PTSD Flashcards
Czym się różni trauma typu I od traumy typu II?
Trauma typu I (przez duże T) to zdarzenie pojedyncze i krótkotrwałe, ale zazwyczaj bardzo intensywne
Trauma typu II (przez małe t) to zdarzenie długotrwałe lub powtarzające się
Jak kolejno może przejawiać się stres w zaburzeniach po doświadczeniu potencjalnie traumatycznym (i w jakim czasie po nim)?
Do 48 godzin - ostra reakcja na stres (ASR)
Do 30 dni - zespół stresu ostrego (ASD)
Po 30 dniach (u dzieci do 3 miesięcy) - zespół stresu pourazowego (PTSD)
Jakie mogą być objawy ASR i w jakim czasie od wydarzenia potencjalnie traumatycznego muszą się pojawić, by je stwierdzić?
- Wycofanie się z oczekiwanej interakcji społecznej
- Zawężenie uwagi
- Wyraźna dezorientacja
- Gniew lub agresja słowna
- Rozpacz lub brak nadziei
- Aktywność niedostosowana lub bezcelowa (dysocjacja)
- Żałoba wymykająca się kontroli lub nadmierna
Objawy muszą się pojawić w ciągu godziny - zwykle nie wymaga leczenia
Co to ASD (związane ze stresem) i czym się charakteryzuje?
Jest to zespół stresu ostrego, występujący tylko w DSM-5, można je zdiagnozować w przedziale 3-30 dni od danego wydarzenia i tylko w wypadku jednorazowej traumy.
Kryteria diagnostyczne są bardzo podobne do PTSD - przy ASD występują większe zaburzenia dysocjacyjne
W kategorii jakich zaburzeń znajduje się PTSD według ICD-10 i DSM-5?
ICD-10: Zaburzenia związane z traumą i ze stresem
DSM-5: Reakcja na ciężki stres lub zaburzenia adaptacyjne
Jakie są charakterystyczne objawy po traumie u dzieci i młodzieży (w zależności od wieku)?
Małe dzieci (do 5 lat) - uporczywe odtwarzanie traumy, opóźnienia kluczowych funkcji w rozwoju, drażliwość
Dzieci w wieku szkolnym (6-12 lat) - wycofanie z aktywności, agresja, regresja
Młodzież (13-18 lat) - chroniczne zmęczenie, zachowania ryzykowne, agresja (rozładowywanie napięcia)
Czy ekspozycja na bodźce potencjalnie traumatyczne przez media może doprowadzić do diagnozy PTSD?
Nie, to kryterium wyłączające
Co to intruzje i jak się objawiają?
- Nawracające i mimowolne i wspomnienia traumatycznego zdarzenia
- Powtarzające się sny, w których zawarta jest treść i/lub wpływ snu dot. wydarzeń traumatycznych (u dzieci mogą to być przerażające sny bez rozpoznawalnej treści)
- Dysocjacja, zachowanie jakby wydarzenie się powtarzało
- Intensywne/długotrwałe cierpienie psychiczne lub wyraźne reakcje fizjologiczne na sygnały przypominające jakiś aspekt traumatycznego wydarzenia
Jakie są kategorie objawów PTSD według DSM-5?
Intruzje, negatywny nastrój, dysocjacje, unikanie, pobudzenie
Jakie są objawy PTSD według ICD-10?
- Reminiscencje
- Sny występujące na tle uporczywie utrzymującego się poczucia “odrętwienia” i otępienia uczuciowego
- Odizolowanie od innych
- Niereagowanie na otoczenie
- Anhedonia
- “Przeżywanie na nowo”
- Obawy i unikanie wspomnień, działań i sytuacji przypominających uraz
Jakie są dodatkowe objawy występujące przy COMPLEX PTSD?
- Zaburzenia regulacji emocji
- Hiper- lub hipoaktywacja
- Trwałe negatywne myślenie o sobie jako osobie słabej i bezwartościowej
- Trudności w podtrzymywaniu lub unikanie relacji, dystans wobec innych
Jakie są czynniki narażenia na PTSD?
Czynniki genetyczne (płeć, indywidualne cechy genetyczne czy osobowościowe) i środowiskowe (wcześniejsze doświadczenia, dysocjacja w ASR)
Jakie są najważniejsze narządy i ich funkcje przy PTSD (lub które z nich są narażone na uszkodzenie)?
Oś HPA (podwzgórze-przysadka-nadnercza) - koordynuje wydzielanie glikokortykosteroidów, takich jak kortyzol, który przygotowuje organizm do reakcji fight or flight i powoduje deficyty w różnych obszarach codziennego funkcjonowania
Hipokamp - odpowiada za uczenie się i przenoszenie inf. z STM do LTM; wysoki poziom kortyzolu je uszkadza
Ciało migdałowate - odpowiada za pamięć i zachowania oparte na emocjach
Kora przedczołowa - odpowiada za pamięć roboczą i planowanie ruchów i działań
Co to jest terapia EMDR i przy jakich zaburzeniach się ją wykorzystuje?
Terapia EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocesing) - metoda odwrażliwiania i przetwarzania trudnych doświadczeń z wykorzystaniem stymulacji zmysłowej (ruchu gałek ocznych). Wykorzystuje się ją najczęściej przy PTSD
