Pijn en farmacologie van lokaal anesthesie Flashcards
Cerebrum
Grote hersenen
Hemisferen
Hersenhelften
Hersenbalk
Verbinding tussen hemisferen
Diencephalon
Tussenhersenen
Truncus cerebri
Hersenstam, bestaat uit 4 functionele delen:
- Middenhersenen: = mesencephalon. Bevatten enkele belangrijke kernen, bv. kernen van hersenzenuwen
- Pons: verdikking van hersenstam, verzorgt verbinding met kleine hersenen
- Medulla oblongata: = verlengde merg en loopt uit in ruggenmerg. Hierin bevinden zich verschillende functionele centra van vegetatieve zenuwstelsel –> hartregulatie, vasomotorisch, ademcentrum, temperatuurregulatiecentrum, braakcentrum
- Reticulaire formatie (Formatio reticularis)
Formatio reticularis
Strekt zich uit over hele truncus cerebri en bepaald activiteit hersenen.
Cerebellum
Kleine hersenen
Nervi craniales
Hersenzenuwen. Behoren tot periferie. Ontspringen uit hersenstam
Blauwdruk
Geplande beweging
Medulla spinalis
Ruggenmerg
Reflex
Onmiddelijke, automatische, motorische reactie van lichaam op andere prikkeling
Onvoorwaardelijke reflexen
Reflexen die vanaf geboorte aanwezig zijn. sommige van de reflexen verdwijnen, bv zuigflesreflex.
Voorwaardelijke reflexen
Geconditioneerde reflex. Door herhaalde oefening tot een reflex geworden reactie op een prikkel die voordien de reactie niet teweeg brengt.
Reflexboog
Weg dat impuls aflegd van receptor naar effector.
Monosynaptische reflex
Reflex zonder tussenkomst van interneuronen. Maar 1 synaps
Polysynaptische reflex
Reflex met tussenkomst interneuronen (meerdere). Meerdere synapsen.
Braak reflex
Bij prikkeling maagdarm kanaal. Lichaam probeert ziekteverwekkende, schadelijk of giftige stoffen kwijt te raken
Slik reflex
Bij voedsel achterin mond. Lichaam probeert voedsel im slokdarm te dieuwen
Kokhals reflex
Bij ruwe prikkeling keelwand. Lichaam probeert te voorkomen dat iets gevaarlijks wordt doorgeslikt
Hoest reflex
Bij prikkeling slijmvlies luchtwegen. Bij heftige luchtstroom verwijdering vervuiling
Speeksel reflex
Bij prikkeling voedsel zien. Verhoogde speekselproductie.
Meninges
Vliezen. Hersen worden omgeven door 3 meninges omgeven:
- Dura mater
- Arachnoidea mater
- Pia mater
Dura mater
Hard, taai en dik. Vergroeid met periost (beenvlies). Biedt bescherming door hoeveelheid plooien –> weinig beweging hersenen. Bevat holten die zelfde functie hebben als bloedvaten. Scheidt hemisferen = flax cerebri. Epidurale ruimte is ruimte tussen periost en dura mater, deze bevat bindweefsel, vetweefsel, lymfevaten en bloedvaten.
Arachnoidea mater
Spinnenwebvlies, tussen dura mater en periost. Bevat hersenvocht tegen schok en stoten. Rachefijnebindweefselverbindingen
Pia mater
Zachte vlies, soms ook vaatvlies door sterke doorbloeding voor voedingsstoffen. Volcht de plooien van hersenholte.
Liquor cerebrospinalis
Hersenvocht.
Ependymcellen
Rol bij vorming liquor + selectief doorlaten stoffen + instandhouding bloed hersenbarriere
Arteria carotis interna
Inwendige halsslagader
Arteria cerebri anterior
Voorste hersenslagader
Arteria cerebri media
Middelste hersenslagader
Arteria vertebralis
Wervelslagader
Sinussen
Holten in dura mater die veneuze bloed wegvoeren
Mengeale bloedvaten
Aftakkingen van A. carotis externa
Negatieve adaptie
prikkeldrempel omhoog door minder impulsen
Positieve adaptie
meer prikkels dus prikkeldrempel omlaag
adaptie
als prikkel langdurig aanwezig is, zullen sensoren aanpassen
pijn
onplezierige gewaarwording die optreedt bij feitelijke of dreigende weefselschade. Is een natuurlijk waarschuwingsmechanisme. Een nuttig mechanisme die bedoeld is om je te beschermen om aan te geven dat ergens in het lichaam iets aan de hand is.
