Podwzgorze, przysadka Flashcards
układ podwzgórzowo-przysadkowy
podwzgórze –> wypsutki nerwowe –> płat tylny przysadki
podwzgórze –> naczynia włosowate –> przedni płat przysadki mózgowej
hormony przedniego płata przysadki
GH, ACTH, PRL, FSH, LH
hormony tylnego płata przysadki mózgowej
ADH, OXY, liberyny i statyny
nowotwory
dają efekt nadczynności lub niedoczynnosci
pierwotny zespół pustego siodła
ucisk przez oponę pajęczą –> rozpłaszczenie przysadki na siodle
wtórny zespół pustego siodła
leczenie farmakologiczne, chirurgiczne usunięcie –> brak przysadki mózgowej
typowy pacjent z zespołem pustego siodła
otyła kobieta, z nadciśnieniem tętniczym, ewentualnienniewielkie nadciśnienie śródczaszkowe, zaburzenia miesiączkowania, często wieloródka
ryzyko innych chorob u osob z zespolem pustego siodla
guz przysadki produkujacy GH, PRL, ACTH
diagnostyka zespolu pustego siodła
RTG, ale rozstrzygajacy TK lub NMR
powikłania zespołu pustego siodła
możliwy ucisk na skrzyżowanie wzrokoweblub nerwy III, IV, V, VI (gdy ucisnieta zatoka jamista)
niedoczynnosc przedniego plata przysadki mozgowej charakterystyka
- gdy nie dziala 75% gruczolu
- zwykle niedobor wszystkich hormonow, rzadko niedobor izolowany
nowotwory bedace przyczyna niedoczynnosci przedniego plata przysadki
przysadki - nieczynne hormonalnie guzy, torbiele podwzgórza - czaszkogardlak, zarodczak oponiak glejak przerzutowe (np. raka piersi, rzadko) histiocytoza X
przyczyny niedokrwiennej martwicy przysadki
zespół Sheehana (poporodowa), tętniaki, choroby naczyniowe mózgu (udar przysadki)
przyczyny niedoczynnosci przedniego plata przysadki
nowotwory, martwica niedokrwienna przysadki, przewlekłe zapalne, inne choroby z naciekaniem przysadki, urazy czaszki i przyczyny jatrogenne, zaburzenia rozwojowe
przewlekłe zapalne schorzenia mogace byc przyczyna niedoczynnosci przedniego plata przysadki
gruzlica, kila, sarkoidoza, zapalenie mozgu/opon mozgowych
choroby z naciekaniem przysadki
amyloidoza, hemochromatoza, mukopolisacharydozy
urazy czaszki, przyczyny jatrogenne (zwiazane z niedoczynnoscia przedniego plata przysadki)
urazowe uszkodzenia podwzgorza, przerwanienszypuly przysadki przy zlamaniu podstawy czaszki, uszkodzenia okolooperacyjne lub po napromienianiu glowy
zaburzenia rozwojowe przy ktorych moze wystapic niedoczynnosc przedniego plata przysadki
zespol pustego siodla, zespol Kallmana (izolowany hipogonadyzm +wrodzony brak wechu)
choroba Glińskiego-Simmondsa
niedobór wszystkich hormonow przysadki
objawy niedoczynnosci przedniego plata przysadki -ogolnie
pierwsze objawy wynikaja z braku FSH i LH, nieco pozniej TSH, GH, ostatecznie ACTH, co jest najgrozniejsze
objawy niedoczynnosci przedniego plata przysadki
-uszkodzenie szupuly/podwzgorza –> niedobor ADH
- niedobor FSH/LH:
° kobieta brak miesiaczek, zanik drugorzedowych cech plciowych, bezplodnosc
° mezczyzna impotencja, zanik jader, zanikndrugorzedowych cech plcioywch, ograniczenie spermatogenezy, bezplodnosc
- niedobor TSH niedoczynnosc tarczycy
- niedobor ACTH - niedoczynnosc nadnerczy –> oslabienie miesniowe, nieodcisnienie, nietolerancja stresu i zakazen
niedobor FSH i LH
moze wystapic wtorniendo nadprodukcji PRL
guzy przysadki
najlatwiej rozpoznac w okresie dojrzewania
zespol Sheehana
poporodowo
wskutek niedokrwienia pacjentki
łatwe meczenie, utrata owlosoenia lonowegon i pod pachami
nadczynnosc przedniego plata przysadki mozgowej
powodowana przez guzy przysadki, wyrozniamy makro i mikrogruczolaki. Makrogruczolaki moga spowodowac ucisk pobliskich struktur, szczegolnie nerwow