Prawo autorskie

Question 1

Przedmiotem prawa autorskiego jest

Answer 1

każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

Question 2

W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

Answer 2

1) wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
2) plastyczne;
3) fotograficzne;
4) lutnicze;
5) wzornictwa przemysłowego;
6) architektoniczne, architektonicznourbanistyczne i urbanistyczne;
7) muzyczne i słowno-muzyczne;
8) sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;
9) audiowizualne (w tym filmowe)

Question 3

Ograniczenia

Ochroną objęty może być

Answer 3

wyłącznie sposób wyrażenia; nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne.

Question 4

Ograniczenia

Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili

Answer 4

od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną.

Question 5

Ograniczenia

Ochrona przysługuje twórcy

Answer 5

niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.

Question 6

Tłumaczenia, przeróbki, adaptacje

Opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest

Answer 6

przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego.

Question 7

Tłumaczenia, przeróbki, adaptacje

Rozporządzanie i korzystanie z opracowania zależy od

Answer 7

zezwolenia twórcy utworu pierwotnego (prawo zależne), chyba że autorskie prawa majątkowe do utworu pierwotnego wygasły. W przypadku baz danych spełniających cechy utworu zezwolenie twórcy jest konieczne także na sporządzenie opracowania.

Question 8

Wyłączenia

Nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego:

Answer 8

1) akty normatywne lub ich urzędowe projekty;
2) urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole;
3) opublikowane opisy patentowe lub ochronne;
4) proste informacje prasowe.

Question 9

Antologie i bazy danych

Zbiory, antologie, wybory, bazy danych spełniające cechy utworu są

Answer 9

przedmiotem prawa autorskiego, nawet jeżeli zawierają niechronione materiały, o ile przyjęty w nich dobór, układ lub zestawienie ma twórczy charakter, bez uszczerbku dla praw do wykorzystanych utworów.

Question 10

Zastosowanie przepisów ustawy

Answer 10

• Twórca, współtwórca jest obywatelem polskim lub państwa UE;
• Utwór został opublikowany na terenie RP lub w języku polskim;
• Utwór jest chroniony na podstawie umów międzynarodowych.

Question 11

Utworem opublikowanym jest

Answer 11

utwór, który za zezwoleniem twórcy został zwielokrotniony i którego egzemplarze zostały udostępnione publicznie;

Question 12

Utworem rozpowszechnionym jest

Answer 12

utwór, który za zezwoleniem twórcy został w jakikolwiek sposób udostępniony publicznie;

Question 13

Technicznymi zabezpieczeniami są

Answer 13

są wszelkie technologie, urządzenia lub ich elementy, których przeznaczeniem jest zapobieganie działaniom lub ograniczenie działań umożliwiających korzystanie z utworów lub artystycznych wykonań z naruszeniem prawa;

Question 14

Relacje do umów międzynarodowych
Jeżeli umowy międzynarodowe, których Rzeczpospolita Polska jest stroną, przewidują dalej idącą ochronę, niż to wynika z ustawy, do nieopublikowanych utworów obywateli
polskich albo do utworów opublikowanych po raz pierwszy na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej lub równocześnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo opublikowanych po raz pierwszy w języku polskim

Answer 14

stosuje się postanowienia tych umów.

Question 15

Podmiot prawa autorskiego

Prawo autorskie przysługuje

Answer 15

twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Question 16

Podmiot prawa autorskiego

Domniemywa się, że twórcą jest osoba

Answer 16

której nazwisko w tym charakterze na uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu

Question 17

Współtwórcy

Współtwórcom przysługuje

Answer 17

prawo autorskie wspólnie. Domniemywa się, że wielkości udziałów są równe. Każdy ze współtwórców może żądać określenia wielkości udziałów przez sąd, na podstawie wkładów pracy twórczej.

Question 18

Współtwórcy

Każdy ze współtwórców może

Answer 18

wykonywać prawo autorskie do swojej części utworu mającej samodzielne znaczenie, bez uszczerbku dla praw pozostałych współtwórców

Question 19

Producenci i wydawcy

Domniemywa się, że producentem lub wydawcą jest osoba

Answer 19

której nazwisko lub nazwę uwidoczniono w tym charakterze na przedmiotach, na których utwór utrwalono, albo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Question 20

Pierwszeństwo opublikowania pracy

Uczelni przysługuje pierwszeństwo w

Answer 20

w opublikowaniu pracy dyplomowej studenta. Jeżeli uczelnia nie opublikowała pracy dyplomowej w terminie 6 miesięcy od dnia jej obrony, autor może ją opublikować, chyba że praca jest częścią utworu zbiorowego.

