PSO Flashcards
Wat noem ons die Hindoefees?
Diwali
Wat gebeur tydens Diwali?
Ligte fees - ligte verdryf die bose
Wat is die hoof Islamitiese (Moslem) fees?
die maand van Ramadan
Aan die einde van die maand vier hulle ‘n fees : Eid-oel-Fiter (of Eid)
Wat beteken ‘Eid’?
Fees
Wat is Barmitswa?
Barmitswa (‘seun vd verbond’) - Wanner ‘n seun 13 word lees hy die Tora in die sinagoge en dan is daar ‘n partytjie vir familie en vriende
Wat is Batmitswa?
Batmitswa (‘dogter vd verbond’) - Wanneer ‘n meisie 12 word, partytjie vir familie en vriende
Why did the gum cross the road?
It was stuck to the chicken’s foot
Wat is die Ark?
Dit is die spesiale kas waarin doe Tora, die Joode heilige boeke, gebêre word
Die Tora se oortreksels is wit
Wat is Nikah?
Islamitiese huwelikseremonie
Waarom vier Christene Paasfees?
Dit begin met Goeie Vrydag - Jesus se kruisiging
Dan Paassondag vier ons die Opstanding - wanneer Jesus weer lewendig geword het
Hoe word Paasfees gevier?
Spesiale kerkdienste
Gee paaseiers - Herinner mekaar aan die nuwe lewe wat Jesus gebring het. Die hol (leë) eier herinner aan die leë graf
Eet Paasbolletjies (gebakte brooodjies met ‘n kruis op) om te herinner aan die kruisiging
Wat word die Boeddhistiese fees genoem?
Vesak
Wat is Vesak?
Boeddhistiese fees - Boeddhadag
Herdenk die geboorte, verligting en dood vd Boeddha meer as 2500 jaar gelede
Wat is dharma?
Die ewige wet vd heelal (Boeddhisme)
Waar of vals: Afrika Godsdiens rituele verskil van een stamgroep na die ander
Waar
Wie speel ‘n belangrike rol in Afrika godsdiens seremonies?
Voorvaders
Wat gebeur by meeste Afrika rituele?
Bok of bees word geslag
Drink Afrika bier wat van koring gemaak word
Wat beteken dit as ‘n produk verval het?
Om oud te word, die einde van ‘n vasgestelde tydperk bereik
What is a cat’s favourite colour?
Purrrr-ple
Waar of vals: Bleikmiddels en seeppoiers is nuttig en skadeloos
vals
Dit bevat toksies bestandele
Noem ‘n paar skadelike huishoudelike produkte
Gif vir rotte, muise, kakkerlakke, insekte, slakke en onkruid
Beskryf hoe huishoudelike produkte skadelik kan wees (3)
Giftig as insluk
Brand vel en oë
Beskadig longe as inasem
Waar moet skadelike huishoudelike stowwe gebêre word?
In ‘n kas wat stewig toemaak of gesluit kan word
Mag jy skadelike stowwe in die drein afgooi?
Nee dit kan die omgewing beskadig
Waar moet medisyne gebêre word?
Buite bereik van kinders
Hoe kan mens voorkom dat iemand per ongeluk die verkeerde medisyne drink?
Dit moet duidelik gemerk wees
Wat moet mens doen voor jy medisyne drink?
Lees die etiket
Drink die regte hoeveelheid
Wat doen mens met medisyne wat verval het?
Gooi dit weg
Wat moet jy doen as daar ‘n brand is? (4)
- Skree ‘BRAND’ sodat almal weet hul moet uitgaan
- Bel die brandweer
- As die brand klein is, gebruik die brandblusser. As dit groot is, kom weg
- Maak seker dat almal veilig is. As iemand weg is, meld dit aan by die brandweer
Wat is die brandweer se nommer?
112
Hoekom is skoon water belangrik?
Alle lewende wesens het water nodig - mense, diere en plante
Om te drink en gesonde voedsel te produseer
Waar kom ons water vandaan?
Riviere, reservoirs en damme
Kan mens seewater drink?
