Seann-Fhaclan Flashcards
The stane aat lies not in yir gait braks not yir taes
A’ chlach nach tachair ri mo chois, cha chiùrr i mi.
Tha a’ ghaoth fann is caochlaideach
Tha a’ ghaoth ag iarraidh nam port
Doujet e vimp hervez an doujañs a vager ouzhimp-ni
A-rèir do mheas ort fhèin
Measaidh càch thu
‘S e na boireannaich a shocraichidh gach rud
A thoil fhèin do gach duine
Is an toil uile do na mnathan
E diwezh an afer e ouzimp gant piv vo ar maout
Aig deireadh a’ chluiche chìtear cò ‘bhuinigeas
Air mheud ´s a their na slòigh
Cha ghlòir a dhearbhas ach gnìomh
Beul a labhras, ach gnìomh a dhearbhas
Beul a labhras, ach gnìomh a dhearbhas
Air mheud ´s a their na slòigh
Cha ghlòir a dhearbhas ach gnìomh
Un dra vihan a ziskouezo deomp penaos e vefe un dra vras
Aithnichear air a’ bheagan
Ciamar a bhiodh am mòran
An hini a zo ur soucher amañ a vo ur soucher aze
Am fear a bhios carach sa bhaile-seo
Bidh e carach sa bhaile ud thall
Tout vient à point qui sait attendre
Am fear a bhios fad aig an aiseag
Gheabh e thairis uair-eigin
An hini a zo prest a yelo pelloc’h
Am fear a cheanglas ´s e a shiubhlas
Qui vole un œuf vole un bœuf
Am fear a ghoideadh an t-ubh-circe
Ghoideadh e an t-ubh-geòidh
He aat daes his turn in time sits half idle
Am fear a nì obair na thràth
Bidh e na leth thàmh
Pep tra a varv/baouez d’ur poent
Am fear as fhaide a bha beò riamh
Fhuair e am bàs
An hini a ya er-maez gant rouedoù dre voaz a dapo pesked d’ur poent bennak
Am fear a thèid a ghnà a-mach le lìon, gheabh e iasg uair-eigin
Ret eo en em anavezout mat a-benn trec’hout an enebourien
Am fear a thug buaidh air fhèin
Thug e buaidh air nàmhaid
Ret eo mont e-kreiz ar jeu, a-hend-all ne vo na drec’h na faezh
Am fear nach cuir a chuid ´an cunnart
Cha dèan e call nò buinnig
Ret eo gouzout ar pezh ne fell ket dimp a-benn gouzout ar pezh a fell dimp
Am fear nach èisd ris nas olc leis
Chan fhaic e nas ait leis
Qui uis pacem para bellum
Am fear nach glèidh na h-airm san t-sìth
Cha bhi iad aige ´an àm a’ chogaidh
Ret eo kemer riskloù
Am fear nach misnich cha bhuannaich
Pa vez graet bruderez diwar-benn un dra a-raok mard eo
Am mac air an spàrr ´s an t-athair gun bhreith
Doeth dyn tra tawo
Saoilidh iad gu bheil e glic ma bhios e tric na thosd
Ret eo muzuliañ ha mentañ a-raok mont war-raok
Amhairc romhad mun toir thu do léum.
Tha e duilich cuidhteas fhaotainn de sheann-ghnàth
An car a bhios san t-seana mhaide
‘S duilich a thoirt as
Yann eo, Yann e vo
An cleachdadh a bha aig Niall
Bha e riamh ris
Ul labour graet dre heg na vo ket graet mat
An car a nìtear a dh’aindeoin, bidh e càm air nò carrach
Bezañ lezet en ur stad gwasoc’h eget an hini e oamp kavet ennañ
An Fhèinn air a h-uilinn
Dair a nìtear fuaim mòr mu dheidhinn rud, ach chan eil e mòr idir mu dheireadh
An gog mòr is an t-ubh beag
Ne dalvez ket an dra ne heller ket kavout
An luibh nach fhaighear, chan i a choibhreas
Ober a raio ar vugale evel ma welont
An ni a chì na big ‘s e a nì na big
An ni a chluinneas na big ‘s e a chanas na big
Ne adlavariot ket ar pezh na gleviot ket
Mur cluinneadh tu sin, chan abradh tu e
An rud a nìtear am falach, bidh aithne aig a h-uile dhuine air mu dheireadh
An rud a nìtear sa chùil, thig e a dh’ionnsaigh an teine
An dra na blij ket d’an dud, ne selaouint ket outañ
An rud nach binn le duine, cha chluinn duine
Tha gach rud bun-os-cionn
An saoghal a’ dol ma seach, ‘s an t-each air muin a mharcaiche.
La goutte d’eau qui fait déborder le vase
An uair a bhios an cupan làn, cuiridh e thairis
Fan drink’s in, wit’s oot.
Nuair a bhios an deoch astigh, bidh an ciall a-mach.