Question 21

Autorskie prawa osobiste

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią

Answer 21

nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności prawo do:

1) autorstwa utworu;
2) oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo;
3) nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania;
4) decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności;
5) nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.

Question 22

Autorskie prawa majątkowe

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje

Answer 22

wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.

Question 23

Opłaty

Producenci i importerzy:

Answer 23

1) magnetofonów, magnetowidów i innych podobnych urządzeń,
2) kserokopiarek, skanerów i innych podobnych urządzeń reprograficznych umożliwiających pozyskiwanie kopii całości lub części egzemplarza opublikowanego utworu,
3) czystych nośników służących do utrwalania, w zakresie własnego użytku osobistego, utworów lub przedmiotów praw pokrewnych, przy użyciu urządzeń wymienionych w pkt 1 i 2 – są obowiązani do uiszczania, określonym zgodnie z ust. 5, organizacjom zbiorowego zarządzania, działającym na rzecz twórców, artystów wykonawców, producentów fonogramów i wideogramów oraz wydawców, opłat w wysokości nieprzekraczającej 3% kwoty należnej z tytułu sprzedaży tych urządzeń i nośników.

Question 24

Dozwolony użytek chronionych utworów

Bez zezwolenia twórcy wolno

Answer 24

nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego

Question 25

Dozwolony użytek chronionych utworów

Zakres własnego użytku osobistego obejmuje

Answer 25

korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego.

Question 26

Rozpowszechnianie

Wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie, radiu i telewizji:

Answer 26

1) już rozpowszechnione:
a) sprawozdania o aktualnych wydarzeniach,
b) artykuły na aktualne tematy polityczne, gospodarcze lub religijne, chyba że zostało wyraźnie zastrzeżone, że ich dalsze rozpowszechnianie jest zabronione,
c) aktualne wypowiedzi i fotografie reporterskie;
2) krótkie wyciągi ze sprawozdań i artykułów, o których mowa w pkt 1 lit. a i b;
3) przeglądy publikacji i utworów rozpowszechnionych;
5) krótkie streszczenia rozpowszechnionych utworów.
2. Za korzystanie z utworów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b i c, twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia

Question 27

Przemówienia polityczne

Wolno korzystać w granicach uzasadnionych celem informacji z

Answer 27

przemówień politycznych i mów wygłoszonych na publicznych rozprawach, a także fragmentów publicznych wystąpień, wykładów oraz kazań. Przepis nie upoważnia do publikacji zbiorów tego rodzaju utworów

Question 28

Dydaktyka i nauka

Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w

Answer 28

podręcznikach, wypisach i antologiach

Question 29

Dydaktyka i nauka

W przypadkach, o których mowa w ust. 1, twórcy przysługuje

Answer 29

prawo do wynagrodzenia

Question 30

Cytowanie

Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość

Answer 30

urywki rozpowszechnionych utworów oraz rozpowszechnione utwory plastyczne, utwory fotograficzne lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym celami cytatu, takimi jak wyjaśnianie, polemika, analiza krytyczna lub naukowa, nauczanie lub prawami gatunku twórczości.

Question 31

Uroczystości szkolne i religijne
Wolno korzystać z utworów podczas ceremonii religijnych oraz oficjalnych uroczystości organizowanych przez władze publiczne, jeżeli

Answer 31

nie łączy się z tym osiąganie pośrednio lub bezpośrednio korzyści majątkowej.

Question 32

Uroczystości szkolne i religijne
Wolno nieodpłatnie publicznie wykonywać lub odtwarzać przy pomocy urządzeń lub nośników znajdujących się w tym samym miejscu co publiczność rozpowszechnione utwory podczas

Answer 32

imprez szkolnych oraz akademickich, jeżeli nie łączy się z tym osiąganie pośrednio lub bezpośrednio korzyści majątkowej i artyści wykonawcy oraz osoby odtwarzające utwory nie otrzymują wynagrodzenia.

Question 33

Dozwolony użytek

Wolno korzystać z utworów w związku z

Answer 33

prezentacją lub naprawą sprzętu.

Question 34

Dozwolony użytek

Można korzystać z utworów w granicach dozwolonego użytku pod warunkiem

Answer 34

wymienienia imienia i nazwiska twórcy oraz źródła. Podanie twórcy i źródła powinno uwzględniać istniejące możliwości. Twórcy nie przysługuje prawo do wynagrodzenia, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Question 35

Dozwolony użytek

Dozwolony użytek nie może

Answer 35

naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy.

