rhan 1 Elfennau,ionau,cyfansoddiom a dwr

Question 1

ydi cymysgedd yn sylwedd pur

Answer 1

na

Question 2

beth yw moleciwl heb dim gwefr

Answer 2

amholar

Question 3

beth yw moleciwl gyda wefr bach

Answer 3

polar

Question 4

ydi cyfansoddion amholar yn toddi mewn dwr

Answer 4

na

Question 5

ydi cyfansoddion amholar yn toddi mewn lipidau

Answer 5

yndi

Question 6

beth yw’r 6 elfen mwyaf cyffredin yn y corff

Answer 6

ocsigen
carbon
hydrogen
nitrogen
calsiwm
ffosfforws

Question 7

beth yw swyddogaeth ocsigen,carbon,hydrogen a nitrogen yn y corff

Answer 7

prif gydrannau’r holl foleciwlau organig
mewn asidau amino/asid niwcleig

Question 8

beth yw swyddogaeth calsiwm yn y corff

Answer 8

cryfhau danedd,esgyrn a nerfau mewn anifeilaid a waliau celloedd mewn planhigion

Question 9

beth yw swyddogaeth ffosfforws yn y corff

Answer 9

bresennol mewn cellbilenni/ATP/asidau niwcleig

Question 10

beth yw’r elfennau gwahanol sef yn 1% or fas y corff dynol

Answer 10

potasiwm
sylffwr
clorin
sodiwm
magnesiwm
haern
copr
manganis
sinc
iodin

Question 11

beth yw swyddogaeth potasiwm yn y corff

Answer 11

trosglwyddo ysgogiadau nerfol

Question 12

beth yw swyddogaeth sylffwr yn y corff

Answer 12

bresennol mewn rhai asidau amino

Question 13

beth yw swyddogaeth clorin yn y corff

Answer 13

cludo carbon deuocsid

Question 14

beth yw swyddogaeth sodiwm yn y corff

Answer 14

trosglwyddo impylsau nerfol

Question 15

beth yw swyddogaeth magnesiwm yn y corff

Answer 15

cefnogi gweithrediad ensymau (a gweithred clorofffyl mewn planhigion )

Question 16

beth yw ionau anorganig

Answer 16

ion sydd ddim yn cynnwys carbon

Question 17

beth mae cyfansoddion organing yn cynnwys

Answer 17

carbon a hydrogen ac mae llawer yn cynnwys ocsigen a/neu nitrogen

Question 18

lle cynhyrchir cyfansoddion organig

Answer 18

gan organebau byw neu o bydredd organebau byw

Question 19

beth yw fformiwla glwcos

Answer 19

C₆H₁₂O₆

Question 20

beth ydi fformiwla glycin (asid amino)

Answer 20

C₂H₅NO₂

Question 21

beth yw mas dwr mewn bodau dynol

Answer 21

60-70%

Question 22

pam ydi dwr yn hanfodol yn organebau

Answer 22

mae holl adweithiau biocemegol yn digwydd mewn hydoodiant dyfrllyd

Question 23

ydi moleciwl o dwr yn polar neu amholar

Answer 23

polar

(gyda wefr)

Question 25

beth yw fformiwla glwcos

Answer 25

C₆H₁₂O₆

Question 26

beth yw mas dwr mewn bodau dynol

Answer 26

60-70%

Question 27

beth yw fformiwla glycin

(asid amino)

Answer 27

C₂H₅NO₂

Question 28

pam mae dwr yn hanfodol mewn bodau dynol

Answer 28

holl adweithiau biocemegol yn digwydd mewn hydoddiant dyfrllyd

Question 29

ydi moleciel o dwr yn amholar neu polar

Answer 29

polar

Question 30

beth yw adwaith cyddwysiad

Answer 30

cyfuno llawer o moleciwlau bach a cholli moleciwl dwr

Question 31

beth yw adwaith hydrolysis

Answer 31

moleciwlau mawr yn cael eu hydoddi wrth ychwanegu moleciwl dwr

Question 32

beth yw prif priodweddau dwr

Answer 32

-ia yn llai dwys na dwr
-aros yn hylif ar rhan fwyaf o tymereddau
-ddi-liw/tryloyw
-dyniant arwyneb uchel
-gynhwysedd gwres sbesiffig(amsugno llawer o egni gyda mond chydig o cynnydd yn tymheredd
-wres uchel i’w anweddu
-briodweddua cydlynol ac adlynol cryf

Question 33

beth yw arwyddocad ar gyfer bywyd i bod ia yn llai dwys na dwr

Answer 33

-pyllau ddim yn rhewi yn solat
-anifeilaid symud/nofio o hyd

Question 34

beth yw arwyddocad ar gyfer bywyd i dwr yn aros yn hylif ar rhan fwyaf o tymereddau

Answer 34

defnyddio fel cyfrwng trafnidiaeth
-yn y gwaed mewn mamaliad
-cludo ionau wedi’i hydoddi fyny’r xelem mewn planhigion drwy trydarthiad

Question 35

beth yw arwyddocad ar gyfer bywyd i dwr bod yn ddi-liw/tryloyw

Answer 35

golau cyraedd planhigion i ffotosyntheseiddio
golau gallu mynd trwy cytoplasm celloedd planhigion i cyraedd y cloroplastau

Question 36

beth yw arwyddocad ar gyfer bywyd i ddwr bod hefo dyniant arwyneb uchel

Answer 36

arwyneb y dwr gefnogi mathau gwahanol o organebau a dod yn gynefin iddynt

EE rhianedd y dwr

Question 37

beth yw arwyddocad ar gyfer bywyd i ddwr bod hefo gynhwysedd gwres sbesiffig(amsugno llawer o egni gyda mond chydig o cynnydd yn tymheredd

Answer 37

-nid yw tymheroedd celloedd a chynefinoedd dyfrol newid yn gyflym

-tymheredd cytoplasm yn sefydlog,osgoi ensymau’n dadnatureiddio

Question 38

beth yw arwyddocad ar gyfer bywyd i ddwr bod hefo wres anweddu uchel

Answer 38

-organebau yn defnyddio anweddiad dwr i oeri ond ddim yn colli gormod o dwr
-nid yw cynefinoedd dyfrol yn diflannu

Question 39

beth yw arwyddocad ar gyfer bywyd i ddwr bod hefo briodweddau cydlynol ac adlynol cryf

Answer 39

-bondiau hydrogen yn glynnu moleciowlau dwr gyda ei gilydd (cydlyniad)
-bondiau hydrogen yn glynnu sylweddau a gwefr neu amholar eraill(adlyniad)

gellir gosod moleciwlau dwr o dan rymoeddd tynnol uchel drwy sugno gyda gwelltyn neu trwy trydarthiad