La nuit porte conseil
Nuair a thig an latha, thig comhairle
N’eus ezhomm nemet un toull bihan evit gouelediñ ur vag vras
Bàthaidh tòll beag long mhòr
Nach gorm na cnuic a tha fada bhuainn
Bidh adhaircean fada air a’ chrodh a tha fada uainn
De fol juge brève sentence
Bidh breith luath lochdach
Pisser dans un violon
B’ e sin an salann ga chur sa mhuir
P’emaomp e Rom, greomp evel ar Romaned
Béus na tuath far am bìtear is e a nìtear
Hen kredin p’hen gwelin
B’fheàrr leam ‘fhaicinn na ‘chluinntinn
Seblant a ra sot, met n’eo ket ez gwir
Dlùth glic, inneach gòrach
Kaout koun eus a belec’h e teujout
Cuimhnich air na daoine às an dàinig thu
‘S britheamh math a bhios ann an caraid
Bu mhath an sgàthan sùil caraid
Il vaut mieux prévenir que guérir
‘S fheàrr cinnteach na caillteach
Chaque petit geste aide
Lìonar beàrn mòr le clachan beaga
Gloazañ a c’hell ar gerioù
Bristidh an teanga bhog an cnàimh
N’eo ket ken plijus an arc’hant pan eo poent en reiñ en-dro
Bu mhath an t-iasad mur h-iarrtadh rithist e
Dhan fear gun nàire
Bu tu ‘chuir craicionn do thòin air d’aghaidh !
Bats le fer tant qu’il est chaud
Buail an t-iarann ‘fhad ‘s a tha e teth.
N’eus ezhomm nemet ur ger da zeraouiñ un disput
Buainidh aon fhacal ceud
Tòiseachadh mòran rudan gun rud a chrìochnadh
Buille air gach craoibh
‘S gun chraobh ga leagail
Patience mène à la victoire
Buinnigear buaidh le foighidinn
Bidh trioblaid ann dair a tha an gàrd na chadal
Cadal a’ mhuilleir is an t-uisge a’ dol seachad.
Càirdeas Chonain ris na deamhain
Cha d’fhuair Conan riamh dòrn gun dòrn a thoirt ga cheann
Gabhail às am bochd airson toirt dhan beartach
Calum beag a chur a dhìth, gu Murchadh mòr a reamhrachadh
La nourriture adoucit les gens les plus rudes
Càtachaidh am biadh fiadh na beinne
Muioc’h a diern eget a sujed
Ceannard air fhichead air an fhichead saighdeir.
Ceilidh gràdh gràin
Ceilidh seirc aineamh
Ceilidh seirc aineamh
Ceilidh gràdh gràin
Ne c’hell ket d’al lezenn renañ an ezhomm
Cha bheir lagh air èigin
On ne connaît la valeur du puit que lorsqu’il s’assèche
Cha bhi fios air math an tobair gus an tràigh e.
Gwelloc’h eo deskiñ bremañ eget diwezhatoc’h
Cha bhi thu nas òige ri d’ionnsachadh
Ne dorr ker gerioù eskern
Cha bhrist mollachd cnàimh
Ce qu’un ami acquiert n’est pas perdu
Cha chall na gheabh caraid
Dhan na daoine a tha a’ bruidhinn rò-àrd
Cha chluinnteadh gaoir-chatha leibh.
Chan e rud dual driopail
Cha chudthrom air loch an lach
Cha chudthrom air each a shrian
Cha chudthrom air caor’ a h-olann
‘S cha chudthrom air colainn ciall.
Feumar fàilte a chur air daoine
Cha chumar tigh le bial dùinte
Cha bhithear tiugh le beagan biadh
Cha dean aon cheirein duine slàn
‘S cha dean aon sàth duine reamhar.
Un dervezh heol tomm na ra ket an hañv
Cha dean aon smeòrach Samhradh
Il faut se mouiller pour devenir pêcheur
Cha dean brògan tioram iasgach.
Ae beggar isnae chuiser
Cha dean goile acrach casaid air a’ bhiadh
On ne fait pas d’omelette sans casser des œufs
Cha deanar buannachd gun chall
Càirdeas Chonain ris na deamhain
Cha d’fhuair Conan riamh dòrn gun dòrn a thoirt ga cheann
Un bon ouvrier se reconnaît à ses outils
Cha d’fhuair droch iomramhaiche ràmh math riamh.
Foranet eo bet an amzer
Cha d’ith na coin an aimsir.
Aes eo kontañ gevier dre skrid
Cha diùlt peann briag.
Ret eo tizhout ar pal hep en em skuizhañ hag en un doare fin
Cha do dhìrich Fionn bruthach riamh, is cha d’fhàg e bruthach gun dìreadh.
Pa brenner un ndor e tigor un eil
Cha do dhùin dorus nach d’fhosgail dorus.
Ne c’hloaz ket an habaskter
Cha do mhìll foighidinn mhath duine riamh.
Pan emeur o sturiañ ne c’heller ket kontrollañ pep tra atav
Cha do shuidh air stiùir nach d’thàinig bho ‘làimh uair-eigin.