Question 36

Czas trwania autorskich praw majątkowych

Z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, autorskie prawa majątkowe gasną z upływem lat siedemdziesięciu:

Answer 36

1) od śmierci twórcy, a do utworów współautorskich – od śmierci współtwórcy, który przeżył pozostałych;
2) w odniesieniu do utworu, którego twórca nie jest znany – od daty pierwszego rozpowszechnienia, chyba że pseudonim nie pozostawia wątpliwości co do tożsamości autora lub jeżeli autor ujawnił swoją tożsamość;
3) w odniesieniu do utworu, do którego autorskie prawa majątkowe przysługują z mocy ustawy innej osobie niż twórca – od daty rozpowszechnienia utworu, a gdy utwór nie został rozpowszechniony – od daty jego ustalenia;

Question 37

Jak liczy się czas trwania autorskich praw majątkowych
Jeżeli bieg terminu wygaśnięcia autorskich praw majątkowych rozpoczyna się od rozpowszechnienia utworu, a utwór rozpowszechniono w częściach, odcinkach, fragmentach lub wkładkach, bieg terminu liczy się

Answer 37

liczy się oddzielnie od daty rozpowszechnienia każdej z wymienionych części.

Question 38

Jak liczy się czas trwania autorskich praw majątkowych

Czas trwania autorskich praw majątkowych liczy się

Answer 38

liczy się w latach pełnych następujących po roku, w którym nastąpiło zdarzenie, od którego zaczyna się bieg terminów określonych w art. 36 i art. 37.

Question 39

Przejście autorskich praw majątkowych

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej:

Answer 39

1) autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy;
2) nabywca autorskich praw majątkowych może przenieść je na inne osoby, chyba że umowa stanowi inaczej.
2. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, zwana dalej „licencją”, obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione.
4. Umowa może dotyczyć tylko pól eksploatacji, które są znane w chwili jej zawarcia.

Question 40

Dziedziczenie

Jeżeli autorskie prawa majątkowe jednego ze współtwórców miałyby przypaść Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu

Answer 40

część ta przechodzi na pozostałych przy życiu współtwórców lub ich następców prawnych, stosownie do wielkości ich udziałów.

Question 41

Wynagrodzenie

Jeżeli z umowy nie wynika, że przeniesienie autorskich praw majątkowych lub udzielenie licencji nastąpiło nieodpłatnie

Answer 41

twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia

Question 42

Wynagrodzenie
W razie rażącej dysproporcji między wynagrodzeniem twórcy a korzyściami nabywcy autorskich praw majątkowych lub licencjobiorcy

Answer 42

twórca może żądać stosownego podwyższenia wynagrodzenia przez sąd

Question 43

Pola eksploatacji

Odrębne pola eksploatacji stanowią w szczególności:

Answer 43

1) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy;
3) w zakresie rozpowszechniania utworu w sposób inny niż określony w pkt 2 – publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym

Question 44

Przepisy szczególne dotyczące programów komputerowych

Programy komputerowe podlegają

Answer 44

ochronie jak utwory literackie, o ile przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej.

Question 45

Przepisy szczególne dotyczące programów komputerowych

Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje

Answer 45

wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.

Question 46

Pracownik
Prawa majątkowe do programu komputerowego stworzonego przez pracownika w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy przysługują

Answer 46

pracodawcy, o ile umowa nie stanowi inaczej

Question 47

Zakres autorskich praw do programu komputerowego

Autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego, z zastrzeżeniem przepisów art. 75 ust. 2 i 3, obejmują prawo do:

Answer 47

1) trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu komputerowego w całości lub w części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie; w zakresie, w którym dla wprowadzania, wyświetlania, stosowania, przekazywania i przechowywania programu komputerowego niezbędne jest jego zwielokrotnienie, czynności te wymagają zgody uprawnionego;
2) tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian w programie komputerowym, z zachowaniem praw osoby, która tych zmian dokonała;
3) rozpowszechniania, w tym użyczenia lub najmu, programu komputerowego lub jego kopii.

Question 48

Zgoda uprawnionego
Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, czynności wymienione w art. 74 ust. 4 pkt 1 i 2 nie wymagają zgody uprawnionego, jeżeli

Answer 48

jeżeli są niezbędne do korzystania z programu komputerowego zgodnie z jego przeznaczeniem, w tym do poprawiania błędów przez osobę, która legalnie weszła w jego posiadanie.

