Sár og sárameðferð

Question 1

Hver eru lög húðarinnar?

Answer 1

Húðþekja, leðurhúð og undirhúð

Question 2

Hvert er stærsta líffæri og fyrsta vörn líkamans gegn ytra áreiti?

Answer 2

Húðin

Question 3

Hvað er það sem hefur áhrif á húðina?

Answer 3

Næring, aldur, almennt heilsufar, ýmsir sjúkdómar og fleira

Question 4

Hvert er hlutverk hjúkrunarfræðing í sambandi við húðina?

Answer 4

Meta ástand húðarinnar og veita meðferð sem viðheldur og eykur heilleika hennar

Question 5

Hverjar eru ýmsar gerðir sára?

Answer 5

Sár með tilgangi og án tilgangs, bráðsár og langvinn sár

Question 6

Hvernig eru sár með tilgangi?

Answer 6

Þau eru í lækninga- eða rannsóknarskyni. Dæmi; uppskurður, ástunga, gjafasár (þegar húð er tekin af einu svæði til að loka ári á öðru svæði)

Question 7

Hvernig eru sár án tilgangs?

Answer 7

Slys eða áverkar. Dæmi; skurður, stunga, skotáverki, fleiður, mar, sjúkdómar og heilsubrestir (fótasár, þrýstingssár/legusár, sýkingar)

Question 8

Hvernig eru bráðsár?

Answer 8

Bráðsár koma fljótt og gróa yfirleitt fljótt ef aðstæður er í lagi, verða oftast vegna utanaðkomandi áverka með eða án tilgangs; skurðsár, slysasár

Question 9

hvernig eru langvinn sár?

Answer 9

Lengi í bólgufasa, allt þar til gripið er inní, verða oft vegna sjúkdóma og heilsubresta getur verið bráðsár til að byrja með en verða að langvinnum sárum vegna t.d. eitthvað fór úrskeiðis

Question 10

Hvað er frumgræðsla?

Answer 10

Sár saumað eða límt saman, lágmarks vefjatap, lágmarksörmyndun

Question 11

Hvað er sígræðsla?

Answer 11

Sár látið gróa upp frá botni, umtalsverð örmyndun, tekur lengri tíma

Question 12

Hvað er seinkuð frumgræðsla?

Answer 12

Sár látið vera opið í ákveðinn tíma og síðan lokað með saumum

Question 13

Hvað gerist við blóðstorknun?

Answer 13

Æðar dragast saman, blóð storknar, blæðing og vökvatap stöðvast, hindrar innrás sýkla og óhreininda, ræsing á blóðflögum og losun bólgumiðla

Question 14

Hvað gerist við bólgusvörun?

Answer 14

Ræsing á mastfrumum og makrófögum, útvíkkun æða og aukið gegndræpi æða, roði, bólga, hiti og verkur, átfrumur, akút og krónísk bólga

Question 15

Hverjar eru hjúkrunargreiningar sára?

Answer 15

Vefjaskaðað sár, veikluð húð, fótasár bláæða, fótasár slagæða, sykursýkissár, þrýstingssár 1-4 stigs, þrýstingssár, brunasár og skurðsár

Question 16

Til hvers eru dren sett í eða við skurðsár?

Answer 16

Til þess að handa opinni leið fyrir vessa/gröft út úr skurðinum.

Question 17

Ef hreinsa þarf dren sem er í eða við skurðsár hvernig skal það hreinsað?

Answer 17

Fyrst skal hreinsa skurðsárið og síðan í kringum drenið.

Question 18

Hvað er opið dren?

Answer 18

Opið dren er dren sem er lítill bútur út úr skurðsárinu sem leiðir vessa út í umbúðir

Question 19

Hvað er lokað dren?

Answer 19

Lokað dren er það sem er sett í skurðsár og leiðir vessan í poka sem tengdur er við drenið

Question 20

Hvenær eru hrein vinnubrögð notuð við hreinsun á sárum?

Answer 20

Þegar verið er að hreinsa flest langvinnsár, fótasár, óhrein sár t.d. áverkasár, skurðsár eftir fyrstu 48 klst og hugsanlega fleiri sár

Question 21

Hvenær eru steril vinnubrögð notuð við hreinsun á sárum?

Answer 21

Þegar verið er að hreinsa skurðsár fyrstu 48 klst, skurðsár með dreni, skurðsár sem hugsanlega eru opin niður í dýpri vefjalög, flest sár sem eru opin niður að sinum, liðum og beinum og hjá einstaklingum sem eru með skertar varnir

Question 22

Hver er tilgangurinn með því að hreinsa sár?

Answer 22

Fjarlægja dauðan vef, fjarlægja bakteríur, fjarlægja óhreinindi og fjarlægja aðskotahluti

Question 23

Hver er algengasti hreinsivökvinn sem notaður er við að hreinsa sár í sterili meðferð?

Answer 23

sterilt ísótónískt saltvatn

Question 24

hver er algengasti hreinsivökvinn sem notaður er við að hreinsa sár í hreinni meðferð?

Answer 24

kranavatn

Question 25

Með hverju er dauður vefur hreinsaður í burtu?

Answer 25

Skærum, hníf, sköfu og/eða pincettu

Question 26

Hver er tilgangurinn með að setja umbúðir á sár?

Answer 26

Verja sár fyrir sýkingu, taka við vessa og blóði, halda hlýju og raka að sári, verja sár fyrir hnjaski, hreinsa sár, draga úr verkjum, minna sjúkling á sárið

Question 27

Hvernig dren er Penrose dren?

Answer 27

Það er opið dren, án sogs

Question 28

Hvenær er Penrose dren notuð?

Answer 28

Þau eru oftast sett í gegnum skurðinn til að drenera út vessa í umbúðir

Question 29

Hver er tilgangur lokaðra drena?

Answer 29

Til að draga út vessa blóð og gröft og flýta þannig sáragræðslu

Question 30

Hvað þarf að muna þegar lokað dren er fjarlægt?

Answer 30

Muna að taka sogið af áður en það er dregið út

Question 31

Við hvaða aðstæður gróa sár best?

Answer 31

Sár gróa best við rakar aðstæður og húðin í kringum sárið á að vera þurr

Question 32

Þegar sár er að gróa hvernig skal það ekki vera?

Answer 32

Það á að vera rakt en ekki löðrandi í sáravessa