ leiðsluhraði.

Answer 4

Stærra þvermál = aukinn leiðsluhraði

Question 5

Nefndu frumugerðir í vöðvaspólum. 2 megin gerðir af ummynduðum vöðvafrumum.

Answer 5

Pokafrumur (nuclear bag fibers)

Keðjufrumur (nuclear chain fibers)

Question 6

2 gerðir skynþráða vefja sér um intrafusal vöðvaþræðina. Nefndu þær.

Answer 6

Ia skynþræðir (primary), um bæði poka- og keðjufrumur

II skynþræðir (secondary), um pokafrumur - 2 og keðjufrumur

Question 7

Lýstu Ia primary skynþráðum.

Answer 7

Dýnamískir þræðir sem hafa bara áhuga á breytingum. Því hraðari sem breytingin er, því öflugri eru dýnamísku viðbrögðin

Question 8

2 gerðir gamma hreyfitauga liggja til spóluþráðanna, hverjar eru það?

Answer 8

gD-hreyfitaugar, ítauga pokafrumur-1

gS-hreyfitaugar, ítauga pokafrumur-2 og keðjufrumur

Question 9

Hvað gerist í vöðvaspólum þegar vöðvi er teygður?

Answer 9

Þá aukast boð frá vöðvaspólum

Question 10

Samverkun er á mill alpha og gamma-hreyfitauga í hverju felst hún?

Answer 10

Þegar alpha-hreyfitaugar eru örvaðar eru gamma-hreyfitaugar líka örvaðar. Þá styttast vöðvaspólurnar í takt við styttingu vöðvans.

Question 11

Hvers konar viðbragðsbogi er teygjuviðbragðið (stretch reflex, jerk reflex)? Eru slíkir viðbragðsbogar algengir?

Answer 11

Einmót viðbragðsbogi, mjög óalgengt.

Question 12

Lýstu teygjuviðbragðinu (stretch reflex, jerk reflex).

Answer 12

Skyndilegt tog í vöðva veldur örvun spólu sem veldur viðbragðs samdrætti extrafusal vöðvaþráða.

Question 13

Af hverju samanstendur taugarás teygjuviðbragðsins?

Answer 13

Vöðvaspólu sem nemur skyndilegt tog, Ia stöðuskynstaugaþræði (proprioceptor) frá spólunni sem berst inn um dorsal rót mænu, fer inn í anterior horn mænu og á taugamot við motor frumu sem sendir taugaþræði til vöðvan þar sem spólan er staðsett og hann dregst saman.

Question 14

Hers konar viðbragð er Knee-jerk reflex?

Answer 14

Teygjuviðbragð.

Question 15

Nefndu dæmi um þekkt teygjuviðbragð

Answer 15

Knee-jerk viðbragðið

Question 16

Hvað er klónus? Tengsl við teygjuviðbragðsboga.

Answer 16

Klónus er óeðlilegt ástand. Er í raun yfirnæmur teygjuviðbragðsbogi sem gerist vegna mikillar örvunar frá MTK. Sem ætti náttúrulega ekki að vera því þetta eru einmóta viðbragðsbogar.

Question 17

Tvær gerðir teygjuviðbragðs (stretch reflex) taka þátt í að dempa hreyfingar og mýkja, hverjar eru þær?

Answer 17

Dynamic teygjuviðbragð

Static teygjuviðbragð

Question 18

Hvað myndi gerast við svörun vöðva við boðum um samdrátt ef vöðvaspólur væru aftaugaðar eða ef teygjuviðbragðsbogar væru skertir?

Answer 18

Svörun vöðva við taugaboðum yrðu mjög sveiflukennd og óregluleg, þ.e. kraftur og tíðni samdrátta í vöðvanum. Það er vegna þess að boðin sjálf frá hreyfitaugunum geta verið mjög breytileg og gróf.

Question 19

Geta teygjuviðbragðsbogar tekið þátt í námi, útskýrðu.

Answer 19

Þegar við lærum nýjar hreyfingar verða breytingar á teygjuviðbragðsbogum, þarf t.d. að vera mjög þróað hjá ballettdönsurum.

Question 20

Hverju er verið að lýsa? Liggja við enda 10-15 extrafusal vöðvaþráða og eru næmir fyrir virku togi frá þessum þráðum sem eru samsafn úr sitt hvorum hreyfieiningunum.

Answer 20

Sinahnökrum (golgi tendon organs)

Question 21

Eru allir extrafusal vöðvaþræðir, þ.e. þeir 10-15 sem tengjast sinahökrum allir úr sömu hreyfieiningunni?

Answer 21

Nei, sinahnökrar tengjast vöðvaþráðum sem eru allir úr sitt hvorri hreyfieiningunni m.a. til að stuðla að því að álagi á vöðva er jafnað á milli hreyfieininga.

Question 22

Hvers konar aðlægar skyntaugar ítauga sinahnökra?