Question 49

Zezwolenie - wyłączenia

Nie wymaga zezwolenia uprawnionego:

Answer 49

1) sporządzenie kopii zapasowej, jeżeli jest to niezbędne do korzystania z programu komputerowego. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, kopia ta nie może być używana równocześnie z programem komputerowym;
2) obserwowanie, badanie i testowanie funkcjonowania programu komputerowego w celu poznania jego idei i zasad przez osobę posiadającą prawo korzystania z egzemplarza programu komputerowego, jeżeli, będąc do tych czynności upoważniona, dokonuje ona tego w trakcie wprowadzania, wyświetlania, stosowania, przekazywania lub przechowywania programu komputerowego;
3) zwielokrotnianie kodu lub tłumaczenie jego formy w rozumieniu art. 74 ust. 4 pkt 1 i 2, jeżeli jest to niezbędne do uzyskania informacji koniecznych do osiągnięcia współdziałania niezależnie stworzonego programu komputerowego z innymi programami komputerowymi, o ile zostaną spełnione następujące warunki:
a) czynności te dokonywane są przez licencjobiorcę lub inną osobę uprawnioną do korzystania z egzemplarza programu komputerowego bądź przez inną osobę działającą na ich rzecz,
b) informacje niezbędne do osiągnięcia współdziałania nie były uprzednio łatwo dostępne dla osób, o których mowa pod lit. a,
c) czynności te odnoszą się do tych części oryginalnego programu komputerowego, które są niezbędne do osiągnięcia współdziałania.

Question 50

Zniszczenie programów

Uprawniony może domagać się od użytkownika programu komputerowego

Answer 50

zniszczenia posiadanych przez niego środków technicznych (w tym programów komputerowych), których jedynym przeznaczeniem jest ułatwianie niedozwolonego usuwania lub obchodzenia technicznych zabezpieczeń programu.

Question 51

Ochrona autorskich praw osobistych

Twórca, którego autorskie prawa osobiste zostały zagrożone cudzym działaniem, może żądać

Answer 51

zaniechania tego działania. W razie dokonanego naruszenia może także żądać, aby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności aby złożyła publiczne oświadczenie o odpowiedniej treści i formie. Jeżeli naruszenie było zawinione, sąd może przyznać twórcy odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub – na żądanie twórcy – zobowiązać sprawcę, aby uiścił odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez twórcę cel społeczny.

Question 52

Ochrona autorskich praw majątkowych

Uprawniony, którego autorskie prawa majątkowe zostały naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła te prawa:

Answer 52

1) zaniechania naruszania;
2) usunięcia skutków naruszenia;
3) naprawienia wyrządzonej szkody:
a) na zasadach ogólnych albo
b) poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności, a w przypadku gdy naruszenie jest zawinione – trzykrotności stosownego wynagrodzenia, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z utworu;
4) wydania uzyskanych korzyści.

Question 53

Ochrona wizerunku

Rozpowszechnianie wizerunku wymaga

Answer 53

zezwolenia osoby na nim przedstawionej. W braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie.

Question 54

Ochrona wizerunku

Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku:

Answer 54

1) osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych;
2) osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza.

Question 55

Ochrona korespondencji

Jeżeli osoba, do której korespondencja jest skierowana, nie wyraziła innej woli, rozpowszechnianie korespondencji

Answer 55

w okresie dwudziestu lat od jej śmierci, wymaga zezwolenia małżonka, a w jego braku kolejno zstępnych, rodziców lub rodzeństwa.

Question 56

Ochrona tajemnicy

Twórca, a wydawca lub producent na żądanie twórcy mają obowiązek

Answer 56

zachowania w tajemnicy źródeł informacji wykorzystanych w utworze oraz nieujawniania związanych z tym dokumentów.

Question 57

Ochrona tajemnicy

Ujawnienie tajemnicy jest dozwolone

Answer 57

za zgodą osoby, która powierzyła tajemnicę, lub na podstawie postanowienia właściwego sądu.

Question 58

Przepisy karne
Kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przedmiot będący nośnikiem utworu, artystycznego wykonania, fonogramu, wideogramu rozpowszechnianego lub zwielokrotnionego bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom nabywa lub pomaga w jego zbyciu albo przedmiot ten przyjmuje lub pomaga w jego ukryciu, podlega karze

Answer 58

pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5

Question 59

Przepisy karne
Jeżeli sprawca uczynił sobie z popełniania przestępstwa określonego w ust. 1 stałe źródło dochodu albo działalność przestępną, określoną w ust. 1, organizuje lub nią kieruje,

Answer 59

podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 5

Question 60

Przepisy karne
Kto wytwarza urządzenia lub ich komponenty przeznaczone do niedozwolonego usuwania lub obchodzenia skutecznych technicznych zabezpieczeń przed odtwarzaniem, przegrywaniem lub zwielokrotnianiem utworów lub przedmiotów praw pokrewnych albo dokonuje obrotu takimi urządzeniami lub ich komponentami, albo reklamuje je w celu sprzedaży lub najmu

Answer 60

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.

Question 61

Przepisy karne

Kto posiada, przechowuje lub wykorzystuje urządzenia lub ich komponenty, o których mowa w ust. 1,

Answer 61

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.