Gra ar pezh tostañ ouzhit a-raok mont d’ober ar pezh pell diouzhit
Il faut faire les choses dans l’ordre
Cha do threabh thu an t-imir a tha romhad fhathast.
Dereat eo kinnig un dael/ur gomz a-raok mont a-enep unan
Cha d’thug Fionn riamh blàr gun chumha.
Feumar crìoch a chur air ar cuid mun rachar a chuideachadh fear eile
Cha d’thug thu do long fhèin gu cala fhathast.
Ezhomm en deus an den eus ar gevredigezh
Cha duine duine na aonar.
Dhan dhuine nach eil comasach
Cha ghleidheadh tu clach sa chladach.
‘S urrainnear sgeul innse a-rithist fad ‘s a tha e math
Cha mhisde sgeul math aithris dà uair.
On a pas fait ça pour des prunes
Chan ann air chnothan falamh a fhuaradh sid uile.
Il ne vit pas d’amour et d’eau fraîche
Chan ann as an adhar a tha e a’ toirt a chodach.
Tu ne vas pas fondre.
Chan ann de shìolachadh a’ phoca-shalainn thu.
Ret eo skeiñ meur a wech a-raok ma kouezho ar wezenn
Chan ann leis a’ cheud bhuille a thuiteas a’ chraobh.
L’appétit vient en mangeant
Chan eil air a’ bhiadh ach teannadh ris.
Bezañ a-du ne dalvez ket e labouror
Chan e gogadh nan ceann a nì an t-iomradh.
Ne c’heller ket kuzhat un dra fall, gwelloc’h eo mont hep hen ober
Chan eil cleith air an olc ach gun a dhèanamh.
Chien qui aboit ne mort pas.
Chan eil a adharc cho cruaidh is a tha a langan àrd.
Dhan fear nach eil a’ coimhead toilichte
Chan fhaca thu bò de do chrodh fhèin an-diugh.
On ne peut pas avoir le beurre et l’argent du beurre.
Chan fhaodar a’ bhò a reic ‘s a bainne òl.
Toutes les clefs ne pendent pas à la même ceinture.
Chan eil gach iuchair san tìr an crochadh ri aon chrios.
Gu dè tha math ann am fèist ‘s e a bhith a’ bruidhinn ri càirdean.
Chan fhiach cuirm gun a còmhradh.
Ret eo goulenn ma vez c’hoant gouzout
Chan fhiosrach mur feòraich.
Errare humanum est.
Cha robh duine riamh gun lochd.
N’out ket gwall fin na poellek.
Cha robh thu astaigh an uair a chaidh an ciall a roinn.
Un rin n’eo ket un rin mard eo gouezet gant tri.
Cha sgeul-rùin e is fios aig triùir air.
Tha cus fios agad, tha e mì-nàdurrach.
Tha fios fithich agad.
Deux yeux valent mieux qu’un seul.
Chì dithis barrachd air aon fhear.
The 20 years plan for the Irish Language
Clàr mòr fo bheagan
Qui court deux lièvres n’en attrape aucun
Cù an dà fhèidh, is minig a bha a fhiadh air chall
Aide toi et le Ciel t’aidera
Cuidich leat fhèin, is cuidichidh na Dèithe leat.
Mu dheidhinn àite beag breagha a bheil ciùin is caran iomallach
Cùl gaoith’ is aghaidh grèine
Le choix entre la peste et le choléra
Dà dhiù, gun aon roghainn
Da betra e servij un dra n’implijer ket ?
Dè am feum a tha sa phìob mur cluithear oirre?
En prendre un pour taper sur l’autre
Dithis a chur cuideachd agus am bualadh ri chèile
Aithnionn ciaróg ciaróg eile
Druididh gach eun ris a ealtainn
Dòigh slàinte
Dùthaich nan cluaran, nam fuaran, nan cuaran ‘s nam fuar-bheann!
Loin des yeux, loin du cœur
Fada bhon t-sùil, fada bhon chridhe
C’est un jour à marquer d’une pierre blanche
Faodaidh sinn eag a chur san ursainn
Bidh feadhainn deònach a’ dèanamh obrach
Far am bi toil, bidh gnìomh.
Lec’h m’emañ sioul an dour, don eo.
Far an sàmhaiche an t-uisge, ‘s ann as doimhne e.
Lec’h n’emañ ket don an avon e vez trouzus
Far an taine an amhuinn, ‘s ann as mò a fuaim.
Balaye devant ta propre porte avant d’aller balayer devant celle des autres
Feuch gu bheil do theallach fhèin sguabte mun tog thu luath do choimhearsnaich.
Zoken mard eo bihan an ui, bezo ean o tont anezhañ
Ge beag an t-ubh, thig eun as.
Ils on entendu mais pas compris
Ged a chuala iad an ceòl, cha do thuig iad am port.
Une bataille est gagnée, mais pas la guerre
Ged is ann on bhior, chan ann on choire.