Answer 22

Aðlægar Ib-skyntaugar

Question 23

_______ eru ekki næmir fyrir óvirku togi, þ.e. ytra togi.

Answer 23

Sinahnökrar

Question 24

Í liðamótum (liðböndum og liðpokum) eru ýmis skynfæri sem líkjast sinahnökrum, og Ruffini og Pacini viðtakar í húð. Þessir viðtakar senda upplýsingar um stöðu og hreyfingu liðamóta og gegna mikilvægu hlutverki í stjórn hreyfinga, stöðu og jafnvægis. Einu nafni kallast þessir viðtakar ___________________.

Answer 24

Stöðu- og hreyfiskynsviðtakar (proprioceptors)

Question 25

Hverju er verið að lýsa?

• Koma víða fyrir í líkamanum.
• Flexor/extensor gagnverkun í sama útlim
• Flexor/extensor gagnverkun í útlimum sitthvorrar hliðar.

Answer 25

Gagnverkandi viðbragðsbogum

Question 26

Synapstöf eykst eftir því um hversu marga synapsa viðbragðið þarf að fara. Það þýðir að fjöldi _______ hefur áhrif á hraða boðanna.

Answer 26

Fjöldi synapsa hefur áhrif á hraða boðanna. Fleiri synapsar, meiri synapstöf.

Question 27

Skilgreindu the final common pathway.

Answer 27

Hver alpha hreyfitaug hefur verið kölluð the final common pathway.

Fjöldi Ia-tauga, millitauga og annarra niðurliggjandi brauta frá heila ítauga hverja alpha hreyfitaug sem kölluð hefur verið “the final common pathway”

Question 28

Á hvaða tvo staði fara sensory boð sem koma inn um dorsal root mænu?

Answer 28

Einn hluti af skyntaug endar nánast strax í gráa efni mænu og vekur staðbundin segmental viðbrögð.

Önnur boð fara á hærri staði í MTK.

Question 29

Varðandi motor neurons: Í hverju segmenti mænu í __________ eru nokkur þúsund frumur sem eru 50-100% stærri en flesar aðrar.

Answer 29

Anterior horn

Question 30

Nefndu tvær gerðir taugaþráða sem fara út úr ænu og ítauga beinagrindavöðva og hvers konar vöðvaþræði þeir ítauga.

Answer 30

Alpha motor taugar ítauga extrafusal vöðvaþræði.

Gamma motor taugar ítauga intrafusal vöðvaþræði

Question 31

Skilgreindu motor unit.

Answer 31

Allir taugaþræðir frá einni taugafrumu og allir þeir vöðvaþræðir sem þeir ítauga.

Alpha motor taugar senda frá sér A-alpha taugafrumu þræði sem hafa marga anga og ítauga marga extrafusal vöðvaþræði - saman myndar þetta allt motor unit.

Question 32

Hvers konar frumur virðast gegna mikilvægu hlutverk í taktföstum hreyfingum eins og göngu.

Answer 32

Renshaw frumur

Question 33

Hvað eru Renshaw frumur?

Answer 33

Frumur sem virðast gegna mikilvægu hlutverki í taktföstum hreyfingum eins og göngu.

Renshaw frumur eru hamlandi millitaugungar á samverkandi alpha-hreyfitaugar og Ia-millitaugar til gagnverkandi (antagonista) vöðva.

Question 34

Hvaða frumum er verið að lýsa?

Hamlandi millitaugungar á samverkandi alpha-hreyfitaugar og Ia-millitaugar til gagnverkandi (antagonískra) vöðva.

Answer 34

Renshaw frumur

Question 35

Hreyfieiningar eru misstórar:

- Hvers konar vöðvaþræði hafa smáar hreyfieiningar og hvernig eru taugafrumur þreirra?

Answer 35

Smáar hafa vöðvaþræði af gerð I og grannar taugafrumur

Question 36

Hreyfieiningar eru misstórar:

- Hvers konar vöðvaþræði hafa stórar hreyfieiningar og hvernig eru taugafrumur þeirra?

Answer 36

Stærri hafa vöðvaþræði af gerð IIB og sverustu taugafrumurnar.

Question 37

Hvers konar hreyfieiningar eru virkjaðar þegar aðeins lítill kraftur er virkjaður í vöðva? Hvað þarf að gera til þess að virkja meiri kraft?

Answer 37

Lítill kraftur virkjaður í vöðva þýðir að smæstu hreyfin. eru notaðar. Eftir því sem þörf er fyrir meiri kraft eru fleiri og stærri hreyfieiningar notaðar.

Question 38

Hversu margir taugaenda ítauga hverju alpha-hreyfitaugafrumu?

Answer 38

Taugaendar sem ítauga hverja alpha hreyfitaugafrumu skipta hundruðum. - Muna, the final common pathway.

Question 39

Krampar eru oftast afleiðing _________. Nefnu 3 ólíkar ástæður fyrir krampa.

Answer 39

Mænuviðbragðsboga.

• krampar vegna sársauka frá beinbrotum
• krampar vegna lífhimnubólgu, sársauka í lífhimnu
• vöðvakrampi

Question 40

Hvað er eftirfarandi dæmi um:

• Blóðflæði til húðar vegna hitastigsbreytinga
• Svitamyndun vegna hita
• Sumar þarmahreyfingar
• Tæming þvagblöðru og ristils

Answer 40

Mænuviðbragðsbogar ósjálfráða taugakerfisins (autonomic reflexes)