Nee
Dit is te sout
Hoe kan ons water spaar en dit skoon hou? (3)
- HOu riviere skoon deur ie afval en riool daarin te stort nie
- Moenie chemikalië, olie, verf of ander giftige stowwe in rviere, mere, damme, dreine, wasbakke of toilette afspoel nie
- Neem deel aan of organiseer ‘n skoonmaak-aksie vir die gemeenskap
Wat is riool?
Afvalstowwe wat in die toilet afgespoel word
Hoe kan ons water spaar? (9)
- Emmers onder lekkende krane
- Moenie krane ooplos nie
- Stort in plaas van bed
- Sit ‘n plastiekbottel of baksteen in die toiletspoelbak sodat dit minder water gebruik om te spoel
- Gebruik ‘n prop in die wasbak wanneer jy hande was
- Gebruik oorskiet badwater om die toilet te spoel
- Hou ‘n bottel drinkwater in die yskas - moenie die kraan laat loop tot die water koud/warm is nie
- Moenie die kraan laat loop terwyl jy tande borsel nie
- Kontak die waterdepartement as jy ‘n gebarste waterpyp of drein wat oorloop sien
Hoeveel water gebruik ‘n toilet wat spoel?
9 l
Waar of vals: ‘n Stort gebruik 90 l water en ‘n bad 30 l water
Vals
Stort 30l
Bad 90l
Hoe besoedel ons water by die huis? Wat gebeur dan met die water?
Waspoeier en opwasseep bevat chemikalieë
Water moet dus eers skoongemaak word voor dit weer gebruik kan word
By die watersuiweringsaanleg
Waar word water skoongemaak?
Watersuiweringsaanleg
Hoe kan boere ondergrondse water besoedel?
Kunsmis - dit laat groei die gewasse maar bevat chemikalieë
Wat kan jy doen om ons water te beskerm?
Koop produkte wat veilig vir die omgewing is
Bio-afbreekbare chemikalieë
Why are pirates called pirates?
They just arrrrrhhhhh
Noem 5 dinge wat ons nodig het om gesond te lewe
- Stysel en koolhidrate
- Proteïene
- Minerale en vitamiene
- Suiwelprodukte
- Vesel en water
Wat is stysel en koolhidrate?
Kos wat ons energie gee
Eet met elke maaltyd
Bv. bruinrys, volgraanbrood
Wat is proteïene?
Help om jou liggaam op te bou
Hou bloed, spiere en bene sterk
bv. vleis, vis, eiers, kaar
Wat is minerale en vitamiene?
In groente en vrugte
Beskerm ons teen siektes
Donkergroen groente soos spinasie
Geel groente soos pampoen
5 porsies ‘n dag
Wat is suiwelprodukte?
Melk, botter, maaskaas, room, jogurt
Bevat bietjie vet - gesond vir vel en hare
Laevet produkte is gesonder
Waarom moet ons water en vesel inneem elke dag?
6 glase water elke dag
Vesel help om kos te verteer
Vesel in volgraanprodukte, bruinrys, ertjies, boontjies, neute, aartappels
Oook in vrugte en groente
Wat is die simptome van tuberkulose?(5)
- Hoes vir lang tyd
- Word swak en maer
- Voel moeg
- Wil nie eet nie
- Sweet in die nag
Watter hand is beter om mee te skryf?
Nie een van hulle nie, dis beter om met ‘n potlood te skryf
Kan TB maklik versprei?
Ja
Watter toetse kry mens vir TB
Kyk na spoeg onder mikroskoop
X straal van borskas
Hoe word TB behandel?
Pille vir 6 maande of langer
Wat gebeur as iemand nie hul TB pille klaar drink nie omdat hulle beter voel?
Kan weer siek word
Bakterieë raak weerstandig teen die medisyne - medisyne werk dan nie meer so goed nie
Hoe kan ons keer dat ons TB kry? (4)
- BCG inspuiting
- Hande voor mond as hoes, moenie spoeg nie
- Toets almal wat in dieselfde huis woon as iemand met TB
- Persoon met TB moet apart vd ander mense slaap
Wat is diarree?