nociceptoren
pijnreceptoren. vrije zenuwuiteinden
polymodaal
gevoelig voor meerdere soorten prikkels
transductie
omzetten prikkels in elektrische energie
unimodaal
gevoelig voor 1 type prikkel
Koude
Vasoconstrictie van bloedvaten
Tolerantie
Vermogen om pijn te verdragen
hypoalgesie
angst, hierdoor minder gevoeliger voor pijn
hyperalgesie
opwinding, hierdoor gevoeliger voor pijn
narcose
algehele anesthesie, waarbij bewustzijnsverlies optreed
regionale anesthesie
verlies gevoel groot lichaamsdeel
lokaal anesthesie
klein deel lichaam verlies gevoel
analgetica
pijnstillende middelen
Ether
Zit in narcose, brandbaar, kenmerkende geur, goedkoop waardoor dit in ontwikkelingslanden nog gebruikt wordt. Echter wordt gebruik steeds minder.
Chloroform
Zit in narcose, minder brandbaar dan ether en minder geur. is wel een kleine verschil tussen dodelijke dosis en normale dosis
lipofiel deel van LA
vetoplosbaarheid, ring gedeelte, aromatisch
hydrofiel
wateroplosbaar gedeelte
esters
procaine en cocaine
amides
-xylidinen: benzeenring bevat 2 methylgroepen. amine bevat 3 alkylgroepen (tertiaire amine, bv lidocaïne, mepivacaine en bupivacaine)
-toluidinen: benzeenring met 1 methylgroep. amine bevat 2 alkylgroepen (secundaire amine, bv prilocaine in cytanest)
-thiofenen: afwijkend structuur. bevat tjiofeenverbinding in aromatisch deel. aromatisch ring bevat 4 koolstofatomen en eenn zwavelverbinding, bv articaine
intersitiele vloeistof
weefsel vloeistof
hyperemie
verhoogde doorbloeding door ontstoken weefsel
membraan expansie
membraan zwelling door vetoplosbare vorm van LA die de membraan lipidelaag verstoord
redistrebutie
verspreiding la in weefsels
a fase
la redistrubeert naar vaatrijke gebied
b fase
la gaat ook naar minder goed doorbloede weefsels
c fase
excretie en afbraak
systemische eliminatie
verwijderen LA uit het lichaam.
paba analogen
afbraak product van ester anesthetica door enzymen in bloedplasma. deze worden uitgescheiden door nieren. zorgt voor allergische reactie
amino alcoholen
afbraakproduct van ester anesthetica. wordt verder afgebroken door enzymen in lever en vervolgens in urine uitgescheiden
p-450 systeem
systeem dat amide anestetica metaboliseren. vervolgens vindt conjugering plaats = het binden van afbraak producten aan andere moleculen waardoor wateroplosbaar wordt en via nieren in urine kan worden uitgescheiden.
rebound
een te plotse uitwerking van de vasoconstrictor kan bij sommige leiden tot bloedingen
oppervlakte anesthesie
aanbrengen hoog geconcentreerde oplossing LA op slijmvliezen en dringt snel bloedbaan binnen
obstipatie
verstopping
conjugering
moleculen toevoegen aan metabole producten van p450 systeem om wateroplosbaar te maken bij amide anesthetica.
epinefrine
adrenaline): lichaamseigen stof dat Door bijniermerg wordt geproduceerd. Epinefrine stimuleert receptoren in gladde spieren in de bloedvatwand. Wanneer in bloedbaan komt verhoging bloeddruk en hartfrequentie
felypressine
octapressine. chemisch vasoconstrictor en bij veneuze bloedvaten
rebound effect
bloeding na afvalstof ophoping bij vasoconstrictor gebruik
antipyreticum
koortsverlagers
gastro-intestinale bloeding
bloeding ontstaan bij NSAID gebruik. hiervoor maagzuurremmer protonpomp mereprazol
prostaglandinen
pijn, temp omhoog, vasodilatatie. zit in maagdarmwand en houdt bloedvat nier open