Maagkrampe
Kort-kort toilet toe - loperig
Wat veroorsaak diarree?
Kieme wat die liggaam deur jou mond ingaan
Kan diarree mens doodmaak?
Ja, mense ontwater (dehidreer) - het nie genoeg vloeistof in jou lyf om dit behoorlik te laat werk nie
Hoe behandel mens diarree?
Drink baie water met suiker en sout
Een glas vir elke keer wat jy in die toilet was (2 glase vir c=volwassenes)
Of ‘n teelepel elke 5 minute
Water moet skoon wees - gekook en afgekoel
Wat veroorsaak droë vel?
‘n Handdoek
What do you call a pile of cats?
a Meow-ntain
Noem 4 soorte verdowingsmiddels
- Kaffeïen
- Medikasie
- Tabak en alkohol
- Onwettige verdowingsmiddels
Wat beteken verslaaf?
Kan nie ophou om iets te gebruik nie
Wat gebeur as iemand te veel alkohol drink?
Deurmekaar
sukkel om te loop of praat
Wat is nikotien?
In sigarette
Verslawend
Why was 6 afraid of 7?
Because 7 8 9
Wat is ‘n stamgroep?
Groep families
Hoekom drink babas/kinders soms per ongeluk medisyne?
Hulle is nuuskierig
Proe aan alles
Hoe kan mens gesondheidspropbleme voorkom? (10)
Eet gesond
Genoeg oefening
Sonlig
Rus genoeg
Inent teen siektes
Bad gereeld
was hande voor en na badkamer gebruik - dit maak miljoene kieme dood
Bedek jou neus/mond as jy nies/hoes
Hou vlieë weg van kos
Begrawe/verbrand vullis
Wat moet jy doen as jy ‘n aansteeklike siekte het? (3)
Bly in bed
Rus
Drink medisyne
Noem 4 dinge wat mens kan doen om gevaarlike kieme te beheer
- Pasteuriseer melk - minder diarree
- Beheer muskiete met chemikalieë - minder malaria
- Entstowwe - minder waterpokkies, masels, polio
- Antibiotika
Wat is die simptome van malaria? (6)
Koors en koue sweet
Hoofpyn
Spierpyn
Moegheid
Naar en opgooi
Bloedarmoede
Hoe word malaria behandel?
Anti-malaria medisyne
Hoe word malaria voorkom?
Muskietbeheer - muskietnette, insekweermiddels
Profilakse/voorkomende malariamedisyne as mens na ‘n malaria gebied gaan
Watter insek versprei malaria?
Muskiete
Wat is die simptome van masels? (6)
Koors
Hoes
Loopneus
Rooi oë
Uitslag op vel
Koplik kolle - wit kolletjies in mond
Hoe word masels behandel?
Dit gaan vanself weg - geen spesifieke medisyne nie
Koorsmedisyne
Hidrasie - drink genoeg water
Vitamiene A
Hoe kan masels voorkom word?
Masels, pampoentjies,rubella (MMR) entstof
Hoe versprei masels?
Lug - druppels as iemand hoes/nies
Waarvoor staan MIV?
Menslike Immuniteitsgebrek virus
Kan jy MIV kry deur aan iemand te raak wat die siekte het?
Nee, dit word nie deur aanraking versprei nie
Wat doen MIV aan die menslike liggam wat na hul dood kan lei?
MIV verswak die immunstelsel deur selle aan te val
Moeilik om dan teen infeksies te veg
Kan mense met MIV oorleef? Gee ‘n rede vir jou antwoord
Ja
Hulle kan lang ggesonde lewens lei
Dink jy daar is ‘n stigma rondom mense met MIV? Gee ‘n rede vir jou antwoord
Ja
Daar is ‘n stigma as gevolg van verkeerde inligting en vrees oor die siekte
Hoe kan jy iemand met MIV ondersteun?
Behandel hul preises dieselfde as wat jy alle mense behandel
Wees vriendelik
Help hul om gesond te bly
